Karolina Karabin, doktor nauk medycznych i specjalistka od immunologii oraz medycyny stylu życia, omawia kluczowe aspekty stanu zapalnego. Rozjaśnia zależności między dietą a stanem zapalnym oraz przedstawia jego wpływ na zdrowie psychiczne i proces starzenia. Zwraca uwagę na rolę mikrobioty jelitowej oraz techniki stymulacji nerwu błędnego, takie jak kąpiele leśne. Podkreśla znaczenie holistycznego podejścia do zdrowia oraz wpływu stylu życia na zapobieganie chorobom.
Stan zapalny jest biologiczną reakcją obronną organizmu na infekcje i uszkodzenia, odgrywając kluczową rolę w zdrowiu.
Dieta ma istotny wpływ na rozwój stanu zapalnego, gdzie żywność przetworzona może nasilać procesy zapalne w organizmie.
Styl życia, w tym jakość snu i poziom stresu, znacząco wpływa na kontrolę stanu zapalnego i zdrowie ogólne.
Psychoneuroimmunologia bada związki między emocjami a stanem zapalnym, ukazując, jak stres może podnosić poziom stanów zapalnych.
Deep dives
Czym jest stan zapalny?
Stan zapalny to biologiczna reakcja obronna organizmu na różne zagrożenia, takie jak infekcje, uszkodzenia czy stres. Rozróżnia się różne typy stanów zapalnych, w tym ostry i przewlekły, które mają różne przyczyny i skutki. Ostry stan zapalny jest zazwyczaj reakcją na nagłe zagrożenie i pomaga w usunięciu patogenów oraz naprawie uszkodzeń. Przewlekły stan zapalny, natomiast, może prowadzić do długotrwałych problemów zdrowotnych, w tym chorób cywilizacyjnych, jako wynik nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej.
Wielokierunkowe działanie stanu zapalnego
W dyskusji o stanie zapalnym ważne jest zrozumienie jego plejotropowego działania, które może być zarówno korzystne, jak i szkodliwe. Reakcja zapalna w organizmie jest niezbędna do obrony przed infekcjami, jednak przewlekły stan zapalny może przyczynić się do rozwoju wielu chorób, takich jak astma, choroby autoimmunologiczne czy insulinooporność. W literaturze medycznej pojawia się nawet określenie 'cichy zabójca' w odniesieniu do przewlekłego stanu zapalnego, co ukazuje poważne zagrożenia, jakie niesie ze sobą. Dodatkowo, ze względu na zmienność stanu zapalnego, istotne jest, aby nie traktować go jednoznacznie jako jednego cierpienia, lecz rozumieć jego różnorodne mechanizmy.
Rodzaje stanu zapalnego
W kontekście stanu zapalnego wyróżnia się trzy podstawowe typy: ostry, przewlekły i przewlekły stan zapalny o niskim nasileniu. Ostry stan zapalny jest krótki i zazwyczaj zjawia się w odpowiedzi na infekcję lub kontuzję, co skutkuje namnażaniem się komórek układu odpornościowego w miejscu zagrożenia. Przewlekły stan zapalny trwa dłużej i może być wynikiem nieleczonych infekcji lub niewłaściwego stylu życia, co może prowadzić do poważnych chorób. Przewlekły stan zapalny o niskim nasileniu, zwany także 'low-grade inflammation', jest trudniejszy do zdiagnozowania i często nie daje wyraźnych objawów, ale może wpływać na zdrowie przez długie lata.
Przewlekły stan zapalny i zdrowie
Przewlekły stan zapalny ma szeroki wpływ na organizm, mogąc przyczyniać się do rozwoju chorób przewlekłych, takich jak choroby serca czy cukrzyca. Często jego obecność jest związana z otyłością, a zjawisko to nazywa się stanem zapalnym o niskim nasileniu. Takie stany bardzo często są niezauważalne w standardowych badaniach laboratoryjnych, przez co pozostają niezdiagnozowane. Badania pokazują, że różne cytokiny, takie jak interleukina 6 i TNF-alfa, mogą być obecne w organizmach ludzi cierpiących na chroniczne schorzenia związane z przewlekłym stanem zapalnym.
Dieta a stan zapalny
Dieta pełni kluczową rolę w regulacji stanu zapalnego, a odpowiednie nawyki żywieniowe mogą pomóc w jego złagodzeniu. Dieta śródziemnomorska, bogata w warzywa, owoce, ryby i zdrowe tłuszcze, jest często rekomendowana jako strategia zmniejszania stanów zapalnych. Warto jednak unikać żywności przetworzonej, bogatej w sztuczne dodatki, cukry i tłuszcze trans, które mogą nasilać procesy zapalne w organizmie. Poza dietą, regularna aktywność fizyczna oraz odpowiednia regeneracja są niezbędne do utrzymania zdrowego stanu zapalnego.
Styl życia a stan zapalny
Styl życia, w tym poziom aktywności fizycznej, jakości snu oraz zarządzania stresem, ma kluczowy wpływ na kontrolę stanu zapalnego. Odpowiednia ilość snu i czas na odpoczynek pozwalają organizmowi na regenerację i złagodzenie reakcji zapalnych. Dodatkowo, chroniczny stres może potęgować stany zapalne, wpływając na układ odpornościowy i hormonalny. Stres, z którym boryka się współczesny człowiek, w połączeniu z niezdrowymi nawykami, tworzy błędne koło, które warto przerwać, aby poprawić ogólny stan zdrowia.
Psychoneuroimmunologia a stan zapalny
Psychoneuroimmunologia bada związki między psychiką, układem nerwowym a odpornościowym, pokazując, jak stres i emocje mogą wpływać na stan zapalny organizmu. Badania dowodzą, że negatywne emocje i izolacja społeczna mogą podnosić poziom stanów zapalnych. Eksperymenty pokazują nawet, że znaną jest zależność pomiędzy stanem emocjonalnym a reakcjami zapalnymi w organizmie. Wzmocnienie wsparcia emocjonalnego i społecznego, a także techniki relaksacyjne, mogą przyczynić się do obniżenia poziomu stanu zapalnego.
Odcinek dotyczył szeroko pojętej biologii, fizjologii i aspektów zdrowotnych stanu zapalnego. Razem z dr nauk medycznych i diagnostą laboratoryjną Karoliną Karabin omawiamy kluczowe czynniki wpływające na rozwój stanu zapalnego i jego powiązania z fizjologią, normą naszego funkcjonowania oraz stanem choroby. Dr Karabin opowiada o związku diety z rozwojem stanu zapalnego, omawiamy zależności biochemiczne i neurochemiczne i przede wszystkim — skupiamy się na aspektach praktycznych okiełznania stanu zapalnego. Sponsorem podcastu jest Perlage [współpraca reklamowa]
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
