De Wereld | BNR

1. De rel begon met een Canadese eis dat een groep vrouwen, die zijn opgepikt wegens een actie voor gelijke rechten, wordt vrijgelaten. Waarom zijn de Saoedis daar zo woest over? Ze noemen het inmenging in hun interne aangelegenheden. Daarmee is Canada zijn boekje te buiten gegaan, is de klacht. Eerlijk gezegd zit er wel iets in. Een regering of ambassadeur kan best op diplomatieke wijze een kwestie aanhangig maken in het gastland, maar via een tweet in het openbaar tekeer gaan was niet handig. Dat kwam omdat één van de vrouwen, Samar Badawi, Canadees en Saoedisch staatsburger is. Canada ging er met gestrekt been in. 2. Is zon felle reactie normaal? Nee, dit gaat wel heel ver. Het uitzetten van een ambassadeur en een fel protest dat gebeurt in zulke gevallen. Maar het stilleggen van het luchtverkeer, het onmiddellijk verkopen van investeringen, het weghalen van Saoedische patiënten uit Canadese ziekenhuizen dat is een soort diplomatieke hysterie. 3. De Saoedis eisen excuus en vragen andere landen om bemiddeling. Dat zijn toch goede tekenen? Misschien, maar niemand hapt. Canada weigert pertinent excuses aan te bieden, en geen enkel land wil bemiddelen. Dat maakt de Saoedis extra kwaad, dus het werkt averechts. 4. Is het nog steeds slecht gesteld met de mensenrechten? Ik vind het een barbaars land. Deze week werd in Mecca een man die werd verdacht van moord, verkrachting en diefstal, gekruisigd. In Riyad worden mensen regelmatig in het openbaar met de sabel onthoofd. Vrouwen mogen nu autorijden, maar de vrouwen die daarvoor actie voerden, zitten in de gevangenis. Dus, ja, Canada heeft gelijk. 5. Amerika zegt: wij bemoeien ons er niet mee. Is dat niet raar? Ja, dat is raar, maar het is ook de ironie van de politiek. Saoedi-Arabië is veruit de grootste wapenklant van de Verenigde Staten. Het land steunt Trump volledig in zijn strijd tegen Iran. En met Canada is hij verwikkeld in een handelsoorlog. Dus Washington zwijgt. Ik weet niet of Trudeau zit te wachten op de steun van Trump, maar het is onder zulke oude bondgenoten wel navrant. Dank, Sam Verbakel. In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een mail naar onlineredactie@bnr.nlSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Blik op Europa Europaverslaggever Jesse Pinster over Franse havens die miljarden aan Europese subsidies dreigen mis te lopen. Bij een no deal-Brexit zouden goederen vanuit Ierland namelijk misschien naar Nederland en België moeten, in plaats van naar Frankrijk. En dat terwijl Frankrijk toch echt dichterbij ligt. Donald Show Een nieuwe update uit de Verenigde Staten van Trump met onze correspondent Jan Postma, dit keer over de aankomende parlementsverkiezingen. Zien de kandidaten Trump graag campagne voeren in hun district, of schuilt daarin ook een risico? See omnystudio.com/listener for privacy information.

Volgens het Internationale Vredesinstituut in Stockholm zijn er momenteel 15.000 atoombommen, die alle vele malen krachtiger zijn dan Little Boy en Fat Man. Amerika en Rusland hebben er elk 7.000, Frankrijk 300, het Verenigd Koninkrijk ruim 200, China bijna 300, Pakistan 140, India 130, Israël 80 en Noord-Korea 20. Van die Amerikaanse bommen liggen er 150 in Turkije, België, Duitsland, Italië en Nederland. Volgens een anachronistische censuurafspraak mogen we er niet over praten, maar iedereen weet dat in het Nederlandse Volkel 20 atoombommen. Die waren zo oud dat ze ófwel moesten worden weggegooid, wat Nederland best wilde, ófwel worden gereviseerd of vervangen, en daartoe besloten de Amerikanen. Het gaat om vliegtuigbommen, en ze passen dus onder de Nederlandse F-16s. In 2014 nam de Tweede Kamer een motie aan van SP'er Jasper van Dijk , die erop neerkwam dat ze niet onder de nieuwe F-35 JSF mochten worden gehangen. Het kabinet legde de motie naast zich neer, met als argument dat Nederland niet in zn uppie kan afwijken van het NAVO-beleid. Het zou trouwens tamelijk bizar zijn om tientallen atoombommen te hebben liggen, en een fonkelnieuw gevechtsvliegtuig dat ze niet kan vervoeren. De zaak speelt opnieuw, omdat de Amerikanen nu vaart wil maken met het moderniseren van de Volkelse bommen. De drie linkse partijen hebben er weer Kamervragen over gesteld, vooral, zegt SP'er Sadet Karabulut, omdat het plan kennelijk is om méér en kleinere bommen te plaatsen. Het kabinet lijkt een motie van ons aan de laars te lappen, herhaalt ze per SMS. Het kabinet zit er duidelijk mee in zijn maag, en heeft zich heel verstandig gewend tot de Adviesraad Internationale Vraagstukken, onder leiding van de oud-ministers De Hoop Scheffer en Voorhoeve. Ik wens ze veel wijsheid 73 jaar na die twee eerste, en gelukkig tot nu toe enige atoombommen, op 6 en 9 augustus 1945 met die surrealistische namen, Fat Man en Little Boy. En dat in een wereld met surrealistische leiders als Trump en Kim Jong-un. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Trump en zijn Iraanse collega Rouhani spelen een raar kat- en muisspel. Dat vindt Suzanne Veldhuis, en zij stelde de volgende vragen: 1. Eerst scholden Trump en Rouhani elkaar uit voor rotte vis, en nu wil Trump wel een ontmoeting. Waarom is hij van gedachte veranderd? Je kunt zeggen: het is dezelfde tactiek die hij op Noord-Korea heeft toegepast. Eerst tekeer gaan tegen Kim Jong-un, en toen een ontmoeting. Trump zegt zelf: ik wil best praten, zonder voorwaarden vooraf. Het kan ook zijn dat hij Iran in een hoek wil manoeuvreren. Als Rouhani zon ontmoeting blijft weigeren, bewijst hij in Trumps ogen Trumps gelijk: Iran deugt niet. Als Rouhani wel hapt, komt hij in conflict met de echte baas van Iran, ayatollah Khamenei. 2. Rouhani heeft meteen nee gezegd. Waarom? Hij heeft een goed argument: eerst moet Amerika het besluit om uit de Iran-deal te stappen terugdraaien. Want waarom zou ik met een land praten dat zo onbetrouwbaar is dat het uit een internationale overeenkomst stapt? Maar als Trump opnieuw zon signaal afgeeft, is het de vraag of Rouhani nee kan blijven zeggen. 3. Is er iets om over te praten? Nauwelijks. Amerika zegt: er moet een nieuwe deal komen, waaronder ook raketten vallen, en die voor veel langere tijd geldt. Amerika wil ook dat Iran zich terugtrekt uit Syrië en de financiering en bevoorrading van Hezbollah stopzet. Dat lijkt allemaal onbespreekbaar voor Iran, maar als Trump bijvoorbeeld volledig herstel van de betrekkingen en opheffing van de sancties in het vooruitzicht stelt, weet je het maar nooit. 4. Hoe denkt het Iraanse volk erover? Iraniërs hebben, afgezien van de politiek, bewondering voor Amerika en willen best betere betrekkingen. Onder sommige jongeren leeft de gedachte dat de driftkikker Trump de juiste man is om de bejaardenclub die het land regeert op de knieën te krijgen. Maar het is een misverstand om te denken dat de Iraanse oppositie de Islamitische Revolutie wil afzweren. 5. Wat betekent het allemaal voor Europa? Europa deelt de Iraanse verontwaardiging over het afbreken van de nucleaire overeenkomst. Maar wat de Iraanse invloed in Syrië en de steun aan Hezbollah betreft, zijn de meeste EU-landen het met Trump eens. Wat dat betreft was die opening van Trump al dan niet gemeend best een handige zet. Europa draait nu toch een beetje in zijn richting. Dank, Suzanne Veldhuis. In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een mail naar onlineredactie@bnr.nl. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Blik op Europa Europaverslaggever Jesse Pinster over de ruzie tussen België en de Europese pers. Het land wil namelijk journalisten laten betalen om de Europese toppen in Brussel bij te wonen. Op die manier willen de Belgen de veiligheidskosten van die bijeenkomsten financieren. Maar dat plan wordt niet gewaardeerd. Donald Show Een nieuwe update uit de Verenigde Staten van Trump met onze correspondent Jan Postma, dit keer over de witch hunt tegen Trump.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Voorafgaand aan het WK in Rusland trok de bond zich niets aan van het Russische wangedrag, bijvoorbeeld in Oekraïne, of van de bewijzen dat het stadion in St. Petersburg gedeeltelijk was gebouwd door Noord-Koreaanse slaven. Sommige regeringsleiders zagen af van een bezoek aan het WK, maar bij de finale zat de Franse president Macron braaf naast Vladimir Poetin op de tribune. Slaven? De Krim? Trollen? Kom op, zeg, nu even niet, het ging om het voetbal, en die Poetin had het allemaal toch maar mooi geregeld. Feilloze organisatie, schitterende beelden, spannende wedstrijden toch? Qatar is pas in 2022, en al jaren weet de hele wereld hoe krankzinnig die keuze is. Hartverscheurende verhalen over gastarbeiders, vooral uit India, Bangladesh en Nepal, die bij bosjes sterven bij de aanleg van de stadions omdat ze zich in de hitte letterlijk doodwerken, leidden tot onderzoeken en publicaties, maar zonder consequenties. Ingenomen paspoorten, hongerloontjes, gebrek aan water, doorwerken in temperaturen rond de 50 graden, ook dit alles is slavenarbeid. Klaarblijkelijk kan een WK-stadion alleen met slaven worden gebouwd. Sony haakte om die reden af als hoofdsponsor. Nu zijn er serieuze aanwijzingen dat Qatar het WK binnen heeft gehaald door voormalige CIA-agenten en een PR-bureau in te huren, met als opdracht het verspreiden van negatieve fake-verhalen over Australië en de Verenigde Staten, de belangrijkste concurrenten. Als de verhalen uit de Britse Sunday Times kloppen, was het een campagne waaraan Rusland, met zijn beïnvloeding van de Amerikaanse verkiezingen, nog een puntje kan zuigen. Maakt het allemaal iets uit? Ontwaakt het collectieve geweten van de wereld uit zijn lethargie? Natuurlijk niet. Het bolwerk van dubieuze, ranzige, megalomane Fifa-mannen heeft het repertoire aan antwoorden al klaar. Corruptie? Fake-propaganda? Mensenrechten? Slavernij? Allemaal niets van waar, en als het wel waar is, grijpen we in. Want we zijn keurige bobos, en het gaat om maar één ding: voetballuh! In De Wereld volgens Hammelburg beantwoordt Bernard Hammelburg elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Heb je een onderwerp voor hem? Mail BNR.See omnystudio.com/listener for privacy information.

We horen de laatste tijd weinig over Jared Kushner, de schoonzoon van Donald Trump. Dat viel Xander van Rinkhuyzen open hij stelde de volgende vragen: 1. Is Kushner in de schaduw terechtgekomen? In Amerika blijft hij stevig in het nieuws. De Democratische Partij wil hem voor de rechter dagen wegens zijn rol in het Ruslandschandaal. Maar de Geheime Dienst, die zijn appartement in New York bewaakt, belet alle deurwaarders toegang, zodat zij geen dagvaarding kunnen bezorgen. Aangetekende post wordt ongeopend teruggestuurd. Een ander relletje: bewoners van een sociaal woningcomplex klagen dat het familiebedrijf Kushner Vastgoed ze uit hun huizen treitert door een voortdurende, oorverdovend lawaaiige verbouwing. Hun goedkope huurflats worden dan voor miljoenen verkocht. 2. Waarom leunt Trump zo op hem? Kushner is niet alleen getrouwd met zijn favoriete dochter Ivanka, maar komt ook uit de vastgoedwereld. Trump vertrouwt Kushner, die niet voor niets zijn kantoor vlak naast de Ovale Kamer heeft. Hij is het brein achter de online en sociale media-activiteiten. Dus al dat getwitter, dat was een idee van Kushner. In feite was hij de manager van de campagne, bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de keuze van Mike Pence als vicepresident. 3. Heeft hij specifieke taken? Hij een manusje-van-alles, maar heeft inderdaad specifieke taken. Hij staat aan het hoofd van het innovatieteam, dat de Amerikaanse ICT-sector ondersteunt, maar ook helpt zoeken naar een oplossing voor de massale opiumverslaving. Hij onderhandelde met Saoedi-Arabië over een wapendeal van meer dan honderd miljard dollar. En hij is de officiële Midden-Oosten-onderhandelaar. 4. Over zijn rol als Midden-Oosten onderhandelaar horen we wel eens iets, maar wat stelt het voor? Volgens mij niets. Hij zegt dat hij op het punt staat een plan te presenteren, maar wat dat inhoudt weet niemand. Volgens Israëlische en Palestijnse bronnen wil hij dat Israël een paar nederzettingen ontruimt, dat een toekomstig Palestina volledig wordt gedemilitariseerd en dat Hamas meepraat op basis van erkenning van Israël. Niets nieuws, en niet haalbaar. 5. Hoe zit het met Kushner en het Ruslandonderzoek? Hij maakt er geen geheim van dat hij invloedrijke Russen heeft ontmoet die hem hadden beloofd met belastende informatie over Hillary Clinton te komen. Dat was volgens hem een smoes en er kwam niets uit, en dus heeft hij het laten lopen. Het Ruslandonderzoek kijkt naar de vraag of het illegaal was, en of Trump ervan wist. Mijn indruk is dat het antwoord nee is. Dank, Xander van Rinkhuyzen. In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een mail naar onlineredactie@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Iran De Amerikaanse regering noemt Iran een maffiastaat en dreigt met ongekende gevolgen als het land ooit nog Amerika bedreigt. Tegelijkertijd begint Amerika een media-offensief om Iraniërs te beïnvloeden. Gebruiken de Amerikanen hier het Noord-Korea-scenario? Brexit Premier Theresa May neemt zelf de leiding in de Brexit-onderhandelingen. Hiermee probeert May de ontstane chaos op te lossen. Er ligt een Brits voorstel voor een deal, maar Europa is tot nu toe niet bereid om de Britten tegemoet te komen. Blik op Europa De Franse president Macron is verwikkeld in een zware mediastorm vanwege een gewelddadig optreden van zijn voormalige lijfwacht. En die lijfwacht reageert nu voor het eerst op de commotie. Europaverslaggever Jesse Pinster over Macron's regeringscrisis. Donald Show Een nieuwe update uit de Verenigde Staten van Trump met onze correspondent Jan Postma, dit keer over het leven als Witte Huis verslaggever. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Donald Trump en zijn Iraanse collega Hassan Rouhani proberen met opgewonden oorlogsdreigementen de wereld de stuipen op het lijft te jagen, maar het wil niet erg lukken. De financiële markten en de oliehandel uitstekende indicatoren trekken een lange neus. En gelijk hebben ze, want er komt geen oorlog. Hier komen de redenen. 1. in 1980 begon Iraks Saddam Hoessein een oorlog tegen Iran, die acht jaar zou duren, miljarden kostte, een half miljoen slachtoffers maakte en eindigde in remise. Iran weet dat het, als het tegen Irak al niet kon winnen, nooit het militair kolossale Amerika kan verslaan. 2. Dat militair kolossale Amerika begon in 2001 en 2003 oorlogen tegen Afghanistan en Irak, die nog steeds woeden. Er sneuvelden 7.000 Amerikanen en minstens een half miljoen Afghanen en Irakezen, en de oorlogen hebben zeker zes biljoen dollar gekost. Amerika heeft, na die twee verloren oorlogen, noch de militaire slagkracht, noch het geld, noch het politieke draagvlak om een robbetje te gaan vechten met Iran. 3. Trump wil Iran economisch isoleren, vooral door Europa te verhinderen handel te drijven en olie te kopen. Maar de grootste olieklanten van Iran zijn China, India, Zuid-Korea en Turkije, en die vinden gegarandeerd middelen om te blijven importeren. 4. Iran wil Europa onder druk zetten om, tegen de wil van Trump in, de nucleaire deal in stand te houden. Dat gaat niet lukken, want Europa heeft geen mogelijkheden om substantieel zaken met Iran te doen buiten de Amerikaanse sanctietentakels om. 5. Iran zint, als er oorlog komt, op wraak door, samen met Hezbollah, Israël aan te vallen. Dat is een scenario waarvan Rusland huivert, want dat leidt tot een conflict met Iran over de zeggenschap in Syrië. Iran kan niet én een oorlog met Amerika, én met Israël, én een conflict met Rusland aan. Kortom: er gebeurt niets. Ja, in Iran blijft het vrijdaggebed eindigen met de kreet dood aan Amerika, dood aan de zionisten. En vanuit het Witte Huis blijven Trump & Co Iran misdadigers en maffiosi noemen. Maar de moeder van alle oorlogen? Daar zijn Iran en Amerika simpelweg niet toe in staat. Stelletje rellerige sociopaten zijn het, die Trump en Rouhani. See omnystudio.com/listener for privacy information.

1. Wat beweegt de leiders? Sergei Lavrov, de Russische minister van buitenlandse zaken, noemt het de multipolaire wereld. Amerika is niet meer de enige grootmacht, Rusland en China zijn dat nu ook. Daar kan hij best gelijk in hebben. Trump heeft geen zin meer om Europa militair en politiek overeind te houden. Poetin ziet een verenigd, sterk Europa als een bedreiging en zaait graag tweespalt. China ziet grote investeringen in Europa als een kans om beide rivalen de loef af te steken. Economisch ziet iedereen momenteel iedereen als concurrent, niet als partner. 2. In hoeverre worden zij gedreven door hun achterban? Dat speelt zeker een rol. De aanhang van Trump vindt dat Amerika door Rusland, China en Europa op achterstand is gesteld. Vandaar de tarieven tegen Europa en China, en vandaar de minachtig voor de NAVO-partners die weinig in defensie steken. De Russen voelen zich traditioneel bedreigd door Europa, en met de EU en de NAVO aan de grens, speelt Poetin op die gevoelens in. Xi Jinping, de Chinese leider, wil simpelweg macht, vooral economisch. Dat spreekt de Chinese burger aan, en daarmee verstomt een beetje de interne oppositie. 3. Versterken deze acties elkaar? Ik denk van wel. Het innemen van eilandjes door China in de Zuid-Chinese Zee, de annexatie van de Krim door Rusland, de Amerikaanse tarieven dat alles zet de relatie enorm op scherp, vooral omdat we te maken hebben met drie behoorlijk megalomane leiders. 4. Wat zijn de gevolgen, vooral voor Europa? Defensie-expert Frank van Kappen heeft het over een nieuw Jalta. Hij refereert aan de conferentie aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, toen de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, de wereld verdeelden vooral Europa. Europa dreigt nu haar invloed in Oekraïne, Georgië, en de kleine staatjes in die regio kwijt te raken aan Rusland. China blijft azen op hegemonie in de Zuid-Chinese Zee. 5. Gaan ze, geheel of gedeeltelijk, slagen? Dat hangt af van die andere grootmacht, die het allemaal laat gebeuren door gebrek aan eenheid: Europa. Een vuist maken tegen de Chinese zijderoutes is best mogelijk. Rusland blokkeren in Oost-Europa kan ook beter. Amerika afremmen in een handelsoorlog ook dat kan best. Maar de Europese landen denken niet aan Europe First, maar aan hun Germany First, France First en The Netherlands First. Daardoor zijn wij de verliezers. Dank, Edwin Valstar. In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over een internationaal thema. Hebt u een onderwerp? Stuur dan een mail naar onlineredactie@bnr.nl.See omnystudio.com/listener for privacy information.