Duurzaam | BNR
BNR Nieuwsradio
BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Episodes
Mentioned books
Oct 9, 2023 • 21min
Een groene economie, hoe betalen we dat?
Niemand is tegen een schone en duurzaam bewoonde planeet. De vraag is alleen: wie gaat dat betalen? In deze aflevering gaat het over de financiering van duurzame innovaties en groene projecten. Te gast is Edwin Netjes van KplusV, die overheden en bedrijven adviseert over de financiering van transities. Volgens hem worden duurzame businesscases door ondernemers niet altijd goed op papier gezet, waardoor mogelijke geldschieters afhaken. Ook stelt hij vijf concrete veranderingen voor om de financierbaarheid van groene innovaties te verbeteren.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 2, 2023 • 24min
Jan Rotmans: ‘We naderen het oog van de storm’
Een speciale commissie met tien wijze mensen moet het kabinetsbeleid gaan toetsen aan duurzame lange termijn-doelen. Daarvoor pleit hoogleraar Transitiekunde aan de Erasmus Universiteit Jan Rotmans. In zijn nieuwste boek ‘De perfecte storm’ beschrijft hij hoe tal van systemen in Nederland nu krakend en piepend richting hun houdbaarheidsdatum gaan, van de landbouw tot het volgelopen elektriciteitsnet. Volgens hem heeft de overheid veel te lang vastgehouden aan polderen en het uitstellen van moeilijke klimaatbeslissingen. En dat terwijl de grootste problemen nog moeten komen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Sep 25, 2023 • 23min
Dit Nederlandse bedrijf zet CO2 om in steenpoeder
Op steeds meer plekken in de wereld wordt CO2 afgevangen. Het Nederlandse bedrijf Paebbl werkt aan een technologie die daar steenpoeder van maakt. Het gaat in de kern om een natuurlijk proces dat de aarde al miljarden jaren gebruikt om koolstofdioxide op te nemen. Paebbl bootst dat proces na, maar doet dat een miljoen(!) keer sneller. Het eindproduct is steenpoeder, dat als duurzame grondstof kan worden ingezet voor de betonindustrie. Momenteel kan het bedrijf 100 kilogram per dag produceren, maar oprichter Pol Knops stelt dat hij snel kan opschalen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Sep 18, 2023 • 20min
Dit zijn de klimaatscenario’s voor 2048
Hittegolven, hoosbuien en heel veel droogte. Het klimaat is aan het terugpraten en dit lijkt nog maar het begin. In de week dat BNR haar 25-jarig jubileum viert, stappen wij in de tijdmachine. Het is 2048. De wereld zat de afgelopen 25 jaar in een afkickkliniek voor fossiele brandstof-verslaving. En de vraag is: zijn we inmiddels clean en wat voor wereld heeft dat opgeleverd? Daarover gaan we in gesprek met Heleen de Coninck, ze werkt als klimaatwetenschapper aan de TU Eindhoven en de Radboud Universiteit Nijmegen. Vast staat in ieder geval dat de weersextremen gaan toenemen. Ze pleit voor meer klimaatrechtvaardigheid, zodat er voldoende draagvlak blijft voor de noodzakelijke maatregelen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Sep 11, 2023 • 22min
Ze smelten de gletsjers! (en dit zijn de gevolgen)
Veel gletsjers zijn aan het verdwijnen en dat heeft grote gevolgen. Niet alleen voor de mensen die daar wonen, maar ook voor ons. Tim van Hattum van Wageningen University & Research was dit weekend één van de tien Nederlandse klimaatexperts die meedeed aan de loodzware Jungfrau Marathon in Zwitserland. Hun doel: aandacht vragen voor de snel smeltende gletsjers. Wetenschappers stellen in onderzoek vast dat in het meest optimistische scenario 49 procent van de gletsjers verdwenen is in het jaar 2100. De problemen die daarmee ontstaan gaan niet enkel over het stijgen van de zeespiegel. We hebben al dat smeltwater namelijk hard nodig voor onze drinkwatervoorziening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Sep 4, 2023 • 23min
Waarom de meeste mensen niet duurzaam handelen
Vrijwel niemand is tegen duurzaamheid. Maar als het er echt op aankomt, pakken de meeste mensen toch gewoon de auto in plaats van de trein, ligt er vier keer per week een stuk vlees in de pan te pruttelen en kopen ze om de haverklap nieuwe spullen. Mensen in de groene bubbel zijn wel overtuigd. Maar hoe krijgen we de grote massa mee in duurzamer gedrag? We stellen die vraag aan Arthur Herpel. Met Heldergroen ontwikkelt hij duurzame campagnes. Volgens hem wordt klimaatverandering teveel als rampverhaal verteld, waardoor mensen verlammen. Effectiever is het volgens hem als bedrijven en overheden de nadruk leggen op alle duurzame alternatieven die er al zijn. Ook zijn er rolmodellen nodig: Frenkie de Jong die een vegaburger eet bijvoorbeeld.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Aug 28, 2023 • 26min
Hoe verkleinen we onze eigen afvalberg?
In Nederland ontstaat elk jaar zo’n 60 miljoen ton aan afval. Van plastic verpakkingen tot gebruikte autobanden, luiers, versleten computers en lelijke meubels. Nederland is weliswaar wereldkampioen recyclen, zo'n 20% van het afval belandt nog steeds in de verbrandingsoven. En dat is een percentage dat verder naar beneden moet, vinden ze ook bij Milieu Service Nederland. Meer hergebruik, beter scheiden en nieuwe machines moeten daar de komende jaren voor gaan zorgen, vertelt commercieel directeur Dennis Ostendorf. Ook pleit hij voor minder soorten verpakkingen voor hetzelfde product. Ons Groene Geweten is deze keer Klaske Kruk.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jul 10, 2023 • 22min
Eneco legt zichzelf een CO2-budget op
Eneco wil als bedrijf onder de 1,5 graden opwarming blijven. Daarvoor heeft de energieleverancier laten berekenen hoeveel CO2 het nog mag uitstoten. Het resultaat van dat onderzoek? Zo'n 95 megaton. Daarna moet de bedrijfsvoering 100 procent klimaatneutraal zijn, vertelt CEO As Tempelman. De stroom die het bedrijf levert heeft weliswaar al een groen label, maar er is nog steeds volop werk aan de winkel. Zo’n 95 procent van de uitstoot vindt namelijk bij klanten plaats. Tempelman ziet de Noordzee als nieuwe groene energiecentrale voor West-Europa.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jul 3, 2023 • 22min
Komt er een Europese Natuurherstelwet?
Het wordt d’rop of d’ronder voor de Europese Natuurherstelwet van Frans Timmermans. Volgende week stemt het Europees Parlement over het masterplan dat de biodiversiteit in de EU moet redden. Met name vanuit de Christendemocraten-fractie is er veel weerstand. De wet zou onwerkbaar zijn en economische groei teveel in de weg zitten. Bas Eickhout is Europarlementariër namens GroenLinks en verdedigt de plannen. Uitstellen zou volgens hem tot veel grotere problemen leiden. We vragen hem wat Europese burgers de komende jaren gaan merken van die Natuurherstelwet én de Europese Green Deal die vorig jaar werd goedgekeurd. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Jun 26, 2023 • 21min
‘IPCC moet regie pakken bij uitvoeren klimaatbeleid’
De Nederlander Bart van den Hurk is in de race voor een belangrijke rol bij het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. Hij kan co-voorzitter worden van Werkgroep II. Die is verantwoordelijk voor het IPCC-rapport over de gevolgen van klimaatverandering, kwetsbaarheden en adaptatie. De anderhalve graad blijkt nagenoeg onhaalbaar meer, volgens Van den Hurk moeten landen nu fors gaan investeren in klimaatadaptatie. Ons Groene Geweten is Yvette Watson. Zij roept het IPCC op om meer regie te pakken bij de uitvoering van klimaatbeleid.See omnystudio.com/listener for privacy information.
