De Universiteit van Nederland Podcast

Linda de Voogd is psycholoog aan de Universiteit Leiden en onderzoekt hoe angsten ontstaan in spannende omgevingen, zoals een spookhuis op Lowlands. Ze legt uit waarom mensen toch graag schrikmomenten opzoeken en hoe angst evolutionair nuttig kan zijn. Tijdens een angst-experiment leren luisteraars hoe associaties werken en waarom het afleren van angst tijd kost. Bovendien benadrukt ze dat het overwinnen van angsten leidt tot een positievere zelfperceptie. Durf jij ook je angsten te confronteren?

In deze aflevering praat slaapwetenschapper Merijn van de Laar van de Universiteit Maastricht over de geheimen van slaap. Waarom zijn sommige mensen klaarwakker tussen 2 en 4 uur 's nachts? Merijn legt uit dat de duur van onze slaapbehoefte verschilt en dat stress ons inslapen kan beïnvloeden. Hij behandelt ook hoe leeftijd ons slaapgedrag verandert en dat er vaak misverstanden zijn rondom slaaptrucs. Ontdek waarom te veel slaap je ook vermoeid kan maken en leer praktische tips om je slaappatroon te verbeteren!

Mariken van der Velden is politicoloog aan de Vrije Universiteit Amsterdam en expert in verkiezingsbeloftes. In dit gesprek legt ze uit waarom politici vaak vereenvoudigde beloftes gebruiken en hoe deze ons misleiden. Met een praktische checklist helpt ze luisteraars om het verschil tussen simpele en simplistische beloftes te herkennen. Ze legt voorbeelden uit, zoals de woningnood, en bespreekt de impact van teleurstellingen op het vertrouwen in de politiek. Mariken biedt handige tips voor het maken van een weloverwogen stemkeuze.

Thomas Wijnen, sterrenkundige aan de Universiteit Leiden en NOVA, duikt in de wereld van ruimteafval en de gevaren ervan. Hij legt uit hoe deze rommel satellieten kan beschadigen, wat kan leiden tot een stilstand van internet en navigatiesystemen. Met duizenden actieve satellieten en meer dan een miljoen stukjes puin maakt hij duidelijk hoe serieus het probleem is. Wijnen bespreekt innovatieve opruimtechnologieën, zoals lasers en grijparmen, en biedt hoop op een betere regelgeving om het Kessler-syndroom te voorkomen.

Dermatoloog Deepak Balak van het LUMC deelt fascinerende inzichten over jeuk. Hij legt uit waarom jeuk ons brein in de luren kan leggen en hoe krabben tijdelijke verlichting biedt door pijnzenuwen te stimuleren. Daarnaast bespreekt hij de gevaren van chronisch krabben en geeft praktische tips zoals het gebruik van vochtinbrengende crèmes. Ook onthult hij wat de locatie van jeuk kan betekenen en hoe stress een rol speelt. Een leerzame aflevering vol met verrassende feiten over iets dat we allemaal ervaren!

Tila Pronk, sociaal psycholoog en liefdeswetenschapper aan Tilburg University, duikt in de wereld van monogamie en open relaties. Ze bespreekt waarom monogamie zo dominant is en of het in de toekomst zal verdwijnen. Tila maakt het verschil duidelijk tussen polyamorie en open relaties, en benadrukt dat communicatie cruciaal is voor succes in niet-monogame relaties. Ze onderzoekt ook jaloezie versus compersie, en hoe afspraken binnen stellen misverstanden kunnen voorkomen. Een boeiende verkenning van moderne liefde!

Marieke Liem is onderzoeker aan de Universiteit Leiden en expert in dodelijk geweld tegen vrouwen. Ze vertelt hoe we 'red flags' van femicide kunnen herkennen, waarbij ze benadrukt dat stereotypen ons vaak misleiden. Marieke bespreekt de rol van narcistische daders en risico's binnen kwetsbare koppels. Psychotic disorders en dwingende controle zijn ook belangrijke risicofactoren. Ze moedigt aan om signalen te herkennen en vroegtijdig in te grijpen, zodat we geweld kunnen voorkomen.

Yanell Braumuller, onderzoeker bij Naturalis en Universiteit Leiden, duikt in evolutionaire overblijfselen. Hij legt uit waarom verstandskiezen steeds minder voorkomen en hoe dit samenhangt met onze moderne levensstijl. Fascinerend is de onderarmspiertest die aantoont dat sommige mensen een aflopende spier hebben. Yanell onthult ook hoe oorbeweeglijkheid een overblijfsel is van onze voorouders en wat kippenvel ons vertelt over ons verleden. Daarnaast bespreekt hij hoe fossielen en tanden ons inzicht geven in de dieet en leefomgeving van uitgestorven dieren.

Tessa van Leeuwen is neurowetenschapper aan Tilburg University en Radboud Universiteit, en onderzoekt synesthesie. Ze legt uit wat synesthesie is en hoe het zich uit in ons brein. Wist je dat sommige mensen kleuren zien bij letters of getallen? Tessa bespreekt voorbeelden zoals Daniel Temmet, die memorabele kleuren en vormen ervaart. Daarnaast onderzoekt ze of synesthesie aangeleerd kan worden en hoe omgevingsfactoren kleurassociaties vormgeven. Fascinerend is haar uitleg over de hersenprocessen achter deze unieke ervaring!

Roos Goedhart, specialist in drinkwaterzuivering aan de TU Delft, vertelt over de huidige uitdagingen voor ons drinkwater. Ze legt uit hoe vervuiling, zoals PFAS en landbouwgif, onze waterbronnen bedreigt. Ook bespreekt ze innovatieve zuiveringstechnieken, zoals duininfiltratie en membraanfilters. De kosten voor de drinkwaterproductie stijgen door deze vervuiling, wat ook economische gevolgen heeft. Roos pleit voor strikte wetgeving en bewust watergebruik om de kwaliteit van ons kraanwater te waarborgen.