Decide for Impact podcast

Today, we are learning from Rukmini Iyer. Rukmini is a leadership and organisational transformation consultant and peacebuilder with over two decades of global experience. She works at the intersection of conscious leadership, peacebuilding, and systems change, weaving in ecocentric and decolonial perspectives. She is the founder of Exult! Solutions, a practice dedicated to meaningful, values-driven change, and serves on the International Board of Creators of Peace. Her facilitation integrates the SDGs and IDGs, the Work That Reconnects, and narrative and somatic practices, supporting communities, organisations, and movements worldwide. A Rotary Peace Fellow and Vital Voices Fellow, she is committed to helping people and systems make decisions that nurture wellbeing, equity, and planetary balance. Let's get started... In episode 479 of the Decide for Impact podcast, host Erno engages in a thought-provoking conversation with Rukmini Iyer, a leadership and organizational transformation consultant and peace builder. Rukmini, who has over two decades of global experience, works at the nexus of conscious leadership, peace building, and systems change with an ecocentric and decolonial perspective. Rukmini discusses her work at Exult! Solution and the International Board of Creators of Peace, emphasizing the integration of Sustainable Development Goals (SDGs) and Inner Development Goals (IDGs). The conversation delves into the necessity of decolonizing these frameworks and how modern systems often perpetuate inequity and violence. Rukmini shares insights on the historical roots of colonization, contextual differences in global frameworks, and draws comparisons with technological colonization. She also highlights her approach to making her consulting practice inclusive and accessible, and the importance of cultivating non-violent, equitable practices in both personal and corporate spheres. In this conversation with Rukmini Iyer, I learned: 00:00 Intro 02:20 Explanation of why I want to learn more about colonization and decolonization of the Inner Development Goals. 06:30 Starting with peacebuilding and her experience in this work, she concentrates on dialogue and peace education. 09:30 Gandhi probably drew his inspiration for his non-violent way of living from the Jain philosophy of ahiṃsā. 11:05 Peace-building is a lot about recalling the possibility of non-violence for Rukmini. 11:50 Violence is part of life. It is natural, but is it in the service of life? 16:05 The tendency of humans to take power over others using violence, and at the same time have the free will to choose not to exercise that tendency. 16:30 One of the earliest forms of colonization is agriculture. We decided to settle on a piece of land and to make it grow what I want it to grow. 18:25 All of human history has been about exploring our relationship with power. Power over vs power with. 20:35 Examining land ownership from a different perspective. 22:45 What we call resources, the indigenous people call relatives. 25:05 Rituals that remind us that we are in a relationship with the planet, the cosmos, the plants and animals. 30:15 We need a complement to the SDGs, which speaks to the internal aspects of our psyche. That is why inner development is of great importance to Rukmini. 34:30 Working with frameworks like the Sustainable Development Goals is a luxury. 36:25 To repair our relationship with life through inner development. 37:15 The main points of why there is colonization in the IDG framework and organisation - see links to resources below 44:20 The business model that makes her work accessible. 47:40 We have given a lot of power away to money. 48:50 Start sensing into the patterns of colonization. 51:50 An empowering connotation around colonization. 53:10 Creating localized versions of the IDG framework. 54:10 We allow ourselves to be colonized by technology (companies). We colonize our children. 57:35 The work of Joanna Macy - the work that reconnects. 1:04:05 The sense of guilt about colonization from the past does not serve anyone. 1:06:00 To open up the umbrella, bring in those who do not have shade. More about Rukmini Iyer: https://www.linkedin.com/in/rukminiiyer/ exult-solutions.com medium.com/@rukminiiyer Resources we mention: Inner Development Goals (International) Inner Development Goals NL website Caux Inner Development Goals Forum 2025 | IofC Het boek van wijsheid – Arun Gandhi #boekencast afl 108 Jainism - Wikipedia - Jain monks take five main vows: ahiṃsā (non-violence), satya (truth), asteya (not stealing), brahmacharya (chastity), and aparigraha (non-possessiveness). Zo worden we de generatie van regeneratie – Henrike Gootjes Regeneratie boek - Henrike Gootjes Ronald Rovers Indian Knowledge Systems - Indian Knowledge Systems - Wikipedia Decolonising Inner Development: An Ethic for Re-Patterning Systems and Frameworks - Rukmini Iyer Decolonising the Inner Development Goals (IDGs) - Rukmini Iyer Joanna Macy - Wikipedia - website IDG framework IDG skill finder (you can purchase the Dutch version here) IDG NL event 19 June 2025 Video of the conversation with Rukmini Iyer https://youtu.be/B-LcKBQ8CGk Watch the conversation here https://youtu.be/B-LcKBQ8CGk Transcript [00:00:00] Hello and welcome at episode 479 in the Decide for Impact podcast. Today you are listening to the conversation with Rukmini. Rukmini is a leadership and organizational transformation consultant and peace builder with over two decades of global experience. She works at the intersection of conscious leadership, peace building, and systems change, weaving in ecocentric and decolonial perspectives. She's the founder of Exult! Solution, a practice dedicated to meaningful values driven change, and she serves on the International Board of Creators of Peace. Her facilitation integrates the SGS and IDGs the work that reconnects and narrative and somatic practices supporting communities, organizations, and movements worldwide. A Rotary [00:01:00] Peace Fellow and Final Voices fellow. She's committed to helping people and systems make decisions to nurture wellbeing, equity, and planetary balance. Hi, my name is Erin Ing and I share my knowledge, experience, and expertise with you. I coach entrepreneurs so that they make decisions that will help them grow their impact. This was a wonderful conversation. I learned a lot about the decolonization colonization in general, and very specific examples that really touched my heart. Actually, some of them heard in my stomach. It was wonderful to learn how she combines her peace work and her decolonization work with the inner development goals and the sustainable development goals. So I hope you enjoy this conversation as much as I do. Let's get started. [00:02:00] Hello and welcome to this podcast episode Today I'm talking to Rukmini Aish. Welcome Rini. Hi. Thank you for inviting me here. And I wasn't a hundred percent sure, but I thought we met last year at co, at the IDG For. So we saw again this each other again this year, and I sat at some point next to you saying, were you here last year? And you said Yes. And so, oh yes, I remember. So we met last year, so that was good. I think the IDG for is a beautiful, , setting plays to have great conversations and to learn and to experience also, , slowness. In the midst of all the workshops that were going on. There's also plenty of time, I believe, where you have like, can experience slowness, , in this beautiful environment on the mountain. So it was, it was really great [00:03:00] talking to you there and to learn about, you know, what you do a bit. , but also it was just like a nugget that I, that I learned there, that I saw you there and I thought there's so much more here that I want to talk to you about. And then you brought up this, , interesting conversation of decolonizing the inner development goals, the IDGs, , which I think is an interesting topic in general, but also specifically to me. And I will share with you why when you watch the video and you have seen me more often, you know, I'm a white men, I come from the Netherlands, which is. Country with a history that is, has a lot to do with colonization. So there's a lot of history in our country, in, in our nation, in our, in the Dutch people, uh, about colonization. I think maybe we are the inventors of [00:04:00] colonization, maybe, possibly, or at least about neoism. We are inventors of the way that the stock exchange is happening now, although it was by two bulbs, but it's still the same. So there's a lot of history there. Uh, I'm not saying that I'm carrying all that history. Uh, that's not how I look at it right now. , like intergenerational history, I don't, I don't, I don't feel that part, but I still feel that I want. I, I'm, I'm longing for a better world where there's a lot more, , cooperation, , equity, so equal opportunities, , and I mean all over the planet. I know, I don't mean just the western country, I mean everybody. And so it means also that equity close by, like in the Netherlands, there's like 1 million people living in poverty, but also equity far away. So we buy products that are produced in countries, [00:05:00] , all over the planet where we don't see what's going on and how the resources are restricted and what people need to do for that. So we don't know between quotes about what's going on. We do, but we don't wanna see it. And this topic, this inequality topic is really, drives me, it really, it's, it's a flame in me. And at the same time, I feel like. Who am I to talk about this? This white men coming from this colonizing history. So I have a, I have a lot of reservations, uh,

Vandaag bespreken we het boek Wir können auch anders van Maja Göpel. Ondertitel: Aufbruch in die Welt von morgen. De Engelse versie van het boek We Can Do Better https://en.wikipedia.org/wiki/Maja_G%C3%B6pel Volg Göpel op LinkedIn https://de.linkedin.com/in/maja-g%C3%B6pel-817ba3299 - ze deelt regelmatig video’s van Tv opnames, ik vind dat ze ijzersterk is in het debat. https://www.maja-goepel.de/ Video's met Maja Göpel op YouTube Maja Göpel is medeoprichter van Scientists4Future en oprichter van Mission Wertvoll. Ze is Political economist, sustainability scientist Boeken van Maja Göpel: Wert. Ein Kompass für die Zukunft (2025) - NL versie verschijnt nov 2025 - Kompas voor de toekomst Pandemie und Klima - Ein Gespräch über eine nachhaltige Welt (2021) Unsere Welt neu denken - Eine Einladung (2020) ook in NL Onze wereld nieuw denken - Rethinking Our World (EN) The Great Mindshift - How a New Economic Paradigm and Sustainability Transformations go Hand in Hand (2016) e-book free download Schöpfen und Erschöpfen (2022) Indeling van het boek: Inleiding: Das grösste Abenteur der Menschheit Unser Betriebssystem Die Geschichte van Tanaland Vernetztheit - Alles ist verbunden Dynamik - Wie kleine Dinge gross werden Bestimmung - Worum es eigentlich geht Wie wird den Betrieb ändern Was uns Monopoly über Spielregeln lehrt Verantworden - Anders lernen Vermögen - Anders wachsen Vermitteln - Anders Technik einsetzen Verhalten - Anders organiseren Verständigen - Anders miteinander umgehen Wer ist eigentlich wir? Köpfe zusammenstecken Held:innen Du bist wichtig Inleiding: Das grösste Abenteur der Menschheit Er gebeurt veel in de wereld. Verandering is normaal en lastig. We staan voor een grote transformatie, en we kunnen dat. Unser Betriebssystem In haar boek verwijst ze Donella Meadows die veel heeft geschreven ove complexe systemen. (bekende boeken: The Limits to Growth and Thinking In Systems: A Primer) Die Geschichte van Tanaland Tanaland is een computer simulatie waarin we kunnen testen hoe mensen complexe problemen oplossen. Ingrijpen in het bestaande systeem heeft gevolgen die we niet overzien. De oplossing van vandaag is het probleem van morgen. Komplexe systemen zijn overal. Ze vallen vaak pas op als ze niet goed meer functioneren, zoals AMOC. Vaak wordt er (in de politiek) in systemen ingegrepen alsof het eenvoudige lineiare systemen zijn. Vernetztheit - Alles ist verbunden Dynamik - Wie kleine Dinge gross werden Bestimmung - Worum es eigentlich geht Wie wird den Betrieb ändern Was uns Monopoly über Spielregeln lehrt Verantworden - Anders lernen Vermögen - Anders wachsen Vermitteln - Anders Technik einsetzen Verhalten - Anders organiseren Een autovriendelijke of mensvriendelijke stad? Hoe richt je publieke ruimten in en wat zijn de gevolgen? Bossen voor houtproductie of bosgezondheid (kevers). Wanneer wordt het voor organisaties belangrijk om voor zichzelf te werken, of gezamenlijk te ontwikkelen en de mensheid en maatschappij et ontwikkelen.  Verständigen - Anders miteinander umgehen Ze begint het hoofdstuk met berekeningen hoeveel energie (Gigajoul) we per jaar per mens gebruiken. Hoe dit is veranderd sinds de industualisatie en de afgelopen 40 jaar.  Julia Steinberger - Living well within limits project. Waarmee ze hebben uitgerekend hoeveel energie ieder mens ter beschikking heeft wanneer er 10 miljard mensen op de aarde leven (2050). Dan zouden we niet meer energie nodig hebben als begin 1960-er jaren. Met een mooie opsomming hoe zo’n leven er nu uit zou zijn (p246). Een tweede voorbeeld hoe dit werkt met de kooldioxide uitstoot op de aarde. Hoe deze verdeeld is en wat de geschiedenis hiervan is. Opvallend is dat de bovenste 10% (771 miljoen mensen) 48% van alle uitstoot produceert ieder jaar. Hoe is dit gekoppeld aan vrijheid. Persoonlijke vrijheid die we zo belangrijk vinden hangt samen met de relatie tot anderen. De afzet tegen een verbotsdiscussie is hierin onzin wanneer deze onze persoonlijke vrijheid zou aantasten. Het gaat over een mensheid en samenleving. Een interessante schaal: dominatie of partnerschap, om mensen en maatshcapijen in te verdelen. (in tegenstelling tot arm/rjik, geloof, links/rechts) Geeft ze een goed voorbeeld hoe dit ten tijde van de pandamie uitging van dominatie vanuit het Westen. Ze hadden de helft van de eerste productie gezekerd, terwijl het om 13% van de globale bevolking is. Voorbeelden dat het ook anders kan met Wyss Akadmey for Nature en Architects for Future. Wer ist eigentlich wir? Köpfe zusammenstecken Mensen worden geboren in de verwachting van cultuur. We leren van de ervaringen van anderen. Hierdoor kunnen wij de mensen van de toekomst ook een andere cultuur meegeven. De vraag, Wat maakt ons menselijk? is hetzelfde als Wie willen we zijn? (de mensheid) Held:innen Zijn rijke mensen die geld geven helden? Het gaat er om dat de wereld veel meer helden nodig heeft, geen enkele die geld geven, maar een goed functionerende democratie. Twee type helden: Helden der Verfassung - zij verdedigen het doel en Helden der Bewegung - hier gaat het meer om de bestemming, purpose. Deze twee type helden versterken elkaar. Du bist wichtig De uitdagingen zijn groot, de systemen complex, en toch, jij doet er toe. Hoofd, hand, hart. Ze noemt hier de stoicijnen - Arete - deugd. Altijd de beste versie van de zelf laten zien. Probeer altijd naar beste weten en geweten te handelen, om de beste mens te zijn, die we kunnen zijn. Reflectievraag: Waar ben ik vandaag naartoe gegaan om dichter bij mijn doel te komen?  Opvallende lessen uit het boek voor ons: 00:00 intro - een eerste indruk van het boek 02:50 De oplossingen van vandaag zijn de problemen van morgen. 09:00 De indeling van het boek. 10:35 Waarom lukt het ons niet om de motor te veranderen, terwijl we allemaal weten dat we deze moeten veranderen. 11:45 Het experiment met Tanaland laat zien dat ingrijpen in een systeem resulteert in onverwachte veranderingen op termijn. 15:10 Wanneer iets er uit ziet als een duivelssysteem, dat zit de duivel niet in de detail, maar in het systeem. 18:30 Monopoly als leermiddel om te laten zien hoe het verschil tussen arm en rijk een zelfversterkend effect heeft. 20:15 Er waren twee versies van het spel, de landlord game en de single tax versie.24 21:20 Je moet met elkaar afspreken welk spel je speelt en welke spelregels je gebruikt. 22:30 Als het doel dat we niet willen bereiken niet wordt bepaald, kunnen we onmogelijk dat doel bereiken. 24:15 Mensen zijn bereid om offers op korte termijn te brengen voor een beter vooruitzicht op de lange termijn. 25:15 Wil je eigenlijk wel groeien? 27:50 De oplossing is eenvoudig: minder spullen kopen. De aarde heeft het nodig dat we minder consumeren. 31:10 Het is eenvoudiger voor de mensen wanneer we de systemen anders inrichten, zoals kiezen voor een stad waarin bewoners en veilig bewegen centraal staat en niet om de auto (Parijs). 34:35 Het Living well within limits project (Julia Steinberger) in dit boek is voor Erno interessant, want het is haalbaar, en voor Tom een verkeerd voorbeeld om mensen mee te krijgen. 36:40 Hoe gaan we om met de collectieve middelen (de commons). 40:00 Mensen worden geboren in de verwachting dat ze in een cultuur leven. We leren van de ervaringen van alle mensen voor ons, cultuur. 41:25 Elke keer proberen de beste mens te zijn die we zouden kunnen zijn. 42:25 De crisis van de geest en de ziel. 45:50 Waar ben ik vandaag naartoe gegaan om dichter bij mijn doel te komen? - reflectievraag voor het einde van je dag. 46:45 De filosofische vraag: wanneer is het genoeg? Bronnen die we genoemd hebben https://en.wikipedia.org/wiki/Maja_G%C3%B6pel https://de.linkedin.com/in/maja-g%C3%B6pel-817ba3299 https://www.maja-goepel.de/ Scientists4Future Mission Wertvoll Donella Meadows - Wikipedia - https://donellameadows.org - Thinking in Systems , The Limits to Growth en meer boeken Leven in tijden van versnelling – Hartmut Rosa #boekencast afl 86 Alkibiades - Ilja Leonard Pfeijffer The Infinite Game – Simon Sinek #boekencast afl 104 De beweging van Matthijs Schouten - Springtij Forum 2024 AMOC - Atlantic meridional overturning circulation Hank Green legt uit waarom hij bang is voor Ierland in deze video Tirannie van verdienste – Michael J. Sandel #boekencast afl 77 The Nordic Secret – Lene Rachel Andersen #boekencast afl 89 (Bildung) Julia Steinberger - Living well within limits (PDF) Bertrand Russell - Wikipedia Emmanuel Levinas - Wikipedia Geschiedenis voor morgen – Roman Krznaric #boekencast afl 112 De goede voorouder – Roman Krznaric #boekencast afl 53 Dieter Thomä - Wikipedia Limitarisme – Ingrid Robeyns #boekencast afl 96 Toxisch reich – Sebastian Klein #boekencast afl 122 Luister naar deze aflevering Beluister hier ons gesprek over het boek Wir können auch anders. We vinden het beiden een interessant en goed boek. Met goede voorbeelden hoe het anders kan. In een halfuur delen wij dit boek met jou.

Vandaag het gesprek met Henrike Gootjes. Henrike is auteur van Regeneratie, beeldend kunstenaar, docent en regeneratief strateeg. Al meer dan twintig jaar werkt zij internationaal als kunstenaar, onderzoeker en educator, met bijzondere aandacht voor de invloed van geopolitiek en economie op het dagelijks leven. Ze ontwierp participatieve kunstprojecten in onder andere Nederland, Australië, Amerika, Malta, Jordanië en Noord-Ierland, en staat bekend om haar vermogen om kunst, wetenschap en gemeenschappen te verbinden. Met haar werk nodigt zij uit tot verbeelding, samenwerking en moed om samen een “generatie van regeneratie” te worden. Laten we beginnen… Wat ik zoal leerde van Henrike: 00:00 intro - 03:28 Het belangrijkste werk dat Henrike doet, hoe stellen we het leven centraal. 04:30 Tegenover de clusterf*ck staat regeneratie. 05:40 Het is dom en irrationeel om eindeloos oorlog te voeren en ons te laten wennen aan geweld. 06:10 Een van de vijf clusterf*ck verhalen is dat we niet genoeg hebben en moeten koloniseren. 08:50 De vijf verhalen geven ons een mensbeeld van vernietiger. De aarde is eigenlijk beter af zonder de mens. 09:40 De aarde wil niet van ons af. We horen op aarde. 12:50 We moeten veel harder schreeuwen hoe irrationeel het oorlogvoeren is. 13:35 Herken je vijand en verwacht tegenstand, helpt om moed te houden en onderscheidingsvermogen. 15:30 We moeten herkennen wat psychopatengedrag is en hoe het werkt. 17:20 Om te overleven moet je die taktieken herkennen, anders word je gemanipuleerd. 18:20 Boosheid en verdriet kan ze kort volhouden, het put uit. 22:30 Het besluit om naar de Oekranië te gaan terwijl je een boek schrijft, en het land in oorlog is. 24:40 Hoe komt het dat oorlog ontstaat? Waarom gaan buren met elkaar vechten? 25:15 De achtergrond van de oorlog in Noord-Ierland. 26:00 Gaza is geen religieus conflit. 27:40 De verkiezingen kloppen niet meer. Met geld en manupulatie komen steeds meer psychopaten aan de macht. 28:10 De psychopaat zegt dat hij/zij democratisch is verkozen. 31:25 De kinderen niet verantwoordelijk te maken voor de oplossingen. 31:55 Hoe kunnen wij onze kinderen ondersteunen de generatie van regeneratie te zijn? 33:15 De bronnen van de systemen als neoliberalisme liggen in Nederland. - "Hoe bestuur je een kolonie" 37:10 Onze generaties zitten op posities waar ze invloed en inspraak hebben, we hebben kapitaal. Neem risico. Wij mogen dat niet afwentelen op de nieuwe generaties. 40:20 Je hele leven werken om rijk te sterven. De nieuwe hobby: Hoe kom je aan het einde van je leven op nul uit? 42:00 Een voorbeeld van hoe het ook kan, van Iggy Pop. 43:20 Niet meer geloven in de verhalen van geld, de zero-sum-game, bezit en vermogen, over hoe het zou moeten. Terugzakken in de natuurlijke manier. 45:00 Art as an act of rebellion. 45:55 De zeven dingen die de Oekraïners doen op een dag om weerstand te bieden en mentaal veerkrachtig te blijven. 50:00 De negatieve verhalen rondom boeren. Het is een kleine groep met intensieve veehouderij die de problemen veroorzaken. 52:05 Zo kunnen we bijdragen aan de eerste generatie van regeneratie. 55:10 Wat zou je doen als je weet dat je nog driee maanden hebt te leven? 55:30 Je bent niet gek, en je bent niet alleen. Er is veel aangedaan om je zo te laten voelen. Meer over Henrike Gootjes: https://www.linkedin.com/in/henrikegootjes/ https://henrikegootjes.com/ Boek: Regeneratie (2025) Andere bronnen: Have We Colonised The Future? - Roman Krznaric De kolonisatie van de toekomst – David van Reybrouck #boekencast afl 92 Het begin van alles – Wengrow en Graeber #boekencast afl 63 Het spel van de populist – Bas Erlings #boekencast afl 125 Piratenverlichting – David Graeber #boekencast afl 87 Iggy Pop - Wikipedia Theory of change - Wikipedia Theory U - Wikipedia - Otto Scharmer The Week: Climate action group experience - Frederic Laloux Inner Development Goals (IDGs) Video van het gesprek met Henrike Gootjes https://youtu.be/Vx6wTdrO5fo Kijk hier https://youtu.be/Vx6wTdrO5fo

De sprekers analyseren het boek van Bas Erlings over populisme en elitisme in de politiek. Ze bespreken de zorgwekkende opkomst van extreemrechts en de rol van sociale media. Met kritische reflecties op leiders zoals Rutte, wordt duidelijk dat het neoliberalisme niet zonder gevolgen is. Psychologische inzichten zoals Maslow's behoeftepyramide worden verkend in relatie tot kiesgedrag. Daarnaast wordt het belang van positieve politieke communicatie en de paradox van hoop en manipulatie in de politiek belicht. Tot slot reflecteren ze op diverse perspectieven.

In gesprek met Elif Kuş Saillard, socioloog en methodoloog met meer dan twintig jaar ervaring, bespreken ze het innovatieve vier-lichaamsmodel. Elif legt uit hoe technologie als het vierde lichaam onze realiteit vormt en benadrukt de noodzaak van een heroverweging van onze relatie met technologie. Ze gaat dieper in op de rol van menselijke connectie en ethiek in het gebruik van AI, met een pleidooi voor het behoud van menselijke waarden. Deze inzichten zijn essentieel voor gemeenschapswerk en persoonlijke ontwikkeling.

In deze aflevering staat het boek van Oliver Burkeman centraal, dat handvatten biedt voor meer innerlijke rust. De sprekers reflecteren op de eindigheid van ons leven en hoe dit invloed heeft op onze keuzes. Ze bespreken de waarde van aandacht en compromissen in relaties, en het belang van dagelijkse acties boven perfectie. Ook wordt het nut van reflectie en een 'done-lijst' benadrukt. Tenslotte komt de kracht van verbinding aan bod, waarbij eenvoudige momenten worden gevierd in plaats van de drukte van het leven.

Vandaag het gesprek met Genieke Hertoghs. Genieke is gedachtemoeder van Subconscious Impact: een systematische methode waarmee je een ander bereikt in het onbewuste brein. Met concrete technieken creëer je veilige verbinding en veranderbereidheid (bij de ander én bij jezelf). Op lange termijn draagt deze methode bij aan het ontwikkelen van een nieuwsgierige en gelijkwaardige grondhouding als mens. Op nog wat langere termijn draagt deze methode bij aan wereldvrede. Genieke houdt zich al vijftien jaar bezig met impact op het onbewuste brein en gelijkwaardige interactie. Ze is keynotespreker, (C-level) trainer en auteur van bestseller en evergreen ‘Don't push me! Hoe je mensen wél bereikt’ en ‘Impact - de kracht van onzichtbare invloed’. Boek 3 over ons onbewuste brein en doelen is in de maak. Laten we beginnen… Wat ik zoal leerde van Genieke: 00:00 intro - 02:25 De lading die mensen geven aan het woord beinvloeden. 04:15 Kijk eerst naar het goud dat de ander in de handen heeft. 07:00 Iemand tornt aan de waarheid zoals die voor ons gegrift staat. 09:00 Ontdek wat er onder de waarheid van die ander zit. 11:30 Het filter van waaruit wij de wereld zien. 13:35 Hier zit je goud. Hier zit wat je normaal niet ziet. Hier zit je groei en collectieve besluitvorming. 14:55 Als een kind van zes uitleggen waarom de ander geen gelijk heeft. 15:40 Twee minuten je eigen meningen en ideeën uitstellen. 19:00 We zijn bereid iets serieus te overwegen, maar alleen als ons ego zegt die persoon verdient het om dit te mogen zeggen tegen mij. 20:35 Het halo-effect bij de goeroe, in de top van de piramide wanneer mensen je blindelings volgen. 23:35 De input van een ander nodig hebt om samen te komen tot iets dat oke is. 28:00 Zo verbeter je de besluitvorming, meerdere invalshoeken meenemen in je afweging. 34:30 De sleutel om weg te komen van het winstmaximalisatie denken. 39:00 De blauwdruk voor burgerparticipatie of werknemers inzetten in de besluitvorming 41:00 Erken je blinke vlekken en je beperkte kijk op de werkelijkheid als leider, en dat je niet alle credits hoeft te hebben van het succes van de organisatie. 42:10 "Wie ben jij en hoe denk je de wijsheid in pacht te hebben om te weten wat een ander moet doen." - Genieke Hertoghs 46:00 Meer ruimte voor emoties in bedrijven en organisaties omdat je elkaar daar bereikt. 47:00 We voeren de gesprekken op de buitenste lagen, en daar lijkt het of mijlenver uiteen staan. 47:35 Het emotietijdperk, waarin de emoties van de mens belangrijker zijn dan ooit. 49:30 De voordelen van afzonderlijk emotionele overleggen organiseren in je bedrijf. 55:30 Aandeelhouders zijn ook mensen met emoties en hebben een bereidheid om te veranderen. 1:00:00 De uitnodiging van Genieke om meer mensen mee te nemen naar de laag van emotie. 1:02:25 'Push' zorgt ook voor polarisatie in de samenleving. 1:02:45 Elke bubbel graaft zich steeds verder in het eigen gelijk. 1:03:35 We krijgen voorgeleefd dat je vooral in je eigen bubbel moet blijven. 1:05:00 Polarisatie is zeer gezond, het levert vernieuwing op. 1:09:00 Hoe houd je het vol met je passie terwijl je dagelijks tegen de pijn aanloopt? 1:12:40 Maak de missie af en alle vormen van af zijn goed. Meer over Genieke Hertoghs: https://www.linkedin.com/in/communicatiecoach/ https://genieke.com  https://www.subconsciousimpact.com  Boeken: Don’t push me - Hoe je mensen wél beweegt (2023) Impact! - de kracht van onzichtbare invloed (2018) Andere bronnen: Klimaatgesprekken - training klimaatcoach Traumareacties - Fight, Flight, Freeze, Fawn (Fine, Faint) Syteem 2 - Kahneman (Ons feilbare denken – Daniel Kahneman #boekencast afl 10) Nu is het aan ons – Eva Rovers #boekencast afl 61 Het effect van de omgeving op ons duurzame gedrag – Linda Steg (over experts bij een burgerberaad) Inner Development Goals Building people-centered and purpose-driven companies – Sebastian Klein Het zijn tricky tijden – Jitske Kramer Power and love boek Paul Polman - voormalig CEO Unilever die ik bedoelde Vragen van Della Duncan - De grootste pijn en passie. Video van het gesprek met Genieke Hertoghs https://youtu.be/7k-OyY4hU_M Kijk hier https://youtu.be/7k-OyY4hU_M De shownotes van Genieke zelf over deze aflevering: Over hoe ons ego functioneert op basis van allerlei zorgvuldig opgebouwde laagjes overtuigingen. En hoe die overtuigingen echt verbinding zo vaak in de weg staan. Over hoe de perceptie van de ander bepaalt hoeveel impact je mag hebben. Over hoe lastig het is om te gaan pullen als je alleen maar een van de boek over push/pull hebt gelezen... Vooruit, een tipje van de sluier. Signaleer als je geraakt wordt doordat iemand anders 'morrelt' aan een waarde die verankerd is in je ego. Investeer met je kostbare breinsysteem 2 (bewuste brein van Daniel Kahneman) tijd en energie om oordeelvrij te onderzoeken met de pulltechnieken uit Don't Push Me! Hoe je mensen wél beweegt. Disclaimer: dit kost tijd, voelt gekunsteld en doet je eigen ego pijn. Geniet van het genot als het een keer lukt. De ander zal het gesprek beoordelen als zeer waardevol. Stiekem wordt jouw ego opgeschoond: je hebt vooringenomenheid en aannames gezuiverd door te ontdekken hoe het écht zat. On top of all heeft de ander een beweging gemaakt in een richting die jou goed/handig/nuttig uit kwam. De volgende keer onderzoeken zal nu gemakkelijker gaan, simpelweg omdat je hebt gezien hoe het werkt. Het gouden vliegwiel... Over hoe dat pullen eigenlijk een methode is om structureel te werken aan een andere grondhouding. Lees hierover vooral het Handboek Transactionele Analyse. Over hoe dit anders is dan manipuleren, beïnvloeden, gedragsverandering. Over hoe er in organisaties bijna alleen maar wordt gesproken over de buitenste lagen van de belevingswereld: taken, activiteiten, handelingen. En hoe ons onbewuste brein emoties het allerfijnst en belangrijkst vindt. Hoe we elkaar instant beter en makkelijker vinden als we contact maken op die laag van emotie. En over hoeveel wederzijdse bereidheid er dan ontstaat om een gezamenlijke oplossing te vinden die beter is dan wanneer de een de ander probeerde te overtuigen van het eigen gelijk. Over hoe we in onze maatschappij structureel voorleven dat debat en tegen elkaar op boksen (PUSH) de beste methode is om dingen (zoals complexe maatschappelijke vraagstukken) voor elkaar te krijgen. Hoe ik hier een tijdje geleden op een podium over sprak met Tom van 't Hek en Co Verdaas. Hoe we gezamenlijk op zoek kunnen gaan naar een nieuwe norm waarbij we elkaar vinden op de laag van beleving, drijfveren, common grounds en vooral het gezamenlijke doel.Over mijn grootste passie dan wel pijn... Daarvoor zul je de podcast 'even' moeten luisteren. :-)

Vandaag bespreken we het boek Over het verdwijnen van rituelen van Byung-Chul Han. De ondertitel is, een topologie van het heden. We bespraken eerder zijn boek Infocratie. Jitske Kramer en Danielle Braun (antropologen) hebben het ook regelmatig over het belang van rituelen zoals in het nieuwste boek van Jitske, Tricky Tijden. Dit boek kregen we van uitgever Ten Have / De Nieuwe Wereld. Dank daarvoor. Byung-Chul Han (wikipedia) is hoogleraar aan de universiteit voor de kunsten in Berlijn.  Koreaans-Duits filosoof en schrijver. Zijn werk draait voornamelijk om kritiek op het neoliberalisme en de invloed daarvan op de samenleving en het individu. Byung-Chul Han studeerde metaalkunde aan de Universiteit van Korea in Seoul voordat hij in de jaren 80 naar Duitsland verhuisde om filosofie, Duitse literatuur en katholieke theologie te studeren in Freiburg im Breisgau en München. Veel van Han's werk wordt gekenmerkt door een onderliggende bezorgdheid over de situatie waarin mensen verkeren in de snelle, technologisch gedreven staat van het late kapitalisme. Er stond april 2025 een uitgebreid artikel over Han in De Groene: De filosoof van het feest. De hoofdstukken in het boek zijn: Productiedwang Authenticiteitsdwang Sluitingsrituelen Feest en religie Spel op leven en dood Einde van de geschiedenis Rijk der tekens Van het duel naar de droneoorlog Van mythe naar dataïsme Van verleiding naar porno Productiedwang Rituelen kunnen we zien als symbolische technieken om ergens in thuis te raken. Ze maken de tijd bewoonbaar. Ze verlenen het leven stabiliteit. Productiedwang destabiliseert het leven door het duurzame af te breken. Het neoliberalisme buit de moraal uit. Via waarden zijn we niet betrokken op de gemeenschap, maar op het eigen ego. Het gevoel van leegte drijft de communicatie en de consumptie aan. Iedereen produceert zichzelf om meer aandacht te genereren. Symbolen staan stil. Informatie bestaat door te circuleren. Authenticiteitsdwang Een performancemaatschappij. Een maatschappij van intimiteit en zelfontblooting. Een erosie van de publieke ruimte. Zij valt uiteen in private ruimtes. Sluitingsrituelen Levenslang leren staat geen afsluiting toe. Het betekent niets anders dan een leven lang produceren. Ego’s die zichzelf als ondernemers van de bv-ik vrijwillig uitbuiten. De globale markt en de digitale netwerken schaffen plaatsgebondenheid af. (non-plaats) Het verhaal is besloten en kent een begin en einde. Informatie is additatief. Onophoudelijk. Rituelen geven vorm aan belangrijke overgangen in het leven. Zonder deze rituelen sjesen we door. Feest en religie De sabat is niet om tot rust te komen van de arbeid. Het staat los van de arbeid. Het is een feest van rusten en beschouwen. Hogeschool - vrije tijd op een hoog plan. Maar vandaag is het het een productiue centrum van menselijk kapitaal. Ze verzorgt opleidingen in plaats van aan vorming te doen. kapitalisme - geld werkt individualisering en isoloment in de hand. Het verhoogt mij individuele vrijheid door mij van een persoonlijke band  met anderen te bevrijden. Het kapitalisme is niet narratief. Het vertelt niets. Het telt alleen. Wat herwonnen moet worden is de contemplatieve rust. Spel op leven en dood Het sterke en het zwakke spel.  Het kapitaal werkt als een garatie tegen de dood. Je kan anderen voor je laten werken, en dus tijd kopen. Oneindige hoeveelheid kapitaal wekt de illusie van een oneindige tijd. (angst voor de dood). Zelfmoord tot iets moois. Levenskunst betekent aan jezelf ontsnappen. Einde van de geschiedenis Rijk der tekens Van het duel naar de droneoorlog Van mythe naar dataïsme Van verleiding naar porno Het is misschien wel het opvallendste aan zijn werk: de complete afwezigheid van een ‘ik’. Nooit haalt Han een herinnering op, nooit vertelt hij een anekdote. Waar de hedendaagse cultuur gedomineerd wordt door persoonlijke verhalen, liefst echt gebeurd, liefst zo dicht mogelijk op de eigen huid, vlakt Han zichzelf juist weg. Maar dit is dan ook een van de symptomen van het laatkapitalisme dat hij in al zijn boeken zo vurig bestrijdt. https://www.groene.nl/artikel/de-filosoof-van-het-feest  Volgens eigen zeggen is hij extreem lui en schrijft hij slechts drie zinnen per dag. Dat doet hij ’s nachts. Het is haast onmogelijk om die enorme productiviteit bij te houden, maar dat hoeft gelukkig ook niet, want een paar uitzonderingen daargelaten lijken alle boeken op elkaar. Steeds weer haalt Han dezelfde denkers aan: Benjamin, Foucault, Heidegger. Steeds weer gebruikt hij dezelfde zinnen en dezelfde perenboom waaronder ooit een gezamenlijk verhaal werd gezongen. Wat verschilt is alleen de invalshoek: of Han het leven onder laatkapitalisme fileert vanuit bijvoorbeeld de liefde, digitalisering, het verdwijnen van verhalen, van rituelen of de drang tot transparantie.  onder de schijn van vitaliteit voeden we een systeem van eindeloze productie, prestatie, groei en een ‘willekeurige, kankerachtige woekering’. De wereld heeft een verkeerde afslag genomen, zegt hij in het interview, en daarom beweegt hij zich nu in de tegenovergestelde richting. ‘Achteruit leven’, noemt hij het. ‘De mens stikt zowat in wat hij zelf aan het doen is.’ Wat volgens Han daarom nodig is, is stilstand. Een overgang van handelen naar zijn. Want pas in de inactiviteit worden we de grond waarop we staan gewaar en de ruimte waarin we ons bevinden. Pas dan schakelt het leven ‘over op zijn contemplatieve modus en pendelt terug naar zijn geheime zijnsgrond’. De sabbat is ook nooit een rustdag na de scheppingsdaad geweest waarop God zogezegd op adem komt, stelt Han. Nee, die rust vormt de essentie, is de kern van de schepping. Daarom is de rust, de inactiviteit, ook goddelijk: ‘Als we rust ondergeschikt maken aan werk, negeren we het goddelijke’. Het is daarom niet genoeg om voorzichtiger met de aarde als hulpbron om te gaan: ‘We hebben een compleet andere relatie met de aarde nodig. We moeten haar haar magie, haar waardigheid teruggeven. We moeten het vermogen tot inactiviteit herontdekken, het vermogen om niet te handelen.’  Contingentie gooit de boel open, en vormt bovendien een noodzakelijke inspiratiebron voor verzet. Als kapitalisme immers ergens op teert is het wel het idee dat het niet anders kan, dat dit nu eenmaal het beste systeem van alle slechte is, capitalist realism, Tina (there is no alternative). Opvallende lessen uit het boek voor ons: 00:00 intro - een eerste indruk van het boek - 03:00 Het boek geeft me de tijd en vragen voor introspectie, waar ben ik mee bezig? 04:00 Een filosofisch boek dat behapbaar is, elke zin is raak. 05:00 Dat je drie boeken per jaar kunt publiceren door niet meer dan 3 zinnen per dag te schrijven. 06:00 Rituelen als een symbolische techniek om ergens in thuis te raken. Je maakt hiermee de tijd bewoonbaar. Productiedwang ziet geen nut in deze rituelen waardoor het leven destabiliseert. 07:00 Rituelen is tijd die je verkwist volgens de neoliberalen. 09:00 We leven in een performance maatschappij, iedereen performt zichzelf. Permanent produceren van dingen. Het speelse verdwijnt uit de cultuur. 12:00 Ego’s die zichzelf als ondernemers van de BV ik vrijwillig uitbuiten. 12:30 We vertellen geen verhalen met een duidelijk begin en een einde. We delen informatie en dat is niet narratief maar additief. Terwijl verhalen eenvoudiger te onthouden zijn. 18:00 Vroeger was consumptie niet belangrijk. Tussen het oogsten en verzamelen door werden er vele feesten gevierd. Dat was een uitdaging bij de industrialisatie, de mensen kenden geen traditie van het gedisciplineerd elke dag ergens in de fabriek verschijnen, ze kwamen als ze weer geld nodig hadden. 23:00 De invloed van taal op hoe we over dingen denken. 24:00 Met poëzie creëer je ruimte om aan reflectie te doen, de ruimte om iets anders te doen, en taal en spel speelt daar een belangrijke rol in. 28:00 In de huidige oorlogsvoering op afstand (drones) achter een computerscherm is niet gelijkwaardig. Je kunt elkaar niet in de ogen kijken en morele keuzes maken. 34:00 Door nieuwe techniek te gebruiken amputeer je eigenlijk telkens ledematen (de auto amputeert je benen bijvoorbeeld). Zou het gebruik van AI een amputatie van het brein kunnen zijn? Bronnen die we genoemd hebben Infocratie - Byung-Chul Han Jitske Kramer Danielle Braun Het zijn tricky tijden – Jitske Kramer Profiel: Byung-Chul Han - De filosoof van het feest - De Groene Hannah Arendt Hartmut Rosa Hans Schnitzler De wereld van Sofie David Graeber Matsuo Basho Cees Nootenboom Georg Wilhelm Friedrich Hegel Perikles Søren Kierkegaard De Vier weken Reset van Oliver Burkeman Luister naar deze aflevering Beluister hier ons gesprek over het boek Over het verdwijnen van rituelen. Een heerlijk boek, compact, tot de kern en waardevol. Je gaat het nu van rituelen zien en hoe en waarom ze worden afgebroken. In een halfuur delen wij dit boek met jou. Een halfuur met kennis die je tot je neemt terwijl je wandelt, loopt of rijdt, bijvoorbeeld. Video van deze aflevering Bekijk ons gesprek op video https://youtu.be/-wT62LGIKoY https://youtu.be/-wT62LGIKoY In deze aflevering bespreken we het boek Over het verdwijnen van rituelen. Een geweldig boek. Het is kort, krachtig, en de zinnen zijn mooi vormgegeven. Zo mooi opgeschreven. Alleen al daarvoor zou het goed zijn om dit boek te lezen. Als je een beetje zou kunnen lenen van zijn manier van schrijven, in je eigen schrift, dan denk ik dat het een feest wordt. Verder geeft het reflectie over waar we mee bezig zijn, met Byung-Chul Han's bekende afkeer van het neoliberalisme. Transcript Erno Hannink: [00:00:00] Welkom in de nieuwe ondernemers boekencast aflevering nummer 123.

Vandaag het gesprek met Silvia Oostwegel, Impact ondernemer. Silvia zet zich in voor een sociale en duurzame samenleving als directeur en oprichter van Social Handprint by MAEX en als bestuurder van Social Handprint Foundation. Na een studie biologie en diverse banen in het bedrijfsleven, de overheid en als consultant, is zij als ondernemer gestart om profit en non profit organisaties te helpen hun sociale en duurzame prestaties te meten en te versterken. De missie is maatschappelijke waarden leidend te maken. Laten we beginnen… Wat ik zoal leerde van Silvia: 00:00 intro - 03:05 Waarom heeft een bedrijf de social handprint nodig? 04:05 De maatschappelijke waarden veel meer leidend te maken in je handelen. 05:05 Gestart met werken voor sociale burgerinitiatieven, non profit organisaties. 08:10 een impact economie waarbij je naast de financiële balans ook kijkt naar de impact die je hebt in de samenleving. 11:50 De lastige discussie of je Shell als klant wilt of niet. 13:05 De taal van de corporates gebruiken om euros op te halen om daarmee maatschappelijke investeringen te kunnen doen. 14:20 Ons morele kompas. 20:30 Je hebt ander instrumentarium nodig om duidelijkheid te krijgen wat er maatschappelijke gebeurt met de subsidies. 22:05 Hoe besluit ik, bijvoorbeeld als gemeente, waar mijn geld naartoe gaat? 29:15 Het proces om te bepalen welke projecten geld krijgen. 31:20 Drie verschillende producten, een handprint meting, de impuls (geld), en inzichten in een groep. 33:00 Zo zijn de inkomsten verdeeld. 34:40 De rebranding van de Maatschappelijke AEX. 36:15 Wat is het moment dat je besluit voor de rebranding? 37:00 Van een stichting en BV naar een steward owned bedrijf. 40:25 Nog geen winst gemaakt. 43:40 De dynamische balans tussen de korte en lange termijn van de ondernemer. 45:50 De waarde van de social handprint. 47:00 Regelmatig vernieuwen van de terminologie maakt het lastiger, zoals global goals, armoede, circulair, SDGs, brede welvaart. 51:10 Vertel me wat je doet en wij meten wat je doet. 53:55 Wij vragen nooit of je een beleid hebt op diversiteit, we kijken hoe divers is je organisatie. 54:10 Het gaat niet om de modellen, ga wat doen. Meer over Silvia Oostwegel: https://www.linkedin.com/in/silvia-oostwegel-7101687/  https://www.socialhandprint.com Andere bronnen: IDG Achterhoek community hub Chantal Walg Lokalen Lichtenvoorde Tommy Tomato Oscar Circulair Sustainable Development Goals Brede welvaart Kim Putters Kim Putters: ‘Brede welvaart mét de SDG’s: de noodzaak van integrale lange termijnvisie’ B corp Code voor sociale ondernemingen PSO - Prestatieladder Socialer Ondernemen Theory of Change Video van het gesprek met Silvia Oostwegel https://youtu.be/5vsC4ZP4BlI Kijk hier https://youtu.be/5vsC4ZP4BlI

Vandaag bespreken we het boek Toxisch Reich van Sebastian Klein. De ondertitel is Warum extremer Reichtum unsere Demokratie gefährdet - waarom extreme rijkdom gevaarlijk is voor onze democratie. Sebastian is serie ondernemer. Heeft zijn aandeel in Blinkist verkocht, een deel daarvan gehouden, en het grootste deel ondergebracht in een fonds om daarmee bij te dragen op het verbeteren van gelijke kansen, klimaat en .. Op dit moment is hij ondernemer met de uitgever NN publishing waar ze vier keer per jaar een magazine over New Work uitgeven en workshops organiseren. Hij is een voorlever. Zijn boek kreeg ik van hem tijdens het SINN kongres in Münster. Dank je wel. Tom kocht het zelf. Sebastian is een voorbeeld voor mij. Hij zegt niet alleen dat het anders moet, maar doet het ook. Zijn bedrijf heeft een horizontale structuur en innerlijke ontwikkeling is belangrijk voor de medewerkers. Ze zijn transparant over de inkomsten en uitgaven. Sebastian is transparant over zijn vermogen en praat over geld waar andere rijken vooral stil zijn. Dit boek is een samenvatting van de vele gesprekken die hij had over extreme rijkdom en ongelijkheid. Het is geen wetenschappelijk boek, maar hij verwijst wel naar verschillende boeken die hij voor zijn boek heeft gelezen, naast de gesprekken met experts, ervaringsdeskundigen en economen. Het boek heeft een focus op Duitsland en op vele vlakken vergelijkbaar met Nederland. Hij sprak voor zijn onderzoek ook met Ingrid Robeyns en David de Jong. Het boek (feb 2025) is opgedeeld in drie delen introductie met een korte geschiedenis les over ongelijkheid Vandaag - extreme rijkdom is gevaarlijk voor onze democratie Morgen - welvaart voor iedereen Wie ich lernte dass Geld toxisch sein kann Een korte introductie in de ontwikkeling van Sebastian, waar zijn baan als adviseur bij Boston Consulting Group (BCG) een belangrijke rol speelt. Zie ook het boek van ..Bermudadriehoek van talent. Droom van jonge mannen zo snel mogelijk veel geld hebben om dan te rentenieren. Hij startte zijn eigen bedrijf, mislukte en het geld dat hij had gespaard met het werk bij BCG was op. Hij start met een aantal mede ondernemers (gelukzoekers) Blinkist.  Na een paar jaar stapt hij uit, maar blijft eigenaar en keert terug naar het advieswerk, maar nu als zelfstandige en een focus op New Work. Hij verkoopte een paar keer aandelen in Blinkist en heeft genoeg geld om zich geen zorgen meer te maken. Dan wordt Blinkist verkocht en heeft hij plotseling meer dan 5 miljoen euro. Hij besluit 90% van dit vermogen in een stichting te stoppen en dat hij van 10% kan rondkomen. Hij komt tot de conclusie dat er (bewust) veel onduidelijkheid over geld is, en we niet in de gaten hebben hoeveel geld de ultra rijken hebben. We moeten leren om over geld te praten. De arme mensen hebben te weinig zicht op geld. Wann ist eine Gesellschafft ungleich? In dit hoofdstuk laat hij zien hoe ongelijk Duitsland is. Voor het inkomen lijkt dat nog mee te vallen, maar wat betref vermogen is het rampzalig. Het gaat om 0,1 procent (68.000 mensen) die 20% van al het vermogen hebben, en dat groeit. De Gini-cooeficient ligt bij 0,8 voor netto vermogen. Eine kurze Geschichte der Ungleichheit Een kort hoofdstuk met geschiedenis van de ontwikkeling van ongelijkheid, hoe deze afname na de tweede wereld oorlog, en sinds eind 1970 en nog een extra versnelling na 2008 steeds erger wordt. Heute - extreme rijkdom is een gevaar voor de democratie Ungleichheit ist undemokratisch Vermögen hat immer eine dunkle Vergangenheit Nicht Leistung macht reich, sondern Erbe Reiche sint verantwortlich für die Klimakrise Ungleichheit ist schlecht für die Wirtschaft Ungleichheit macht politikverdrossen und spaltet Vermögen schützt vor Strafe Philanthropie is undemokratisch Ungleiche Gesellschaften sind schlechtere Gesellschaften Morgen - welvaart voor iedereen Eine neue Leistungsgeselschaft Je kunt vastleggen in je bedrijf wat de maximale verhouding is tussen de minst en de meest verdienende. Vier tot tien keer wordt het meest genoemd als een eerlijke verhouding. Interessant om te bedenken is dat de extreme rijkdom mogelijk is gemaakt door de gemeenschap (arbeid, grondstoffen en consumeren). Het is dan ook normaal dat het daar ook weer naar terug vloeit en niet ophoopt bij de extreem rijken. Onze taal ook veranderen, bijvoorbeeld vermogen en belastingen. Werk naar de maatschappelijke waarde belonen. Maximale Transparenz De extreem rijke mensen zorgen ervoor dat hoeveel geld ze hebben onduidelijk is. Het onderzoek naar extreme rijkdom is lastig hierdoor. Mooi voorbeeld hoe mensen als Sebastian en Marlene Engelhorn juist wel transparant zijn over hun vermogen. Marlene heeft bijvoorbeeld haar erfenis van 25 miljoen laten verdelen met een burgerraad.  Ein Steuersystem, das der Gesellschaft dient Een aantal voorbeelden van veranderingen in de belastingen die voor de extreem rijken gunstig zijn. Een voorstel om het anders te doen, met o.a. een vrijstelling van 1 miljoen in de loop van je leven, een progressieve belasting, bedrijfsvermogen en onroerend goed dat je niet zelf bewoond sterk belasten. Een exit tax - voor wanneer je het land om belastingtechnische redenen verlaat. Sterke belastingen op goederen die slecht zijn voor het klimaat en de planeet. Een basis erfenis en een basis inkomen. Investeer als staat in de infrastructuur en Bildung. Chancengerechtigkeit De bureaucratie rondom het starten van een bedrijf verminderen. Van eenhoorns naar zebra bedrijven. Bedrijven oprichten die de maatschappij dienen. Neue Eigentumsformen und eine gemeinwohlorientierte Marktwirtschaft Het minimum loon verhogen. De basis behoeften weer terugbrengen bij de overheid. Steward ownership waardoor investeerders niet kunnen meebeslissen en zo niet meer kunnen sturen op winstmaximalisatie. Sommige dingen zijn existentieel en dat wil je niet aan de markt overlaten. (het Atlas netwerk met in Duitsland de aftakking Promethues) die vooral willen vasthouden aan het huidige. Regenaratives Kapital Hoe venture capital bedrijven dwingt om extreem hard te groeien. Kapitaal dat niet naar financiële opbrengsten maar naar sociale opbrengsten zoekt. Ein optimistischer Ausblick Verhaal van Harry Stevenson - je kan alleen maar rijk worden door rijke ouders. Of de 99% ondernemen actie en veranderen de regels en het spel. Opvallende lessen uit het boek voor ons: 00:00 intro - een eerste indruk van het boek - 04:25 Eerste indruk van Tom - 06:45 Dat de wereld van het extreem grote geld verweven is met de onttakeling van de democratie. 08:50 Waarom het zinvol is om minder Amerikaanse auteurs te lezen en meer Europese. 12:05 Hij schrijft transparant over zijn vermogen en heeft een minimalistische levenshouding. 13:05 De ongelijke vermogensverdeling is veel ongelijker dan we inschatten. 14:45 Ongelijkheid op vermogen is veel groter dan op het inkomen. 16:35 Extreme rijkdom ondermijnt de democratie onder andere door te lobyen tegen vermogens- en erfbelasting. 17:40 We geloven dat het systeem zo werkt, dat wanneer de extreem rijken meer behouden, het beter voor iedereen is. 20:00 Hoe vermogen altijd een zwarte geschiedenis kent. 21:50 Onafhankelijke van de politieke ontwikkelingen, de mensen die vermogend zijn, die blijven vermogend. 23:00 Hard werken (meritocratie) maakt niet rijk, maar erven. 25:05 Extreem rijken dragen bij aan de klimaatcrisis met hun koopgedrag, maar nog veel meer met hun beleggingsgedrag. 27:50 De extreme rijkdom en werknemers een lager loon betalen is slecht voor de economie. 30:00 Hoe gelijker het inkomen verdeeld, hoe gelijker en zinvoller de consumptie. 37:00 De ongelijkheid in strafmaat voor arm en rijk is een absurd systeem. 40:00 Filantropie is ondemocratische en vooral goed voor de rijken. (zie de links naar de DW documentaire video's hieronder) 42:00 Als je ongelijkheid oplost, los je veel grote problemen in de samenleving op. 45:35 Onze taal rondom geld veranderen. Op dit moment heeft belastingen een negatief sentiment en vasthouden van vermogen een positief sentiment. 46:20 Het zijn liberale grondprincipes om een progressieve belastingsysteem te hebben. Het liberalisme heeft als uitgangspunt dat er gelijke kansen zijn. 48:00 Inkomens belasting naar beneden en vermogensbelasting omhoog. 48:45 Het idee dat je moet bezuinigen omdat er geen geld zou zijn, is niet waar. Er is meer geld dan ooit, het is alleen verrot verdeeld. 52:15 Dit zijn goede initiatieven om te ondersteunen in Nederland met jouw vermogen. 54:45 Niet vanaf een miljoen beginnen, maar bij een miljard. Dan heb je minder mensen die hier tegen zullen stemmen. 57:45 Terugkeren naar midden jaren zeventig waar we een samenleving hadden. 59:00 Roll back neoliberalism. 1:01:25 Hoe krijgen we 80% van de samenleving achter de belangrijkste standpunten, goede studiefanciering, studieschuld kwijtschelden, gratis kinder opvang, ont-privatiseren van de NS, zorg weer van de samenleving, de miljardairs flink belasten. 1:02:15 Samen weer geloven en terug brengen van de sociale grondrechten. Bronnen die we genoemd hebben Sebastian Klein S!NN Kongress Building people-centered and purpose-driven companies – Sebastian Klein Blinkist Limitarisme – Ingrid Robeyns #boekencast afl 96 Nazimiljardairs – David de Jong #boekencast afl 66 De Bermudadriehoek van talent – Simon van Teutem #boekencast afl 119 Cultureel kapitaal - Pierre Bourdieu Tirannie van verdienste – Michael J. Sandel #boekencast afl 77 World Economic Forum - Bregman at WEF 2019 Oxfam Novib rapport over ongelijkeid jan 2025 - Takers not maker Winners take all boek Scott Galloway - on the robust middle class Komt een land bij de dokter – Michelle van Tongerloo #boekencast afl 114