

De Wereld | BNR
BNR Nieuwsradio
Bernard Hammelburg brengt je scherpe analyses over de internationale politiek.
Episodes
Mentioned books

Aug 8, 2017 • 3min
Silhouetten
Hiroshima en Nagasaki hebben beide monumenten op ground zero, een term die door de Amerikanen was bedacht voor de krater die zon in de lucht ontplofte bom veroorzaakt. Over de vraag of zulke barbaarse middelen noodzakelijk waren om de capitulatie van Japan af te dwingen vechten voor- en tegenstanders elkaar nog steeds de tent uit. Nee Japan was ook zonder de atoombom verslagen. Ja Japan wilde doorgaan en zich tot de laatste soldaat en burger doodvechten. Feit is dat Japan zich sinds de oorlog nooit heeft geprofileerd als aanstichter, maar altijd als slachtoffer. De beide ground zeros dienen als waarschuwing aan de wereld tegen nucleaire wapens. Ook dit jaar herhaalde premier Abe de gebruikelijke oproep voor een wereld zonder atoombom. En iets nadrukkelijker dan doorgaans, want de dreiging van een aanval door Noord-Korea jaagt de Japanners de stuipen op het lijf, meer dan Zuid-Korea of Amerika, want die hebben geen Hiroshima en Nagasaki. Des te schandaliger is het dat er, 72 jaar na dato, bijna 300 overlevenden zijn die nog altijd niet door de Japanse overheid zijn erkend als slachtoffers, en dus geen aanspraak maken op de gratis medische zorg waarop ze recht hebben. Er zijn krankzinnige bureaucratische regels, zoals het aantonen ondanks duidelijke gevolgen van stralingsziekte dat je op of rond 6 en 9 augustus 1945 in de buurt van Hiroshima of Nagasaki verbleef. Hoe erg het was zie je het best in de musea in Hiroshima en Nagasaki: silhouetten van mensen op muren en stoepen, daarin gebrand terwijl die mensen zelf door de hitte van de atoombom verdampten. Kim Jong-un, die van de daken schreeuwt dat hij zijn fonkelnieuwe atoombom best wil gebruiken, zou die silhouetten eens moeten bekijken. Het kleine, dikke mannetje kan dan zien wat Fat Man en Little Boy hebben aangericht precies 72 jaar gelden.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Aug 3, 2017 • 51min
Macron: God in Frankrijk?
Bernard Hammelburg praat erover met Stefan de Vries, correspondent in Parijs voor o.a. RTL en auteur van de nieuwsbrief nieuws.devries.fr Duitse verkiezingen Verder een gesprek met Margriet Brandsma, oud-correspondent in Duitsland, over de aanslag door een uitgeprocedeerde asielzoeker in Hamburg en de invloed van het vluchtelingenvraagstuk op de aanstaande Duitse verkiezingen. Blik op Europa Jesse Pinster, Europa-verslaggever, over de rel tussen Vietnam en Duitsland over een ontvoeringszaak. Donald Show Amerika-watcher Jan Postma over de Verenigde Staten van Trump. It's The Economy Stupid En Jelle Maasbach, economie-commentator, schuift aan. Want waar het uiteindelijk in de politiek en in de wereld om draait, is en blijft geld.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Aug 2, 2017 • 3min
Zootje
Het is niet een raad van wijze diplomaten, die zich inzetten voor vrijheid, gelijkheid, broederschap, transgenders, verantwoord eten, elektrisch rijden laat staan wereldvrede. In werkelijkheid is het een groepje kiftende egos, die nooit debatteren, maar alleen vileine verklaringen afleggen, met voorop wereldkampioen cynisme Rusland. De Amerikanen hebben er ook een handje van, maar Rusland spant de kroon in het uitspreken van vetos op de momenten dat het er echt op aankomt: Oekraïne, Syrië, of, zoals nu, Noord-Korea. De ontwikkelingen in Noord-Korea zijn echt doodeng. De lancering van alweer een langeafstandsraket jaagt je de stuipen op het lijf, vooral na de onthulling dat de Noord-Koreaanse atoombom al volgend jaar klein genoeg is om in zon raket te stoppen. Maar Nicky Haley, de Amerikaanse VN-ambassadeur, zegt dat ze met deze kwestie niet naar de Veiligheidsraad gaat, want dan komt dat onvermijdelijke Russische en waarschijnlijk ook Chinese veto, en dan lacht Kim Jung-Un alleen maar in zijn vuistje. Je zou kunnen zeggen dat Rusland zijn positie en macht voornamelijk ontleent aan zijn permanente zetel in de Veiligheidsraad. Het mag in oppervlakte het grootste land ter wereld zijn, maar er wonen maar 137 miljoen mensen en de economie is twee keer die van Nederland, met als belangrijkste exportartikelen olie, gas en Kalasjnikovs. Niet echt een mug, maar absoluut geen olifant. In geopolitiek opzicht is het belangrijkste exportartikel obstructie. Dat wil niet zeggen dat de Russen altijd ongelijk hebben, en onze kritiek op Moskou is vaak net zo hetze-achtig als Poetins sarcasme over ons, westerlingen. Maar naast die Russische bromberen zitten in de Veiligheidsraad moet bijzonder frustrerend zijn. Nederland hoopt de onderwerpen op de agenda te krijgen die voor ons belangrijk zijn, zegt minister Koenders. Vredesmissies? MH17? Misschien is het handig Frans Timmermans als ambassadeur te sturen. Die spreekt in elk geval vloeiend Russisch, al hoef je eigenlijk alleen het woord veto te verstaan, en dat is in het Russisch hetzelfde.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jul 30, 2017 • 11min
'Met Trump is kans op oplossing Syrië groter'
'Ikzelf geloof dat bijna iedere militaire interventie per definitie tot grote rampen is gedoemd. We hebben vele voorbeelden', zegt Koos van Dam. Vandaag verschijnt van de oud-diplomaat en Arabist het boek Destroying a Nation. The Civil War in Syria. Hij is van mening dat het buitenlandbeleid van Trump een vooruitgang is. 'Ik denk dat met hem de kans op een oplossing - nog helemaal niet zo makkelijk - groter is dan bij mensen die zich hielden aan allerlei moralistische slogans, maar verder niets bewerkstelligden.' Daarmee doelt hij op westerse leiders die zeiden dat president Assad moest vertrekken, zoals Trumps voorganger Obama. 'Obama dacht: ik moet tijdig zeggen dat Assad zich moet terugtrekken, want straks is hij ten val gebracht en heb ik dat niet op tijd gezegd. Maar hij viel natuurlijk helemaal niet.' Veel westerse leiders dachten dat de Arabische Lente overal nieuwe regeringen zou brengen. Maar voor Syrië viel dat helemaal niet te verwachten, zegt Van Dam, die er zelf al vanaf het begin van de oorlog voor pleitte Assad niet zomaar te laten vallen. 'Dit regime is veel beter opgebouwd als het gaat om veiligheid - in de meest erge zin. Libië, Egypte en Tunesië hebben dat allemaal niet.' Morele plicht Maar hadden we dan gewoon moeten toekijken wat zich daar in Syrië voltrok? Was het niet onze morele plicht om iets te doen? 'Dat hangt er maar helemaal van af wat je je morele plicht vindt. Het gaat namelijk om de resultaten en niet om de goede bedoelingen', zegt Van Dam. Hij legt uit: 'Je moet óf ingrijpen en het regime ten val brengen en zorgen dat je de goede oppositie - en het is nog zeer de vraag of dat lukt - aan de macht helpt en nazorg doen: tien, twintig jaar misschien. Óf je moet niet ingrijpen.' Er vielen bijna een half miljoen doden en na zes jaar oorlog zit het Assad-regime nog altijd in het zadel. Niet ingrijpen had een hoop leed kunnen voorkomen volgens de oud-diplomaat. 'Dan waren er misschien twintigduizend, dertigduizend doden gevallen, dan was het land nog intact, de bevolking was nog intact. En nu is het hele land in puin, meer dan tien miljoen vluchtelingen, de maatschappij is dermate aangetast, dat gaat nog een paar generaties duren.' Hij concludeert: 'Je kunt je beter afzijdig houden dan dat je alleen maar goede bedoelingen uitspreekt en uiteindelijk niet waarmaakt wat je van plan bent.' Islamitische Staat Trump, zegt Van Dam, lijkt veel pragmatischer te werk te gaan dan zijn voorganger. 'Hij heeft minder last van het idee van: ik moet niet met het regime omgaan of wat dan ook, of samenwerken met het regime tegen Islamitische Staat, want dat was vroeger ook taboe. Hij staat meer open voor compromissen, voor oplossingen.' Hij vervolgt: 'Tot dusver is het nog helemaal niet gegaan over het regime, maar over Islamitische Staat. Als Islamitische Staat militair zou zijn verslagen, komt er een situatie waarbij de troepen gesteund door de Amerikanen en de troepen van het regime tegenover elkaar komen te staan. Dan is het de vraag of hij de troepen waarmee zijn land sympathiseert - uit strategische overwegingen, moet ik erbij zeggen - wil laten gaan, want anders moet hij ze misschien beschermen. Ik denk dat de Amerikanen absoluut geen behoefte hebben aan een confrontatie met de Russen.' Realisme Gevraagd wat hij de opvolger van minister Bert Koenders zou adviseren, antwoordt Van Dam: 'Ik zou in ieder geval aanraden om die eis vooraf dat Assad moet aftreden, te laten vallen, voor zover wij als Nederland überhaupt zoiets kunnen bewerkstelligen, en ook om de oppositie meer op het spoor te brengen van realisme: dat zij dus bepaalde eisen wel kunnen stellen natuurlijk, maar dat je op voorhand weet dat ze daarmee dus niks zullen bereiken.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jul 27, 2017 • 3min
Kopstoot Zidane bleek nekslag voor Frans-Italiaanse betrekkingen
Zidane deed toen iets wat veel sportliefhebbers niet hadden verwacht: hij deelde de Italiaanse middenvelder Marco Materazzi een kopstoot uit. Sindsdien lijke de verhoudingen tussen Frankrijk en Italië bekoeld. Deze week kwamen er nieuwe scheurtjes in de relatie tussen de economieën. De Italianen zijn woest op de Fransen, vertelt Jelle Maasbach in It's the Economy, Stupid, in BNR De Wereld. ---- Economiecommentator Jelle Maasbach bespreekt een belangrijke financiële-economische ontwikkeling in de wereld.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jul 25, 2017 • 3min
From Russia with lies
Totdat de speurtocht van het Congres en de speciale onderzoeker Robert Mueller iets concreets heeft opgeleverd, hebben ze het voordeel van de twijfel. De argumentatie van Trump junior klinkt plausibel, en krijgt in het From Russia with lies-feuilleton opmerkelijk weinig aandacht. Ja, hij heeft contact gehad met dubieuze Russen, die hem schadelijke informatie over Hillary Clinton hadden beloofd. Maar bij nader inzien ging het over de adoptie van Russische kinderen. Waarom geloof ik hem op dit punt? Omdat de adoptiekwestie een gigantische hete aardappel is, waarover Poetin waarschijnlijk meer de pest in heeft dan over dat hele Russia-gate. Het begon in 2009 met de arrestatie van, en moord in de gevangenis op Sergey Magnitsky, een Russische advocaat die had ontdekt dat 230 miljoen dollar aan weggemoffeld belastinggeld onder meer was weggesluisd naar Vladimir Poetin. Daarop nam het Amerikaanse Congres de Magnitsky Wet aan, die de jacht opende op honderden, en misschien wel duizenden andere zakkenvullers. 44 daarvan hadden Amerikaanse bankrekeningen, die pompt werden geblokkeerd. Poetin ziet dat als een ramp. Als represaille kwam Rusland in 2012 met een wet die adoptie van Russische kinderen door Amerikanen verbood. Meer dan 60.000 waren in de twintig jaar daaraan voorafgaand naar Amerika gehaald. Maar het verhaal heeft een andere kant: in een aantal gevallen ging het mis en twintig geadopteerde kinderen overleden zelfs. De Russische Dima Yakovlew Wet is genoemd naar een kleuter die stikte toen zijn ouders in Virginia hem negen uur lang in de auto hadden opgesloten. Het leidde tot grote protesten in Rusland, hoewel de Moscow Times becijferde dat in diezelfde twintig jaar in Rusland zelf 1.200 geadopteerde kinderen waren overleden. Kortom: twee omstreden wetten en Poetin wil de klok terugdraaien. Zijn minister van Buitenlandse Zaken, Lavrov, heeft de zaak aangekaart bij zijn Amerikaanse collega Tillerson. Dat Russische afgezanten hebben geprobeerd Trump junior te bewerken, ligt veel meer voor de hand dan dat ze langs kwamen om de favoriete zoon in verkiezingsfraude te betrekken.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jul 18, 2017 • 2min
Homoloos
Kadyrov voert een ware klopjacht op homo's, laat ze opsluiten en martelen en gebuikt graag de term 'zuivering'. In een tv-interview met het Amerikaanse HBO, gisteren, zei hij: 'Verhalen over de vervolging van homo's zijn onzin. We hebben hier geen homo's. En mochten ze er zijn, stuur ze dan naar Canada, om ons bloed te zuiveren.' Kadyrov, door Poetin in Tsjetsjenië geïnstalleerd om de opstanden daar neer te slaan, is niet de enige leider die er zo over denkt. De vorige Iraanse president, Achmadinejad, was er ook zo een. In Iran zijn alleen hetero's, en mochten er LGBT'ers zijn, dat zijn dat enge misdadigers. Als homo, lesbienne of transgender heb je trouwens in Iran een vette kans in de gevangenis te komen, of te worden geëxecuteerd. Anno 2017 is homoseksualiteit in zo'n 75 landen verboden of strafbaar. Het is lastig tellen, want Cook Island en Palestina, bijvoorbeeld, hebben anti-LGBT-wetten, maar zijn geen officiële landen. Andere landen hebben geen officiële anti-LGBT-wet, maar gebruiken intimidatie en ongestraft geweld, zoals Rusland, Litouwen en Oekraïne. In dertien landen staat er de doodstraf op, zoals bij onze vrienden in Saoedi-Arabië en Nigeria, waarmee we grote zaken doen, en Afghanistan, waar 25 Nederlanders sneuvelden. Waarvoor eigenlijk? Onder meer voor het recht van de Afghanen om hun eigen burgers af te maken vanwege hun seksuele voorkeur. Nieuw is dit helaas allemaal niet. Maar zo'n uitspraak van de Tsjetsjeense roverhoofdman Kadyrov zet je weer eens aan het denken. 'We hebben geen homo's, en als we ze toch hebben, moeten ze maar naar Canada.' Waar haalt hij het vandaan? Gelukkig is Canada een modern, liberaal land, waar het goed toeven is - zeker ook voor homo's, lesbiennes en transgenders. Ik zou zeggen: inpakken en wegwezen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jul 11, 2017 • 2min
Trump bashing
De nieuwste rel komt uit het anti-Trump-kamp. De New York Times kwam met een als Watergate-achtige primeur opgepoetst verhaal over een ontmoeting van Trumps zoon, Donald Trump jr., in juni 2016, dus voor de nominatie, met een Russische advocate die banden zou hebben met de regering-Poetin, en die belastende informatie over Hillary Clinton had. Tijdens de ontmoeting, in de Trump Tower, bleek die belastende informatie vage roddel te zijn. Zij wilde eigenlijk praten over een adoptieprogramma voor Russische kinderen. Waarop Trump jr., geflankeerd door zijn zwager Jared Kuschner en de toenmalige campagnemanager Paul Manafort, het gesprek beëindigde. Misschien was het dom van Trump jr. om het gesprek aan te gaan, maar zelf zegt hij: die geheime informatie kon best spannend zijn. Een simpel lokkertje dus, en niet verboden. Gesteld nu eens dat die advocate echt deel uitmaakte van de entourage van Poetin en gesteld dat ze echt over belastende informatie had beschikt wat had het uitgemaakt? Je kunt zeggen: dan had Trump jr. dat aan de autoriteiten moeten melden. Maar uit niets blijkt dat hij dat niet zou hebben gedaan, en dat hij de hele kwestie verder liet lopen, ligt voor de hand. Die Russische juffrouw was een soort politieke stofzuigerverkoopster. Had hij, in het kader van het lopende onderzoek naar contacten met Rusland door de Trump-campagne, het gesprek alsnog moeten melden? Misschien, maar het blijft een broodje aap. Dat de New York Times, de Washington Post en vrijwel alle nieuwsorganisaties in de wereld dit verhaal brachten alsof ze, als bij Watergate, de smoking gun hadden gevonden, is koren op de molen van de Trumpisme-gelovigen. Hun verlosser lacht in zijn vuistje.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jul 4, 2017 • 2min
Gekwetter
Eerst mythe en werkelijkheid. Er zijn ruim 300 miljoen twitteraars in de wereld, maar de meeste tweets zijn retweets. Het meest rondgepompte bericht heet dan trending, maar het zijn dan weer de media die zon populariteitsprijs-van-het-moment toekennen. Is het waar, of roept de kwetterende twitteraar maar wat? Zijn er, naast de twitteraar, andere bronnen? Donald Trump heeft dertig miljoen volgers, maar daarvan is minstens de helft fake. Newsweek en The New Yorker telden de miljoenen nepaccounts die je voor een paar honderd dollar kunt kopen en aan je bestand kunt toevoegen, en volgens deze bladen heeft Trump dat gedaan. Voor een president bij wie de grens tussen mythe en werkelijkheid troebel is, dus een fluitje van een cent. Maar zijn overweldigende Twitter-succes ligt aan ons, de media. Hij kwettert, wij happen. Neem het filmpje waarin Trump in een sporthal iemand in elkaar slaat met een gefotoshopt CNN-logo als hoofd. Trump was niet de maker van de video, maar verspreidde die wel als tweet. Gevolg: een enorme discussie over de vraag of de president geweld propageert. Let wel: een discussie in de media. Die hadden het filmpje ook als flauwe grap kunnen negeren. Datzelfde geldt voor Trumps haat-tweets tegen Morning Joe-presentatrice Mika Brzezinski, die, aldus de president van de Verenigde Staten, vreselijk door haar facelift heen bloedt. De wereld was te klein, politici en journalisten vielen over elkaar heen met hun verontwaardigde reacties. Maar wat zou er zijn gebeurd als de media die tweet hadden genegeerd? Ja, ik weet het, het klinkt als censuur, en iedereen blijft zeggen dat het nu eenmaal zijn enige communicatiemiddel is. En toch, en toch, en toch: haak eens af. De twittergemeenschap gaat maar lekker haar zalige gang, maar nergens staat dat je al die onzin op je website, in je krant of op je radio- of TV-zender moet herhalen. Als je een open riool ziet, gooi er dan een putdeksel op. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jun 27, 2017 • 2min
Smeergeld
En als de Britten het kunnen, kunnen wij het ook. Theresa May legt een miljard pond neer om de steun van de Noord-Ierse DUP te kopen, en hup ze heeft een meerderheid. Even rekenen. Noord-Ierland telt 1,8 miljoen inwoners, dat is dus 624 pond per inwoner, babys en bejaarden meegerekend. De DUP levert tien zetels, dat is dus ongeveer honderd miljoen per zetel. Als we diezelfde koers aanhouden, koopt het motorblok van VVD, CDA en D66 gewoon voor een half miljard de ChristenUnie, want die heeft geen tien, maar vijf zetels. Fluitje van een cent voor de oud-minister van Financiën en oud-bankier Gerrit Zalm. De Britse media noemen Theresa Mays deal met de Noord-Ieren smeergeld, en dat is het natuurlijk ook. Maar zij formeert wél in een paar dagen een kabinet. Dat is andere koek dan het halve jaar dat wij er als de formatie voor Prinsjesdag rond is over doen. Wat een rare vertoning is, want bij formaties bewaren we de gemakkelijkste optie nu dus met de ChristenUnie altijd voor het laatst. Wat doen de Noord-Ieren nou met hun binnengeharkte miljard? Mooi financieel kussen om de gevolgen van de Brexit op te vangen? Nee, hoor, het geld gaat naar nieuwe wegen, onderwijs, gezondheidszorg en ik verzin het niet sneller internet. Waar zouden we de ChristenUnie een plezier mee doen? Iets met vergroening? Iets met vluchtelingen? Dat komt allemaal wel goed. Maar een échte droom, een écht speerpunt, is een rechtstreekse spoorverbinding tussen Utrecht en Breda. Kamerlid Eppo Bruins was er tegenover BNR helemaal lyrisch over. De totale Rijksbegroting is zon 260 miljard. Dus, kom op, Gerrit, daar kan best een half miljard voor de vierde coalitiepartij af. Kost ons 34 euro per Nederlander, babys en bejaarden meegerekend. Wat zijn wij minder dan de Britten?See omnystudio.com/listener for privacy information.