De Wereld | BNR

Luister ook | 'Europa kan niet zonder China' Europa Update De Europese Commissie heeft deze week zijn Arctische strategie gepresenteerd. Dat doet de vraag rijzen wat Europa te zoeken heeft op de Noordpool. 'Volgens de EU best veel', legt Europa-correspondent Stefan de Vries uit. 'Lidstaten Zweden en Finland liggen binnen de Poolcirkel. De EU wil meewerken aan een vreedzaam, duurzaam en welvarend Noordpoolgebied. Luister ook | #32 Grensoverschrijdende Europese journalistiek Postma in Amerika In Virginia wordt nu hard campagne gevoerd voor de gouverneursverkiezingen in november. Uiteraard is daarin ook een grote rol weggelegd voor oud-president Donald Trump. Let op: vanaf zaterdag hoor je Postma in Amerika elke week in de Amerika Podcast. Te vinden via bnr.nl of via je favoriete podcastapp. Luister ook | #98 Trumps schaduwSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Er zijn meer overeenkomsten: noch het Duitse hof, noch het Poolse Tribunaal wordt door de EU erkend. En beide jagen de Brusselse gevestigde orde in de gordijnen, terwijl Ursula & Co die dwarsliggers-in-toga strikt genomen zouden kunnen negeren. Neem nog een andere uitspraak van rechter Peter Huber, van dat Duitse hof: Als Von der Leyen zegt dat Europees recht altijd en zonder enige beperking geldig is, dan is dat niet correct. Nu kun je zeggen: dat Duitse Bundesverfassungsgericht probeert het Europese Hof te corrigeren, terwijl het Poolse Tribunaal simpelweg de autoriteit van het Hof ontkent. Maar het verschil is een dun lijntje, als je kijkt naar een uitspraak van oud-president Andreas Vokuhle van het Duitse hof in Die Zeit: De liberale elite heeft het contact met de gewone burger, het grote midden, verloren. Daar kunnen ze in Warschau nog een puntje aan zuigen. De ganse Europese politiek en journalistiek zijn driftig bezig elkaars vocabulaire te kopiëren: isoleer Polen via Artikel 7; ze kunnen wel fluiten naar hun corona-centjes; dat kost ze als grootste netto-ontvangers een klauw EU-geld. Alsof de Poolse regering dat allemaal niet heeft bedacht. Maar die vindt het sentiment veel belangrijker: Polen voelt zich super-Europees en pro-EU, maar kijkt van de andere kant. Naar West-Europeanen die Polen na de Tweede Wereldoorlog aan de Sovjet-Unie hebben uitgeleverd. Die geen notie hebben hoe ze onder het Russische juk hebben geleden. Die de EU-bijdrage als onze ereschuld beschouwen. En die zelf wel uitmaken welke politieke vriendjes ze als rechter benoemen, en hoe ze homos en transgenders, migranten, etnische minderheden en niet-katholieken afserveren. De EU rust op een verdrag tussen democratieën. De oprichters hebben er geen rekening mee gehouden dat verkiezingen kunnen leiden tot het verlaten van het liberaal-democratische pad dat zij voor ogen hadden. En ze hebben verzuimd de enige echte sanctie op te nemen: het ontnemen van het lidmaatschap. Met als gevolg botte autocraten tegenover machteloze bureaucraten. Zoals Ursula & Co. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Luister ook | Rukje naar links in Duitsland Europa Update De Europese Unie blijft voorlopig bestaan uit 27 lidstaten. In Slovenië vond een top van de EU en de Westelijke Balkan plaats. De EU-leiders spraken hun steun uit voor de toetreding van zes Balkanlanden, maar dan wel pas op de lange termijn. Daarnaast zorgden de Pandora Papers voor de nodige opschudding. Daarover Europa-correspondent Stefan de Vries. Luister ook | #31 Het Europese gevecht tegen jouw hoge energierekening Postma in Amerika President Biden moet allerlei mensen benoemen op diplomatieke posten. Er is alleen één iemand die dwarsligt: Ted Cruz. De Senator en voormalig presidentskandidaat zorgt voor flink wat irritatie in Washington. Tegelijk blijft de weerstand tegen dokter Fauci en de coronavaccinaties groot in de Amerikaanse politiek. Amerika-correspondent Jan Postma legt uit hoe dat zit. Luister ook | #97 NagelriemenSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Bijvoorbeeld The Rolling Stones en U2, die bij het verschijnen van de Panama Papers ten stelligste ontkenden dat hun rechtenmaatschappijen om fiscale redenen in Nederland waren gevestigd. En zelfs als dat wél zo was, wat was daar dan mis mee? Het mócht toch gewoon? In de nieuwe Pandora Papers zit weer een soort tegenstelling. Of het nou Wopke Hoekstra is, met 26.000 euro, of de Keniaanse presidentsfamilie Kenyatta met 25 miljoen, of de Jordaanse koning Abdullah met 80 miljoen het is allemaal fiscaal weggesluisd, en vermoedelijk legaal. Als de G7, en het IMF, en de EU en niet te vergeten Nederlandse politieke partijen het immoreel vinden, dan moeten ze er iets aan doen. Verder dan een nog niet geïmplementeerd plan om een internationaal minimum-belastingtarief van 15 procent in te voeren is de wereld tot nu toe niet gekomen. Iets anders, ook meer in de morele dan juridische sfeer is de vraag wie de dupe zijn van het trucen-arsenaal van behendige accountants en bankiers. Wopke Hoekstra heeft, met die 26.000 euro, echt geen Nederlander tekort gedaan, en de opbrengt bovendien weggegeven. De Tweede Kamer gaat er natuurlijk een rondje over debatteren, maar dat is een beetje voor de bühne. Snufje zout-in-de-wond van het al op apegapen liggende CDA. Anders ligt het bij puissant rijke, autocratische heersers als Abdullah en Kenyatta. Jordanië en Kenia zijn landen met ernstige financiële problemen en grote armoe. Die autocraten zouden hun eigen volkeren kunnen en moeten helpen, bij voorkeur door belasting te betalen in hun eigen landen. Maar het is echt onzin te denken dat zij hun kolossale vermogens te danken hebben aan louche fiscale sluiproutes of dubieuze belastingparadijzen. Zij maken deel uit van een financiële buitenklasse, die een lange neus trekt bij elke fiscale barricade die de wereld optrekt. En tegen het collectief dat de Pandora Papers publiceert, waarvoor we trouwens alleen maar bewondering kunnen hebben. De publicatie laat weer eens zien hoe dicht macht, invloed en zakkenvullerij tegen elkaar aan kunnen liggen. Een wereldwijde geldzuivering zit er helaas niet in. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Luister ook | Duitse verkiezingen: Merkel uit, Scholz in? Europa Update Met de Duitse verkiezingen achter ons kan ook Europa de balans gaan opmaken. 'Na deze historische crisis is er geen tijd te verliezen: Europa heeft een sterke en betrouwbare partner nodig in Berlijn', twitterde David Sassoli, de voorzitter van het Europees Parlement. De Spaanse premier Sanchez reageerde verheugd op de overwinning van zijn sociaaldemocratische broeder Scholz. Toch blijft pnzeker welke kant Duitsland op gaat bewegen onder een nieuwe kanselier. Je hoort Europa-correspondent Stefan de Vries. Luister ook | #30 Europa na het Merkeliaanse tijdperk Amerika Podcast Een belangrijke week voor president Biden. Zo zette hij alles op alles om een shut down te voorkomen. De Democraten en Republikeinen onderhandelen stevig, maar niet non-stop. Woensdagavond vond er een honkbalwedstrijd plaats voor Congresleden. Een traditie in de Amerikaanse politiek. Daarover Amerika-correspondent Jan Postma. Luister ook | #96 Make or break voor BidenSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Was Mutti het toonbeeld van Realpolitik? Wat zoiets betekent als het vermijden van politieke luchtkastelen en vergezichten, en handelen aan de hand van harde feiten. Of was zij kampioen kat-uit-de-boom kijken, en tot het allerlaatst wachten met het nemen van beslissingen? Ik denk het laatste. Of het nu de financiële crisis was, of de Eurocrisis, of het Griekse drama, of de aanpak van corona ze liep nooit voorop. Ze wachtte tot het laatste moment, en sloeg dan toe. Het beste voorbeeld was haar opmaat naar de macht. Ze was een protégée van Helmut Kohl, die haar zijn Mädchen noemde. Toen Kohl, aan het einde van zijn lange carrière, bleek financiële giften aan de partij te hebben doorgesluisd naar politieke vrienden, was dat Mädchen ook degene die een mes in zijn rug stak. Met een vilein opiniestuk in de krant stootte ze hem van de troon. Duitsland mag dan de grootste economie in Europa zijn, het is in sociaal en industrieel opzicht zeker geen paradijs. Het beeld van een bejaarde die als pompbediende zijn schamele pensioentje aanvult is harde werkelijkheid. Nauwelijks AOW, laag minimumloon kortom: veel armoe. De industrie is kwalitatief degelijk, maar verouderd, het internet is waardeloos, de infrastructuur matig. Op het gebied van innovatie en productiviteitsgroei bungelt Duitsland onderaan. Het Duitsland dat Mutti Merkel achterlaat doet denken aan de Verengde Staten: een gigantische economie met een gigantische kloof tussen arm en rijk. Merkel heeft de Duitse politiek, en de Duitse positie in de wereld, zestien jaar bijna solistisch bepaald. Dat kwam ook doordat de hele wereld en zeker Europa op die manier naar háár keek. Met zon verkokerde blik moet je oppassen, dat zien we aan de slachtpartij in de CDU, nu Mutti Merkel wegvalt. Misschien is het een goed idee tegenover haar opvolger iets minder nederig te doen. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Luister ook | 'Poetin wint verkiezingen ondanks verlies' Europa Update De Europese Unie - onder aanvoering van Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen - is boos vanwege de totstandkoming van het AUKUS-pact tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Australië. Vooral de manier waarop Frankrijk is gepasseerd doet Brussel pijn. Daarover Europa-correspondent Stefan de Vries. Luister ook | #29 BNR in Berlijn: verkiezingsshow aan de Spree Postma in Amerika Het zijn zware tijden voor president Biden. Zo is er veel te doen rondom het AUKUS-pact met Australië en het Verenigd Koninkrijk, maar ook in Washington gaat het niet van een leien dakje. De neuzen staan niet dezelfde kant op, ook niet binnen zijn eigen partij. Daarom nodigde Biden Democraten uit in het Witte Huis. Daarover Amerikacorrespondent Jan Postma. Luister ook | #95 Biden in nauwSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Macron heeft zich, na Brexit, opgeworpen als voortrekker binnen de Europese Unie, met ideeën zoals een Europese krijgsmacht, en een tweesporenbeleid tegenover China: een betere defensie, maar vooral ook ontspanning via diplomatie. Dat standpunt heeft binnen de EU steun, maar ook, bijvoorbeeld, bij VN-Secretaris-Generaal Guterres. En wat blijkt? Joe Biden vindt dat slappe-hap-politiek, en wil dat er een keiharde vuist wordt gemaakt tegen China. Australië, aanvankelijk meer op de Macron-lijn, is het met Biden eens, annuleert dus de Franse deal voor 12 dieselonderzeeërs, en kiest voor veel geavanceerdere Amerikaanse nucleaire duikboten. Het meest kwetsende vindt Macron de keuze voor Boris Johnson. Die speelde een hoofdrol in de nieuwe Amerikaans-Australisch-Britse veiligheidsdeal. Als puntje bij paaltje komt, kiest Biden dus voor de Britten, en niet voor Europa. Anders gezegd: Macron kan zichzelf, na Brexit, wel als de grootmeester van de Europese politiek zien, maar Biden ziet het precies andersom: de enige echt relevante macht in Europa is het eiland dat zich van de EU heeft afgescheiden. Het is niet de eerste keer dat Frankrijk woest is. In 1966 trok president Charles de Gaulle zich terug uit de militaire afdeling van de NAVO, eigenlijk om dezelfde reden: Amerika en de rest van Europa namen Frankrijk militair niet serieus. Het zou tot 2009 duren voordat president Sarkozy het lidmaatschap herstelde. In 2003 leidde de Amerikaanse inval in Irak tot zon harde confrontatie met de luid protesterende Fransen, dat de diplomatieke betrekkingen het vriespunt bereikten, en een spontane handelsoorlog ontstond. Amerikanen aten geen French fries meer, maar freedom fries. We kunnen de Franse woede dus afdoen als een oprisping van een driftkikkerige president. Maar er is ook een breder perspectief, want de Amerikaanse keuze voor de Britten, in plaats van de Europeanen, is tevens een waarschuwing. Amerika is terug, zei Biden. Maar dan wel op zijn voorwaarden. Zoals een veel hardere, confronterende aanpak van China. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Luister ook | 20 jaar na 9/11: De 'War on Terror' woedt voort Europa Update Het Europese Parlementaire jaar is weer geopend en dat gebeurde met de al bijna traditionele State of the Union in het Europees Parlement, woensdag in Straatsburg. Europese commissievoorzitter Ursula von der Leyen sprak over de ziel van Europa en roemde de Unie in de coronacrisis. Europacorrespondent Stefan de Vries luisterde naar deze, wat Amerikaans aandoende, exercitie. Luister ook | #28 Borstklopperij door Von der Leyen tijdens de State of the Union Postma in Amerika Amerika's hoogste militair Mark Milley is in opspraak gekomen. Milley zou twee keer met zijn Chinese collega hebben gebeld omdat hij bang was dat voormalig president Donald Trump een oorlog zou starten tegen China. Dat valt volgens The Washington Post te lezen in het nieuwe boek van Watergate-veteraan Bob Woodward. Daarover Amerika-correspondent Jan Postma. Luister ook | #94 Strijd in de superstatenSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De ambassadeur van Myanmar is benoemd door Suu Kyi en zit er nog steeds, hoewel de junta die haar regering verdreef een opvolger heeft benoemd. Maar bijna de hele wereld, inclusief de VN zélf, erkent de junta niet. Hoe ga je daar nou mee om? Mag de nog zittende ambassadeur meestemmen? Geef je hem als bezoekende minister een hand? Hoe functioneert hij zonder instructies? Wie betaalt hem? Wie betaalt de huur voor zijn ambassade? Afghanistan Nog ingewikkelder is het met Afghanistan. Ook namens dat land zit er bij de VN een ambassadeur. De Taliban staan te popelen om die te vervangen, maar hoe zit dat nou internationaal juridisch en politiek in elkaar? De Afghaanse regering nam de benen toen de Taliban won. Het was dus niet, zoals in Myanmar, een staatsgreep. Wat we ook van de Taliban mogen vinden, zij zijn nu de nieuwe machthebbers. De meeste westerse landen ook Nederland zijn het daar wel over eens, en hebben al diplomatieke contacten met de Taliban, al weifelen ze over formele erkenning. De Afghaanse ambassadeur zit daarmee in een diplomatiek vacuüm. Luister ook | 9/11 - De schuldvraag Accreditatie van landen bij de VN loopt via een uit negen lidstaten bestaand comité, dat door de Algemene Vergadering wordt geïnstalleerd, en dan pas in oktober aan de slag gaat. Dat is dus te laat voor de openingsweek van de jaarvergadering, komend weekend. De ambassadeurs van Myanmar en Afghanistan zitten dus nog een tijd in niemandsland. Hoe zou het gaan met hun diplomatieke onschendbaarheid? Schuiven ze aan in de grote vergaderzaal, hier in New York? Niemand weet het. Het zijn spookambassadeurs. Is het belangrijk? In elk geval voor de gewone mensen in die landen. De EU steunt met 20 miljoen euro nog steeds het volk van Myanmar. Amerika voerde deze week zijn hulpprogramma voor Afghanistan op met 64 miljoen dollar. Dat loopt via de VN, maar hoe? Vast niet via ambassadeurs, die ieders sympathie hebben, maar voor regeringen werken die inmiddels zijn verdampt. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.