

Het uur van de waarheid
VRT NWS
Dennis van den Buijs duikt in de wereld van nepnieuws en online bedrog, samen met factcheckers, experten en luisteraars.
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Episodes
Mentioned books

Dec 18, 2024 • 25min
Foto's van je kinderen delen is gevaarlijk. En wat is de hybride oorlog?
Het delen van foto's van je kinderen of kleinkinderen op sociale media is niet zonder gevaar. Joni Tomelei zag plots haar eigen dochter opduiken in reclame online en expert sharenting Liselot Hudders (UGent) vertelt wat er met je foto's kan gebeuren.
De NAVO en ons crisiscentrum waarschuwen voor een hybride oorlog waar we volop in zitten. Wat is dat? Luc van Bakel (VRT NWS) legt uit.

Dec 14, 2024 • 25min
Russen verdienen miljoenen met valse artikels over BV'S en waarom hebben zwarte vogels een slecht imago?
Russen verdienen miljoenen met nepartikels over BV's.
De Vogel van het Jaar is nog niet bekend, maar zal zeker zwart zijn. Maar waarom hebben zwarte vogels een imagoprobleem?
Beelden van Syrische gevangenissen gingen de wereld rond, maar VRT NWS-journalist Luc van Bakel weet dat niet alle video's echt zijn.

Dec 11, 2024 • 24min
Koloniale mythes over afgehakte handen. En hoe ontmasker je medische onzin?
Over het koloniale verleden van België doen er veel verhalen de ronde. Met historicus Gert Huskens (Universiteit Utrecht) onderzoeken we welke verhalen waar zijn, en welke niet.
En hoe ontmasker je medische onzin? Daarover praten we met arts en journalist Marleen Finoulst.

Dec 7, 2024 • 29min
Gladiator II: feit of fictie? En waarom zijn schattige AI-katjes op TikTok een probleem?
Wie waren de echte gladiatoren en vochten zij tot de dood in het Colosseum? Historicus Jeroen Wijnendaele (UGent) scherpt zijn zwaard over de film Gladiator II.
Waarom zijn AI-katjes op TikTok een probleem? Tim Verheyden komt praten over AI-slop aka digitale rommel.
VRT NWS-journalist Luc van Bakel injecteert de luisteraar met een factcheck over vaccinaties.

Dec 4, 2024 • 25min
Ben ik mijn ziekte? Misleidend zelfbeeld bij ADHD, depressie en anorexia
Wie ben ik? En wie ben ik als medicatie neem omwille van een aandoening? Stuurt die medicatie dan mijn persoonlijkheid? We praten erover met Sanneke de Haan, Universitair Docent Bio-ethiek en Ethiek van (geestelijke) gezondheid aan het Ethiek Instituut en Socrates Hoogleraar Psychiatrie en Filosofie aan de Erasmus School of Philosophy van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
En VRT NWS-journalist Tim Verheyden merkt dat ook Bluesky nu al last heeft van fake accounts.

Nov 30, 2024 • 24min
Hoe herken je een echte politieman van een nepagent? En op bezoek bij TikTok
Steeds meer politiekorpsen waarschuwen voor nepagenten die je opbellen of voor de deur staan. Hoe herken je de echte arm der wet? Wouter Bruyns van de Antwerpse politie legt uit.
Tim Verheyden mocht op bezoek gaan bij TikTok in Ierland. Wat heeft hij daar gezien?
En VRT NWS-journalist Luc Van Bakel checkt of kauwgom kan helpen om vroeggeboorte te voorkomen.

Nov 27, 2024 • 19min
Waarom we zelfs de olifant zullen vergeten mocht hij uitsterven
Dieren kunnen 2 keer uitsterven: op aarde en in ons hoofd. Dat is gevaarlijk, waarschuwen wetenschappers. "Generatie na generatie verdwijnen dieren uit ons collectieve geheugen. De rijkdom van de natuur was zo onvoorstelbaar groot, maar de kennis ebt weg en de norm verandert", zegt bioloog Marc Argeloo.
Hoe kan je mensen die afgelegen wonen en amper toegang hebben tot kritische media toch mediawijs maken? Daar praten we over met Bart Vetsuypens, directeur van VZW Comundos.

Nov 23, 2024 • 24min
Een chip in je darmen: slim idee? Hoeveel cyberaanvallen zijn er elke dag in België?
Microsoft stelt zijn jaarrapport cyberveiligheid voor. Bart Asnot is te gast over 7.000 aanvallen op wachtwoorden per seconde! Ze zien ook dat België een steeds belangrijker digitaal doelwit is geworden
Zijn onze darmen echt nog zo'n ongekend wetenschappelijk terrein? Imec ontwikkelt een inslikbare sensor die je volledige maag- darmstelsel in kaart kan brengen, Annelies Goris legt uit.
En factchecker Luc van Bakel (VRT NWS) checkt verhalen over snottebellen en het einde van het papieren geld!

Nov 20, 2024 • 22min
Noord-Koreanen in Oekraïne: kloppen de clichés over het land van Kim Jong-un?
Noord-Koreanen vechten in Oekraïne: kloppen de clichés over het land van Kim Jong-un? Koreakenner Remco Breuker praat over porno, de zwarte markt en tophackers.
Factchecker Rien Emmery legt uit hoe het satirische The Onion de failliete complotdenker Alex Jones uitkocht.
VRT NWS-journalist Luc van Bakel checkt of witte mannen echt kleiner worden!

Nov 16, 2024 • 20min
Artificiële intelligentie schrijft valse Wikipedia-artikels. En vernielt Nederland zijn eigen duinen?
Wikipedia kampt met valse artikels en paragrafen die door AI geschreven zijn. We spreken technologiefilosofe Katleen Gabriëls (Maastricht University)
VRT NWS-journalist Tim Verheyden zocht uit of je de camera van je slimme deurbel ergens moet registreren.
VRT NWS-journalist Luc van Bakel checkt geruchten over Nederlanders die hun duinen vernielen, en de NAVO die de VS zelf de deur zou wijzen.