De Universiteit van Nederland Podcast

Neuroloog Sandra van der Salm, verbonden aan het UMC Utrecht, onthult fascinerende inzichten over hoe stroboscopisch licht reacties in de hersenen veroorzaakt. Ze legt uit waarom de één danst op flitsend licht en de ander epileptische aanvallen kan krijgen. Met een pop-up disco op het Betweter Festival verzamelden haar onderzoekers gegevens om risico's beter in te schatten. Sandra bespreekt ook factoren die lichtgevoeligheid beïnvloeden en mogelijke aanpassingen van lichtshows voor inclusie, zodat iedereen veilig kan genieten van de dansvloer.

Gül Turan, spierfysioloog aan Wageningen University, verkent het fascinerende verband tussen spieractiviteit en stofwisseling. Ze legt uit hoe spierstilstand het lichaam uit balans kan brengen; al na twee dagen verminderen spieren hun suikeropname met 40%. Daarnaast bespreken ze hoe spiercontractie een cruciale rol speelt bij het reguleren van bloedsuiker. Gül deelt haar experimenten met gips en elektrostimulatie en benadrukt het belang van beweging voor de gezondheid, vooral in het kader van diabetes.

Jacques Claassen, een strafrechtjurist aan de Universiteit Maastricht en specialist in herstelrecht, bespreekt de effectiviteit van straffen. Hij stelt dat bijna de helft van de ex-gevangenen hervalt binnen twee jaar. Claassen pleit voor huisarrest met een enkelband in plaats van gevangenisstraf, omdat dit de recidive met 50% kan verminderen. Hij benadrukt het belang van resocialisatie en herstelrecht, waarbij de focus ligt op samenwerking tussen dader en slachtoffer. Daarnaast weet hij de voordelen van mediation en de beperkingen van zware straffen te belichten.

Daan Hazelaar is onderzoeker aan het Erasmus MC, gespecialiseerd in het opsporen van kankersporen via circulerend DNA in bloed. Hij bespreekt hoe bloedtesten de diagnose kanker kunnen revolutioneren, in plaats van de traditionele, ingrijpende methoden. Daan legt uit hoe tumoren DNA in het bloed achterlaten en hoe sequencingmachines miljoenen DNA-monsters analyseren om kankersporen te detecteren. Hij belicht ook de rol van computers in dit proces en hoe de lengte van DNA stukjes waarschuwingen kan geven over prognoses.

In deze aflevering ontmoet je Stefan van der Stigchel, een cognitief onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Hij legt uit waarom schermtijd niet per se slecht is en hoe social media onze aandacht beïnvloedt. Stefan bespreekt de impact van het gebruik van telefoons voor het slapengaan op slaap en concentratie. Ook gaat hij in op de vraag of Gen Z zich slechter kan concentreren en vergelijkt hij het effect van tv versus social media. Ontdek hoe aandachtssystemen werken en wat emotionele controle hiermee te maken heeft.

In Nederland worden we in 2040 geconfronteerd met een grote stijging van 100-jarigen. Maar hoe blijven we fit? Mensen in kwetsbare situaties worden vaak veel eerder ziek, en het gezondheidsonderzoek sluit vaak niet op hen aan. Een adviesraad helpt onderzoekers om het onderzoek relevanter te maken voor deze groepen. Oorzaken zoals armoede, stress en woningkwaliteiten spelen een belangrijke rol. Emotionele impact van bureaucratie op kwetsbaren en praktische interventies zoals het navigeren door sociale zekerheidsstelsels worden besproken.

In deze aflevering spreken Martijn Willemsen, onderzoeker aan de Technische Universiteit Eindhoven, en Ellen van Kleef, voedingswetenschapper bij Wageningen University & Research. Ze bespreken hoe aanbevelingssystemen, zoals die van Netflix, ons kunnen helpen gezondere voedselkeuzes te maken. Martijn legt uit hoe deze systemen werken en hun potentieel voor gezondheid. Ellen deelt haar ervaringen met het testen van aanbevelingen in online supermarkten, en de uitdagingen die daarmee gepaard gaan, zoals consumentenacceptatie. Maak kennis met de toekomst van gezonder eten!

In deze aflevering zijn Clara Belzer, microbioloog aan Wageningen University & Research, en Manon Benders, neonatoloog in het UMC Utrecht, te gast. Clara onthult hoe het microbioom direct na de geboorte ontstaat en het belang van voeding en vezels voor een gezond darmmilieu. Manon bespreekt de uitdagingen van microbioomverstoring bij te vroeg geboren baby's en hoe voeding en probiotica worden ingezet op de NICU. Samen verkennen ze de impact van het microbioom op immuunsysteem en hersenontwikkeling, en schetsen ze de toekomst van gepersonaliseerde behandelingen.

Margje Camps, jurist aan de Universiteit Utrecht, en Catalina Goanta, onderzoeker op het gebied van influencer wetgeving, bespreken de valkuilen van gezonde voeding en beautyclaims op sociale media. Ze onthullen hoe influencers gebruik maken van misleidingstechnieken en ongezonde producten promoten, zoals rauwe diëten. Daarnaast gaan ze in op de juridische bescherming voor consumenten en het gebrek aan transparantie bij affiliate links. Beide experts pleiten voor training en certificering van influencers om de consument beter te beschermen.

Albert Rijkens, scheepvaart-onderzoeker aan de TU Delft, onthult de toekomst van zeilende vrachtschepen door middel van rotorzeilen. Deze innovatieve stalen buizen gebruiken het Magnus-effect om schepen efficiënter te laten varen. Rijkens bespreekt de SC Connector, die al gedeeltelijk op wind vaart, en legt uit waarom deze techniek essentieel is voor het verminderen van vervuiling in de scheepvaart. Met inzichten over de geschiedenis van rotorzeilen en onderzoeksprojecten in Delft biedt hij een blik op hoe we zowel bestaande als nieuwe schepen kunnen optimaliseren.