De Wereld | BNR

Blik op Europa Europaverslaggever Jesse Pinster over Spaanse politici die worstelen met de fans van generaal Franco in de aanloop naar de verkiezingen van zondag. Want bij de vierde verkiezingen in vier jaar tijd is er slechts één partij die op grote winst staat: De ultranationalisten van Vox. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Natuurlijk is de werkelijkheid weerbarstiger. Het Nederlandse OM kruist zijn degens met zijn eigen minister Grapperhaus van Justitie, die de jihadisten hun staatsburgerschap wil afnemen. Daarbij beroept hij zich op de nieuwe Rijkswet op het Nederlanderschap, die daarin voorziet. Wat niemand erbij zegt, is dat die wet alleen toepasbaar is op Nederlanders die ook een andere nationaliteit hebben. Maar de staat kan een geboren en getogen Nederlander zonder andere nationaliteit niet stateloos maken, want dat is in strijd met het internationale recht. Volgens het HCSS is 45 procent van de ongeveer 280 Nederjihadisten van Marokkaanse afkomst, en tien procent van Turkse komaf. Bijna de helft is dus iets anders, en in elk geval zijn 17 procent Nederlandse bekeerlingen. Daar kan geen OM en geen Grapperhaus iets aan veranderen. Nederlanders hun nationaliteit afnemen is dus een misleidende formulering, die zo uit de koker van PVV en Forum lijkt te zijn gekomen. En misschien wordt het bewust zo gezegd om de zogenoemde boze Nederlander tegemoet te komen. De meeste landen hebben internationale conventies ondertekend die stateloosheid verbieden. Het kan soms knap ingewikkeld zijn, zoals in Groot-Brittannië, met een genaturaliseerde Vietnamese immigrant, wiens Britse nationaliteit werd afgenomen op verdenking van terroristische banden. Vietnam ontkende dat hij Vietnamees was, en dus was hij plotseling niks ofwel stateloos. En dat mag niet. Donald Trump staat niet bekend om zijn zorgvuldige, genuanceerde uitspraken. Maar over die westerse jihadisten heeft hij een punt. Irak wíl ze niet, en net doen alsof je je eigen burgers dan gewoon kunt dumpen, is volksverlakkerij. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Blik op Europa Donderdag 31 oktober had niet alleen Brexitdag, maar ook de laatste werkdag van Jean-Claude Juncker moeten zijn. Maar de voorzitter van de Europese Commissie mag nog even blijven zitten. Een politieke crisis in Roemenië dwarsboomt de nieuwe commissie van Ursula von der Leyen. Europaverslaggever Jesse Pinster vertelt erover. Donald Show Washington viert feest vanwege de winst van het lokale team in de World Series, maar intussen raast de impeachment-storm gewoon door. In zo'n impeachmentprocedure is de publieke opinie heel belangrijk en ook iets waar Donald Trump zich bewust van zal zijn. Correspondent Jan Postma vertelt hoe de media die publieke opinie proberen te beïnvloeden. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De actie door Amerikaanse Delta-commandos werd voor een belangrijk deel mogelijk gemaakt door de inlichtingendiensten van Irak, Turkije en de Syrische Koerden. Essentieel daarbij was de aanwezigheid van de Amerikaanse troepenmacht. Het navrante is dat die, op bevel van Trump, op het punt staat het gebied te verlaten. Als die order al was uitgevoerd, was de actie onmogelijk geweest. Dat deel van het verhaal liet Trump weg. Wat hij wel deed was een sneer uitdelen aan de EU, want wij Europeanen zijn maar een stelletje slampampers omdat we weigeren IS-strijders terug te nemen. Trump dankte de Russen voor toestemming om over hun grondgebied te vliegen, wat Moskou tegensprak. De Amerikanen hadden alleen aangekondigd dat ze zouden overvliegen, wat volgens internationale verdragen een standaardprocedure is. Trumps beschrijving dat al-Bagdadi jammerend en huilend de dood inging, wordt betwist door zijn eigen minister van defensie, die bij de live-video zat en daar niets van hoorde, want er was geen audio. En dan misschien het aller raarste: de president die zich op de borst sloeg omdat hij in een boek al vóór 9/11 met naam en toenaam had gewaarschuwd voor een aanslag door Osama bin-Laden , van wie volgens hem niemand ooit had gehoord. Dat zoog hij uit zijn duim, nog afgezien van de jacht die al sinds president Clinton in de jaren 90 op bin-Laden werd gemaakt. De vraag is waarom Trump ook bij deze gelegenheid in borstklopperij en leugens verviel. Met alleen een simpele verklaring over de feiten hadden vriend en vijand hem op het schild gehesen, ook al weet iedereen dat het liquideren van een roverhoofdman de rovers nauwelijks ontmoedigt. Hij kon zijn haantjesgedrag niet onderdrukken. Toen hij op de avond van de aankondiging op de tribune van een honkbalstadion zat dus niet een situatie waarin hij het publiek zelf kon selecteren gebeurde wat er al tijden zit aan te komen: lock him up , scandeerde het publiek. Het zal vaker gebeuren, zeker als hij op momenten van potentiële glorie in zijn eigen zwaard valt. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Blik op Europa Europaverslaggever Jesse Pinster over Sandro Gozi, die zijn baan kwijt is. Deze Italiaan was staatssecretaris in zijn thuisland maar ging daarna zowel de Franse premier als de premier van Malta adviseren. En dat zijn meer hoedjes dan er op één hoofd passen. Onbedoeld maakt deze politieke rel duidelijk dat er grenzen zijn aan de Europese ambities van de Franse president Emmanuel Macron. Donald Show Washington is een keer niet in de ban van Donald Trump, maar van honkbal! Washingtons team staat namelijk voor het eerst in bijna honderd jaar in de World Series. Correspondent Jan Postma maakt de opwinding van dichtbij mee. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Trudeau won, al is hij zijn parlementaire meerderheid kwijt. Vier jaar geleden werd de jonge outsider Trudeau binnengehaald als een soort verlosser, als het Canadese equivalent van Obama en Macron. En net als Obama en Macron, viel hij plat op het gelaat, want charisma is leuk, maar het op één na grootste land ter wereld regeren red je niet met een paar beloftes, een aantrekkelijk koppie en een hip gezin. Er kwamen schandalen: de aankoop van een omstreden oliepijpleiding, het uit de wind houden van een corrupt bouwbedrijf, en een tenenkrommende vertoning in India, waar Trudeau en zijn gezin zich in peperdure Indiase kleding hesen en vroom de handen vouwden. Dat soort blunders en hypocrisie daar lustten de oppositie en media wel soep van. Het meest recente schandaal: oude fotos van een jonge Trudeau met zwart geschminkt gezicht. Hij ging meteen diep door het stof. Had nooit mogen gebeuren, was verachtelijk, en ga zo maar door. Tja. De gevierde Britse prins Harry verkleedde zich ooit als nazi. In mijn jeugd hadden wij het versje tien kleine nikkertjes, en voor de wat jongere luisteraars: jullie weten het misschien niet meer, maar vroeger hadden wij in Nederland Zwarte Piet, dat was ook een geschminkte man. Dus, kom op zeg, Trudeau weet echt wel dat de tijden zijn veranderd. Trudeau heeft sommige beloften wél gehouden: een CO2-belasting, een uitstekend hulpprogramma voor misdeelde kinderen, zeer lage werkeloosheid, een robuuste economie, gezonde inflatie volgens sommige economen een land dat de komende recessie kan ontlopen. Zijn mopperende tegenstander Scheer wilde die CO2-belasting meteen de nek omdraaien, is tegen abortus en tegen het homohuwelijk. Dat wilden de Canadezen niet. En zo won de liberaal Trudeau. Lekker ding? Mwah, zag je de Canadezen denken, maar beter dan die brombeer uit de Middeleeuwen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Blik op Europa De EU-lidstaten kunnen het maar niet eens worden over de vraag of Noord-Macedonië en Albanië mogen beginnen met gesprekken om tot de Unie toe te treden. Eurocommissaris Hahn, die gaat over uitbreiding van de EU, zegt sorry tegen die landen en noemt het geen moment van glorie voor Europa. Europaverslaggever Jesse Pinster vertelt erover. Donald Show Er zijn nogal wat spanningen over de president, bij zijn huiszender Fox News. En die spanningen worden zelfs voor de camera zichtbaar. Daarover correspondent Jan Postma. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het bondgenoodschap hangt met pleisters en paperclips aan elkaar, en het Brusselse hoofdkwartier rukt aan een dood paard. Dat was eigenlijk al zo sinds de blunder van Bush jr in 2003 over niet aangetroffen massavernietigingswapens in Irak. Een aantal NAVO-leden, zoals Frankrijk, Duitsland, Turkije, Begie, Noorwegen, Griekenland en Oostenrijk, en het Europese Parlement waren tegen de Amerikaas-Britse inval in Irak, en de politieke wonden van toen zijn nooit geheeld. Donald Trump heeft zijn minachting en twijfel over de NAVO nooit onder stoelen of banken gestoken. Over landen die niet voldoende bijdragen, maar ook over het belangrijkte element in de bongenootschappelijke solidariteit: Artikel 5 van het Handvest, een aanval op één is een aanval op allen. Eerst betwijfelde hij of dat gold voor de Baltische staten, en onlangs nog, over Montenegro. Agressief volkje, zei hij, en voordat je het weet, zitten we in de Derde Wereldoorlog. Met andere woorden: bij een aanval op Montenegro rukken we echt niet uit. Die stoute Trump toch. Nu komt president Erdogan, in de ogen van veel NAVO-landen evenzeer een stoute jongen, ook met Artikel 5 op de proppen. De kersverse militaire alliantie tussen de Syrische Koerden en het het Syrische leger dus met Assad is in Erdogans ogen een aanval op NAVO-lid Turkije. Een aanval op één is een aanval op allen, toch? En schieten de andere NAVO-landen hem te hulp? Nee, die komen, in plaats daarvan, met een wapenembargo tegen Turkije, en met sancties. Nu kun je zeggen: dat is appels en peren. Turkije zelf wordt niet aangevallen, alleen die nieuwe Turkse enclave in Noord-Syrië. Maar dat was allemaal omdat Turkije zelf gevaar liep, vindt Erdogan. Hoe zit het dan met de eerste en enige keer dat Artikel 5 werd ingreroepen, na 9/11? Dat was een aanval op Amerikaans grondgebied, maar moest de hele NAVO daarvoor uitrukken naar Afghanistan, voor een oorlog die, 18 jaar later, is verloren? En als Erdogan nu een paria is binnen de NAVO-familie, waarom was Bush jr dat niet? De NAVO heeft zichzelf gedegradeerd tot een mopperende debatvereniging, met een mooi, nieuw gebouw in Brussel, een eigen vlag, en Jens Stoltenberg, de stuntelde Noorse secretaris-generaal, die Turkije nog één keer waarschuwt.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De terugkeer van het kernwapen Tijdens de Koude Oorlog sloten Rusland en Amerika kernwapenverdragen, zoals INF, af, om de hoeveelheid van deze massavernietigingswapens te beperken. En dat werkte goed! Maar die verdragen houden nu geen stand meer. INF is al gesneuveld en ook START dreigt te verdwijnen. Brengt dat de wereld ineens weer dichtbij een nucleair armageddon? Daarover Sico van der Meer, onderzoeker massavernietigingswapens bij Instituut Clingendael. Blik op Europa De Turkse president Erdogan dreigt de deuren naar de Europese Unie open te gooien voor Syrische vluchtelingen. Hiermee speelt hij in op de grootste angst in de EU. Dat de bombardementen en invasie van noord Syrie zal leiden tot een grote stroom vluchtelingen richting Europa. Hebben ze vanuit Brussel, en vanuit de Europese hoofdsteden, een antwoord? Daarover Europaverslaggever Jesse Pinster. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Trump had duidelijk gerekend op applaus van zijn achterban. Hij lost immers een belofte in om Amerika uit een eindeloze oorlog in Verweggistan terug te trekken. Maar dat kopstukken uit zijn eigen partij hem zouden beschuldigen van matennaaien daar had hij even niet op gerekend. En matennaaien is het: hij gaf Turkije carte blanche voor een invasie en een onvermijdelijke bloedbad onder de Koerden, en liet de bondgenoten zakken, aan wie hij juist had beloofd om die duizend man voorlopig in Syrië te laten zitten. De Koerden worden geslachtofferd, Assad en Iran winnen, Rusland is de lachende derde. Senator Lindsey Graham, Trumps belangrijkste politieke maatje, reageerde woedend. Dit impulsieve besluit maakt alle doelen die we hebben bereikt, ongedaan, en stort de regio in chaos. Klopjacht Trump zoekt steun bij zijn achterban vanwege het impeachment-onderzoek dat zich snel uitbreidt, met een fonkelnieuwe, tweede klokkenluider, een parlementaire klopjacht op ministers en medewerkers en een toenemende loopgravenoorlogssfeer in Washington. En dus kwam hij met een briljante oplossing: even een oorlogje beëindigen en ik ben spekkoper. Had Erdogan hem bij de kleine haartjes? Nee, hoor, Trump voorspelde de Turkse economie totaal te vernietigen en weg te vagen, als de Turken die invasie uitvoeren. In mijn grote en ongeëvenaarde wijsheid, twitterde hij nog voor de zekerheid. Maar nu het hoopvolle nieuws: woordvoerders van defensie en buitenlandse zaken zeggen dat de terugtrekking hooguit enkele tientallen soldaten in het grensgebied omvat, en dat de onderhandelingen met Turkije om die invasie te voorkomen, doorgaan. Vandaar mijn voorspelling: er gebeurt gewoon niks. Trump komt met veel weg, maar matennaaien is een slechte strategie als je op herverkiezing gokt.See omnystudio.com/listener for privacy information.