Generatie Angststoornis – Jonathan Haidt #boekencast afl 115
Feb 28, 2025
auto_awesome
Jonathan Haidt, sociaal psycholoog en auteur van 'Generatie angststoornis', bespreekt de invloed van sociale media op kinderen. Hij legt uit hoe smartphones bijdragen aan sociale deprivatie, slaapgebrek en verslaving. Haidt benadrukt het belang van risicoloos spel voor de ontwikkeling en bekritiseert de geblokkeerde overgang naar volwassenheid. Met aandacht voor de verschillen in impact op jongens en meisjes, pleit hij voor collectieve actie van ouders en scholen om een gezondere kindertijd te bevorderen.
Het boek benadrukt dat de opkomst van sociale media leidt tot angststoornissen en depressies onder kinderen, vooral bij meisjes.
De verschuiving van ongestructureerd buitenspelen naar technologiegedreven activiteiten verstoort de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen.
Ouders moeten een balans vinden tussen bescherming en autonomie om kinderen de kans te geven risico's te leren omgaan in hun ontwikkeling.
Deep dives
De Impact van Sociale Media op Kinderen
Het boek benadrukt de schadelijke effecten van sociale media op kinderen, met een sterke focus op de toegenomen mentale gezondheidsproblematiek bij tieners sinds de introductie van de smartphone. De auteur wijst op een duidelijke correlatie tussen het gebruik van sociale media en de stijging van angststoornissen en depressies onder jongeren. Voorbeelden worden gegeven van hoe schermtijd kan leiden tot sociale deprivatie en slaapproblemen, die op hun beurt invloed hebben op de ontwikkeling van sociale vaardigheden. Hierdoor worden kinderen minder in staat om echte menselijke interacties aan te gaan, wat leidt tot een vicieuze cirkel van isolatie.
Culturele Verschillen en Speelgedrag
Het boek onderzoekt de veranderingen in het speelgedrag van kinderen en hoe deze lijkt te verschuiven van ongestructureerd buitenspelen naar meer gestructureerde, technologiegedreven activiteiten. De auteur stelt dat spel cruciaal is voor de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen, maar dat ze steeds minder de kans krijgen om vrij te spelen. Dit komt mede doordat ouders bezorgder zijn geworden, wat leidt tot overbescherming en een tekort aan risicovol spel. Het ontbreken van veilige speelplekken is problematisch; het voorbeeld van Scandinavië wordt vaak aangehaald als een model voor hoe kinderen op een gezonde manier kunnen spelen en zich kunnen ontwikkelen.
De Rol van Ouders en Beschermend Gedrag
Het boek legt de nadruk op het beschermende gedrag van ouders en hoe dit kan bijdragen aan de problemen die kinderen ondervinden. Er wordt besproken hoe ouders vaak hun kinderen willen beschermen tegen alle mogelijke gevaren, wat leidt tot een gebrek aan onafhankelijkheid en zelfontdekking. Dit beschermende instinct kan resulteren in een cultuur waarin kinderen niet langer alleen naar school kunnen lopen of zonder begeleiding buitenspelen. De auteur roept ouders op om een balans te vinden tussen bescherming en het toestaan van autonomie, zodat kinderen de kans krijgen om op een gezonde manier te leren omgaan met risico's.
Verschillen Tussen Jongens en Meisjes
Er worden belangrijke verschillen besproken in hoe jongens en meisjes reageren op sociale media en de druk die daarmee gepaard gaat. Meisjes blijken meer kwetsbaar te zijn voor de visuele vergelijking en het streven naar perfectie, vooral door platforms zoals Instagram. Ze zijn sneller geneigd om gevoelens van onzekerheid en depressie te ervaren in reactie op sociale media-inhoud, wat leidt tot hoge niveaus van groepsdruk en emotionele stress. Jongens daarentegen hebben meer de neiging om zich bezig te houden met competitieve en gewelddadige games, waardoor hun sociale interacties en emotionele ontwikkeling anders worden beïnvloed.
Oplossingen voor een Gezondere Kindertijd
Tot slot biedt het boek verschillende oplossingen aan voor het creëren van een gezondere opgroeiende omgeving voor kinderen. Het pleit voor collectieve actie onder ouders, scholen, en beleidsmakers om de impact van sociale media te verminderen en ruimte te maken voor speelse en risicovolle activiteiten. Voorstellen omvatten het verhogen van de leeftijdsgrens voor sociale media-diensten en het stimuleren van telefoonvrije scholen om echte interactie tussen kinderen te bevorderen. Door samen te werken aan bewustzijn en veranderingen in de opvoedcultuur kunnen we de schadelijke effecten van sociale media tegen gaan en kinderen de ruimte geven om op te groeien tot gezonde volwassenen.
Vandaag bespreken we het boek Generatie angststoornis van Jonathan Haidt.
Ondertitel: wat social media met onze kinderen doen.
Haidt, de auteur, is een sociaal psycholoog. Eerdere boeken van hem zijn, Het rechtvaardigheidsgevoel en De betutteling van de Amerikaanse geest.
Het boek gaat over het effect van de smart phone en sociale media op de kinderen. Ik vond het geen fijn boek om te lezen. Het is geschreven vanuit een Amerikaanse context. Het boek zit vol met herhalingen. Ik denk als Haidt het boek had beperkt tot een kwart van de huidige omvang was het beter leesbaar geweest.
Deel 1 - Golfslag van deze tijd
Een golf van lijden
Deel 2 - Het achtergrondverhaalHet verdwijnen van de spelgerichte kindertijd
Wat kinderen moeten doen in hun kindertijd
De ontdekkingsmodus en de noodzaak van risicovol spel
Puberteit en de geblokkeerde overgang naar volwassenheid
Deel 3 - De great rewiringDe opkomst van schermgerichte kindertijd
De vier fundamentele schadeposten: sociale deprivatie, slaapgebrek, aandachtsfragmentatie en verslaving
Waarom sociale media meisjes meer schade toebrengen dan aan jongens
Wat is er aan de hand met de jongens?
Spirituele verheffing en ontaarding
Deel 4 Collectief in actie voor een gezondere kindertijd
Voorbereiding op collectief handelen
Wat overheden en techbedrijven kunnen doen
Wat scholen nu kunnen doen
Wat ouders kunnen doen
Conclusie: breng de kindertijd terug naar de aarde
Deel 1 - Golfslag van deze tijd
Een golf van lijden
In dit deel laat Haidt zien dat er een toename is in depressie(stoornis) bij tieners sinds 2010/2012 - bij meisjes lag dit altijd al hoger, bij jongens neemt dit ook toe. Hierdoor legt hij de connectie met de komst van de smartphone (iPhone). Volgens hem is er geen enkele andere verandering die deze toename kan verklaren.
Deel 2 - Het achtergrondverhaalHet verdwijnen van de spelgerichte kindertijd
Wat kinderen moeten doen in hun kindertijd
Spelen - contact maken met anderen kinderen - ontdekken - humo ludens - leren en ontwikkelen door spelen.
De ontdekkingsmodus en de noodzaak van risicovol spel
ontdekkingsmodus en verdedigingsmodus - kinderen van na 1995 (15 in 2010) leven meer in een verdedigingsmodus - angst)
risicovol spel - vallen en opstaan
Kinderen zijn antifragiel
veilige speeltuinen - geen apenkooi meer tijdens de gym, rubberentegelparadijs (Marianne Zwagerman)
Angst ouders
Puberteit en de geblokkeerde overgang naar volwassenheid
Deel 3 - De great rewiringDe opkomst van schermgerichte kindertijd
De vier fundamentele schadeposten: sociale deprivatie, slaapgebrek, aandachtsfragmentatie en verslaving
Waarom sociale media meisjes meer schade toebrengen dan aan jongens
Wat is er aan de hand met de jongens?
(gewelddadige games, porno, -
het god-vormige gat
Spirituele verheffing en ontaarding
Deel 4 Collectief in actie voor een gezondere kindertijd
Voorbereiding op collectief handelen
Vier hoofdtypes:
Vrijwillige coördinatie (ouders)
Sociale normen en moralisering
Technologische oplossingen
Wetten en regels
Wat overheden en techbedrijven kunnen doen
Hier wordt ingegaan op de druk die techbedrijven ervaren om steeds meer gebruikers te werven, en ze zo lang mogelijk in de app houden. Aandacht is cash. Winstmaximalisatie.
Verplichte maatregelen:
verhoog de leeftijd van digitale volwassenheid naar zestien jaar - en zorg ervoor met technologie dat kinderen die niet kunnen omzeilen.
stimuleer telefoonvrije scholen
Stop met straffen van ouders die kinderen meer vrijheid geven typisch Amerikaans. Gebeurt in Nederland niet.
Maak meer ruimte voor vrij spel op school en betere indeling van de openbare ruimte voor kinderen. Maar ook het inrichten van de omgeving dat kinderen met de fiets naar school kunnen, wordt niet genoemd.
Meer beroepsonderwijs en stageplaatsen - (vooral voor jongens) - is hier nog s...
Remember Everything You Learn from Podcasts
Save insights instantly, chat with episodes, and build lasting knowledge - all powered by AI.
