De Wereld | BNR

Een van die blunders vertroebelde voor geruime tijd de relatie met de Verenigde Staten. In 1985 nodigde hij president Reagan uit voor een herdenking van de Tweede Wereldoorlog op een militaire begraafplaats in Bitburg, waar tweeduizend Duitse soldaten liggen. Wat hij verzweeg was dat daar 49 SS'ers bij waren. Toen de Amerikaanse media daar achter kwamen, ontstond een enorme rel. De beroemde Auschwitz-overlevende, auteur en Nobelprijswinnaar Elie Wiesel smeekte Reagan, in een beroemd geworden toespraakje recht in het gezicht, om het bezoek af te zeggen. Meneer de president, dit is niet uw plaats, zei hij. Reagan ging toch, omdat hij vond dat hij dat tegen een bondgenoot niet kon maken, al was hij misleid. Veel dramatischer was het spel dat hij speelde in de opmaat naar de Balkanoorlog. In december 1991 besloot Kohl Kroatië te erkennen, de oude bondgenoot uit de Nazitijd. De EU, Amerika, Rusland en de VN waren fel tegen. Kohl dreigde vervolgens dat hij dat desnoods alleen zou doen, waardoor de Europese landen op de top van Maastricht, kort daarop, door de knieën gingen. In Servië, dat in de Tweede Wereldoorlog als bondgenoot van de Sovjet-Unie fel tegen de Duitsers had gevochten, sloeg de vlam in de pan. Was de Balkanoorlog niet uitgebroken als Kohl het Kroatische breekijzer niet had gebruikt? Natuurlijk wel, want het Servisch-Kroatisch-Bosnisch-Kosovaarse conflict woedde al decennia. Maar de vraag is of de oorlog beheersbaarder was geweest, of gemakkelijker op te lossen. Ik vermoed van wel. Dat Helmut Kohl zo koppig volhardde met een fout beleid was onvergefelijk. Dat de toen nog maar twaalf EU-leden zich door hem lieten intimideren, is en blijft onbegrijpelijk.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het verwijt van Trump en de Golfstaten aan Qatar is dat het aanschurkt tegen Iran en het Syrië van Assad, en dat het terroristen steunt en financiert. Vanuit westers, Egyptisch en Israëlisch perspectief is dat waar, bijvoorbeeld door de steun aan de Moslimbroederschap en Hamas, die op onze lijst van terroristische organisaties staan. Al Jazeera, persoonlijk eigendom van de sjeik van Qatar, citeert bijvoorbeeld de minister van Buitenlandse Zaken, die Hamas een Palestijnse bevrijdingsorganisatie noemt. Het is geen frisse boel in Qatar. Denk aan de ronduit gruwelijke berichten over slavenarbeid bij de bouw van het stadion voor het WK van 2022. Verhalen waarvan de FIFA zich opmerkelijk weinig aantrekt. Dat is klaarblijkelijk standaard bij de FIFA, want over de slavenarbeid door Noord-Koreanen in St. Petersburg voor het WK van volgend jaar, haalt de voetbalassociatie ook de schouders op. Maar nu de andere kant. Wie maken de verwijten aan Qatar? Egypte dat onder president Sisi een meedogenloze klopjacht onder de Moslimbroeders houdt. Saoedi-Arabië, massamoordenaar van sharia-overtreders, inspirator en financier van clubs zoals Al Qaeda en IS. Bij de aanval van 9/11 op de New Yorkse Twin Towers waren 19 terroristen betrokken, waarvan 15 uit Saoedi-Arabië. Er deed echt geen Qatari aan mee. En al die gekken die zich opblazen of met een auto op een menigte inrijden in Nice, Parijs, Manchester en Londen, weten bij wijze van spreken niet eens waar Qatar ligt. Wat Trump precies wil is niet duidelijk. Zijn boodschap was: pak Qatar keihard aan. Minister Tillerson van Buitenlandse Zaken riep vervolgens op tot kalmte en herstel van de betrekkingen, maar werd door Trump openlijk voor aap gezet door de boycot opnieuw te prijzen. Betekent het allemaal echt iets? Valt waarschijnlijk mee. Qatar is het rijkste land ter wereld en een van de grootste gasleveranciers. Dat gas stroomt gewoon door, want de Golfstaten kunnen er niet buiten. Maar een schurkenstaat blijft het, net zoals de omringende landen met hun gespeelde verontwaardiging.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Feitelijk is de oorlog, in die halve eeuw, nooit afgewikkeld. Het is een van de langst lopende conflicten. En er is geen enkel conflict dat in en buiten de regio zoveel emoties teweegbrengt. Politieke partijen, regeringen, journalisten iedereen wordt voortdurend ter verantwoording geroepen voor zijn standpunt. Je wordt heel snel weggezet als anti-Israëlisch of anti-Palestijns. Het is dus niet alleen het langst lopende conflict, maar ook het meest polariserende. De feiten zijn verwarrend. Na de verovering van de westelijke Jordaanoever, Gaza, de hoogvlakte van Golan en Jeruzalem, hield de Israëlische VN-ambassadeur, Abba Eban, in de Veiligheidsraad een toespraak waarin hij terugtrekking uit die gebieden voorstelde, in ruil voor erkenning van Israël door de omringende landen, vrede en garantie van veilige en erkende grenzen. Oud-premier en vader des vaderlands Ben Goerion waarschuwde voor een langdurige bezetting. Maar in november 1967 kwam een conferentie van de Arabische Liga in Khartoem met drie nees: geen erkenning van het bestaansrecht, geen erkenning van de grenzen, geen vrede. Een dramatisch gemiste kans. Als de Arabische landen hadden gehapt, was het conflict snel opgelost. Lees ook: Parijs: fabels en feiten Israël begon de westelijke Jordaanoever steeds meer te beschouwen als bevrijd gebied. Met de bouw van dorpen en steden, stelde het de Palestijnen voor een voldongen feit. Maar de politiek en religieus verdeelde Palestijnen maakten er een potje van, met het gematigde, maar corrupte Fatach aan de ene, en het radicaal-militante Hamas aan de andere kant. Het leidde tot onbuigzaamheid en nog erger onverschilligheid aan beide kanten. Naarmate de jaren verliepen, kwam daar een zeer lastige vijand bij: wederzijds wantrouwen. Formeel hebben Israëliërs en Palestijnen alle VN-resoluties over het conflict, die allemaal uitgaan van een tweestaten-oplossing onderschreven. Twee staten dat blijft het formele uitgangspunt van de VN, de EU, en elke politieke partij. De verwezenlijking lijkt steeds verder weg. En in de straten van Tel Aviv of Ramallah, heeft gelatenheid en uitzichtloosheid geleid tot berusting. De standaardbegroeting in beide talen is vrede zij met u. Wat ze ermee bedoelen? Geen idee.See omnystudio.com/listener for privacy information.

En hij heeft waardige tegenstanders gevonden: de Franse president Emmanuel Macron, en dienst Canadese kloon, Justin Trudeau. Trumps eerste officiële gast was de Japanse premier Abe, wiens hand hij, na een aanvankelijke aarzeling, 19 seconden lang in een soort houdgreep hield. Dat gaat mij niet gebeuren, dacht Trudeau, die kort daarop Trumps hand ongeveer vermorzelde. Vorige week was het Macron, die Trump hard je kan ook zeggen: hardhandig beetpakte en niet meer los leek te willen laten. Trump moest zijn hand, met witte knokkels, uit die van Macron losrukken. Macron gaf het in een interview ruiterlijk toe: het was het moment van de waarheid. Macron had de smaak te pakken en liet er bij het verwelkomen van zijn Russische collega, de zwartebander Vladimir Poetin, in Versailles geen twijfel over bestaan wie de baas was. Psychologen waren euforisch, en kwamen met diepgaande analyses over de machtspolitiek van de handdruk. Het gaat allemaal om dominantie. Nu is de handdruk letterlijk al zo oud als de weg naar Rome. De gewoonte ontstond om elkaar te laten zien ongewapend te zijn. Ook de moderne geschiedenis zit vol handdrukpsychologische momenten: die tussen de Palestijnse en Israëlische leiders Arafat en Rabin. Die tussen Obama en Poetin, in 2015 in St Petersburg, toen cameraploegen klaarstonden om te kijken of, en hoe, de mannen die zon hekel aan elkaar hadden, elkaar de hand zouden schudden. En dan heb je bij officiële ontmoetingen de vraag wie het laatst naar binnen gaat, want zeggen de handdrukpsychologen die is de machtigste. Er bestaat prachtig beeld van Clinton, Arafat en Barak uit 2000, waarbij de Palestijn en Israëliër letterlijk worstelden om die laatste plaats. Barak won. Of Tony Blair, die George Bush ontving, maar als eerste zijn eigen Downing Street 10 binnen ging, en Bush dus als zijn meerdere moest erkennen. Mooie titel van een YouTube-filmpje: 'Power games of the rich and famous'. Zegt het allemaal nu echt iets? Nee, gelukkig niet. Maar dat we net doen alsof leukt het vaak treurige wereldnieuws wel op. In Japan buigen ze liever dan dat ze de hand schudden. Buigen? Dat zie ik Donald Trump niet doen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Uit onderzoek van Breuker blijkt dat in ieder geval bij de bouw van het stadion in de Russische stad St Petersburg Noord-Koreaanse gastarbeiders worden gebruikt. De arbeiders zouden in slaaf-achtige omstandigheden moeten werken. Ze zouden niet vrij zijn om te gaan en staan waar ze willen en hun loon zou worden ingehouden en worden uitgekeerd aan de regering van Noord-Korea. Ook zijn hun paspoorten afgepakt en is hun verboden om werk te weigeren. Meerdere arbeiders zouden bij de bouw van het stadion zijn omgekomen. De FIFA zou op de hoogte zijn van het misbruik van de arbeiders, maar kijkt volgens Breuker de andere kant op. Het sturen van gastarbeiders is volgens Breuker een nieuw verdienmodel van de regering van Noord-Korea. Volgens ruwe schattingen zouden er wereldwijd tot wel 250-duizend Noord Koreanen als gastarbeider aan het werk zijn. Eerder werd al bekend dat er tussen de 800 en duizend Noord-Koreanen werken in Polen. Hier zijn ze actief in onder andere de scheepsbouw, de landbouw en als fabrieksarbeider. De regering van Noord-Korea verdient volgens Breuker grof geld aan de gastarbeiders. De International Labour Organisation schat dat alleen al de duizend arbeiders in Polen zo'n 35 miljoen dollar opleveren, evenveel als de handel tussen Europa en Noord-Korea. Breuker werkt op dit moment aan een breder onderzoek naar andere Europese landen waar gebruik zou worden gemaakt van deze gastarbeiders. Hoewel het niet om Nederland gaat, zijn er wel andere landen in West-Europa betrokken. Het hele interview met Remco Breuker is te beluisteren in De Wereld om 15:00.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Sterker nog: Iran veroordeelde de aanslag, en wees in bedekte termen naar Saoedi-Arabië, als inspirator van al het terroristische kwaad. Wie heeft er nou gelijk? Het hangt ervan af waar je woont. Dat Iran, sponsor van zijn eigen Republikeinse Gardes, Hezbollah en Hamas, een gigantische bedreiging is voor Israël, de Syrische oppositie, Jordanië en de minderheden in Irak is een feit. Dus daar heeft Trump een punt. Maar als je de lijst terroristische aanslagen in Europa sinds 9/11 bekijkt, vind je zelfs met een loep geen band met Iran. Vrijwel alle daders hadden een radicaal-Soennitische achtergrond. Al Qaeda, IS, Al Nusra het zijn allemaal organisaties met wortels in Saoedi-Arabië, geïnspireerd en vaak gefinancierd door het Saoedische wahabisme. Iran is een sjiitisch bolwerk, en daarmee de aartsvijand van datzelfde Al Qaeda, IS, Al Nusra, maar ook bijvoorbeeld van de Taliban. Europese jihadisten als Salman Abedi uit Manchester hebben allemaal hetzelfde profiel: teruggekeerde Syriëgangers, geradicaliseerde sympathisanten van het wahabisme, en af en toe een door IS of Al Qaeda geronselde strijder. Als Iran raketten test met als opschrift 'Israël moet van de kaart geveegd', en er staan tienduizenden Hezbollah-raketlanceerders op Israëlische doelen gericht, dan vormt het hoog ontwikkelde, intelligente Iran vanzelfsprekend de grootste bedreiging. Maar voor landen buiten de directe regio is het echt Saoedi-Arabië dat de grootste sponsor van het terrorisme is. De inspiratiebron van elke gek die in Londen, Nice, Parijs of Brussel met een auto een menigte neermaait, of machinegeweren leegschiet, of zichzelf opblaast op een concert, en dan juichend een martelaar wordt genoemd, is de haatzaaierij uit Riyad niet uit Teheran. Hetzelfde Riyad waar dealmaker Donald Trump een order noteerde voor de levering van 110 miljard dollar aan wapens.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Politiek, bedrijfsleven en de media haalden massaal uit. Het ging immers om de grootste hack ooit. Onzin, zegt BNRs eigen internetgoeroe, Herbert Blankesteijn. Met een paar honderdduizend slachtoffers is WannaCry een kleine jongen vergeleken met diverse van de mailvirussen die aan het begin van de eeuw de wereld teisterden, ook als het om snelheid van verspreiding gaat. Misschien werd het zon grote soap omdat overal bestaande beelden werden gekanteld. De Britse gezondheidsdienst is geen moderne parel, maar een relikwie die draait op veertien jaar oude computers. Rusland is kennelijk niet de lugubere aanvoerder van de cybermisdaad, maar doodgewoon slachtoffer, net als China en de rest van de wereld. Microsoft is geen baken van genialiteit, maar moet voortdurend lekken dichten in de oude fietsband die software heet. De ene versie software werkt beter dan de andere en de proeftuin, vol lekken, is de mensheid. Dat is niet onze schuld, zegt Microsoft, maar die van de geniepige spionnen van de Amerikaanse NSA, die zulke lekken sneller opspoort dan wij en ze dan misbruikt om boeven en terroristen op te sporen. Maar hoe kan het dat de briljante koppen bij Microsoft worden afgetroefd door de hackers van de spionagedienst? Om dezelfde reden dat terroristen, oplichters en afpersers bijzonder slim zijn in het verzinnen van terrorisme, oplichterij en afpersing. We kunnen natuurlijk een stapje terug doen. In de advocatuur en de medische wereld wordt nog steeds de fax gebruikt, omdat die veel moeilijker is te hacken. Of we kunnen eens zoeken of ze nog te koop zijn: enveloppen en postzegels. Zo niet, dan we zullen we van tijd tot tijd zon soap moeten ondergaan. Eén voordeel: het verbroedert, want Russen, Chinezen en Europeanen vinden elkaar in de gedeelde smart van het slachtofferschap.See omnystudio.com/listener for privacy information.