Duurzaam | BNR
BNR Nieuwsradio
BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Het doel
De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.
De onderwerpen
Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.
De gasten
In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.
De presentator
BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.
De formule
Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.
Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.
Episodes
Mentioned books
Dec 18, 2023 • 24min
Een wereld zonder fossiele brandstoffen, kan dat?
De wereld wil weg van olie, gas en steenkool, zo staat er in de slotverklaring van de COP in Dubai. Maar wat zegt die belofte nou eigenlijk? Die vraag leggen we voor aan twee mensen die bij de klimaatconferentie waren. Het zijn Eveline Speelman van Systemiq en Kornelis Blok, emeritus hoogleraar van de TU Delft. Zij noemen het resultaat van deze COP een belangrijk signaal, maar geen historische doorbraak zoals de klimaattoppen in Kyoto en Parijs dat bijvoorbeeld wel waren. Daarvoor is de eindtekst volgens hen te vaag. Hoopvol zijn zij wel over de snelheid waarmee duurzame energie alsmaar goedkoper wordt. Muriel Arts is ons groene geweten.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Dec 11, 2023 • 22min
Kernfusie: de belofte van oneindig veel groene energie
De Amerikaanse overheid ziet in kernfusie op termijn een mogelijkheid om een deel van het klimaatprobleem op te lossen. Dat zei John Kerry afgelopen week. Hij is de klimaatgazant die door Washington naar Dubai is gestuurd voor de COP. Kernfusie bootst een proces na van de zon. Onder hoge druk en extreme hitte (200 miljoen graden) smelten atoomkernen, waarbij een enorme hoeveelheid energie vrijkomt. CO2-neutraal en zonder risico van een meltdown. Marco de Baar is directeur bij het Dutch Institute for Fundamental Energy Research en vertelt over de technische uitdagingen en het toekomstperspectief van kernfusie.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Dec 4, 2023 • 21min
Ruud Koornstra: 'Investeer snel in waterstofpoeder’
Je krijgt het makkelijk van A naar B en de energiedichtheid is een stuk hoger dan het spul in gasvorm. Het Nederlandse bedrijf H2Fuel pioniert met waterstofpoeder. Ruud Koornstra (SDG7-coördinator en Nationaal Energiecommissaris) is als ambassadeur bij deze startup betrokken. Hij vertelt hoe we met waterstofpoeder de transitie naar meer groene energie kunnen versnellen. Zo is dit volgens hem een effectieve manier om veilig grote hoeveelheden duurzaam opgewekte stroom op te slaan. Niet voor een paar uur, maar zelfs over de seizoenen heen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Nov 27, 2023 • 23min
Hoe de Rotterdamse haven klimaatneutraal wil worden
De haven van Rotterdam is niet alleen de grootste van Europa, het is ook de meest vervuilende. Nu nog althans, want er worden flinke stappen gezet richting klimaatneutraal in 2050 Zo’n zeven jaar geleden werd deze route op papier uitgestippeld. ‘Nu gaan we van PowerPoint naar praktijk’, zegt Nico van Dooren van Port of Rotterdam. Hij is degene die de transitie naar een duurzamere haven in goede banen moet leiden en noemt een aantal concrete voorbeelden. Zo staat er nu een windmolenpark van 300 megawatt in het havengebied, werd onlangs gestart met de aanleg van een waterstofnetwerk en zijn alle belangrijke besluiten over CO2-opslag (CCS) genomen. Ook vaart er inmiddels een aantal binnenvaartschepen op stroom.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Nov 20, 2023 • 21min
Deze AI-tool helpt tegen illegale ontbossing
In 2022 ging wereldwijd zo’n 6,6 miljoen hectare bos verloren, 4 procent meer dan het jaar ervoor. En om je even een voorstelling te geven: dat zijn 14 voetbalvelden per minuut. De helft van al die kap is illegaal, bedoeld voor mijnbouw, landbouw en de aanleg van nieuwe wegen. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) heeft een tool ontwikkeld die ontbossing met kunstmatige intelligentie wil tegengaan. Het systeem maakt gebruik van satellietbeelden en doet aan de hand daarvan nauwkeurige voorspellingen over plekken waar illegale bomenkap wordt verwacht. In Afrika en Indonesië is al met succes getest, binnenkort rolt WNF de tool uit in het Amazone-regenwoud. En dat is hard nodig, want daar is de afgelopen vijftig jaar een bos verdwenen ter grootte van 26 keer Nederland.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Nov 13, 2023 • 22min
Hoe verduurzamen we de Nederlandse industrie?
De Nederlandse industrie staat voor de grootste uitdaging in haar 150-jarig bestaan: de CO2-uitstoot naar nul krijgen. Van Tata Steel tot Shell Pernis en Chemours. De grote spelers in het industriële domein liggen al lange tijd onder vuur. Toch is het sluiten van deze fabrieken volgens hoogleraar Gert-Jan Kramer niet de oplossing. Hij leidt het Sustainable Industry Lab, een kennisplatform van de Universiteit Utrecht die onderzoek deed naar het een klimaatneutrale industrie. Hun belangrijkste conclusie? Het kan. Dat is mede te danken aan de gunstige ligging aan de Noordzee, waardoor veel windenergie beschikbaar is. Met de elektriciteit en waterstof die dat oplevert kan de productie duurzaam worden. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Nov 6, 2023 • 21min
Een stem voor de natuur en ijs maken op de Noordpool
Duurzame innovaties zijn keihard nodig om het klimaat te redden, de natuur te herstellen en het leven voor ons mensen op deze planeet aangenaam te houden. De Wubbo Ockels Innovatieprijzen zijn weer uitgereikt. Dit zijn awards voor veelbelovende ideeën en producten die een wezenlijk verschil kunnen maken voor een groenere wereld. In deze uitzending spreken we een aantal winnaars. Zo wil Jessica den Outer de natuur een stem geven. Zeg maar: een rivier of bos als rechtspersoon. Arctic Reflections werkt aan een technologie om het ijs op de Noordpool te redden. Deze winter gaat het Nederlandse bedrijf de eerste testen uitvoeren op Spitsbergen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 30, 2023 • 23min
Een groen energiesysteem volgens Ad van Wijk
Dat we moeten afkicken van onze fossiele verslaving is duidelijk. Maar hoe gaat zo'n nieuw, duurzaam energiesysteem eigenlijk functioneren? Dat vragen we aan Ad van Wijk. De Delftse waterstofprofessor gaat met emeritaat en schreef zijn visie op in een nieuw boek: ‘Groene energie voor iedereen’. Van Wijk pleit voor een radicaal andere inrichting van ons energiesysteem, waarin ook materialen, water en voedsel een belangrijke rol spelen. Dit is volgens hem een kwestie van integraal overheidsbeleid. Daarnaast moet Nederland volgens hem niet langer inzetten op verduurzamen per sector, maar kiezen voor een gerichte aanpak per gebied.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 23, 2023 • 25min
Deze modulaire fiets gaat een leven lang mee
Wat Fairphone doet met telefoons, doet Roetz Bikes met de fiets. Het bedrijf heeft een modulair model ontwikkeld dat een leven lang meegaat. En dat is hard nodig. Elk jaar belanden er in Nederland namelijk een miljoen fietsen op de afvalberg, ook als er maar één of twee onderdelen stuk zijn. De nieuwe Roetz Life bestaat uit twaalf componenten die makkelijk zijn te vervangen. Wiel stuk? Het bedrijf komt razendsnel met een ander wiel, neemt het kapotte exemplaar in en lapt deze vervolgens weer op, klaar voor de volgende gebruiker. CEO Tiemen ter Hoeven vertelt hoe het ontwerp van ‘s wereld eerste modulaire fiets tot stand is gekomen. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Oct 16, 2023 • 25min
Zo denken de politieke partijen over het klimaat
Nog ruim een maand en dan gaat Nederland weer naar de stembus. Wat staat er in de verschillende partijprogramma’s over milieu en klimaat? Dion Huidekoper is de kersverse voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging. Hij heeft alle programma’s verzameld en de hoofdstukken over duurzaamheid, klimaat en energie nauwkeurig bestudeerd. Hoe wil de VVD de Nederlandse industrie gaan vergroenen, waarom zet de BoerBurgerBeweging in op biomassa in plaats van windmolens en wat bedoelt D66 eigenlijk met die klimaatbonus? Deze aflevering is geen stemadvies, maar geeft je wel de broodnodige klimaatinformatie voor 22 november.See omnystudio.com/listener for privacy information.
