Radio Naukowe

Witajcie, witajcie, Młode Umysły! Czujne z was obserwatorki, baczni badacze… Przed Wami odcinek pełen pytań o zjawiska towarzyszące nam na co dzień… fizyka wokół nas!🍝 Dlaczego ugotowany makaron się klei? Janka, 4lprof. Katarzyna Siuzdak Science Mission🖍️ Jak rysujemy kredką? Dobrusia, 4lProf. Katarzyna Grochowska Science Mission💧 Czemu gorąca woda brzmi inaczej niż zimna podczas wlewania do szklanki? Kajetan, 9ldr Aleksander Bogucki, Wydział Fizyki UW⚽ Jak to się dzieje, że piłkarze mogą podkręcić piłkę w powietrzu, żeby ona skręcała? Leon, 6l🚌 Dlaczego jak się skacze w jadącym autobusie, to się ląduje w tym samym miejscu? Leon, 8lDarek Aksamit, Fundacja Marsz dla Nauki🔬 Czy da się zgnieść atom? Jeśli tak, to jak? Janek, 8l🎨 Dlaczego jak się połączy wszystkie farby, to wyjdzie czarny, a tęcza jest rozszczepieniem światła białego? Olek, 9lUla Koss, Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki☀️ Jak to się dzieje, że światło w 8 minut doleci do Ziemi, a ma taką długą drogę? Miłosz, 7l🌑 Ile cień ma lat? Kiedy powstał pierwszy cień? Maja, 6l🌇 Dlaczego zachodzące słońce jest duże i pomarańczowe? Ula, 8l, Zak, 10 lMonika Sitek, Obserwatorium Astronomiczne UW

Gościem jest prof. Piotr Durka, fizyk z Uniwersytetu Warszawskiego i pionier neuroinformatyki w Polsce, który bada interfejsy mózg-komputer. Opowiada o trudności w symulacji nawet prostego mózgu nicienia, co pokazuje ograniczenia obecnej technologii. Zastanawia się nad tym, czy maszyny mogą mieć świadomość i wyzwania związane z wykorzystaniem AI w dziennikarstwie, a także nad ryzykiem związanym z bezpieczeństwem danych. Podkreśla znaczenie realistycznego myślenia o AI i etycznych implikacjach technologii.

W tym odcinku gośćmi są Karolina Lindner-Pawłowicz, doktor z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, która odpowiada na pytania dzieci dotyczące ciała, oraz Piotr Dziechciarz, gastroenterolog specjalizujący się w pediatrii. Rozmawiają o tajemnicach czkawki i wymiotów, oraz o roli wyrostka robaczkowego w organizmie. Katarzyna Emich, fizjoterapeutka, wyjaśnia, jak śmiech wpływa na zdrowie, a także jak mięśnie są ze sobą połączone. Całość podkreśla fascynację ludzkim ciałem i jego działaniem.

W rozmowie z dr Michałem Kolasą, biologiem ewolucyjnym, odkrywamy fascynujący świat pszczół. Dowiadujemy się, że mają one znakomity węch, znacznie lepszy niż psy, co otwiera nowe możliwości ich wykorzystania. Ogromna różnorodność gatunków pszczół, ich role w rodzinie, a także interesujące mechanizmy komunikacyjne przyciągają uwagę. Dr Kolasa tłumaczy, jak pszczoły dostosowują się do zmieniającego się środowiska i jakie wyzwania niosą ze sobą zmiany klimatu oraz działalność człowieka.

W rozmowie biorą udział Katarzyna Jednoróg, profesor badająca rozwój mowy u dzieci oraz Karolina Krasuska, ekspertka w dziedzinie gender. Odnajdujemy odpowiedzi na pytania, dlaczego dzieci są tak ciekawe świata. Ekspertka tłumaczy, jak ważna jest wczesna edukacja i rola technologii w życiu najmłodszych. Dowiadujemy się także, jak geny wpływają na nasz wygląd i jak normy społeczne kształtują nasze preferencje dotyczące ubioru. Fascynująca dyskusja o naturalnej ciekawości oraz różnorodności dziecięcego świata!

W rozmowie z profesorem Krzysztofem Pawłowskim, dyrektorem Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, oraz profesorem Marzeną Szymańską z University College London, omawiane są rewolucyjne osiągnięcia w dziedzinie technologii kwantowych. Podkreślają znaczenie Europy w wyścigu kwantowym oraz wyzwania związane z certyfikacją urządzeń kwantowych. Dyskutują również o potencjalnych zastosowaniach w medycynie, kryptografii oraz współpracy między naukowcami z Warszawy i Londynu. To fascynujący wgląd w przyszłość obliczeń!

Jacek Szaflik, okulista z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, dzieli się fascynującymi faktami o wzroku oraz wpływie nowoczesnych nawyków na zdrowie oczu. Paulina Kuc, lekarka-dentystka, wyjaśnia różnice pomiędzy zębami mlecznymi a stałymi, podkreślając znaczenie dbałości o jamę ustną. Paulina Łopatniuk, patomorfolog, odkrywa tajemnice swędzenia skóry oraz mechanizmów jego ustępowania. Dodatkowo, dowiadujemy się, dlaczego łzy są słone i jak rosną paznokcie!

Janusz Odziemkowski, historyk i emerytowany profesor UKSW, specjalizuje się w polskiej wojskowości. W rozmowie omawia kluczowe momenty Bitwy Warszawskiej, kiedy to Polska stawiła czoła bolszewikom. Zwraca uwagę na znaczenie strategii Józefa Piłsudskiego oraz determinację młodych ochotników. Opowiada o trudnych decyzjach, które miały wpływ na przebieg walk oraz wsparciu ze strony Węgier. Podkreśla również duchowe aspekty tego zwycięstwa, które stały się symbolem narodowej jedności.

Gośćmi są Mikołaj Golachowski, biolog i autor książki o zwierzęcych bąkach, Piotr Bernatowicz, ekspert w dziedzinie ślimaków, oraz Mikołaj Kaczmarski, inżynier badający jaszczurki. Dyskutują o liczbie zębów u ślimaków i ich niebywałych umiejętnościach przetrwania w ekstremalnych warunkach, takich jak kosmos. Odkrywają tajemnice bąków u zwierząt oraz biologię nocnych ssaków. Zastanawiają się też nad istnieniem Yeti, przedstawiając naukowe wątpliwości i mity w tej kwestii.

Prof. Marcin Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego, odkrywa tajemnice komunikacji roślin. Rozmawia o chemicznych sygnałach, które rośliny wykorzystują do przyciągania zapylaczy i odstraszania drapieżników. Zaskakujące strategie ewolucyjne roślin oraz ich zdolność do przetwarzania informacji bez układu nerwowego są fascynującym tematem. Prof. Zych dzieli się również osobistymi anegdotami i zwraca uwagę na miłość do roślin w codziennym życiu.