De Wereld | BNR

Een doorbraak in de vredesbesprekingen over een eind aan de Russische oorlog in Oekraïne. De Verenigde Staten en Oekraïne zijn met een gezamenlijk voorstel voor een staakt-het-vuren gekomen. De bal ligt nu in Moskou. Hoe zal Poetin reageren? Bernard Hammelburg en Geert Jan Hahn praten je in 13 minuten bij.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Als je tegen een Franse president zegt dat Europa in levensgevaar is en moet worden gered, wordt hij subiet een gereïncarneerde Napoleon. Nu, geruststellende woorden van minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken ten spijt, Donald Trump zich afwendt van de NAVO, gaat Emmanuel Macron maar al te graag in op de Duitse suggestie om zijn nucleaire arsenaal als een paraplu op te slaan, zodat wij Europeanen er, met onze oorlogsnoodpakketten, onder kunnen schuilen.  De Britse premier Keith Starmer speelt zijn Churchill rol en doet mee. Daar heb je niet van terug, Vladimir., we zitten klaar, met onze onverzettelijkheid, onze wilskracht, onze noodpakketten en onze atoombommen. Onze Britten en Fransen zijn niet van de straat. Het is allemaal van een verbijsterende naïviteit. Rusland heeft, net als Amerika, ruim 5.000 atoomkoppen, zoals we atoombommen nu noemen. Die kunnen met een stuk of 10 tegelijk in zo’n hele grote intercontinentale raket, zodat je vanuit Omsk Los Angeles kunt platleggen en vanuit Kansas City Irkoetsk, of stuk voor stuk met kleinere raketten. Elk van die kernkoppen is minstens tien tot honderd keer zo vernietigend als de eerste, en gelukkig tot nu toe enige atoombommen, in augustus 1945 op Hiroshima en Nagasaki. Frankrijk heeft zo’n 250 bommen, af te schieten vanaf schepen of onderzeeërs of vliegtuigen. Het VK heeft er ongeveer evenveel, ook vooral inzetbaar door de marine en luchtmacht, maar dat is een beetje een nepverhaal, want het zijn voornamelijk Amerikaanse wapens of coproducties, die volkomen afhankelijk zijn van Amerikaans onderhoud. Als de ruzie tussen Trump en Europa verder oploopt, dan staat Starmer, met Churchill-ambities en al, voor joker.  De EU of de niet-Amerikaanse NAVO-partners – bijna hetzelfde – moeten dus onmiddellijk stoppen met snoeven over hun nucleaire capaciteit. Want dat nucleaire schimmenspel stelt niets voor vergeleken met wat Rusland in huis heeft, en reken maar dat Poetin, met het zinspelen op atoomwapens, wel beter weet. Hij kan Europa laten verdampen, maar met die minuscule Brits-Franse kernmacht kan Europa in Rusland ook een hoop Hiroshima’s en Nagasaki’s veroorzaken. De Russen winnen, en het wordt misschien een Pyrrusoverwinning, maar het doet er niet toe: wij kunnen het niet navertellen. Geen idee wat we dan aan die oorlogsnoodpakken hebben. Hooguit dat toekomstige archeologen zich wellicht afvragen wat daar de zin van was en waarom water in plastic flessen zat.  Kortom: het is handiger om te onderhandelen over een bestand. Dat wordt pijnlijk, want Rusland is dan ontegenzeggelijk de winnaar, maar de rest van Europa gaat niet ten onder door fall-out of een nucleaire winter, en dat is ook wat waard.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oplossing voor ons veiligheidsprobleem in Europa ligt buiten de EU en de NAVO als het aan VVD-Europarlementariër Bart Groothuis ligt. Binnen de NAVO heb je te maken met een Amerikaanse commandant (SACEUR) en binnen de EU liggen landen als Hongarije en Slowakije dwars. De coalition of the willing waar zondag in Londen een aanzet voor is gegeven is kan volgens Groothuis historisch zijn. Luister ook | Jaap de Hoop Scheffer: 'NAVO-norm moet in 2030 naar 3,5 procent' De discussies over wat Europa moet doen om de eigen defensie te versterken wordt de komende tijd gevoerd en gaat van EU-top naar EU-top. De roep om snellere beslissingen neemt toe. Toch is Groothuis optimistisch. 'Europa beweegt nu met de lichtsnelheid'. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn duidt wat Oekraïne tekort komt door de beslissing van Amerika om steun op te schorten. Luister ook | 'Trump gebruikt importheffingen als straf' Het gaat Trump enkel om China Donald Trump wil graag kans maken op de Nobelprijs voor de Vrede. Dat gaat niet alleen over het oplossen van de crises in Oekraïne en Gaza, maar vooral over het inperken van de macht van China. Met die analyse komt oud-minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal. Hij is te gast. Luister ook | Amerika Podcast Trump blij met peiling over toespraak | Postma in Amerika De reacties op de toespraak van Trump in het Congres waren gemengd. Maar het Witte Huis licht dolgraag één peiling uit. Maar wat willen de Amerikanen nou echt? Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Zo erg zal het allemaal niet zijn, is de gedachte die velen hebben. Trump gaat Oekraïne toch niet écht uitleveren aan Rusland? Die knallende ruzie met Zelensky wordt toch wel weer bijgelegd? Hij zal de hulp aan Oekraïne toch wel hervatten? Europa is niet van de straat, en kan toch ook een vuist maken? Of veiligheidstroepen leveren? Of een nieuwe mega-investering doen in de Oekraïense verdediging? Wat zou het heerlijk zijn als dat allemaal waar was. Maar het zijn illusies.  NAVO-baas Mark Rutte, die als geen ander de kunst van het lijmen verstaat, adviseerde na Zelensky’s openlijke ruzie met Trump en vicepresident J.D. Vance om het simpel te houden: biedt excuses aan en help daarmee de relatie met de VS te redden. Dat deed Zelensky niet, hij koos voor het betuigen van spijt voor die ruzie en bood opnieuw een deal aan over grondstoffen, in de veronderstelling dat hij dealmaker Trump daarmee kon kalmeren. Een misverstand, want hoewel Trump die grondstoffendeal aantrekkelijk vindt, heeft hij een uitgesproken hekel aan Zelensky en wil hij samen met Poetin een bestandsovereenkomst voor Oekraïne afdwingen. Hij wil Poetin uit zijn isolement halen door de sancties op te heffen en het handels- en betalingsverkeer voor Rusland te herstellen.  Zo’n bestand zou niet alleen betekenen dat Poetin wint, maar ook dat er veiligheidstroepen moeten komen om Poetin ervan de weerhouden een nieuwe aanval op Oekraïne te doen. De Britse premier Starmer zegde 20.000 Britse soldaten toe, als Amerika rugdekking belooft. Dat leidde tot beledigend commentaar van Vance, die het had over ’20.000 soldaten uit een of ander willekeurig land dat in geen 30 of 40 jaar in oorlog is geweest’. Een spijkerharde leugen. Het VK is militair en politiek een trouwe bondgenoot, vocht twintig jaar met 150.000 man met de Amerikanen mee in Afghanistan, en met 46.000 man is het al even hopeloze avontuur in Irak.  En dan de Europese illusie, bij monde van Ursula vonder der Leyen, president van de Europese Commissie. 800 miljard euro moet de Unie ophoesten, om in vier jaar tijd de defensie van de Unie op peil te brengen, 650 miljard euro uit de begrotingen van de lidstaten en 150 miljard euro in de vorm van leningen – de omstreden eurobonds. Het geld is bestemd voor investeringen in lucht- en raketafweer, artillerie, raketten, drones, munitie en cyberverdediging. Daar gaan de 27 lidstaten nooit mee akkoord, en wat heeft Oekraïne eraan, dat niet in jaren telt maar in weken en maanden.  We kijken naar een schimmenspel, in de hoop invloed te hebben op het plan van Trump om een deal te maken met Poetin, zonder Zelensky en zonder Europa. De nachtmerries van 1001 nacht.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een coalitie van Europese landen moet de veiligheid van Oekraïne waarborgen. Na een heftige confrontatie in het Witte Huis wordt een nieuw vredesplan besproken, met steun voor Oekraïne en samenwerking binnen Europa. De complexe relatie met de VS en de impact van Trump's uitspraken komen aan bod. Bovendien wordt de toekomst van de NAVO onderzocht en de rol van internationale troepen. Tot slot wordt nagedacht over de brede geopolitieke gevolgen voor Oekraïne en de invloed van Europese defensieplannen.

President Zelensky verlaat het Witte Huis na een explosieve ruzie met Trump en vice-president Vance. De spanningen tussen Oekraïne en de VS worden zichtbaar, vooral door Trumps harde retoriek. Zelensky voelt zich teleurgesteld en vraagt om meer steun. De media belicht de bizarre confrontatie, die invloed heeft op de diplomatieke betrekkingen. Ook de Nederlandse steun voor Oekraïne en de kritiek op traag beleid komen aan bod. De verantwoordelijkheden van leiders in democratieën worden besproken, net als de rol van publieke opinie.

Jaap de Hoop Scheffer, voormalig NAVO-secretaris-generaal, bespreekt de noodzaak van verhoogde defensie-uitgaven in Europa. Hij pleit voor een NAVO-norm van 3,5% tegen 2030 en benadrukt het belang van gezamenlijke militaire infrastructuur. Jan Paternotte, buitenlandwoordvoerder voor D66, bespreekt de gevolgen van de Amerikaanse politiek en de urgentie van een Europees leger. Beide gasten waarschuwen dat Europese landen niet afhankelijk moeten zijn van de VS, terwijl ze de mogelijkheden voor samenwerking in Oekraïne verkennen.

De complexe relatie tussen de VS en de NAVO komt aan bod, met een scherp oog voor de invloed van de Trumpdoctrine. Er wordt teruggekeken op historische spanningen, zoals de crisis rond het Suezkanaal en de يتعلق van Nederland met Amerika in de jaren '80. In de discussie klinkt ook de toenemende openlijke strijd met Europese bondgenoten en de rol van Poetin in het Oekraïne-conflict. De podcast biedt een intrigerende mix van politiek en geschiedenis, die inzicht geeft in hedendaagse verhoudingen.

De Oekraïense president Zelensky overweegt zijn presidentschap op te geven voor vrede en NAVO-lidmaatschap. Dit werpt vragen op over de politieke impact en de reacties van wereldleiders. De rol van diplomatie wordt belicht, met een komiek die strategisch onderhandelt. Ook komen persoonlijke verhalen van Oekraïners aan bod, die de veerkracht in het conflict illustreren. De sprekers analyseren de veranderingen in geopolitieke verhoudingen en de gezamenlijke reacties van Europese landen op de oorlog.

In deze aflevering zijn Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen, en Geert-Jan Hahn, Europaverslaggever, te gast. Ze bespreken de verschuivende Amerikaanse steun voor Oekraïne onder Trump en zijn recente uitspraken over Zelensky. De impact van Trump's isolatiebeleid op de NAVO en Europese veiligheid komt ook aan bod. Daarnaast worden de kwetsbaarheden van de Baltische Staten besproken en de noodzaak voor een gezamenlijke Europese aanpak benadrukt. Dit levert een verhelderende blik op de geopolitieke spanningen in Oekraïne.