Het uur van de waarheid
VRT NWS
Dennis van den Buijs duikt in de wereld van nepnieuws en online bedrog, samen met factcheckers, experten en luisteraars.
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Episodes
Mentioned books
Jan 15, 2025 • 26min
Waarom maakt de digitale euro mensen bang? En wat is er mis met zielige livestreams op TikTok?
Complotten over de digitale euro tieren welig: "Staatscontrole! Al je geld weg in een klik! Frituur verboden voor mensen met hoog BMI!" Tim Verheyden van VRT NWS zet op een rijtje wat er circuleert. Selien De Schryder, professor monetaire economie (UGent) vertelt wat die digitale euro echt is.
Zielige livestreams op TikTok zijn vaak het werk van oplichters, uitleg door Dorien Vanmeldert van VRT NWS.
En Luc van Bakel zet de belangrijkste factchecks van de week op een rijtje.
Jan 11, 2025 • 24min
Gili ontmaskert helderzienden en Facebook gooit factcheckers buiten
Is factchecking dood nu Mark Zuckerberg alle contracten opzegt voor factcheckers op Facebook? Jan Jagers van De Checkers werkt via de Knack-redactie ook als factchecker voor Facebook in ons land.
Gili is boos op de paranormale quatsch in James & Co op Play4, hij waarschuwt andermaal voor helderzienden.
Jan 4, 2025 • 22min
Is Jack The Ripper fake news? En boekt AI jouw vakantie in 2025?
Jack The Ripper was fake news en de start van vele complottheorieën, blijkt uit een nieuwe BBC-documentaire. Anglofiel Harry De Paepe keek naar de eerste aflevering van het nieuwe seizoen van 'Lucy Worsley Investigates' op BBC over de zaak Jack The Ripper.
Tim Verheyden blikt vooruit op 2025: wat mogen we verwachten van AI in ons dagelijks leven? Wat met TikTok en andere sociale media? En wat doet Elon Musk in de schaduw van Donald Trump?
Dec 21, 2024 • 30min
Dickpics en seksueel cybergeweld tegen vrouwen: hoe pakt de VN het aan?
Wat is het geheime algoritme achter verslavende kindertelevisie? Wat maakt Bumba anders dan CocoMelon? Uitleg door ontwikkelingspsychologe Telidja Klaï,die werkt als content manager bij Ketnet.
Van dickpics tot meisjes die vermoord worden gewoon omdat ze online zijn: moet bescherming tegen cybergeweld tegen vrouwen in de de VN-mensenrechten? Catherine Van de Heyning vindt van wel en is in Genève om de VN te adviseren.
Dec 18, 2024 • 25min
Foto's van je kinderen delen is gevaarlijk. En wat is de hybride oorlog?
Het delen van foto's van je kinderen of kleinkinderen op sociale media is niet zonder gevaar. Joni Tomelei zag plots haar eigen dochter opduiken in reclame online en expert sharenting Liselot Hudders (UGent) vertelt wat er met je foto's kan gebeuren.
De NAVO en ons crisiscentrum waarschuwen voor een hybride oorlog waar we volop in zitten. Wat is dat? Luc van Bakel (VRT NWS) legt uit.
Dec 14, 2024 • 25min
Russen verdienen miljoenen met valse artikels over BV'S en waarom hebben zwarte vogels een slecht imago?
Russen verdienen miljoenen met nepartikels over BV's.
De Vogel van het Jaar is nog niet bekend, maar zal zeker zwart zijn. Maar waarom hebben zwarte vogels een imagoprobleem?
Beelden van Syrische gevangenissen gingen de wereld rond, maar VRT NWS-journalist Luc van Bakel weet dat niet alle video's echt zijn.
Dec 11, 2024 • 24min
Koloniale mythes over afgehakte handen. En hoe ontmasker je medische onzin?
Over het koloniale verleden van België doen er veel verhalen de ronde. Met historicus Gert Huskens (Universiteit Utrecht) onderzoeken we welke verhalen waar zijn, en welke niet.
En hoe ontmasker je medische onzin? Daarover praten we met arts en journalist Marleen Finoulst.
Dec 7, 2024 • 29min
Gladiator II: feit of fictie? En waarom zijn schattige AI-katjes op TikTok een probleem?
Wie waren de echte gladiatoren en vochten zij tot de dood in het Colosseum? Historicus Jeroen Wijnendaele (UGent) scherpt zijn zwaard over de film Gladiator II.
Waarom zijn AI-katjes op TikTok een probleem? Tim Verheyden komt praten over AI-slop aka digitale rommel.
VRT NWS-journalist Luc van Bakel injecteert de luisteraar met een factcheck over vaccinaties.
Dec 4, 2024 • 25min
Ben ik mijn ziekte? Misleidend zelfbeeld bij ADHD, depressie en anorexia
Wie ben ik? En wie ben ik als medicatie neem omwille van een aandoening? Stuurt die medicatie dan mijn persoonlijkheid? We praten erover met Sanneke de Haan, Universitair Docent Bio-ethiek en Ethiek van (geestelijke) gezondheid aan het Ethiek Instituut en Socrates Hoogleraar Psychiatrie en Filosofie aan de Erasmus School of Philosophy van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
En VRT NWS-journalist Tim Verheyden merkt dat ook Bluesky nu al last heeft van fake accounts.
Nov 30, 2024 • 24min
Hoe herken je een echte politieman van een nepagent? En op bezoek bij TikTok
Steeds meer politiekorpsen waarschuwen voor nepagenten die je opbellen of voor de deur staan. Hoe herken je de echte arm der wet? Wouter Bruyns van de Antwerpse politie legt uit.
Tim Verheyden mocht op bezoek gaan bij TikTok in Ierland. Wat heeft hij daar gezien?
En VRT NWS-journalist Luc Van Bakel checkt of kauwgom kan helpen om vroeggeboorte te voorkomen.
