
Decide for Impact podcast Generatie Angststoornis – Jonathan Haidt #boekencast afl 115
Feb 28, 2025
Jonathan Haidt, sociaal psycholoog en auteur van 'Generatie angststoornis', bespreekt de invloed van sociale media op kinderen. Hij legt uit hoe smartphones bijdragen aan sociale deprivatie, slaapgebrek en verslaving. Haidt benadrukt het belang van risicoloos spel voor de ontwikkeling en bekritiseert de geblokkeerde overgang naar volwassenheid. Met aandacht voor de verschillen in impact op jongens en meisjes, pleit hij voor collectieve actie van ouders en scholen om een gezondere kindertijd te bevorderen.
01:00:33
Stijging Depressie
- Depressie bij tieners is sinds 2010/2012 enorm toegenomen.
- Jonathan Haidt legt een verband met de komst van de smartphone en sociale media.
Laat Kinderen Spelen
- Laat kinderen spelen, vallen en opstaan.
- Zo ontwikkelen ze zich en leren ze hun grenzen kennen.
Apenkooi
- Vroeger hadden we apenkooi op school.
- Tegenwoordig is dat vaak niet meer toegestaan, omdat het te gevaarlijk wordt gevonden.
Get the Snipd Podcast app to discover more snips from this episode
Get the app 1 chevron_right 2 chevron_right 3 chevron_right 4 chevron_right 5 chevron_right 6 chevron_right 7 chevron_right
Intro
00:00 • 6min
De Impact van Sociale Media op Kinderontwikkeling
05:42 • 20min
Overgangsrituelen in Onderwijs en Cultuur
25:57 • 5min
De Impact van Buitenlandse Ervaringen en Technologie op Jongeren
30:43 • 17min
Versnelling van Toegang: De Impact van Smartphones en Internet
47:23 • 1min
Gezondere Kindertijd door Collectieve Actie
48:53 • 9min
Kritiek op het Amerikaanse perspectief in jeugdonderzoek
57:43 • 3min

#139
• Mentioned in 115 episodes
Antifragile
Things That Gain from Disorder


Nassim Nicholas Taleb


Albino Santos Mosquera


Genís Sánchez Barberán
In 'Antifragile', Nassim Nicholas Taleb delves into the concept of antifragility, arguing that some systems not only withstand stress and disorder but actually benefit from them.
The book builds on ideas from his previous works, such as 'Fooled by Randomness' and 'The Black Swan', and is part of his five-volume philosophical treatise on uncertainty, 'Incerto'.
Taleb provides examples from various fields, including science, economics, and history, to illustrate how antifragility can be achieved and how it contrasts with fragility and robustness.
He also discusses strategies like the barbell strategy and optionality, and critiques modern society's attempts to eliminate volatility, which he believes are harmful.
The book is praised for its revolutionary ideas and multidisciplinary approach, though it has also received criticism for its style and some of the author's views on mental health and other topics.

#222
• Mentioned in 84 episodes
Give and Take
A Revolutionary Approach to Success


Adam Grant
In 'Give and Take', Adam Grant examines the surprising forces that shape success, highlighting the differences between givers, matchers, and takers.
Givers contribute to others without expecting anything in return, matchers aim to trade evenly, and takers strive to get as much as possible from others.
Grant uses cutting-edge evidence and captivating stories to show how these styles impact success across various industries.
The book emphasizes the benefits and challenges of adopting a giver mentality and provides practical advice on how to build successful relationships and achieve extraordinary results.
#54531
Generatie Angststoornis


Jonathan Haidt
Vandaag bespreken we het boek Generatie angststoornis van Jonathan Haidt.
Ondertitel: wat social media met onze kinderen doen.
Haidt, de auteur, is een sociaal psycholoog. Eerdere boeken van hem zijn, Het rechtvaardigheidsgevoel en De betutteling van de Amerikaanse geest.
Het boek gaat over het effect van de smart phone en sociale media op de kinderen. Ik vond het geen fijn boek om te lezen. Het is geschreven vanuit een Amerikaanse context. Het boek zit vol met herhalingen. Ik denk als Haidt het boek had beperkt tot een kwart van de huidige omvang was het beter leesbaar geweest.
Deel 1 - Golfslag van deze tijd
Een golf van lijden
Deel 2 - Het achtergrondverhaalHet verdwijnen van de spelgerichte kindertijd
Wat kinderen moeten doen in hun kindertijd
De ontdekkingsmodus en de noodzaak van risicovol spel
Puberteit en de geblokkeerde overgang naar volwassenheid
Deel 3 - De great rewiringDe opkomst van schermgerichte kindertijd
De vier fundamentele schadeposten: sociale deprivatie, slaapgebrek, aandachtsfragmentatie en verslaving
Waarom sociale media meisjes meer schade toebrengen dan aan jongens
Wat is er aan de hand met de jongens?
Spirituele verheffing en ontaarding
Deel 4 Collectief in actie voor een gezondere kindertijd
Voorbereiding op collectief handelen
Wat overheden en techbedrijven kunnen doen
Wat scholen nu kunnen doen
Wat ouders kunnen doen
Conclusie: breng de kindertijd terug naar de aarde
Deel 1 - Golfslag van deze tijd
Een golf van lijden
In dit deel laat Haidt zien dat er een toename is in depressie(stoornis) bij tieners sinds 2010/2012 - bij meisjes lag dit altijd al hoger, bij jongens neemt dit ook toe. Hierdoor legt hij de connectie met de komst van de smartphone (iPhone). Volgens hem is er geen enkele andere verandering die deze toename kan verklaren.
Deel 2 - Het achtergrondverhaalHet verdwijnen van de spelgerichte kindertijd
Wat kinderen moeten doen in hun kindertijd
Spelen - contact maken met anderen kinderen - ontdekken - humo ludens - leren en ontwikkelen door spelen.
De ontdekkingsmodus en de noodzaak van risicovol spel
ontdekkingsmodus en verdedigingsmodus - kinderen van na 1995 (15 in 2010) leven meer in een verdedigingsmodus - angst)
risicovol spel - vallen en opstaan
Kinderen zijn antifragiel
veilige speeltuinen - geen apenkooi meer tijdens de gym, rubberentegelparadijs (Marianne Zwagerman)
Angst ouders
Puberteit en de geblokkeerde overgang naar volwassenheid
Deel 3 - De great rewiringDe opkomst van schermgerichte kindertijd
De vier fundamentele schadeposten: sociale deprivatie, slaapgebrek, aandachtsfragmentatie en verslaving
Waarom sociale media meisjes meer schade toebrengen dan aan jongens
Wat is er aan de hand met de jongens?
(gewelddadige games, porno, -
het god-vormige gat
Spirituele verheffing en ontaarding
Deel 4 Collectief in actie voor een gezondere kindertijd
Voorbereiding op collectief handelen
Vier hoofdtypes:
Vrijwillige coördinatie (ouders)
Sociale normen en moralisering
Technologische oplossingen
Wetten en regels
Wat overheden en techbedrijven kunnen doen
Hier wordt ingegaan op de druk die techbedrijven ervaren om steeds meer gebruikers te werven, en ze zo lang mogelijk in de app houden. Aandacht is cash. Winstmaximalisatie.
Verplichte maatregelen:
verhoog de leeftijd van digitale volwassenheid naar zestien jaar - en zorg ervoor met technologie dat kinderen die niet kunnen omzeilen.
stimuleer telefoonvrije scholen
Stop met straffen van ouders die kinderen meer vrijheid geven typisch Amerikaans. Gebeurt in Nederland niet.
Maak meer ruimte voor vrij spel op school en betere indeling van de openbare ruimte voor kinderen. Maar ook het inrichten van de omgeving dat kinderen met de fiets naar school kunnen, wordt niet genoemd.
Meer beroepsonderwijs en stageplaatsen - (vooral voor jongens) - is hier nog steeds georganiseerd.
Wat scholen nu kunnen doen
Telefoonvrije scholen
wordt schietpartijen op scholen genoemd (iets doen aan regulering van wapens wordt niet genoemd bij overheid)
speelse scholen - kinderen meer ruimte geven om te spelen
betere schoolpauzes en schoolpleinen - die gebeurt in Nederland al.
Meer mannen in het basisonderwijs als meester. Ik zie een voorzichtige kentering in mijn omgeving.
Wat ouders kunnen doen
Haidt maakt hier onderscheid tussen 0-5 jaar en 6 tot 13 jaar, met maximale schermtijd, begeleiding en bescherming online en meer activiteiten in de echte wereld. Laat ze geen profiel aanmaken op sociale media sites.
13 to 18 jaar - laat ze los, laat ze zelf dingen ondernemen., geef ze verantwoordelijkheid en geef ze vertrouwen
Conclusie: breng de kindertijd terug naar de aarde
Een korte herhaling
geen smartphones voor high school (middelbare)
geen sociale media voordat een kind zestien is
Telefoon vrije schol
Meer ruimte voor vrij spelen, zonder toezicht
Ouders (mensen) zijn bang. Door de berichten in de media van kinderen die lastig zijn gevallen, of zelfs ontvoerd, hebben we het gevoel dat dit onze kinderen ook kan overkomen. Terwijl het heel weinig voorkomt. Ouders werken meer en kinderen komen thuis in een leeg huis. We geven kinderen op jonge leeftijd zodat we ze in de gaten kunnen houden (voor een veilig gevoel). Daarmee geven we de techbedrijven toegang tot onze kinderen.
Ouders gebruiken zelf ook de smart phone in het bijzijn van kinderen. Geven de kinderen een tablet voor een moment van rust, om bijvoorbeeld te koken.
De overdreven angst voor onze kinderen en het gemak waarmee we kinderen technologie geven in plaats van speelgoed, is de start van wat Haidt beschrijft. Hij vertelt zelfs hoe hij dit ook deed met zijn eigen kinderen. Terwijl hij al beter wist.
Hier zie ik op de basisscholen kinderen vooral buitenspelen tijdens de pauzes, en ze hebben regelmatig pauze. Ze spelen in het groen, de speelplaats is groener geworden. Middelbare scholen die kluisjes hebben voor de mobiele telefoons.
Opvallende lessen uit het boek voor ons:
00:00 intro - een eerste indruk van het boek - ik vind ht niks.
02:30 Eerste indruk van Tom en waarom hij het een super boek vindt.
05:55 Andere boeken over focus voor volwassenen.
08:05 De toename van depressiestoornis bij tieners na de komst van de smartphone (de iPhone).
12:35 Het verdwijnen van de spelgerichte kindertijd - kinderen moeten spelen want daardoor maken ze contact met anderen kinderen.
13:20 Spelender wijs leren - humo ludens - en de beschermende ouders.
15:10 Synchroniseren in de een groep door spel, zoals bijvoorbeeld met touwspringen.
16:25 Bomen die in de biosphere II groeien, vallen om voordat ze volwassen zijn, omdat ze niet hebben leren omgaan met harde wind (streshout).
17:40 Speeltoestellen waar anti-fragile kinderen iets leren doordat ze zich soms pijn doen.
20:50 Aan deze zes gevaren zou je je kinderen moeten blootstellen.
23:40 Het angst zaaien in de (social) media waar we als ouders mee geconfronteerd worden. Bescherm jezelf daartegen.
26:20 Een overgangsritueel van kind naar volwassene in andere culturen.
28:00 De drie fases in de overgangsrituelen, de seperatiefase, transistiefase en reintergratie fase.
31:30 Een gap year om iets heel anders te doen, voordat je verder gaat naar het vervolgonderwijs.
38:15 Meisjes trekken zich meer aan van wat anderen er van vinden, omdat ze de gemeenschap bij elkaar willen houden. Jongens zijn meer individueel waardoor ze minder last hebben van wat anderen er over denken.
39:25 De agressie van meisjes is meer relationeel.
41:05 De ironie van social media is hoe meer je er aan toegeeft, hoe eenzamer en depressiever je wordt.
43:25 Het god-vormig gat, kinderen missen houvast en vinden dat in influencers op social media zoals jongens via de broers Tate.
44:55 De impact van porno op wat kinderen normaal vinden. Je ontneemt kinderen de vlinders in de buik.
49:45 Hoe winstmaximalisatie techbedrijven heeft geduwd naar een steeds jongere en gevoeligere doelgroep.
51:15 Verhoog de leeftijd van digitale volwassenheid van 13 naar 16 jaar, en daar op toezien.
52:05 Stimuleer telefoonvrije scholen.
58:40 De VS is op al die thema's het slechtste voorbeeld dat je kunt kiezen.
Bronnen die we genoemd hebben
Uitgeverij Ten Have
The Social Dilemma is a 2020 American docudrama film (wikipedia) - het kijken waard (Netflix)
Byung-Chul Han - Infocratie #boekencast afl 72
Slow Productivity - Carl Newport
Humo Ludens - de spelende mens
Antifragile #boekencast afl 37 - Nasim Taleb
Marianne Zwagerman - boek Kluitjesvolk -> rubberentegelparadijs
Jitske Kramer - Human Dimensions
Arnold van Gennep - etnoloog
Leven in tijden van versnelling #boekencast afl 86 - Hartmut Rosa
The Spirit Level - Richard Wilkinson en Kate Pickett: boek over gelijkheid.
Luister naar deze aflevering
Beluister hier ons gesprek over Generatie angststoornis een energieke bespreking waarin we van mening verschillen over de kwaliteit en waarde van het boek, maar uiteindelijk toch dichter bij elkaar komen.
In een halfuur delen wij dit boek met jou. Een halfuur met kennis die je tot je neemt terwijl je wandelt, loopt of rijdt, bijvoorbeeld.
Video van deze aflevering
Bekijk ons gesprek op video https://youtu.be/Zttc1kCv5XQ
https://youtu.be/Zttc1kCv5XQ
In deze aflevering bespreken we het boek Generatie angststoornis over het effect van social media op de mentale gezondheid van onze kinderen (en onszelf). De voorbeelden en genoemde oplossing zijn regelmatig van toepassing op de VS en worden in Europa anders beleefd. De oplossing, om techbedrijven met regelgeving te dwingen om de leeftijdsgrens te verhogen van 13 naar 16 jaar en daarop toezien, lijkt de meest waardevolle.

