Duurzaam | BNR
BNR Nieuwsradio
BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Episodes
Mentioned books
May 1, 2023 • 23min
Ziekenhuizen stoten net zoveel CO2 uit als Schiphol
In Nederlandse ziekenhuizen is verspilling nog altijd aan de orde van de dag. En dat zorgt voor veel meer CO2-uitstoot dan je in eerste instantie zou denken. Uit cijfers van het RIVM blijkt dat de Nederlandse zorg verantwoordelijk is voor 7 procent van de jaarlijkse CO2-uitstoot. Dat is ongeveer vergelijkbaar met Schiphol en Tata Steel. Egid van Bree is bestuurslid van de Groene Zorg Alliantie, een beweging die hier iets tegen wil doen. Het probleem draait met name om afval en verspilling. Plastic handschoenen belanden in grote hoeveelheden in de afvalbak en elk jaar wordt voor meer dan 100 miljoen euro aan ongebruikte medicijnen weggegooid. Bovendien gebruikt één ziekenhuis net zoveel stroom als een gemiddeld dorp.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Apr 24, 2023 • 22min
Welke toekomst hebben superbatterijen?
Delfzijl krijgt de grootste batterij van Europa, ter grootte van 15 voetbalvelden maar liefst. Het project moet in Noord-Nederland de weg vrij maken voor meer wind- en zonneparken. Initiatiefnemer is Giga Storage, het bedrijf dat in Flevoland al pilots draait met twee enorme batterijen. De omvang van het nieuwe project in Groningen is met 1 gigawatt uur zelfs nog een heel stuk groter. Volgens directeur Ruud Nijs gaat het om een batterij die vergelijkbaar is met 16.000 Tesla's. Hiermee kan Giga Storage de pieken op het stroomnet opvangen, als er in korte tijd heel veel duurzame energie wordt opgewekt bijvoorbeeld. Ook kan de batterij worden ingezet om het elektriciteitsnet te balanceren, iets dat nu nog gebeurt door kolen- en gascentrales.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Apr 17, 2023 • 19min
De weg naar klimaatneutraal roept weerstand op
Anders reizen. Een milieuvriendelijke landbouwsector. En nieuwe manieren om energie op te wekken. Al die grote veranderingen roepen in de maatschappij veel weerstand op. Hoe gaan we daarmee om? Die vraag stellen we aan Paul Polman, die deze week weer even in Nederland is. In zijn periode als topman van Unilever dirigeerde hij het bedrijf naar een duurzamere koers, iets dat destijds tot de nodige weerstand leidde. Hij benadrukt het belang van één samenhangend verhaal en geeft beleidsmakers een direct advies: praat niet tegen mensen, maar mét mensen. Luister ook | Deze CO2-stofzuiger lost klimaatprobleem deels opSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Apr 9, 2023 • 22min
Hoeveel duurzamer is de trein?
Slechts 7 procent van alle reizigers in Europa kiest voor de trein om van A naar B te komen. En dat terwijl deze manier van reizen als één van de meest duurzame alternatieven geldt. De coupé in plaats van de cabine. Hoe krijgen we meer mensen de de trein in? Die vraag stellen we aan Paul Peeters, is lector 'duurzaam vervoer en toerisme' aan de Breda University of Applied Sciences. Hij vertelt over de spoorambities in Europa en de uitdagingen die er nog zijn. Peeters legt verder uit hoeveel CO je bespaart als je voor de trein kiest in plaats van de auto of het vliegtuig. Ons Groene Geweten is - fan van het spoor - Yvette Watson. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Apr 3, 2023 • 21min
Het gaat écht niet goed met de Nederlandse natuur
Minder konijnen, minder egels, minder vogels, minder vlinders, minder insecten en ga zo maar door. De Nederlandse natuur gaat nog steeds achteruit. Dat blijkt uit het nieuwste Living Planet Report van het Wereld Natuur Fonds (WNF). Met name in duinen, heide en in agrarische gebieden is de situatie alarmerend, vertelt Kirsten Haanraads van het WNF. Zo daalde de populatiegrootte van diersoorten in open natuurgebieden gemiddeld met 60(!) procent. Maar er zijn ook lichtpuntjes. Langs rivieren en laagveenmoerassen is sprake van natuurherstel en de otter blijkt bezig aan een revival. Het Wereld Natuur Fonds hamert in het rapport op de inzet van grootschalig natuurherstel.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Mar 27, 2023 • 21min
En weer slaan klimaatwetenschappers alarm
De Nederlander Detlef van Vuren schreef mee aan het voorlopig laatste klimaatrapport van het IPCC. De wetenschap stelt nu vast dat je zo ongeveer een verrekijker nodig hebt om de belangrijke anderhalve graad nog ergens te kunnen zien. Heeft het stellen van klimaatdoelen eigenlijk nog wel zin, willen we weten. Verder vertelt Van Vuren, die in het dagelijks leven werkzaam is bij het Planbureau voor de Leefomgeving, hoe dit soort klimaatrapporten tot stand komen. Zo moest deze keer de term ‘vegetarisch dieet’ in de eindversie wijken voor ‘gezond dieet’. Aniek Moonen van de Jonge Klimaatbeweging is ons groene geweten.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Mar 20, 2023 • 22min
Is deze batterij de missing link in de energietransitie?
Het grootschalig opslaan van groene stroom is één van de grootste uitdagingen van de energietransitie. Elestor claimt de oplossing te hebben. Deze startup uit Arnhem heeft een zogeheten flow-batterij ontwikkeld, waarmee energie uit zon en wind kan worden opgeslagen. Zo kunnen we in de toekomst de pieken in het stroomnet opvangen en de productie van duurzame stroom opschalen. Het bedrijf ziet zichzelf vooral als schoon alternatief voor gascentrales. Groot voordeel is de haast oneindige beschikbaarheid van grondstoffen die voor deze technologie worden gebruikt.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Mar 13, 2023 • 20min
Waarom deze waterschapsverkiezingen zo belangrijk zijn
Van meer biodiversiteit tot klimaatadaptatie; water speelt bij tal van duurzame kwesties in ons land een centrale rol. Het is de week van de Waterschapsverkiezingen. Sander Mager is vice-voorzitter van de Unie van Waterschappen en lijsttrekker van Water Natuurlijk in de regio Amstel, Gooi & Vecht. Met hem bespreken we de belangrijkste water-vraagstukken van dit moment. De kwaliteit van sloot- en rivierwater bijvoorbeeld, maar ook de vraag of het grondwaterpeil omhoog moet. Iets waar veel boeren het niet mee eens zijn. Kelly Ruigrok is ons groene geweten.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Mar 6, 2023 • 22min
De klimaatimpact van vlees en zuivel
Van kalfsragout tot schouderham, een biefstuk, kippenpoot of glas melk. We consumeren met z’n allen steeds meer vlees en zuivel. De gemiddelde Nederlander stopt elk jaar zo’n 76 kilo vlees in z’n mond. Dat consumptiepatroon jaagt klimaatverandering aan en tast de biodiversiteit aan. Hoeveel precies? Dat vragen we aan Imke de Boer, hoogleraar Dieren & Duurzame Voedselsystemen aan Wageningen University & Research en Margot van Hout. Zij is van de de Nationale Week zonder Vlees en Zuivel die vandaag van start is gegaan. Aniek Moonen is ons groene geweten.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Feb 27, 2023 • 20min
Bodemtransplantatie, natuur op de operatietafel
We kunnen transplantatie-technieken inzetten om de bodem een adrenalineshot te geven. Op die manier gaat het herstel van beschadigde natuur veel sneller. Dat concludeert het Nederlands Instituut voor Ecologie na het bestuderen van 46 experimenten op verschillende plekken in de wereld. Bodemtransplantatie betekent dat je een gezond natuurgebied als donor neemt, inclusief al het bodemleven en plantenzaden. Daarvan verplaats je een dun laagje grond naar een andere plek, waar de bodem door bijvoorbeeld landbouw is uitgeput. Jasper Wubs is van het Nederlands Instituut voor Ecologie en leidt dit onderzoek naar het toepassen van bodemtransplantatie. Luister ook | Wat als we de natuur weer vrij spel geven?See omnystudio.com/listener for privacy information.
