Duurzaam | BNR
BNR Nieuwsradio
BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Episodes
Mentioned books
Nov 13, 2023 • 22min
Hoe verduurzamen we de Nederlandse industrie?
De Nederlandse industrie staat voor de grootste uitdaging in haar 150-jarig bestaan: de CO2-uitstoot naar nul krijgen. Van Tata Steel tot Shell Pernis en Chemours. De grote spelers in het industriële domein liggen al lange tijd onder vuur. Toch is het sluiten van deze fabrieken volgens hoogleraar Gert-Jan Kramer niet de oplossing. Hij leidt het Sustainable Industry Lab, een kennisplatform van de Universiteit Utrecht die onderzoek deed naar het een klimaatneutrale industrie. Hun belangrijkste conclusie? Het kan. Dat is mede te danken aan de gunstige ligging aan de Noordzee, waardoor veel windenergie beschikbaar is. Met de elektriciteit en waterstof die dat oplevert kan de productie duurzaam worden. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Nov 6, 2023 • 21min
Een stem voor de natuur en ijs maken op de Noordpool
Duurzame innovaties zijn keihard nodig om het klimaat te redden, de natuur te herstellen en het leven voor ons mensen op deze planeet aangenaam te houden. De Wubbo Ockels Innovatieprijzen zijn weer uitgereikt. Dit zijn awards voor veelbelovende ideeën en producten die een wezenlijk verschil kunnen maken voor een groenere wereld. In deze uitzending spreken we een aantal winnaars. Zo wil Jessica den Outer de natuur een stem geven. Zeg maar: een rivier of bos als rechtspersoon. Arctic Reflections werkt aan een technologie om het ijs op de Noordpool te redden. Deze winter gaat het Nederlandse bedrijf de eerste testen uitvoeren op Spitsbergen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 30, 2023 • 23min
Een groen energiesysteem volgens Ad van Wijk
Dat we moeten afkicken van onze fossiele verslaving is duidelijk. Maar hoe gaat zo'n nieuw, duurzaam energiesysteem eigenlijk functioneren? Dat vragen we aan Ad van Wijk. De Delftse waterstofprofessor gaat met emeritaat en schreef zijn visie op in een nieuw boek: ‘Groene energie voor iedereen’. Van Wijk pleit voor een radicaal andere inrichting van ons energiesysteem, waarin ook materialen, water en voedsel een belangrijke rol spelen. Dit is volgens hem een kwestie van integraal overheidsbeleid. Daarnaast moet Nederland volgens hem niet langer inzetten op verduurzamen per sector, maar kiezen voor een gerichte aanpak per gebied.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 23, 2023 • 25min
Deze modulaire fiets gaat een leven lang mee
Wat Fairphone doet met telefoons, doet Roetz Bikes met de fiets. Het bedrijf heeft een modulair model ontwikkeld dat een leven lang meegaat. En dat is hard nodig. Elk jaar belanden er in Nederland namelijk een miljoen fietsen op de afvalberg, ook als er maar één of twee onderdelen stuk zijn. De nieuwe Roetz Life bestaat uit twaalf componenten die makkelijk zijn te vervangen. Wiel stuk? Het bedrijf komt razendsnel met een ander wiel, neemt het kapotte exemplaar in en lapt deze vervolgens weer op, klaar voor de volgende gebruiker. CEO Tiemen ter Hoeven vertelt hoe het ontwerp van ‘s wereld eerste modulaire fiets tot stand is gekomen. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 16, 2023 • 25min
Zo denken de politieke partijen over het klimaat
Nog ruim een maand en dan gaat Nederland weer naar de stembus. Wat staat er in de verschillende partijprogramma’s over milieu en klimaat? Dion Huidekoper is de kersverse voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging. Hij heeft alle programma’s verzameld en de hoofdstukken over duurzaamheid, klimaat en energie nauwkeurig bestudeerd. Hoe wil de VVD de Nederlandse industrie gaan vergroenen, waarom zet de BoerBurgerBeweging in op biomassa in plaats van windmolens en wat bedoelt D66 eigenlijk met die klimaatbonus? Deze aflevering is geen stemadvies, maar geeft je wel de broodnodige klimaatinformatie voor 22 november.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 9, 2023 • 21min
Een groene economie, hoe betalen we dat?
Niemand is tegen een schone en duurzaam bewoonde planeet. De vraag is alleen: wie gaat dat betalen? In deze aflevering gaat het over de financiering van duurzame innovaties en groene projecten. Te gast is Edwin Netjes van KplusV, die overheden en bedrijven adviseert over de financiering van transities. Volgens hem worden duurzame businesscases door ondernemers niet altijd goed op papier gezet, waardoor mogelijke geldschieters afhaken. Ook stelt hij vijf concrete veranderingen voor om de financierbaarheid van groene innovaties te verbeteren.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 2, 2023 • 24min
Jan Rotmans: ‘We naderen het oog van de storm’
Een speciale commissie met tien wijze mensen moet het kabinetsbeleid gaan toetsen aan duurzame lange termijn-doelen. Daarvoor pleit hoogleraar Transitiekunde aan de Erasmus Universiteit Jan Rotmans. In zijn nieuwste boek ‘De perfecte storm’ beschrijft hij hoe tal van systemen in Nederland nu krakend en piepend richting hun houdbaarheidsdatum gaan, van de landbouw tot het volgelopen elektriciteitsnet. Volgens hem heeft de overheid veel te lang vastgehouden aan polderen en het uitstellen van moeilijke klimaatbeslissingen. En dat terwijl de grootste problemen nog moeten komen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Sep 25, 2023 • 23min
Dit Nederlandse bedrijf zet CO2 om in steenpoeder
Op steeds meer plekken in de wereld wordt CO2 afgevangen. Het Nederlandse bedrijf Paebbl werkt aan een technologie die daar steenpoeder van maakt. Het gaat in de kern om een natuurlijk proces dat de aarde al miljarden jaren gebruikt om koolstofdioxide op te nemen. Paebbl bootst dat proces na, maar doet dat een miljoen(!) keer sneller. Het eindproduct is steenpoeder, dat als duurzame grondstof kan worden ingezet voor de betonindustrie. Momenteel kan het bedrijf 100 kilogram per dag produceren, maar oprichter Pol Knops stelt dat hij snel kan opschalen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Sep 18, 2023 • 20min
Dit zijn de klimaatscenario’s voor 2048
Hittegolven, hoosbuien en heel veel droogte. Het klimaat is aan het terugpraten en dit lijkt nog maar het begin. In de week dat BNR haar 25-jarig jubileum viert, stappen wij in de tijdmachine. Het is 2048. De wereld zat de afgelopen 25 jaar in een afkickkliniek voor fossiele brandstof-verslaving. En de vraag is: zijn we inmiddels clean en wat voor wereld heeft dat opgeleverd? Daarover gaan we in gesprek met Heleen de Coninck, ze werkt als klimaatwetenschapper aan de TU Eindhoven en de Radboud Universiteit Nijmegen. Vast staat in ieder geval dat de weersextremen gaan toenemen. Ze pleit voor meer klimaatrechtvaardigheid, zodat er voldoende draagvlak blijft voor de noodzakelijke maatregelen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Sep 11, 2023 • 22min
Ze smelten de gletsjers! (en dit zijn de gevolgen)
Veel gletsjers zijn aan het verdwijnen en dat heeft grote gevolgen. Niet alleen voor de mensen die daar wonen, maar ook voor ons. Tim van Hattum van Wageningen University & Research was dit weekend één van de tien Nederlandse klimaatexperts die meedeed aan de loodzware Jungfrau Marathon in Zwitserland. Hun doel: aandacht vragen voor de snel smeltende gletsjers. Wetenschappers stellen in onderzoek vast dat in het meest optimistische scenario 49 procent van de gletsjers verdwenen is in het jaar 2100. De problemen die daarmee ontstaan gaan niet enkel over het stijgen van de zeespiegel. We hebben al dat smeltwater namelijk hard nodig voor onze drinkwatervoorziening.See omnystudio.com/listener for privacy information.
