Ondertussen in de kosmos

Van dubieuze onderzoeken tot wetenschapsfraude, het is een groeiend probleem. Wetenschapsjournalist Stan van Pelt dook in de wereld van nepwetenschap. Hij toont aan hoe makkelijk het is een verzonnen experiment in een chique klinkend vakblad gepubliceerd te krijgen. Er blijkt een schimmige wereld achter te zitten, waarbij zelfs peperdure nepcongressen voor wetenschappers plaatsvinden. We behandelen natuurlijk ook weer een vraag van een luisteraar. Die luidt deze keer: 'Als een mier van een tafel valt, heeft hij dan hoofdpijn?' Wetenschapsredacteur Hanneke de Klerck zocht het uit. Sloppy Science (Lebowski Publishers), Stan van PeltPresentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Je zou er kanker van krijgen. Diabetes. Hart- en vaatziektes. Diverse media en voedingsgoeroes waarschuwen regelmatig voor de gevaren van ultrabewerkt voedsel. Maar wat zijn nou precies die ultra-processed foods? En zijn ze wel echt allemaal zo slecht voor je? We zochten het uit. Als toetje geven we in deze aflevering ook antwoord op de vraag van één van onze luisteraars: wat gebeurt er in je hoofd als je niet op iemands naam kunt komen, maar die wel 'op het puntje van je tong' ligt? Met wetenschapsjournalisten Hanneke de Klerck en Kaya Bouma. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Miljarden mensen geloven in God, Allah of een ander religieus opperwezen. Hoe is dat zo ontstaan? En waarom is geloven in zo’n opperwezen volgens nieuw onderzoek de laatste jaren toch op z'n retour, ook in Islamitische landen? We bespreken het met wetenschapsredacteur Maarten Keulemans. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Ongeveer 1 op de 4 mensen krijgt in zijn leven te maken met een depressie. Vaak slaan therapie of antidepressiva niet aan, dus wetenschappers zoeken uit alle macht naar nieuwe behandelingen. Uit recente studies blijkt nu dat de partydrug ketamine verrassend goed kan helpen. Redacteur psychologie & brein Kaya Bouma sprak met patiënten, behandelaars en wetenschappers over deze veelbelovende ontwikkeling. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Afrikaanse landen zijn het helemaal zat, hun continent wordt op veelgebruikte wereldkaarten véél te klein afgebeeld. En ze hebben nog gelijk ook, volgens wetenschappers. Maar hoe komen we dan aan die wereldkaart? Kan het 'eerlijker'? En hoe proberen machthebbers ons wereldbeeld te manipuleren met keuzes van wereldkaarten? Met: George van Hal. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Toen de moderne mens voor het eerst de wereld in trok, leefde er ook een geheimzinnig prehistorisch oervolk met opvallend grote afmetingen. Over die denisovamens wordt de laatste tijd de ene na de andere ontdekking gedaan. Wat men ziet, overtreft elke verwachting. Met Maarten Keulemans.Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Kijk eens wat vaker achterom na een toiletbezoek, adviseren artsen regelmatig, want de grote boodschap kan veel vertellen over je gezondheid. Maar wat dan? En waarom krijgen sommige patiënten tegenwoordig een behandeling met een 'poeppil'? Medisch redacteur Ellen de Visser zocht het uit, en komt met intrigerende feiten over onder meer de perfecte poephouding en man/vrouw-verschillen. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Lotte GrimbergenSee omnystudio.com/listener for privacy information.

George van Hal, een ruimtevaart- en sterrenkunde-expert, neemt je mee in de fascinerende wereld van de zon. Hij legt uit hoe de zon warmte genereert en wat haar unieke kenmerken zijn in vergelijking met andere sterren. Verder bespreken ze de levenscyclus van de zon, van zijn huidige fase tot zijn toekomstige transformaties. De innovatieve ruimtesondes, zoals de Solar Orbiter, worden belicht voor een beter begrip van zonnecycli. Tussendoor gaat George de muzikale strijd aan in een spannende quiz met Tonie Mudde. Naast wetenschap is er veel te lachen!

We zoeken naar wetenschappelijk verantwoorde antwoorden op intrigerende vragen van luisteraars en Volkskrant-lezers. Zoals: mist mijn kat mij óók als ik op vakantie ben? Waarom heet de zwarte zee zwart, en de rode zee rood? Ik raak vaak één sok van een paar kwijt: waar blijven die toch? En zo nog veel meer vragen. Met: wetenschapsjournalist Ernst Arbouw. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuineSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Anna van den Breemer, een medewerker van de wetenschapsredactie van de Volkskrant, onderzoekt de populariteit van familie-opstellingen. Ze deelt haar persoonlijke ervaringen en spreekt met wetenschappers over de effectiviteit van deze therapievorm. Wat maakt deze methode zo aantrekkelijk? Kan het verborgen trauma's en emotionele doorbraken onthullen? Daarnaast worden de risico's en de belangrijke rol van goed ervaren begeleiding besproken. Is er wetenschappelijk bewijs voor de effecten van deze opstellingen op langdurig geluk?