688. Waarom we blij mogen zijn dat we ooit doodgaan (Live in Carré)
Jan 4, 2025
auto_awesome
Damiaan Denys is psychiater en filosoof aan de Universiteit van Amsterdam, bekend om zijn inzichten over dood en tijd. Hij bespreekt de paradox van eeuwig leven en de waarde die eindigheid toevoegt aan ons bestaan. Denys stelt dat zonder de dood, plezier verloren gaat. Daarnaast gaat hij in op onze behoefte aan controle en de Nederlandse neiging naar zekerheid, gebruikmakend van humor om de diepgang van deze thema's te verkennen.
Psychiater Damiaan Denys stelt dat de eindigheid van het leven essentieel is voor de waarde en betekenis ervan.
De illusie van controle in ons leven leidt tot paradoxen, waarbij mensen veiligere situaties inschatten zonder echte grip op hun leven.
Deep dives
De waarde van de dood
De discussie benadrukt dat de dood een essentieel onderdeel van het leven is, waarbij de psychiater en filosoof Damian Denies stelt dat het leven zelf een ongevraagd cadeau is. Hij legt uit dat terwijl mensen verlangen naar het eeuwige leven, de betekenis van ons bestaan nauw verbonden is met de eindigheid ervan. De paradox van het verlangen naar de dood wordt verkend, aangezien het alleen mogelijk is om echt over de dood na te denken terwijl men leeft. Dit leidt tot de conclusie dat de dood het leven waardevol maakt, en dat zonder een einde, het leven zijn betekenis verliest.
Illusie van controle
Denies wijst op de menselijke behoefte aan controle, die mediatechnologieën en verzekeringen weerspiegelt in de moderne samenleving. Dit verlangen naar controle leidt tot een paradox waarbij mensen situaties veiliger inschatten als ze de illusie van controle hebben, zelfs als deze controle niet echt is. Hij introduceert het idee dat we onszelf voortdurend proberen te 'vinden', wat vaak leidt tot extreme maatregelen en alternatieve ervaringen, maar benadrukt dat deze zoektocht naar zelfontdekking niet zo eenvoudig is als men hoopt. Het inzicht dat controle vaak slechts een illusie is, werpt een nieuw licht op hoe we ons verhouden tot leven en dood.
Stel dat we écht voor eeuwig zouden doorleven. Als al die dingen die we doen om het einde uit te stellen écht zouden werken: zou het leven zelf dan nog wel leuk zijn? Blijft iets leuk als je het altijd weer opnieuw kunt doen? Psychiater Damiaan Denys (Universiteit van Amsterdam) vindt van niet. Want zonder eindigheid verliest alles z’n waarde, vertelt hij in deze vierde podcast van onze jublieumshow in Theater Carré. Je kunt maar beter blij zijn dat Groundhog Day een film is, en niet écht.