Decide for Impact podcast

Vandaag het gesprek met Madeleen Mulder. Madeleen acteert als een creatieve systeem innovator op het snijvlak van legal, organisatie en mens. Daarbij zijn transparantie, vertrouwen & beweging/energie sleutelwoorden om beweging te doen ontstaan in mens en organisatie. Laten we beginnen… In gesprek met Madeleen leerde ik: Ze houdt erg van leren. Mond houden en wegstoppen was nodig om niet te veel veranderen. Rechtvaardigheid zit diep in haar kern. De collectieve trauma's in de generaties voor ons werd over veel dingen niet gesproken, terwijl zij voelde dat juist het naar boven brengen van de pijn nodig is. De dood omarmen omdat het bij het leven hoort. Doen wat verwacht wordt van meisjes die gestudeerd hebben. Een veranderende moraal in de samenleving, dat we met elkaar een zorgplicht hebben. Als je verandert als organisatie richting het zorgzame dan heb je een voorsprong en dan komen werknemers naar je toe. Iedereen draagt haar steentje bij. We zijn hier allemaal en we hebben iedereen nodig. We hebben onszelf te helen in de tekorten die we hebben opgedaan in het verleden. Wetenschap is de eeuwige zoektocht naar hoe werkt het. Ontdekken en beweging zit diep in ieder van ons. Vanuit chaos kun je dingen niet tot orde dwingen, orde ontstaat vanuit chaos. Ubuntu is een diepe verbondenheid met elkaar en met de natuur. Als je snel gaat mis je ook veel. In een lager tempo geniet je meer van het leven. We realiseren ons, in het Westen, vaak niet hoe gezegend we zijn. Manieren van zijn, waarden die je kunt omarmen en met oefening want samenwerking heeft niet de natuurlijk neiging van oudere generaties. Zij moeten vooral ontleren. De wereld die ze voor zicht ziet is groen, gezond, liefdevol, samenwerkend, dat er ruimte is voor iedereen, met meer ruimte voor spelen en ontdekken. Voorleven om meer te gaan spelen en ontdekken. Het leven gaat niet over het opbouwen van zekerheden, maar over het ervaren van leven. Meer over Madeleen Mulder: https://www.linkedin.com/in/madeleen-mulder-mba-0650b41/ https://www.coddiwomple.services/  https://medium.com/@madeleen.mulder Andere bronnen: Leven in tijden van versnelling - Hartmut Rosa https://decideforimpact.com/show394-inner-development-detech-technologie-jan-willem-de-graaf/ Conscious contracting https://decideforimpact.com/de-goede-voorouder-boekencast-afl-53/ Piratenverlichting - David Graeber Video van het gesprek met Madeleen Mulder https://youtu.be/fDn9mwNrL0s Kijk hier https://youtu.be/fDn9mwNrL0s

De ondertitel van het boek is wat pretentieus, Haier’s RenDanHeYi model and the end of management as we know it De auteurs Joost Minnaar en Pim de Morree zijn de oprichters van Corporate Rebels, hun eerste boek hebben we ook gelezen, Corporate Rebels #boekencast afl 11. Dit is een interessant boek, maar minder makkelijk te lezen dan hun eerste boek, dat als een soort jongensdroom leest. Dit boek is vooral de geschiedenis op een rij van een bijzonder bedrijf. Ze nemen je mee door de vijf opvolgende grote organisatie veranderingen van Haier. Bij het lezen van het boek riep het ook vragen bij me op over de oneindige behoefte om te groeien, en de focus op economisch groei. Hoe duurzaam is dit? Haier is een bijzonder bedrijf en het boek laat zien wat het voordeel is van het opdelen in kleine cellen en werknemers veranderen in ondernemers. Het boek heeft de volgende hoofdstukken: Voorwoord Preface Prologue Earth Water Air Fire Space DIY Rendanheyi Epilogue Het mooie vind ik de drie sterke cultuur aspecten die naar voren komen en dat je kunt meenemen voor je eigen bedrijf: dicht op de klant, de energie van ondernemers, en het delen van de winst. Bijzonder in het boek vind ik de focus op één man, Ruimin, die verantwoorlijk lijkt te zijn voor al het succes. Een bedrijf waar hard werken, en afgerekend worden op succes de norm is. Waar ze het tij mee hebben gehad in een tijd waarin de Chineese markt open ging en het communistische systeem langzaam maar zeker steeds kapitalistischer werd. Earth Achtergrond van de start van het nieuwe bedrijf, de overgang van Ford naar Toyota way met focus op kwaliteit. De Toyota periode wordt volgens de auteurs overgenomen door de Haier periode. Waar decentralisatie een grote rol speelt, zoals ook bij Buurtzorg, Handelsbanken, VkusVill, Centigo en NER group. Wat ik mis is zijn voorbeelden van cooperaties en holocraties, die mogelijk minder geschikt om op te schalen voorbij een bepaald niveau? Verder zou ik grag enkele voorbeelden gezien hebben waarbij het niet alleen om economische groei, maar ook sociaal en ecologische groei gaat, zoals Patagonia. Voorbeelden die wel aan bod kwamen in hun eerste boek. Bedrijven en organisaties waar het niet alleen gaat om zo groot mogelijk te worden, maar vooral om duurzaamheid (ecologisch, sociaal, lange termijn van het bedrijf). Water In dit hoofdstuk gaat het over de geschiedenis van Rendanheyi (1986-2012), waarin hij manager wordt van het verlieslijdende koelkasten bedrijf. Hij veranderd het bedrijf door een focus op kwaliteit, en een merk op te bouwen. Hij gebruikt het OCE model in de uitvoering. Ze komen van een communistische omgeving waarin iedereeen zijn werk deed zonder echte passie of inzet. Toen de kwaliteit eenmaal goed was begon de periode van diversivicatie. Ze nemen veel bedrijven over, mede ondersteund door de staat. Het is goed om je te realiseren dat veel gebeurt in samenwerking met de overheid in deze periode in China, zo hebben ze de wind mee bij het openen van de Chineese markt en de kansen voor Haier om buiten China te verkopen en te ontwikkelen. Een mooi verhaal over hoe GE de Chineese markt op kwam en eerst Haier wilden kopen, en toen dat mislukte gingen ze de aanval in om Haier te vernietigen. Anglo-Amerikaanser kan het haast niet. Interessante afeelding op pag 53 waar de klant boven alles staat, en daaronder de productie, ondersteuning en onderaan de eigenaren. Air Dit is de periode van 2012-2019, de Rendanheyi 2.0 uitvoering. Internet krijgt een centrale rol in de organisatie met verschillende platformen waar bedrijven uit de groep mensen en bedrijven kunnen inhuren. In deze periode schrappen ze de banen van 12.000 midden managers. Ze krijgen de keuze, of ontslag of je wordt ondernemer in de nieuwe structuur. Managers zijn niet meer nodig om te leiden, dat doen vanaf nu de klanten. Fire De periode van 2019 en verder, Rendanheyi 3.0,

Vandaag het gesprek met Lefika Otisitswe. Lefika is the founder and CEO of Impulse international B.V. where they calculate the CO2 emissions of different products and organizations and help reduce the emissions. They believe in a Lifecycle thinking approach where "Meten = Weten" (Measuring = knowing). Laten we beginnen… In this conversation with Lefika I learned: why Lefika came from Botswana to the University of Enschede. the quest to find out how much his personal footprint is. quantifying the Life Cycle Analysis and then reducing your footprint. the vulnerable of the ecosystems in Botswana and understanding sustainability. Botswana has 2.3 million inhabitants and is the size of France. going back to Africa and using his knowledge and expertise locally and in Africa. the importance of cooperation in the topic of sustainability. to motivate the countries in developing countries to become more sustainable is difficult. how to prevent the same mistakes in developing countries that the Western world made in their development. traditional African house, mud hut, regulates the temperature without extra technology and energy. Look more into the past and what we can use to develop and adapt. Modernize in a sustainable way. Also, learn from biomimicry like the termite houses to use. How do you know that what are you doing is sustainable? The Life cycle approach makes you think about the complete supply chain. This makes us less susceptible to greenwashing. Eco-efficiency increased the amount of emission with the Jevons paradox. the only way for you to know if something is sustainable is if you measure it (Meten=weten) Life cycle analysis is looking at the full picture. Looking at the macro level of the full supply chain of the service. Lefika and Impulse don't believe in offsetting but only for the unavoidable emissions that we can't reduce. Thriving to be the most scientific-based LCA calculations in the world. 80% of the Dutch consumer would opt for a more sustainable solution. Within Impulse they do the Life Cycle Analysis and advice companies how to reduce their emissions. It is not a name-and-shame idea, but a let's do better initiative. More about Lefika Otisitswe: https://www.linkedin.com/in/lefika-otisitswe-159b3a174/ https://useimpulse.com/2021/03/im-pulse-lefika-otisitswe/  https://www.utwente.nl/en/create/news/2020/11/870654/most-entrepreneurial-student-award-2020-lefika-otisitswe https://www.linkedin.com/company/actonimpulse/ Other resources: Inner Development Goals Sustainable Development Goals Met inner development naar detech technologie – Jan Willem de Graaf Geoffrey Supran and Naomi Oreskes of Harvard University have argued that concepts such as carbon footprints "hamstring us, and they put blinders on us, to the systemic nature of the climate crisis and the importance of taking collective action to address the problem" - Wikipedia Carbon footprint Nul afval met positieve psychologie – Elisah Pals Jevons paradox DenimTex en Enkev Solarge - Eerste circulaire zonnepanelen ter wereld uit Nederland – Gerard de Leede Yumeko - Activist die de keten verandert – Rob van den Dool Dutch Climate Systems - Dit heeft grootste impact om klimaatonwrichting te keren – Ton en Arthur Video van het gesprek met Lefika Otisitswe https://youtu.be/e4n4ljBBQU8 Kijk hier https://youtu.be/e4n4ljBBQU8

Ondertitel van dit boek van Hans Schnitzler is, Een zoektocht naar de geest van digitalisering. Het is een boek dat me aan het denken heeft gezet over het effect van de digitalisering op mijn vrije wil. Hoeveel van mijn besluitvorming en gedrag, wordt beinvloed door digitale oplossingen? Ik heb al veel social media platformen verwijderd uit mijn dagelijkse activiteiten (geen Facebook, Instagram of Twitter accounts meer), maar ik realiseer me nu dat vrijheid veel onrust met zich meebrengt die ik afkoop met digitaal gemak (Whatsapp, Google Maps, Calendar Gmail).  Het is een interessant boek, ook voor ondernemers, het is anders, dun, en zet aan tot nadenken over je handelen en gedrag, en de macht van nerds die steeds groter wordt. Het boek past binnen de Inner Development Goals met name in het domein 'Denken' bij de vaardigheden Kritisch denkvermogen, complexiteitsbewustzijn, perspectieve vaardigheden, betekenisgeving, en lange termijn oriëntatie en visievorming. Het boek heeft de volgende hoofdstukken: Ten geleide: het geval van de lector Welkom in Nerdistan Het nihilisme van de nerd De opstandigheid tegen het menselijk bestaan Uitleiding: het gevecht met onze innerlijke nerd Ten geleide: het geval van de lector In dit hoofdstuk vertelt Hans over een persoonlijk verbazing van hoe een lector PR en social media veel zaken klakkeloos accepteert en niet kritisch nadenkt over wat hij opgeeft voor het gemak van de digitalisering. Het achteloos overlaten van keuzes aan digitale grootmachten en dataverzamelaars. Waarin deze lector zo ver gaat dat hij gerust de privacy op wil geven om de locatie van zijn dochter te zien. Het is een inleiding met een overzicht van het essay in dit boek. In het boek haalt hij vele bekende filosofen, denkers en schrijvers aan. Interessante boeken om te verdiepen, modern en uit de geschiedenis. Wij zijn het browsende dier dat de digitale tredmolen in gang houdt, en dat kan anders. Welkom in Nerdistan De datascheppers geloven niet in personen, maar in gegevens. Wat is het in ons, inwoners van cybertopia, dat we ons gewillig in het digitale maatpak laten naaien, terwijl we steeds beter op de hoogte zijn van de knellende effecten ervan? We denken niet meer in termen van schaarste en nood, maar in termen van oneindige keuzemogelijkheden. Daar past het internet goed bij. Met data vatten we de mens samen en willen gebreken, fricties en onvoorspelbaarheden verwijderen in een digitale comfortzone. De nerd probeert de wereld aan hem aan te passen. De andere mensen zorgen er vooral voor dat software niet meer werkt. Het nihilisme van de nerd Dit deel laat Schnitzler zien dat we de houvast in gelof, in god, zijn verloren. Nu zoeken we het steeds meer in onszelf. Of vertrouwen onszelf onvoldoende en hopen we dat data meer inzicht geeft? Het geloof van dit moment zit in het maakbaarheidsgeloof (meritocratie), dat een gezond en lang leven een individuele verdienste is. Met data kunnen we onderzoeken hoe gezond, fit, moe we zijn. Zoals Sandel ook liet zien, wie niet gezond is heeft dat aan zichzelf te danken en is de gezonde medemens tot last (hogere gezondheidskosten). Het nihilisme is een waarheidscrisis die de mens de vaste grond on der de voeten ontneemt. Het besef dat er geen hoger plan of doel achter het leven schuilgaat en dat de ware aard der dingen onkenbaar is, ontneemt elk geloof zijn geloofwaardigheid en elke overtuiging zijn overtuigingskracht. De opstandigheid tegen het menselijk bestaan De vlucht voor de vrijheid neemt verschillende gedaanten aan. De meeste bekende is opgaan in de massa. Een profiel op LinkedIn als alle andere werkzoekende levert vooral onvrijheid op. De zin van het leven bestaat niet en we zullen dus zelf moeten bepalen hoe we onze individuele levensgangen betekenis geven in een wereld zonder vooraf gegeven betekenis. Wetenschappers, techneuten, politici en denkers zijn al zo'n vijf eeuwen bezig ons te bevri...

Vandaag het gesprek met Ralien Bekkers. Ralien Bekkers werkt met overheden en instituties op het gebied van klimaat. Eerder werkte ze bij de Verenigde Naties en studeerde ze af aan Yale University. Laten we beginnen… In gesprek met Ralien leerde ik: Na het zien van de film An inconvenient truth van Al Gore kwam de grote van de klimaatcrisis enorm binnen. Gelijkgestemden opzoeken en kleine en concrete acties om het gevoel van moedeloosheid om te zetten in, ik ga er in ieder geval iets aan doen. We kunnen ons het niet veroorloven om in de gevoelens van angst te blijven zitten en niets te doen. Effectieve klimaatactie Ayana Elizabeth Johnson: Wat brengt je plezier, wat moet er gebeuren en waar ben je goed in? (boek All we can save) - zoek je eigen klimaatsquad Hoe kan je met samenwerken bijdragen aan de grote veranderingen die in de maatschappij nodig zijn. (niet alleen individueel) Vliegen is het lastigste dilemma haar in combinatie met haar international functie en een partner in de VS. Klimaat staat nog te weinig op de agenda van de ministers van financiën. Als covoorzitter is Nederland nu betrokken om dit te veranderen. Belangrijk is ook de rol van publieke financiering. Wat moedig je aan vanuit de overheid, vervuiling of welzijn en verduurzaming? Wat is niet goed gegaan en wat kun je daarvan leren. Rechtvaardigheid, ongelijkheid en inclusiviteit die nu ontbreken in de maatschappij. Feminien leiderschap voor het oplossen van de klimaatcrisis: 1. Samen werking voor de samenleving 2. Inclusie en empowerment 3. Zorgzaamheid en compassie 4. Ruimte voor emotie en intuïtie 5. Verbinding en systeemdenken 6. Bouwen op en voor generaties 7. Vrouwen- en mensen rechten Voorbeeld leiders voor Ralien zijn Jacinda Ardern , Sanna Marin, Christine Lagarde, Kristalina Georgieva, Ngozi Okonjo-Iweala, Angeline Heine-Reimers, en Wangari Maathai met de Green Belt Movement. Als man je uitspreken en online vrouwen ondersteunen bij haat en aanvallen. Als je economie studeert krijg je nog veel te weinig mee over klimaat, circulair, minderen. Er veranderd te weinig en te langzaam in het leren over dit onderwerp op school en opleidingen. In 2009 is beloofd dat er 100 miljard zou zijn vanaf 2020 voor de armere landen om hun klimaatbeleid te kunnen uitvoeren. Dit is de afgelopen jaren nog niet bereikt. De ontwikkelingssamenwerking wordt nog steeds gedomineerd vanuit de westerse landen dat ze bepalen wat ze moeten doen, omdat ze geld geven. We financieren nog steeds fossiele projecten in het buitenland. Met haar boek jonge vrouwen aanmoedigen om actie te ondernemen. Iedereen wil een goed en waardig leven kunnen leiden. Armoede is onderdeel van het klimaatprobleem. Meer over Ralien Bekkers: https://www.linkedin.com/in/ralienbekkers/ https://www.ralienbekkers.com  https://www.ralienbekkers.com/videos/ Boek van Ralien Zo kan het niet langer (2023) - Tijd voor vrouwen om de klimaatcrisis op te lossen Andere bronnen: TEDx talk 2012 Dordrecht https://youtu.be/beuOA-ScaAc TEDx 2012 Wageningen https://youtu.be/6d3ekFE_L2k TEDx 2013 Maastricht https://www.youtube.com/watch?v=77eZT5lb1UE Met crowdfunding naar Yale https://youtu.be/aG55G2VQXzk All we can save - Ayana Elizabeth Johnson Klimaatactie Extinction Rebellion 27 mei 2023 The Carbon Almanac (EN) of De Klimaatalmanak - Seth Godin Er is leven na de groei - Paul Schenderling Less is more - Jason Hickel Donuteconomie - Kate Raworth Femke Groothuis The Ex’Tax project Nu is het aan ons - Eva Rovers De tirannie van verdienste - Michael Sandel Autokorrektur - Katja Diehl Het begin van alles #boekencast afl 63 Katharine Hayhoe - goede TED talk The most important thing you can do to fight climate change: talk about it Video van het gesprek met Ralien Bekkers https://youtu.be/FHb2I3aTxLk Kijk hier https://youtu.

Vandaag het gesprek met Aldo van Duivenboden. Aldo is onderwijsinnovator bij Saxion Hogeschool. Hij werkt met het motto dat alle mensen zijn geslaagd vanaf hun geboorte en dat het onderwijs de taak heeft om alle mensen te helpen om de plek te vinden in de maatschappij waar ze bijdragen aan anderen en daarmee zelf tot bloei komen. Aldo noemt dat “Purpose driven learning” en pleit voor een ingrijpende transformatie van het onderwijs als basis voor de transformatie die nodig is on de maatschappij. Laten we beginnen… In gesprek met Aldo leerde ik: Een gevoel van betekenis verliezen. De weg naar binnen. Het leven leiden inclusief alle tegenslag. Het feest is als je met het leven om kan gaan zoals het zich voordoet. We leven afgescheiden levens van de verschillende welvaart niveaus. Hou op met jezelf verrijken en kijk wat er aan de hand is. Het profiel van een generalist. De privatisering van de nutsfuncties hadden we nooit moeten doen. Scholen zijn opleidingsfabrieken geworden waar efficiënt mensen doorheen lopen die op een standaard manier worden klaargestoomd worden voor de arbeidsmarkt. Individueel en een bijdrage leveren aan iets dat groter is aan jezelf. Je kan doorslaan in te klantgericht zijn. Waartoe leiden we mensen op? Als mensen plezier hebben in wat ze doen en bijdragen aan een ander, dan kan dat praktische en theoretisch zijn, met individuele talentontwikkeling. De managementwereld, de fabrieksvloer en de logistieke wereld zijn niet meer verbonden. Waarom zou een bestuurder niet iedere week met vijf studenten praten? Ieder mens wil intrinsiek leren. We moeten allemaal leren, niemand weet hoe morgen er uit ziet. Denk bijvoorbeeld aan duurzame ontwikkeling. Als we iedereen door dezelfde wasstraat halen, dan gaat er veel talent verloren (Ken Robinson). Moedig leiderschap in een kwetsbare wereld. Moed is een belangrijke vaardigheid en dat wenst hij iedereen toe. Het gat weten tussen wat we weten en wat we doen dichten. We weten het, maar we doen niets. Moedigheid is makkelijk aan te wakkeren. Op hogescholen valt 40% af. Aldo is voorstander van een nieuw ik-tijdperk. De voorlevende, dienende ik. Ikken maken het verschil in de wereld. Je hebt mensen nodig die zeggen, ik ga vast beginnen. Waar begin jij mee? B-corp is open source, alles omvattend, het is een goed toepasbaar model. Bedrijven bemoedigen om alvast drie stappen te zetten voor positieve impact. Meer over Aldo van Duivenboden: https://www.linkedin.com/in/aldovanduivenboden/  https://www.nieuwe-zaken.nl/ Boek van Aldo Betere business modellen, betere wereld (B-corp) Andere bronnen: What is your mission and inspiration in life? Aldo's choice (video) Gaia lezing Kate Raworth Transavia met stomheid geslagen over eenzijdig kabinetsvoornemen terugbrengen aantal vliegbewegingen Vliegen wordt elitaire bezigheid - De Nooijer CEO van Transavia Boskalis dreigt met vertrek uit Nederland, 'nieuwe wet maakt ondernemen onzeker' "de wet Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Die loopt vooruit op Europese wetgeving waarin aan bedrijven over verantwoord ondernemen verplichtingen worden opgelegd. Berdowski maakt zich met name zorgen over een mogelijke zorgplicht. Bedrijven moeten voorkomen dat hun activiteiten negatieve gevolgen hebben voor zaken als mensenrechten, arbeidsrechten of het milieu. Een rechter zou dat kunnen toetsen." Sir Ken Robinson - Do schools kill creativity? FIRE (Financial Independent Retire Early) MyQuest B Corp Onze rentmeester 2050 – Maurice Beijk Video van het gesprek met Aldo van Duivenboden https://youtu.be/IrdtMQ5vyL8 Kijk hier https://youtu.be/IrdtMQ5vyL8

De ondertitel van dit boek van Michael Sandel is, over de toekomst van de democratie Sandel is hoogleraar politieke wetenschappen aan Harvard University. Hij is professor sinds de jaren 1980s en auteur van verschillende boeken, zoals met 'What Money Can't Buy', en 'The Tyranny of Merit' (2020). De Nederlanse vertaling verscheen in 2021 en we lazen de zevende druk van De tirannie van verdienste. Het is een goed boek met 300 pagina's en een uitgebreid noten apparaat. Het boek geeft je een goed inzicht over de beperkingen van de meritocratie. De gevolgen van het geloof dat je zelf verantwoordelijk bent voor je succes en vindt dat je het dus verdient. Na de proloog en inleiding kent het boek zeven hoofdstukken: Winnaars en verliezers ‘Groot want goed’: een korte geschiedenis van ‘eigen verdienste’ De retoriek van het opklimmen Credentialisme: het laatste aanvaardbare vooroordeel Succesethiek De sorteermachine Waardering voor werk Conclusie Inleiding De inleiding begint met het verhaal over de fraude van ouders die probeerden hun kinderen op elite-universiteiten binnen te krijgen. Sandel laat zien dat de toelating tot een topuniversiteit wordt gezien als de hoofdprijs. Naarmate de ongelijkheid toenam en de inkomenskloof tussen mensen met en zonder universitaire opleiding breder werd, nam het belang van een universitaire graad toe. Hij noemt in de inleiding ook het geloof van de studenten dat je met schitterende cijfers en legitieme referenties werden toegelaten werkelijk op eigen kracht is, maar de rol van geluk en waar ze zijn geboren zien ze over het hoofd.  1 Winnaars en verliezers Interessante analyse van de winst van Trump. Het reële mediane inkomen van mannen in de werkzame leeftijd is $ 36.000, en dat is lager dan 40 jaar geleden. De rijkste 1% verdient meer dan de gehele onderste helft van de bevolking in de VS. In deze tijd is het niet eenvoudig om op te klimmen, zeker niet in de VS, dat is in landen als Denemarken en Duitsland eenvoudiger. Sandel zegt dat de meritocratie een erfelijke aristocratie is. Geen wonder dat de voorstellen in de boeken van Sander Schimmelpenninck en Paul Schenderling interessant klinken, ook in Nederland. Een probleem van de meritocratie is het gevoel dat het oproept bij winnaars én verliezers. Winnaars denken dat ze het zelf hebben gedaan (hoogmoed), verliezers hebben een gevoel van vernedering en ressentiment. Winnaars kijken neer op de verliezers, maar verliezers kijken ook neer op zichzelf. In 1958 voorspelde Young dit al in zijn boek over de meritocratie. 2 ‘Groot want goed’: een korte geschiedenis van ‘eigen verdienste’ Een meritocratische samenleving is inspirerend, het vrijheidsidee, dat je wordt beloont naar de geleverde prestatie. Een interessant hoofdstuk over wat het geloof door de tijd heeft gezegd over verdienen, consumptie en vrijheid, en ook de verschillen tussen de geloven. “De gelukkige is slechts zelden tevreden met het feit dat het lot hem gunstig gezind is geweest.” Weber Interessant is ook onderdeel over hoe het geloof vandaag nog steeds een rol speelt in de VS, zoals bijvoorbeeld pastors die praten over een goddelijke vergelding bij grote rampen. Alsof mensen die rampspoed over zichzelf hebben afgeroepen. Door te geloven word je beloont met rijkdom en gezondheid. MEt als gevolg dat wanneer je ziek of arm bent, dan geloof je dus niet genoeg. Zestig procent van de Amerikanen gelooft dat God wil dat mensen welvarend zijn. Dit geloof in de eigen verantwoordelijkheid zie je ook terugkomen in discussies rondom zorgverzekeringen. Het idee dat je mensen die ziek zijn hogere kosten in rekening brengt. Hogere premies voor de zieken, verlagen de kosten voor de 'goed' levende mensen. De gedachten is dat zij hebben gedaan wat ze moesten doen om hun lichaam gezond te houden. Zoals de argumenten van John Mackey (Whole Foods) tegen Obamacare, we zijn allemaal verantwoordelijk voor ons eigen leven en onze eigen ge...

Vandaag het gesprek met Jan Willem de Graaf. Jan Willem houdt zich bezig met de vraag hoe wij - individuen, ondernemers en ondernemingen - ons gedrag zo kunnen aanpassen, dat we het nettoresultaat van al onze menselijke activiteit kunnen transformeren van niet volhoudbaar (alleen al onze Nederlandse "materiaalverslaving" vraagt om 3,2 keer onze planeet om in de benodigde grondstoffen te voorzien, onze energieverslaving leidt tot gevaarlijke opwarming van de planeet, etc.) naar volhoudbaar. In het onderzoek van Jan Willem is duidelijk geworden dat dit niet alleen een economische kwestie betreft - van economie naar ecologie, van ego naar eco, ofwel naar betekeniseconomie - maar bovenal een technologisch en individueel menselijk vraagstuk.  De Inner Development Goals benadrukken de noodzaak van (psychologische) gedragsverandering om de Sustainable Development Goals te kunnen gaan halen, maar hoe vertaal je dit naar de miljoenen kleine transities op het niveau van individuen en ondernemingen, in impactondernemen? Jan Willem werkt intensief samen met Aldo van Duivenboden van de Saxion Onderwijs Innovatie hub en met Arjan Middelkoop van ROZ-groep. Laten we beginnen… In gesprek met Jan Willem leerde ik: Studenten toegepast psychologie zien dat het met de wereld niet goed gaat. Sinds 2010 komen er meer mensen om bij zelfdoding dan aan gewelddadige doden (verkeer of oorlogen). Hoe kunnen we naar een volhoudbare wereld komen? Waarom gebruiken we zoveel materialen? Zelf de regie nemen is belangrijk in de wereld van morgen. Niemand heeft alle antwoorden. Op dit moment gebruiken we meer dan alle antropogene massa voor mens gemaakte producten. Een ijzerdeeltje zit of in een organisme of in een apparaat. Door de toename van mens gemaakte producten nemen we een stevige hap uit alle materie. We zijn in oorlog met de ecologie (Godfrey Reggio). Aangezien we zelf deel uitmaken van deze ecologie is dit niet volhoudbaar. De 'Greta Thunberg'-generatie. Jongen mensen weten het heel goed. Technologie is de bron van het probleem. Dat willen we niet horen, want we verwachten de oplossing uit de technologie. De-tech technologie. Het verminderen van technologie. Hoe kun je denken dat we 8 miljard mensen op de aarde hebben en dat we arbeidskracht te kort hebben? Het is een noodzaak om te stoppen met groeien. De stad is een complex dynamisch systeem. Leven is een opstand tegen de entropie. We willen geen stabiliteit, want we zijn onderdeel van de natuur. De stad is een magneet die bronnen moet aantrekken en moet groeien. De intrinsieke motivatie van de stad om te groei is mogelijk met technologische vooruitgang. Mensen verschil met andere apen, daarvoor hebben wij de hefboom, taal en vuur nodig. We zijn een schaarste dier die onzekerheden kent. Economie, handelen en ruilen is een gevolg van specialisme. Er hebben gemeenschappen 6.000 jaren geleefd met dezelfde technologie, maar die ze niet gebruikt hebben. (Het begin van alles) De wereld heeft 43 steden die groter zijn dan 10 miljoen inwoners. Nederland heeft niet eens een middelgrote stad. Als we zo doorgroeien zijn dat in 2050, 100 grote steden. Wat betreft voeding kunnen we ruimschoots 10 miljard mensen huisvesten, mits we ophouden dat iedereen continu vlees moet eten. We moeten leren om de metabole processen vertragen en ons metabole ritme aan te passen. Ons verbinding met elkaar is verslechterd. Wij zijn hersenen aan een beeldscherm geplakt (Ruud Steltenpool). Maar we zijn veel meer dan dat. We worden aan elkaar gelijk gemaakt door de technologie die ons beheerst. Technologen zijn belangrijker in de wereld van morgen, waar we veel minder technologie hebben. Het grote probleem van automobiliteit is niet de brandstof maar zijn de wegen die we daarvoor nodig hebben. Als we nieuwe dingen uitvinden, moet je gelijk vragen wat gaan de loslaten? Technologie is de olifant in de kamer.

Vandaag het gesprek met Elisah Pals. Elisah is klimaatpsycholoog en heeft een fascinatie voor menselijk gedrag en hoe je dit op een positieve manier kunt beïnvloeden. In 2018 startte ze het burgerinitiatief Zero Waste Nederland, nadat ze zelf al 2,5 jaar afvalvrij leefde. Op een met plastic bezaaid strand realiseerde ze zich dat dat afval symbool staat voor hoe wij als mensheid met onze planeet omgaan. Ter plekke besloot ze haar slagkracht te gaan vergroten en haar tips en inzichten te gaan delen, gebruikmakend van positieve psychologie. Zo ontstond de afvalvrije burgerbeweging Zero Waste, die inmiddels duizenden mensen telt. Elisah richt zich op afvalpreventie en verspilling in de breedste zin van het woord. Daarbij inspireert zij ook tot het vormgeven van een samenleving waarin niet consumptie, maar ecopositiviteit centraal staat. Laten we beginnen… In gesprek met Elisah leerde ik: Over voor- en nascheiding, nu mensen een PMD container hebben ervaren ze dat ze bewuster zijn van al het plastic dat ze kopen. Ze is niet van de bewustwording, maar van het handelingsperspectief en gedragsverandering. Bewustwording zonder gedragsverandering heb je niet zoveel aan. Bewustwording zonder actie leidt tot moedeloosheid. Het gevoel ik kan hier toch niets aan doen in mijn eentje. Glas en metaal kan bij recyclen 100% kwaliteit behouden. Er moet wel energie bij om te recyclen. Bij plastic is dit veel lastiger. Problemen oplossen, nadat je ze gecreëerd hebt is vaak een verdienmodel. Kijk bijvoorbeeld naar de marktwerking in de zorg. Er wordt veel ingezet op mensen beter maken, maar heel weinig op preventieve zorg. (luister ook het gesprek met Chantal Walg hierover) Voor preventie kunnen we bijvoorbeeld een suiker- en vleestax invoeren, zouden we moeten stoppen me het gebruik van pesticiden in de landbouw. We weten dat het slecht voor ons is. Het is moeilijk om financiering te krijgen voor de hogere R-ladder strategieën. Het economische systeem zou niet moeten gaan over financiële waarde, maar wat waardevol is iets heel anders kan zijn, zoals gezondheid, biodiversiteit, geluk, rust en ruimte. Het is heel moeilijk om je te wapenen tegen de marketing machine van bedrijven. Marketing verbieden is één, maar sommige producten vanuit de overheid verbieden omdat ze slecht zijn. Zoals vanuit de EU nu wegwerp bestek en bordjes, plastic rietjes, wattenstaafjes en ballonstokjes. Het bedrijfsleven is niet moreel gemotiveerd, maar is financieel gemotiveerd. Veel mensen in de bedrijven willen wel, maar uiteindelijk zullen ze altijd kiezen voor financieel gewin, dus leg ze regels op. Ze vragen er zelf om. Voor het morele handelen hebben we de overheid nodig. Zij moeten een gezonde leefomgeving voor de burgers realiseren. Welzijn en welvaart groeien steeds verder uit elkaar. Tijd verkopen aan een baas om te leven. Een normaal leven leiden waar mensen zich ook aan kunnen spiegelen. In de maatschappij, niet er naast. Zodat mensen kunnen aansluiten. Veel van wat ze doet, doet ze vanuit empathie. Ze wil mensen helpen. Daarom gebruikt ze ook zo mogelijk positieve psychologie. 6000 mensen in de Koop een jaar niks nieuws challenge Ze ziet het als haar rol om een punt op de horizon van mensen te zijn en een beweging te starten zodat ze het gevoel hebben dat ze het niet alleen doen. Wat helpt is om afspraken te maken met een bepaalde tijdelijkheid, zoals ik ga twee jaar niet vliegen en dan kijk ik weer. Of een maand lang de auto laten staan en alles met de fiets en het OV. Waar zitten de haakjes om de beweging die er al is te versterken? Doordat ze ging letten op wat ze at, en overschakelde naar producten van de markt en uit de moestuin ontdekte ze per ongeluk dat ze de helft minder afval had. Calimero-complex, ik ben klein en het probleem is zo groot. Op het strand vol met plastic besloten hoe ze haar cirkel van invloed groter kan maken.

Het boek van Arjen van Veelen bestaat uit hoofdstukken die eerder zijn geplaatst als essays op de Correspondent. Het boek lees lekker weg, is interessant en leerzaam. Arjen neemt je mee in zijn terugkeer naar de stad Rotterdam, en de geschiedenis en ontwikkeling van Rotterdam. Je leert over de verandering van de havenstad en de inwoners. Het boek heeft 30 hoofdstukken, met ongeveer 10 pagina’s per hoofdstuk waardoor je eenvoudig een hoofdstuk leest. In het eerste hoofdstuk vertelt hoe Arjen met zijn gezin terugkeert naar zijn geboortestad. In het hoofdstuk over de postbode maak je kennis met Ahmed. Je leest over de Tweebosbuurt waar sociale huurwoningen plaats moeten maken voor nieuwe woningen. Met Ahmed maak je via Arjen kennis van wijken en mensen met name aan de onderkant van de maatschappij. Hoe de Post NL nu werkt met alleen maar tijdelijke contracten en verslechterende arbeidsomstandigheden. Rotterdam is de hoofdstad van het hokjesdenken. Een algoritme dat bepaald of je kansarm of kansrijk bent, of er ruimte voor je is in de stad, in bepaalde wijk of beter van niet. In het hoofdstuk over de huizendief komen we terug in de wijk waar Vestia probeert de laatste bewoners uit de Tweebosbuurt te krijgen. Waar tegelijkertijd krakers proberen woonruimte te claimen. Vanaf hoofdstuk 8 leer je over de havens, schepen, lossen en havenarbeiders. Arjen vertelt over de verandering op de schepen door de standaardisatie van de containers, schepen die steeds groter worden, het lossen dat grotendeels is geautomatiseerd, maar niet helemaal. Door deze standaardisatie kunnen de schepen steeds groter worden, met steeds minder bemanning. De veranderende wetgeving waardoor schepen onder de vlag van bepaalde landen konden varen met andere eisen, de bemanning op deze schepen komt het meest uit de Filipijnen. Bemanningsleden die maanden van huis zijn en het grootste deel van het geld naar huis sturen. Arjen gaat aan boord van een schip onder de Nederlandse vlag, waar de menselijke maat nog steeds geldt, maar dit is een uitzondering in deze wereld. Hoofdstuk 11 verteld over een bom onder de stad en de oorlog. Bijzonder is dat de bekende foto van het platgebombardeerde Rotterdam met de kerk in het midden, een foto is van jaren na de oorlog is. Er hadden 144 historisch waardevolle panden de oorlog overleeft, maar die moesten alsnog tegen de vlakte om ruimte te maken voor de nieuwe stad. "Alles was ten prooi gevallen van het ongebreidelde liberalisme en de zucht om geld te verdienen" (De Groene Amsterdammer). Ruim baan voor de nieuwe economie. De oude stad had zelfs grachten en bomen, zit Arjen in de film uit 1928, 'De stad die nooit rust' (Audor von Barsy). Tussen 2001 en 2021 verdwenen 25.000 sociale huurwoningen in Rotterdam, en tot 2030 moeten dat er nog 20.000 meer worden. De stad wordt steeds meer overgenomen door (buitenlandse) projectontwikkelaars. Het hoofdstuk over het sentiment van de zinken vuilnisemmer gaat over consumeren en het afval dat we daarmee produceren. Vroeger hadden we één zinkenemmer afval per week. Nu leven we in een wereld van drukte en gemak. Sinds de jaren vijftig is de gemiddelde hoeveelheid huisvuil per Nederlander verviervoudigd. Arjen heeft met zijn gezin gemiddeld vijf vuilniszakken per week. Mooi stuk in dit hoofdstuk over het leven van de ouders van Arjen, waar het niet ging om competitie of winnaars en verliezers. Ze waren niet bezig met het beste uit zichzelf te halen, maar werkten vooral aan het beste uit hun omgeving halen. In hoofdstuk 15 verteld Arjen meer over het einde van de welvaartsstaat in 1982 met Ruud Lubbers. De onzichtbare hand van de vrije markt zou de wereld eerlijk reguleren en iedereen zou profiteren. Hier noemt hij ook Lean, The Toyota way en Kaizen. Een race naar de bodemprijzen, ten koste van de planeet en de mens. De paradox van Jevons verteld dat efficiëntie winst niet wordt gebruikt om te minderen, maar vooral om nog meer te produceren en verbruiken.