De Wereld | BNR

Het islamdebat We maken in Nederland al jarenlang opgewonden ruzie over de islam, maar waarover debatteren we eigenlijk en wat heeft het debat nou eigenlijk opgeleverd? Zijn er ook landen waar ze dat debat op een betere manier voeren dan wij dat doen? Dat bespreken we met Jan Jaap de Ruiter, arabist aan de Universiteit Tilburg en co-auteur van het nieuwe boek Wordt het nog wat met het Islamdebat?. Blik op Europa Wat als niet de Britten om uitstel van de Brexit vragen, maar de EU? In artikel 50 staat namelijk nergens geschreven dat de Britten dat zelf moeten doen. Zo zou er toch meer ruimte kunnen komen om een deal te bereiken, en hoeft Boris Johnson niet dood in een greppel te gaan liggen. The Donald Show Nu het impeachment onderzoek in gang is gezet, trekt Donald Trump werkelijk alle registers open. Hij valt de Democraten aan waar hij maar kan, en hij vestigt zelfs een nieuw twitter-record.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Al maanden geleden monteerde de Trump-campagne een filmpje waarin de impeachmentbeweging wordt neergesabeld. Vorige week werd het online gelanceerd, onmiddellijk 50.000 keer bekeken, met 8,5 miljoen dollar aan nieuwe donoren in twee dagen de grootste financiële slag in de campagne tot dusverre. Binnen 72 uur werd voor een miljoen aan commercials op Facebook gezet, verstuurde de campagne 65 miljoen tweets en 12 miljoen SMS-jes, allemaal met hetzelfde thema: dit is pure haat en een hetze tegen Trump. Trump deinst in het gebruik van grote woorden nergens voor terug. Hij noemt de klokkenluider, diens bronnen en een Congreslid dat de impeachment voorbereidt, landverraders. Toe maar volgens de Amerikaanse wet is een verrader iemand die tijdens een gewapend conflict de vijand helpt. En het kan niet op: hij citeert de evangelische dominee Robert Jeffres, die dreigt dat impeachment zal leiden tot een burgeroorlog. Dezelfde Jeffres die Mormonen heidenen uit de krochten van de hel en Joden minderwaardig aan Christenen noemde, op weg naar de hel als ze op de Democraten stemmen. Inmiddels blijkt dat Trump niet alleen de Oekraïense president voor zijn electorale kar wilde spannen, maar ook de Australische premier, en dat de ministers van justitie en buitenlandse zaken de Britse en Italiaanse regeringen hebben bewerkt. Hoogverraad? Nee, maar wel een samenzwering, al is dat een politiek oordeel, niet juridisch. De razernij van de Democraten is fascinerend, de efficiëntie waarmee team-Trump deze crisis naar zich toe haalt is adembenemend. De waarheid is een arbitrair begrip geworden. Het is wat de marketeers er met hun tweets, Facebook en commercials van maken. Burgeroorlog, hoogverraad, hetze, haat. Het motto van de Verenigde Staten luidt uit velen één. Klopt, zeggen de marketeers, en die éne heet Donald Trump.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Stef Blok Oekraïne laat een MH17-verdachte lopen, Maleisië zaait openlijk twijfel over het onderzoek en van België horen we maar amper iets. Wat is er nog 'gezamenlijk' aan het Joint Investigation Team, dat het neerhalen van MH17 onderzoekt? En strijders die hebben gevochten voor IS en vreselijke misdaden op hun geweten hebben, lopen nu vrij rond. Hoe moeten die mensen berecht worden en waar moet dat gebeuren? Frans Timmermans Gaat Frans Timmermans als de nieuwe Europese chef-klimaat opnieuw met rode kaarten zwaaien, bijvoorbeeld tegen het kolenparadijs Polen, zoals hij dat deed in zijn vorige termijn? Wat kan Nederland eigenlijk voor voordelen verwachten van het feit dat Timmermans deze positie straks bekleedt? En is Timmermans het met zijn sociaaldemocratische familie in het Europees Parlement eens, dat hij in zijn nieuwe functie veel te weinig macht krijgt? Blik op Europa Het openbaar maken van het telefoongesprek tussen Donald Trump en de Oekraïense president Zelensky zorgt voor irritatie in Brussel. En dan gaat het er niet over of Trump wel of niet probeerde de regering in Kiev te chanteren en hem te helpen Joe Biden zwart te maken. Het gaat om wat de Amerikaanse president zei over de EU, Duitsland en Angela Merkel. Daarover Europaverslaggever Jesse Pinster. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Democraten schreeuwen met de regelmaat van de klok dat Trump echt moet worden afgezet, maar nu zegt partijleider Nancy Pelosi, die altijd tegen een impechmentprocedure was: het moet er dan maar van komen. Dit allemaal omdat Trump, volgens een klokkenluider die met de New York Times, Washington Post en Wall Street Journal sprak, met Zelenski heeft gebeld om hem aan te zetten tot een onderzoek naar de zoon van Joe Biden, die in Oekraïne dubieuze zaken zou hebben gedaan. De bedoeling zou zijn om een doodklap te geven aan de verkiezingscampagne van Biden, Trumps belangrijkste rivaal. Trump geeft toe dat hij met Zelenseki over Biden heeft gesproken, maar hij ziet niet in wat daarop tegen is. Daar wringt de schoen, in elk geval in de ogen van de Democraten. Het rekruteren van een buitenlandse leider in een verkiezingsstrijd is dubieus, maar Trump heeft Zelenski bovendien onder druk gezet door dat onderzoek naar Biden Jr. te koppelen aan het bevriezen van een kwart miljard Amerikaanse militaire steun aan Oekraïne. Chantage, en dus een misdrijf, zeggen de Democraten. Fikse rel, dus, maar de vraag is wie de winnaar wordt. Schande, hoor, die chantage, maar wat heeft die zoon van Biden, Hunter, dan wel op zijn kerfstok? Breitbart, de pro-Trump website, dook daar natuurlijk in. Hunter werkte voor het gasbedrijf Burisma, dat in Oekraïne zelf, maar ook in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk, werd verdacht van witwassen, corruptie en het kopen van invloed in de westerse wereld. Hunters vader, Joe Biden, toen vicepresident, was Obamas speciale gezant voor Oekraïne. De vraag is dus wie hier nu ernstiger wordt beschadigd, Trump of Biden. Wetende hoe Trump bij schandalen altijd wegglipt als een stuk natte zeep, zou het slachtoffer uiteindelijk best eens Biden kunnen zijn. En dan kun je je niet aan de indruk onttrekken dat de hele rel door Trump is geregisseerd. Het wordt een spannend gesprek, vandaag, tussen Trump en Zelenski.See omnystudio.com/listener for privacy information.

We spreken erover tijdens een speciale uitzending vanuit Den Haag, bij de Faculteit Governance en Global Affairs van de Universiteit Leiden (Google Maps). Iedereen kan deze uitzending bijwonen! Het is daarbij ook mogelijk om tijdens de uitzending en na afloop vragen te stellen aan de gasten. De radio-uitzending duurt van 15.00 tot 16.00. De uitzending is ook live te volgen op Youtube. Te gast: - Bert Koenders, oud-minister van Buitenlandse Zaken en nu hoogleraar Vrede, Recht en Veiligheid aan de Universiteit Leiden. - Martijn van Helvert, buitenlandwoordvoerder voor het CDA in de Tweede Kamer. Presentatie: Bernard Hammelburg Locatie: Locatie Wijnhaven Turfmarkt 99 2511 DP DEN HAAG U hoeft zich voor deze uitzending niet aan te melden. Heeft u praktische vragen over deze uitzending? U kunt ze stellen via dewereld@bnr.nl. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met de actieve bronnen van dit moment kunnen we nog 53 jaar vooruit, maar er zitten nog kolossale hoeveelheden onder de grond, in rotsen en onder de zeebodem. Toen Amerika in 1991 Irak binnenviel om het bezette Koeweit te bevrijden, was olie de belangrijkste drijfveer. Het ging, zei president Bush Sr., om onze banen, om onze manier van leven. Inmiddels is Amerika vrijwel energie-onafhankelijk en importeert nog nauwelijks olie uit het Midden-Oosten. Vandaar dat Donald Trump de aanslag een Saoedisch probleem noemt en zijn adviseurs erop wijzen dat er geen defensieverdrag is, en dus geen plicht om de Saoedis te hulp te komen. Een beetje schelden op Iran, als brein, uitvoerder, ophitser, aanstichter of wapenleverancier die kans laat Trump niet lopen. Maar hij begint er echt geen oorlog om. Omdat de wereld omkomt in het zwarte goud, is de schaarste, en dus de prijs, niet het verschil tussen vraag en aanbod, maar een truc. De OPEC-landen, Rusland en Amerika draaien voortdurend aan de kraan: als de prijs te laag is, draaien ze die een beetje dicht, en als hij stijgt, draaien ze die verder open. Met echte beschikbaarheid heeft de kunstmatige schaarste dus niets te maken. De Fabeltjeskrant stort zich niettemin op sensatieverhalen over snel nog even tanken voordat de benzineprijs omhoog schiet wat trouwens tot nu toe nauwelijks is gebeurd. Het zwarte goud is gedegradeerd tot zwart koper. Nu is zon aanval natuurlijk best griezelig, en het plotselinge uitvallen van 5 procent van de wereldproductie echt veel. Voor Iran betekent een stijging van de olieprijs, al is het maar een paar dagen, wel degelijk goud, voor het naar olie snakkende China is het een stevige economische dreun. Maar iedereen weet dat die Aramco-installatie binnen een paar weken of maanden weer volop draait, dus we kunnen gewoon doorgaan met ademen. Of anders gezegd: met het inademen van benzinedampen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Enorme ruzie tussen Zuid-Korea en Japan Al maanden staan Zuid-Korea en Japan woedend met de hoofden tegen elkaar. Het begon als een handelsconflict, maar inmiddels zijn het ook de historische wroegingen die de ruzie in volle hevigheid gaande houden. De dreiging van een échte verwijdering tussen de twee landen wordt echter flink onderschat. Bernard Hammelburg bespreekt het met hoogleraar Koreastudies Remco Breuker. Fabels over China De westerse omgang met China wordt gekenmerkt door één grote stroom van miskleunen. Dat schrijft Jan van der Putten in zijn binnenkort te verschijnen boek Fabels over China. Met hem bespreken we hoe het kan dat we steeds maar niet willen begrijpen hoe de Chinezen denken en doen. Blik op Europa Frans Timmermans mag dan de Klimaat-koning van Brussel worden hij is niet de commissaris die verantwoordelijk is voor het milieu. Die taak gaat naar de jongste persoon in de nieuwe Europese Commissie. En er doen een paar vreemde verhalen over hem de ronde. Europaverslaggever Jesse Pinster vertelt erover. The Donald Show John Bolton vloog er deze week uit als veiligheidsadviseur van de president. En Donald Trump kon het uiteraard niet nalaten om hem nog een paar trappen na te geven. Daarover correspondent Jan Postma. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Maleisië haalde al eerder de illusie van gezamenlijkheid onderuit door openlijk afstand te nemen van de conclusie over de Russische rol in de MH17 ramp, tot woede van Nederland. Nu is Nederland verontwaardigd over de uitwisseling van gevangenen tussen Rusland en Oekraïne, waaronder de verdachte Vladimir Tsemach. Weliswaar heeft het JIT nog met hem kunnen praten, maar hij is nu in Rusland, dus zal nooit voor de rechtbank verschijnen niet als getuige en niet als verdachte. Wat het extra zuur maakt is dat Nederland niet alleen door Oekraïne in de kou is gezet, maar dat de reacties op de gevangenenruil in de hele wereld positief tot zelfs enthousiast zijn. Het is immers een stap naar ontspanning tussen de buurlanden. Angela Merkel sprak van een hoopvol signaal. Emmanuel Macron noemt het een beslissende stap in de hervatting van een constructieve dialoog die de komende weken moet worden voortgezet. Donald Trump kwalificeert de gevangenenruil als een eerste gigantische stap naar vrede. Donald Tusk zegt dat de uitwisseling hem vervult met een gevoel van opluchting. Het legt op pijnlijke wijze bloot wat iedereen al wist: feitelijk is MH17 een Nederlandse zaak, en steeds minder een internationale. Voor de Nederlandse nabestaanden en de Nederlandse regering is het, terecht, een misdaad van onvoorstelbare omvang, die schreeuwt om rechtvaardigheid. De rest van de wereld wil een oplossing voor de Oekraïense kwestie, herstel van de betrekkingen met Rusland en afbouw van de sancties. Oekraïne denkt vooruit en wil het verleden vergeten. Toen het een associatieverdrag met de Europese Unie wilde, spande de Nederlandse regering zich daar enorm voor in. Dat zijn ze in Kiev allang weer vergeten. Joint Investigation Team? Hou toch op. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De nederlagen van Boris Johnson Nederlaag, op nederlaag, op nederlaag. Dat is waar het premierschap van Boris Johnson tot nu toe uit bestaat. Hoe moet het nu verder met het Verenigd Koninkrijk? Komen er op 15 oktober verkiezingen? Is een no-deal Brexit nu echt van tafel? Komt die Brexit er überhaupt wel? Bernard Hammelburg bespreekt het met Rem Korteweg, Brexit-expert van Instituut Clingendael. India een democratie? India wordt beschuldigd van vreselijke mensenrechtenschendingen, zoals marteling, in Kashmir. En toch noemen we India de grootste democratie ter wereld en blijven westerse leiders aanschurken tegen premier Modi. Daarover Jos Bartman, politicoloog aan de UvA, gespecialiseerd in autoritaire regimes en deed een jaar onderzoek in India. Blik op Europa Europaverslaggever Jesse Pinster vertelt over de plannen die de Franse regering heeft voor het Parijse station Gare Du Nord. Er zijn plannen om het station voor de Olympische spelen in 2024 grondig te renoveren en 50.000 vierkante meter extra winkels en kantoren te bouwen. Maar daar is lang niet iedereen blij mee. Donald Show Amerika is in de ban van orkaan Dorian en daardoor was er deze week even wat minder aandacht voor de president. Maar toch was er een relletje rond Trump en het heeft te maken met een weerkaart. Amerikacorrespondent Jan Postma vertelt erover.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Obama gebruikte destijds een parlementair reces om Obamacare erdoor te drukken, Trumps allereerste decreet, op de dag van zijn inauguratie ook een reces was een procedure om Obamacare af te schaffen. Wie kent inmiddels niet die op een elektrocardiogram gelijkende handtekening van The Donald, onder decreet na decreet? Voor de duidelijkheid: er is allemaal niets illegaals aan, het mag, want ook het net van democratische wetten kent mazen. Brexit-Boris heeft een democratisch vacuüm nodig om zijn belofte uiterlijk op 31 oktober uit de Europese Unie waar te maken. Dus vroeg hij de koningin om in oktober een troonrede te houden, en kondigde een daaraan voorafgaande verdaging van het parlement aan. Lagerhuis een maand uitgeschakeld beetje lang, maar het mag. Dat was truc 1. Truc 2: hij dreigde alle Torys die met de oppositie tegen zijn radicale Bexit-voorstel wilden stemmen inpakken en wegwezen uit de EU, met of zonder deal uit de partij te zetten. Zijn eigen, conservatieve partij, dus. Een kolossaal maar berekend risico, want hij wist dat hij daarmee een stemming in het Lagerhuis zou verliezen. En hij weigert op de voorhand gehoor te geven aan een eis van het Lagerhuis om Brussel opnieuw om uitstel te vragen. De consequentie van dit alles: algemene verkiezingen, waarop hij natuurlijk bewust aanstuurt. En misschien pas na 31 oktober. Dat is truc 3. In BNR Beurswatch sprak analist Marc Langeveld over brexit-moeheid en de markten die er duidelijk wel klaar mee zijn. De markt heeft altijd gelijk, en wacht terecht hoe het brexit-feuilleton afloopt. Maar het gemarchandeer met de democratie om het Britse volk een gedrocht door de strot te drukken dat blijft een adembenemend schouwspel. See omnystudio.com/listener for privacy information.