De Technoloog | BNR

We zitten rond de jaarwisseling, en dus hoor je de inzichten die Ben van der Burg  in het afgelopen jaar opdeed. Hij is in gesprek met collega-host Mark Beekhuis en redacteur Daniël Mol. In de podcast De Technoloog deelde hoogleraar Chris Verhoef het afgelopen jaar een waardevol inzicht over de rol van oude en nieuwe technologieën. Verhoef benadrukte dat legacy software, zoals oudere programmeertalen en systemen, vaak betrouwbaarder is dan nieuwe technologieën. “Veel van deze systemen functioneren al tientallen jaren probleemloos,” zei Verhoef. Hij stelde dat het vervangen van deze systemen niet altijd nodig is, en dat de technologische industrie soms te snel geneigd is om nieuwe, vaak ongeteste oplossingen te omarmen. De waarde van oude technologieën Legacy systemen vormen de ruggengraat van veel kritieke infrastructuren, zoals banken en luchtvaartmaatschappijen. Terwijl nieuwe technologieën vaak worden geprezen om hun innovaties, kunnen de risico’s van bugs, beveiligingslekken en onvoorspelbaarheid groot zijn. Verhoef adviseert organisaties om zorgvuldig af te wegen of modernisering noodzakelijk is, vooral als bestaande systemen betrouwbaar functioneren. Nieuwe technologieën: Kansen en uitdagingen Naast legacy software besprak de aflevering de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) en virtual reality (VR). Hoewel deze technologieën veel potentie bieden, benadrukten de hosts het belang van ethiek en verantwoordelijkheid. Hoe kunnen we AI en VR op een manier integreren die privacy respecteert en negatieve gevolgen, zoals banenverlies, minimaliseert? Verhoef riep op tot een kritische evaluatie van deze technologieën: "Het is essentieel om niet alleen te kijken naar wat mogelijk is, maar ook naar wat wenselijk is." De impact van social media Social media kwam ook ter sprake, met name de rol ervan in gebeurtenissen zoals de bestorming van het Capitool. Verhoef nuanceerde de vaak gehoorde stelling dat social media hier de grootste boosdoener was. Hij wees op de invloed van directe uitspraken van politieke leiders en bredere maatschappelijke factoren. Dit roept de vraag op: hoe reguleren we social media zonder de bredere context uit het oog te verliezen? Technologiebedrijven onder druk Bedrijven zoals Google en Meta staan voor grote uitdagingen. Nieuwe regelgeving en toenemende zorgen over privacy dwingen hen om hun strategieën aan te passen. De hosts bespraken hoe deze bedrijven ethiek in hun bedrijfsmodellen kunnen integreren en tegelijkertijd hun marktaandeel kunnen behouden. Dit is niet alleen relevant voor bedrijven, maar ook voor beleidsmakers en consumenten die afhankelijk zijn van deze platforms. Virtual reality: De volgende doorbraak? Tot slot kwam de toekomst van VR aan bod, met specifieke aandacht voor de Apple Vision Pro. Hoewel de technologie veelbelovend is, waren de hosts het erover eens dat het nog jaren kan duren voordat VR een integraal onderdeel wordt van het dagelijks leven. Consumenten en bedrijven zullen zich moeten aanpassen aan de mogelijkheden en beperkingen van deze technologie.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering komt de macht van techbedrijven aan bod, inclusief de ethische zorgen rondom AI en de willekeurige acties van giganten als Google en Meta. De hosts benadrukken het belang van authenticiteit, met Tom Hanks als inspirerend voorbeeld van trouw blijven aan je waarden. Ze reflecteren op technologische innovaties door de jaren heen en de invloed daarvan op democratie en privacy. Ook wordt de staat van innovatie tussen de VS en Europa besproken, inclusief de rol van open source-platforms en klimaatbeleid.

Bert Hubert, ontwikkelaar van OpenTK, bespreekt hoe zijn platform de data van de Tweede Kamer toegankelijker maakt. Hij onthult dat de rijkdom aan informatie vaak niet goed zichtbaar is op de officiële site. Met OpenTK kunnen burgers en journalisten eenvoudiger belangrijke documenten vinden, wat de politieke participatie bevordert. Verder verkent Hubert de technische uitdagingen van datatoegankelijkheid en het gebruik van AI. Zijn werk maakt transparantie in de democratie niet alleen mogelijk, maar toegankelijk voor iedereen.

Tomas Hochstenbach is een chipexpert met diepgaande kennis van chiptechnologie. Hij verkent de rol van verschillende chips zoals CPU's, GPU's en NPU's in kunstmatige intelligentie en cryptomining. Tomas legt uit waarom Europa achterloopt in chipproductie, onder andere door hoge kosten en geopolitieke factoren. De discussie omvat ook de toekomst van chiptechnologie, met innovaties zoals quantumcomputers en fotonische chips. Al deze inzichten zijn waardevol voor zowel techprofessionals als beleidsmakers.

Virtuele influencers zoals Lil Miquela en Esther Olofsson domineren ons digitale landschap en veranderen de manier waarop merken verhalen vertellen. Maar wat betekent dit voor ons begrip van authenticiteit en de balans tussen mens en technologie? In de nieuwste aflevering van De Technoloog onderzoeken Ben van der Burg, Mark Beekhuis en hun gast Maarten Reijgersberg de ethische en praktische vragen achter deze digitale trend. Ontdek hoe virtuele influencers grenzen vervagen, verhalen vormgeven en ons aanzetten tot nadenken over de toekomst van mens en machine. Wat maakt een influencer?Maarten Reijgersberg, een pionier op het gebied van digitale communicatie, stelt een prikkelende vraag: Zijn alle influencers niet gewoon virtueel? Zelfs menselijke influencers volgen vaak scripts en maken gebruik van filters om een zorgvuldig georkestreerd imago neer te zetten. Virtuele influencers zoals Esther Olofsson doen hetzelfde, maar met een verschil: ze zijn volledig gecreëerd door technologie, flexibel, onvermoeibaar en perfect af te stemmen op de wensen van een merk. Authentiek of een illusie?In een wereld waar authenticiteit een marketingstrategie is geworden, stelt Maarten: Misschien is het concept ‘authenticiteit’ zelf wel een illusie. Dit roept de vraag op: waarom zou een digitaal personage minder echt zijn dan een menselijke influencer? Het publiek wil vooral een verhaal dat aanspreekt en verbindt, ongeacht wie (of wat) het vertelt. Technologie en vertrouwenVirtuele influencers kunnen enkel succesvol zijn als ze transparant zijn over hun niet-menselijke aard. Mensen accepteren een digitaal personage, zolang ze weten dat het een creatie is. Dit idee strekt zich uit naar andere technologieën zoals AI-chatbots en digitale merkambassadeurs, die steeds vaker persoonlijkheid en empathie uitstralen. De vraag blijft: hoe ver mogen we gaan met het vermengen van menselijke en digitale eigenschappen? De ethische verantwoordelijkheidAI en virtuele influencers bieden ongekende mogelijkheden, maar brengen ook ethische uitdagingen met zich mee. Maarten benadrukt dat de technologie zelf neutraal is; het zijn de makers en bedrijven die verantwoordelijk zijn voor hoe ze deze tools inzetten. Transparantie, ethische overwegingen en respect voor het publiek zijn essentieel om vertrouwen en geloofwaardigheid te behouden. De opkomst van virtuele influencers daagt ons uit om anders te denken over authenticiteit, invloed en technologie. Terwijl menselijke creativiteit en digitale innovatie steeds meer verweven raken, is het aan makers en bedrijven om deze evolutie te sturen. Het publiek vraagt niet om perfectie, maar om eerlijkheid en verbinding.   Het artikel waar Ben naar vroeg: In de reclamewereld neemt AI al heel wat werkzaamheden over   Gast Maarten Reijersberg Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël Mol  See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering bespreken Mark en Ben samen met hun gast Laurens Hof van Fediverse Report de toekomst van sociale netwerken. En dan in het bijzonder decentrale sociale netwerken. Bluesky, een alternatief voor Twitter, staat centraal. Hof legt uit hoe Bluesky verschilt van andere platforms zoals Mastodon, dat gebruikmaakt van een ander protocol. De discussie gaat dieper in op de voordelen en nadelen van deze decentrale netwerken en de rol van open protocollen. Een verrassende conclusie die naar voren komt, is dat Bluesky wel eens de gedoodverfde winnaar zou kunnen zijn in de strijd om de volgende generatie sociale netwerken. Dit succes zal echter afhangen van de bereidheid van gebruikers om hun data publiek toegankelijk te maken. Dit roept de vraag op of gebruikers daadwerkelijk comfortabel zijn met deze mate van openheid en of er ruimte is voor een nieuw protocol dat beter omgaat met privédata. De hosts en hun gast bespreken ook de impact van blokkeerfuncties en communitybeheer op de gebruikerservaring. Ze vergelijken Bluesky met andere platforms zoals Mastodon en bespreken hoe deze functies bijdragen aan een gezondere en veiligere community. Toekomstige ontwikkelingen, zoals de mogelijke groei en schaalbaarheid van Bluesky, komen ook aan bod. Ze bespreken de financiering en businessmodellen die nodig zijn voor duurzame groei, waarbij Laurens aangeeft dat Bluesky momenteel wordt gefinancierd door venture capital, maar dat er plannen zijn voor abonnementen en andere inkomstenbronnen. De aflevering eindigt met een reflectie op de grote vragen die tijdens het gesprek zijn opgeworpen. Kan Bluesky de schaal bereiken van grote sociale netwerken zoals Twitter? Hoe effectief zijn decentrale netwerken in het behouden van een gezonde en veilige community? Wat zijn de lange termijn businessmodellen voor platforms zoals Bluesky? Hoe zullen gebruikers reageren op de verschuiving naar meer open en decentrale protocollen? Deze vragen bieden stof tot nadenken en laten zien hoe complex en dynamisch de wereld van sociale netwerken en technologie is.   Gast Laurens Hof Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Felienne Hermans, hoogleraar informatica met een focus op genderdynamiek in programmeertalen, deelt haar inzichten over de complexiteit van programmeertalen en hun toegankelijkheid. Ze bespreekt hoe deze vaak moeilijk zijn door een masculinistische cultuur en hoe dit de toegang voor vrouwen en kinderen belemmert. Felienne pleit voor eenvoudiger programmeertalen die net zo effectief zijn en laat zien hoe feministische principes toegepast kunnen worden in de technologie. Dit roept belangrijke vragen op over diversiteit en inclusiviteit in de programmeerwereld.

In deze aflevering van de Technoloog, nummer 417, duiken Ben van der Burg en Mark Beekhuis in de wereld van slaaptechnologie met hun gast Lucia Talamini, hoofd van het UvA Slaaplab en oprichter van DeepSleep Technologies. Het gesprek begint met een discussie over de invloed van technologie op onze slaap en de paradox dat hoewel technologie bedoeld is om ons leven te verbeteren, het vaak juist onze slaap verstoort. Talamini benadrukt dat pre-industriële samenlevingen geen slaapproblemen kenden, wat suggereert dat moderne technologieën en levensstijlen een grote rol spelen in onze huidige slaapstoornissen. Een verrassende conclusie die al snel naar voren komt, is dat veel van de populaire slaaptrackers en gadgets niet zo nauwkeurig zijn als we denken. Talamini legt uit dat bewegingssensoren in smartwatches en andere apparaten vaak niet goed kunnen onderscheiden tussen stil liggen en daadwerkelijk slapen, wat leidt tot onnauwkeurige slaapdata. Dit roept de vraag op of we niet te veel vertrouwen op deze technologieën en of ze ons daadwerkelijk helpen beter te slapen. Het gesprek gaat verder over de verschillende soorten slaapstoornissen en de rol van diepe slaap in het herstel van lichaam en geest. Talamini legt uit dat diepe slaap cruciaal is voor groei- en herstelprocessen, en dat een gebrek aan diepe slaap kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals diabetes, depressie en metabole stoornissen. Dit leidt tot de vraag hoe we onze diepe slaap kunnen verbeteren en welke rol technologie hierin kan spelen. Talamini introduceert de technologie van DeepSleep Technologies, die gebruik maakt van zachte geluiden om hersengolven te manipuleren en zo de diepe slaap te verbeteren. Deze technologie meet hersenactiviteit met een hoofdband en stuurt geluiden uit die de natuurlijke slaapgolven versterken. Dit roept de vraag op of we met deze technologie de kwaliteit van onze slaap significant kunnen verbeteren zonder de nadelen van traditionele slaapmiddelen. Ook komen de mogelijke toepassingen aan bod van deze technologie buiten het verbeteren van slaap. Talamini vertelt over lopend onderzoek naar het gebruik van geluidstimulatie voor de behandeling van posttraumatische stressstoornis (PTSS) en het verbeteren van geheugenfuncties. Dit opent de deur naar een breed scala aan potentiële toepassingen van hersengolfmanipulatie, wat de vraag oproept hoe ver we kunnen gaan in het beïnvloeden van onze hersenactiviteit voor therapeutische doeleinden.   Gast Lucia Talamini Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering van De Technoloog kijken we naar de ethische kanten van kunstmatige intelligentie. Dat doen we met Ben Zevenbergen, AI-ethicus bij Google. Hij deelt zijn ervaringen en uitdagingen als ethicus bij een van de grootste techbedrijven ter wereld. Hij vertelt hoe Google omgaat met de ethische kant van AI, zoals het ondersteunen versus vervangen van menselijk denkwerk. Een voorbeeld dat hij noemt, is hoe AI kan helpen bij het maken van huiswerk, maar tegelijkertijd het leerproces van studenten kan ondermijnen. Dit roept de vraag op: hoe zorgen we ervoor dat AI ons helpt zonder ons afhankelijk te maken? Een ander onderwerp is de rol van AI in zoekmachines en andere producten van Google. Zevenbergen legt uit hoe ethische overwegingen worden meegenomen in de ontwikkeling van deze technologieën. Hij benadrukt dat veel technische keuzes ook ethische keuzes zijn, en hoe belangrijk het is om verschillende perspectieven te overwegen bij het ontwerpen van AI-systemen. Het gesprek krijgt een interessante wending wanneer Zevenbergen vertelt over de samenwerking met sciencefiction-schrijvers om toekomstscenario’s te schetsen. Deze scenario’s helpen teams bij Google om na te denken over de mogelijke gevolgen van hun technologieën, zowel positief als negatief. Wat is de balans tussen technologische vooruitgang en ethische verantwoordelijkheid. Zevenbergen legt uit hoe Google probeert om AI-systemen veilig en betrouwbaar te maken, ondanks uitdagingen zoals hallucinaties en desinformatie. Hij geeft inzicht in de processen en teams die betrokken zijn bij het testen en verbeteren van deze systemen. De aflevering eindigt met een reflectie op de bredere impact van AI op de samenleving. Zevenbergen deelt zijn visie op hoe we als samenleving kunnen omgaan met de snelle ontwikkelingen in AI en welke rol ethici daarbij spelen. Hij benadrukt het belang van een voortdurende dialoog en samenwerking tussen technici, ethici en de samenleving als geheel.   Gast Ben Zevenbergen Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Mattijs Slee is CEO en medeoprichter van Battolyser Systems en expert in innovatieve energieopslag. Hij legt de werking van de Battolyser uit, die elektriciteit opslaat en waterstof produceert, essentieel voor de energietransitie. Het gebruik van ijzer en nikkel maakt het systeem goedkoop en minder geopolitiek afhankelijk. Mattijs bespreekt de installatie van een megawatt-systeem in Rotterdam en de dynamiek tussen waterstof- en elektriciteitsmarkten. Daarnaast benadrukt hij de noodzaak van een duurzaam ecosysteem in Europa voor de toekomst van hernieuwbare energie.