Duurzaam | BNR
BNR Nieuwsradio
BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Episodes
Mentioned books
Jan 22, 2024 • 23min
Dit betekent het volle stroomnet voor de energietransitie
In grote delen van Nederland zit het elektriciteitsnet tjokvol. Wat betekent dat voor de energietransitie en de klimaatdoelen? Die vraag stellen we aan Joris Laponder, directeur van Zaptech. We willen ook in 2024 meer warmtepompen, meer zonnepanelen en veel meer elektrische auto’s op de weg. Maar al die groene ambities dreigen vast te lopen door de files op het stroomnet. Met Laponder bespreken we de actuele situatie en de mogelijke oplossingen. Van energy hubs tot het temperen van piekbelasters en nieuwe, slimme innovaties.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jan 15, 2024 • 22min
Waarom mijnbouw in de diepe zee zo risicovol is
Noorwegen zet de volgende stap in diepzeemijnbouw in het noordpoolgebied. Andere landen kijken intussen nieuwsgierig mee. Noorse bedrijven mogen de zeebodem gaan verkennen en voorstellen doen hoe ze daar in de toekomst grondstoffen kunnen delven. Het gaat in dit gebied onder meer om kobalt, dat belangrijk is voor de productie van batterijen. Deepzeemijnbouw is zeer omstreden. Over de risico’s voor het leven in de diepe zee is nog weinig bekend, vertelt Rene Kleijn. Hij is professor Industriële Ecologie aan de Universiteit Leiden. Bovendien bestaat het risico dat klimaatverandering door deze activiteiten wordt aangejaagd.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jan 8, 2024 • 23min
De CO2-stofzuiger van Recarbn gaat aan de slag
De Nederlandse startup Recarbn gaat in Canada CO2 uit de atmosfeer filteren en laat het daar mineraliseren. Daarvoor gaat het bedrijf een partnership aan met Deepsky, een soort projectontwikkelaar voor direct air capture-bedrijven. De proefinstallatie van Recarbn heeft een capaciteit van 50 ton koolstofdioxide per jaar en is gebaseerd op technologie die is ontwikkeld aan de Universiteit Twente. Door slim gebruik te maken van speciaal adsorptiemateriaal en een warmte- plus een koelvat denkt het bedrijf de kosten uiteindelijk terug te kunnen brengen naar 100 euro per ton CO2. Sophia Hummelman is één van de founders van Recarbn en vertelt over de missie, de technologie, de gedroomde impact en de vervolgstappen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jan 1, 2024 • 23min
Deze impact heeft CSRD op bedrijven
Het is 2024 en daarmee is de Corporate Sustainability Reporting Directive gaan gelden, beter bekend als CSRD. Zo moeten bedrijven in hun jaarverslag bijvoorbeeld gaan rapporteren over de impact die ze hebben op de natuur en het klimaat. Dit geldt weliswaar alleen voor grote bedrijven, toch betekent dit niet dat mkb’ers rustig achterover kunnen leunen. Zij moeten als leveranciers namelijk data gaan aanleveren waar hun opdrachtgevers om vragen. Esther van Doesburg is de Chief Innovation Officer bij SDU en legt uit hoe bedrijven zich op deze nieuwe realiteit moeten voorbereiden.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Dec 25, 2023 • 24min
Eindelijk een oplossing voor fosfaten in rioolslib
Susphos is één van de meest veelbelovende duurzame startups van Nederland. Het bedrijf haalt fosfaten uit rioolslib, zodat het niet in rivieren, meren en beekjes terechtkomt. Overmatige algengroei, troebel water, gebrek aan zuurstof, vissterfte en verlies aan biodiversiteit. Zo hebben we in één zin de problemen met een overdaad aan fosfaat in onze wateren wel ongeveer samengevat. Marissa de Boer is de founder van Susphos, dat een gepatenteerde chemische technologie heeft ontwikkeld om fosfaat terug te winnen uit afvalwater en andere reststromen. Binnen drie jaar wil de startup de eerste commerciële fabriek hebben draaien.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Dec 18, 2023 • 24min
Een wereld zonder fossiele brandstoffen, kan dat?
De wereld wil weg van olie, gas en steenkool, zo staat er in de slotverklaring van de COP in Dubai. Maar wat zegt die belofte nou eigenlijk? Die vraag leggen we voor aan twee mensen die bij de klimaatconferentie waren. Het zijn Eveline Speelman van Systemiq en Kornelis Blok, emeritus hoogleraar van de TU Delft. Zij noemen het resultaat van deze COP een belangrijk signaal, maar geen historische doorbraak zoals de klimaattoppen in Kyoto en Parijs dat bijvoorbeeld wel waren. Daarvoor is de eindtekst volgens hen te vaag. Hoopvol zijn zij wel over de snelheid waarmee duurzame energie alsmaar goedkoper wordt. Muriel Arts is ons groene geweten.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Dec 11, 2023 • 22min
Kernfusie: de belofte van oneindig veel groene energie
De Amerikaanse overheid ziet in kernfusie op termijn een mogelijkheid om een deel van het klimaatprobleem op te lossen. Dat zei John Kerry afgelopen week. Hij is de klimaatgazant die door Washington naar Dubai is gestuurd voor de COP. Kernfusie bootst een proces na van de zon. Onder hoge druk en extreme hitte (200 miljoen graden) smelten atoomkernen, waarbij een enorme hoeveelheid energie vrijkomt. CO2-neutraal en zonder risico van een meltdown. Marco de Baar is directeur bij het Dutch Institute for Fundamental Energy Research en vertelt over de technische uitdagingen en het toekomstperspectief van kernfusie.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Dec 4, 2023 • 21min
Ruud Koornstra: 'Investeer snel in waterstofpoeder’
Je krijgt het makkelijk van A naar B en de energiedichtheid is een stuk hoger dan het spul in gasvorm. Het Nederlandse bedrijf H2Fuel pioniert met waterstofpoeder. Ruud Koornstra (SDG7-coördinator en Nationaal Energiecommissaris) is als ambassadeur bij deze startup betrokken. Hij vertelt hoe we met waterstofpoeder de transitie naar meer groene energie kunnen versnellen. Zo is dit volgens hem een effectieve manier om veilig grote hoeveelheden duurzaam opgewekte stroom op te slaan. Niet voor een paar uur, maar zelfs over de seizoenen heen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Nov 27, 2023 • 23min
Hoe de Rotterdamse haven klimaatneutraal wil worden
De haven van Rotterdam is niet alleen de grootste van Europa, het is ook de meest vervuilende. Nu nog althans, want er worden flinke stappen gezet richting klimaatneutraal in 2050 Zo’n zeven jaar geleden werd deze route op papier uitgestippeld. ‘Nu gaan we van PowerPoint naar praktijk’, zegt Nico van Dooren van Port of Rotterdam. Hij is degene die de transitie naar een duurzamere haven in goede banen moet leiden en noemt een aantal concrete voorbeelden. Zo staat er nu een windmolenpark van 300 megawatt in het havengebied, werd onlangs gestart met de aanleg van een waterstofnetwerk en zijn alle belangrijke besluiten over CO2-opslag (CCS) genomen. Ook vaart er inmiddels een aantal binnenvaartschepen op stroom.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Nov 20, 2023 • 21min
Deze AI-tool helpt tegen illegale ontbossing
In 2022 ging wereldwijd zo’n 6,6 miljoen hectare bos verloren, 4 procent meer dan het jaar ervoor. En om je even een voorstelling te geven: dat zijn 14 voetbalvelden per minuut. De helft van al die kap is illegaal, bedoeld voor mijnbouw, landbouw en de aanleg van nieuwe wegen. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) heeft een tool ontwikkeld die ontbossing met kunstmatige intelligentie wil tegengaan. Het systeem maakt gebruik van satellietbeelden en doet aan de hand daarvan nauwkeurige voorspellingen over plekken waar illegale bomenkap wordt verwacht. In Afrika en Indonesië is al met succes getest, binnenkort rolt WNF de tool uit in het Amazone-regenwoud. En dat is hard nodig, want daar is de afgelopen vijftig jaar een bos verdwenen ter grootte van 26 keer Nederland.See omnystudio.com/listener for privacy information.
