695. Slapend jong blijven: winterslaap voor mensen komt eraan
Jan 26, 2025
auto_awesome
Roelof Hut is bioloog aan de Rijksuniversiteit Groningen, gespecialiseerd in winterslaap bij dieren. Hij onthult hoe eikelmuizen hun lichaamstemperatuur en metabolisme drastisch verlagen tijdens de winterslaap. De fascinerende geheimen van deze dieren kunnen leiden tot innovaties voor orgaantransplantaties en herstel bij mensen. Hut bespreekt ook de mogelijke toepassing van winterslaap voor de mens, met voordelen zoals spierbehoud en bescherming tegen ziekten. Dit concept heeft potentieel voor zowel ruimteverkenning als levensreddende medische toepassingen.
Winterslaap biedt een unieke kans voor mensen om tijdelijk te pauzeren zonder veroudering of lichaamsverlies, wat medische toepassingen kan hebben.
Onderzoek naar diersoorten zoals de eikelmuis onthult genetische mechanismen die mogelijk ook bij mensen toegepast kunnen worden voor herstel en gezondheid.
Deep dives
Voordelen van Winterslaap
Winterslaap biedt een scala aan voordelen die de mogelijkheid om maandenlang in rust te blijven belichten zonder lichaamsverlies of veroudering. Tijdens deze staat heeft het lichaam geen honger en beschermt het zichzelf tegen schadelijke virussen en straling. Dit maakt winterslaap een efficiënte manier van inactiviteit, wat zich kan vertalen naar gebruik in ruimtereizen of medisch herstel. Het idee van het indenteren van mensen in een winterslaaptoestand kan levens redden door bijvoorbeeld patiënten tijd te geven om adequaat behandeld te worden bij spoedsituaties.
Onderzoek naar Winterslaapmechanismen
Wetenschappers bestuderen diverse diersoorten om te begrijpen hoe winterslaap werkt en welke mechanismen daarbij betrokken zijn. Onderzoek naar de eikelmuis, die tot acht maanden in winterslaap kan gaan, onthult dat deze dieren hun metabolisme tot bijna nul verlagen en hun lichaamstemperatuur tot onder het vriespunt kunnen laten zakken. Fascinerend is dat deze dieren in staat zijn om hun omgeving te monitoren, ondanks hun ogenschijnlijke staat van 'schijndood'. Dit onderzoek kan aanwijzingen geven over de genetische en fysiologische factoren die ook mensen zouden kunnen helpen.
Toepassingen in de Geneeskunde
De potentieel heilzame effecten van winterslaapmechanismen voor medische toepassingen zijn aanzienlijk, vooral in termen van herstelprocessen. Recent onderzoek heeft geleid tot de ontwikkeling van een winterslaapstofje dat mitochondriën beschermt, met mogelijke voordelen voor orgaantransplantaties en ziektebehandelingen zoals Alzheimer. De ontdekking dat mensen ook bruin vetweefsel hebben dat kan worden geactiveerd door kou, opent de deur naar verdere opties voor het toepassen van winterslaapmechanismen bij mensen. De hoop is dat dit onderzoek en de ontwikkeling van het winterslaapstofje waardevolle inzichten biedt voor de geneeskunde en de gezondheidszorg.
Wat als je je leven tijdelijk kon pauzeren? Waarbij je tijdens die pauze geen minuut ouder wordt, maanden in bed kan liggen zonder een grammetje spier te verliezen en bovendien beschermd bent tegen gevaarlijke straling en enge virussen. Klinkt onwerkelijk? Toch is dat precies wat er gebeurt bij dieren tijdens een winterslaap. Winterslapende dieren kunnen zichzelf afkoelen tot bijna het vriespunt en hun hartslag vrijwel stilzetten, zonder schade en met verbluffende voordelen. Hoe deze dieren dit precies doen, is voor wetenschappers nog steeds een groot mysterie. Bioloog Roelof Hut van de Rijksuniversiteit Groningen probeert het mechanisme achter winterslaap te ontrafelen. Als dat lukt, kan dat talloze toepassingen hebben voor de mens.