
De Universiteit van Nederland Podcast
De beste wetenschappers geven antwoord op spraakmakende vragen. Zo leer je binnen 15 minuten waarom muggen altijd jou moeten hebben en hoe robots ons leven redden. Van donkere materie tot verliefdheid bij dieren: alles komt voorbij!
Deze podcast heeft een Creative Commons-licentie (CC BY). Deel onze podcast dus zo veel als je wil, maar vergeet onze naam zeker niet te vermelden.
Latest episodes

Aug 11, 2024 • 12min
645. Hoe weet een medicijn waar het heen moet?
Voor de meeste medicijnen geldt: zodra je het pilletje slikt, verspreidt de werkzame stof zich kriskras door je hele lichaam. Meestal is dat geen probleem. Maar als het op sommige plekken voor bijwerkingen zorgt, is het minder prettig. RNA-medicijnen zijn de oplossing. Roy van der Meel (TU Eindhoven) legt in deze podcast uit hoe dat in zijn werk gaat.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Aug 7, 2024 • 11min
644. Waarom werd porno in de Gouden Eeuw zo populair?
Wist je ook dat porno al vér voor de uitvinding van de videoband en het internet populair was? En dan hebben we het niet alleen over de opkomst van pikante tijdschriften sinds de seksuele revolutie, nee, al in de zeventiende eeuw was Nederland een soort porno-walhalla. Cultuurhistorica en ‘historisch pornologe’ Inger Leemans (Vrije Universiteit Amsterdam) vertelt alles over de oorsprong van porno en neemt je mee terug in de tijd.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Aug 4, 2024 • 12min
643. Is Nederland vol?
Een historisch moment voor Nederland: we tellen inmiddels (echt bijna!) 18 miljoen inwoners op ons kleine oppervlak. Dat roept de vraag op: kan ons kikkerlandje deze hoeveelheid mensen wel aan? Planoloog Ward Rauws (Rijksuniversiteit Groningen) neemt ons mee in dit lastige vraagstuk. Hoeveel ruimte heeft een mens eigenlijk nodig? En bereiken we dan ooit een grens? Wanneer kan je een land 'vol' noemen? Ward neemt je mee door verschillende toekomstscenario's voor Nederland. Wil je meer over de toekomstscenario's weten? Kijk dan op de website van het Planbureau voor de Leefomgeving: https://www.pbl.nl/publicaties/vier-scenarios-voor-de-inrichting-van-nederland-in-2050*Disclaimer: de gebruikte data in de video is gebaseerd op data van CBS uit 2017Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Aug 2, 2024 • 1min
EXTRA: Universiteit van Nederland live in Carré!
De Universiteit van Nederland is jarig en dat vieren we in Carré! Kunnen wij live de tijd stil zetten? En waarom is de ene seconde niet altijd even lang als een andere seconde? Waarom duurt een minuut soms een uur? Deze vragen en meer staan centraal tijdens een avond vol muziek, experimenten en natuurlijk wetenschap. 28 oktober in Carré. Zien we je daar?Tickets zijn hier te bestellen.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jul 31, 2024 • 14min
642. Waarom kun je beter lang douchen dan een nieuwe broek kopen?
In deze aflevering hebben we het over onze watervoetafdruk; de balans tussen hoeveel water we gebruiken en hoeveel we ervan hebben. Spoiler: we komen water tekort! Rick Hogeboom (Universiteit Twente) vertelt je hoe dat komt, hoe verontrustend dat is, maar ook hoe we het vrij makkelijk zouden kunnen oplossen.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jul 28, 2024 • 11min
641. Waarom heb je altijd nog plek voor een toetje?
Waarom hebben we altijd nog plek voor een toetje, zelfs na een volle maaltijd? Deze aflevering duikt in de fascinerende chemie van karamelisatie en smaken. Ontdek de geschiedenis van Romeinse desserts en hun unieke combinaties. Er wordt ook ingegaan op hoe verveling ons eetgedrag beïnvloedt, waardoor we nieuwe smaken verkiezen, zelfs als we verzadigd zijn. Een heerlijk samenspel tussen wetenschap en zoetigheden!

Jul 24, 2024 • 13min
640. Op vakantie naar een andere planeet? Dat kan! Hier hoor je hoe.
Je denkt misschien dat planeten onderzoeken alleen iets is voor, nou ja, planeetonderzoekers? Niet dus. Jouw volgende zomervakantie kan helemaal draaien om het ontdekken van andere hemellichamen, gewoon hier op aarde. Er is helaas geen Lonely Planet voor dat soort vakanties, maar planeetonderzoeker Sebastiaan de Vet geeft je 5 reistips. Allemaal aardse bestemmingen, waar je toch dichtbij andere planeten komt. Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jul 21, 2024 • 13min
639. Waarom vinden we bacteriën en schimmels zo lekker?
Een haring met zure bom, een biertje, een kaasje ernaast… Heel lekker allemaal zo op de borrelplank, maar heb je je ooit gerealiseerd dat dit allerlei rottende producten zijn die je in je mond stopt? In deze aflevering storten we ons in de culinaire wereld van verrot eten. Want hoe kan het dat we bacteriën en schimmels zo lekker vinden? Ook duiken we de keuken in om zelf eten te verrotten, of beter gezegd: te fermenteren. Hier ligt namelijk een heel scheikundig proces achter dat jij zelf thuis ook kunt uitvoeren! Universiteit van Nederland presenteert: de Kookshow! Want iedereen die kookt is - ongemerkt - een chemicus. Elke dag ben jij bezig met allerlei scheikundige processen, in je eigen keuken. En als je weet welke chemie precies gaande is in je pannen en potten en beter snapt waarom we dingen lekker vinden, wordt koken ook veel leuker en makkelijker! In deze serie onderzoeken we de wetenschappelijke wereld achter voedsel; Heb je je ooit afgevraagd welke zintuigen allemaal invloed hebben op hoe lekker je iets vindt? En waarom je na het eten, altijd toch nog ruimte hebt voor een toetje?. Dit doen we samen met scheikundige Marthe Walvoort (Rijksuniversiteit Groningen), historicus Kim Beerden (Universiteit Leiden) en voedingspsycholoog Remco Havermans (Universiteit Maastricht).0:00 Wat is fermenteren?1:42 Gefermenteerd voedsel3:16 Welk eten is goed voor je?4:20 Leren eten5:20 Haring is gefermenteerd voedsel 6:03 Zelf eten fermenteren6:53 Wat aten Romeinen?8:10 Hoe werkt fermenteren?9:31 Kimchi (gefermenteerde kool): gezond en lekker9:52 Waarom is (on)gezond eten lekker?11:29 Haring met zelfgemaakte augurkenWil je ons iets laten weten of vragen? Dat kan via dit formulier: https://forms.gle/5YTUR72pTwzXRAFk6Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jul 17, 2024 • 13min
638. Is "hanky panky shanghai" feestelijk of racistisch?
Aziaten werken hard, zijn goed geïntegreerd, ze veroorzaken geen problemen en hebben geen problemen. Dit is de algemene gedachte onder Nederlanders: Aziaten vormen een ‘model-minderheid’. Maar klopt dit beeld? In deze aflevering vertelt sociaal psycholoog Yong-Qi Cong (Universiteit van Amsterdam) over het eerste onderzoek dat zij en haar collega's deden in Nederland rondom Aziatisch racisme. Meer informatie kun je hier vinden:Onderzoek naar ervaren discriminatie en racisme bij mensen met een (Zuid-)Oost-Aziatische herkomst in NederlandMeldpunt discriminatieZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Jul 14, 2024 • 12min
637. Waarom proef je chips met je oren?
Chips proeven is meer dan alleen de smaak; het knapperige geluid beïnvloedt je hersenen en je smaakbeleving. Ontdek hoe het crunch-geluid de versheid van snacks helpt bepalen. Daarnaast wordt de chemie achter het perfecte krokante korstje bij het bakken onthuld. Hoe klinkt jouw favoriete voedsel? Geluid speelt een cruciale rol in hoe we smaken waarnemen. En heb je ooit nagedacht over de impact van baking soda op hamburgers? Leer de geheimen van de Maillard-reactie en maak je kookervaring nog leuker!