30NOW - Meditatie voor iedereen

Aan de keukentafel buigen Joost en Eveline zich dit keer over het onderwerp van "juist levensonderhoud", een belangrijk aspect van het achtvoudige pad. Hoe verdien jij je brood? Lukt dat op een "juiste" of liever een heilzame manier? Een manier die zo min mogelijk schade veroorzaakt, anderen niet benadeelt, maar mogelijk zelfs helpt?De Boeddha was hier duidelijk over: het verhandelen van wapens is geen "juiste" manier om je geld te verdienen. Maar het is veel subtieler dan dat, bespreken Joost en Eveline. Als leraar voor een klas met 30 pubers moet Joost bijvoorbeeld aandacht besteden aan hoe hij spreekt en wat zijn intenties zijn: wil hij de populaire leraar zijn of het belang van zijn leerlingen dienen? Eveline kwam zichzelf ook tegen als journalist, toen ze een kritische recensie schreef die hard aankwam bij de betrokkene. Onbedoeld en ongewild veroorzaakte ze schade, maar het is belangrijk om daarvan te leren.Luister mee en laat je inspireren: denk na over jouw leven en jouw manier van levensonderhoud!

Joost zit dit keer met Bart van Melik aan de keukentafel. Normaal gesproken zou Bart nu in New York zijn, waar hij meditatielessen geeft aan oorlogsveteranen, jongeren in daklozenopvang en tieners op openbare scholen. Bart is getraind door Joseph Goldstein, Carol Wilson en Gregory Kramer (voor Insight Dialogue), een vorm van relationele meditatie-oefening.In deze aflevering nemen Joost en Bart je mee in het ontstaan van de online 6-weekse cursus 'Een leven gericht op ontwaken'. De inspiratie voor de cursus komt voort uit het refrein van het Satipatthana Sutta. Hierin leert de Boeddha het actief en gericht toepassen van mindfulness bij het waarnemen van verandering en zelfloosheid.Bart en Joost, beiden vader en met een rijk sociaal leven, delen hun ervaringen met het toepassen van mindfulness in interpersoonlijk contact. Ze bespreken ook de waardevolle reflectie 'Dit is niet van mij', een onderdeel dat wekelijks wordt geoefend binnen de cursus. Benieuwd naar momenten waarop ze zelf de oefening even helemaal kwijt zijn? Luister naar aflevering #11: 'Dit is niet van mij'.Je kunt direct beginnen met de Verdiepingsreeks: 30now.nl/een-leven-gericht-op-ontwaken-vr. Voor meer informatie over de eerdere live cursus kun je terecht op: 30now.nl/een-leven-gericht-op-ontwaken.

Helden op het soms moeilijke pad van meditatie, die hebben we hard nodig. In deze podcast bespreken Joost en Eveline samen wie hun grootste helden zijn. Denk daarbij aan meditatieleraren, rolmodellen, boeddhisten of andere mensen die hen zijn voorgegaan op de weg van mindfulness en boeddhisme, en anderen zo mooi kunnen bemoedigen tijdens hun eigen reis.Maar wat maakt iemand eigenlijk een held? In ieder geval ontbreekt bij zo'n persoon vaak het 'ego'. Ze hebben veel wijsheid, vriendelijkheid of dienstbaarheid, of zelfs allemaal. Een held belichaamt deze kwaliteiten en beperkt zich niet tot mooie woorden. Door hun voorbeeld helpen ze ons om deze eigenschappen ook zelf te ontwikkelen.In deze zeer persoonlijke podcast vertelt Joost over zijn oom en tante, hippies die een heel ander leven leidden dan hij kende uit zijn jeugd, en over inspirerende leraren uit Birma en Nederland. Eveline bespreekt haar eigen helden en heldinnen, waaronder de boeddhistische leraar Pema Chödrön. Deze wijze en geestige bestseller-auteur heeft onlangs weer een nieuw boek uitgebracht, zelfs op haar tachtigste! En Eveline en Joost mogen vijf exemplaren van dat boek weggeven, aangeboden door de uitgever! Dus luister zelf, laat je inspireren en ontdek aan het einde hoe jij kans kunt maken op dit geschenk.

Eveline Brandt zit in deze aflevering alleen aan de keukentafel, omdat Joost van den Heuvel Rijnders niet op 1,5 meter afstand van haar kon plaatsnemen. Helaas, maar het onderwerp van deze podcast kan je opvrolijken: Vreugde in tijden van Corona. Met een knipoog, of liever een diepe buiging naar Gabriel Garcia Marquez en zijn prachtige boek Liefde in tijden van cholera.Hoe kunnen we vreugde blijven ervaren in deze uitdagende tijd? Het boeddhisme beschrijft verschillende manieren! Dus, hoewel dit ongetwijfeld een moeilijke en soms verdrietige periode is voor ieder van ons, zijn er nog steeds talloze mogelijkheden om vreugde van binnenuit te ontwikkelen. Denk aan het ervaren van dankbaarheid, het beoefenen van mindfulness, het cultiveren van liefdevolle vriendelijkheid en nog veel meer mogelijkheden die Eveline Brandt in deze aflevering bespreekt. En interessant genoeg, wat het boeddhisme eeuwen geleden al aanreikte als inzichten, wordt tegenwoordig ook bevestigd door wetenschappelijk onderzoek: we kunnen ons eigen welbevinden aanzienlijk verbeteren! Dus luister en dans mee met Eveline aan het einde van deze podcast.

In dit keukentafelgesprek met Frits Koster worden de verschillende aspecten van compassie besproken. Compassie is niet alleen mild en toegeeflijk. "Als ouders geen grenzen stellen aan hun kinderen en altijd toegeven, worden het koekiemonsters," zegt Frits Koster. Het stellen van wijze grenzen kan ook vriendelijk zijn, zowel voor onszelf als voor anderen. Het vergt moed om voor onszelf op te komen en bijvoorbeeld aan onze werkgever aan te geven dat onze grens is bereikt. Dit wordt ook wel heldhaftige compassie of 'yangcompassie' genoemd - krachtig en moedig. "In die mooie glossy magazines zie je het vaak: gefotoshopte dames met een hemelse glimlach en perfecte lijnen die zeggen: ja, ik beoefen zelfcompassie, heerlijk! Maar in de praktijk ziet het er soms anders uit. Het vereist moed en bereidheid. Compassie heeft ook te maken met vriendelijkheid ten opzichte van de moeilijke of pijnlijke aspecten van ons leven."De training van compassie gaat hand in hand met de beoefening van mindfulness. "In het boeddhisme bestaat er een mooie metafoor. Net zoals een vogel twee vleugels nodig heeft om te kunnen vliegen, heeft een mens twee vleugels nodig om innerlijke en uiterlijke ruimte te realiseren: de vleugel van wijsheid en de vleugel van compassie."Compassie blijkt ook zeer ondersteunend te zijn bij het omgaan met onze eigen tekortkomingen. Beide meditatieleraren aan deze keukentafel stotteren soms en kunnen er zelf hartelijk om lachen.

Tegenwoordig lijkt bijna iedereen koortsachtig op zoek naar geluk en is het gretig aan het tentoonstellen op sociale media. Geluk wordt vaak gezien als iets wat we individueel kunnen "verwerven" door de juiste partner te vinden, ons droomhuis met een zwembad of de ideale baan. Ondertussen waarschuwen psychiaters zoals Dirk de Wachter dat dit een vruchteloze weg is, zoals hij betoogt in zijn recent uitgebrachte boek 'De kunst van het ongelukkig zijn'.Welke weg is dan wel heilzamer? Zowel de boeddha als denkers zoals Aristoteles benadrukken dat het belangrijker is om een goed leven te leiden. Een leven waarin rechtvaardigheid, vrijgevigheid en verbondenheid centraal staan. Joost en Eveline sluiten zich hierbij aan en brengen samen in kaart welke "condities voor geluk" we met aandacht en geduld kunnen ontwikkelen in ons leven. Dit zonder garantie dat de zaadjes die we planten ook daadwerkelijk tot geluk zullen leiden. Dus in plaats van ons te richten op geluk als eindresultaat, zouden we ons beter kunnen richten op het beoefenen van meditatie, dankbaarheid, vrijgevigheid en dienstbaarheid. Wie weet welke mooie dingen er dan nog op ons pad kunnen komen.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen de boeddhistische wereld: helaas is dit een probleem dat we maar al te goed kennen. De afgelopen jaren zijn er meerdere schandalen naar buiten gekomen, zowel in binnen- als buitenland, waarbij boeddhistische leraren betrokken waren. In deze aflevering bespreken Joost en Eveline dit zorgwekkende fenomeen.Deel jouw reactie of vraag op 30NOW.nl/podcast.

Op 1 januari zitten Eveline en Joost samen aan de keukentafel om te discussiëren over iets wat veel mensen bespreken op die dag: goede voornemens. Maar zijn die eigenlijk zinvol, behulpzaam en heilzaam voor ons? Eveline denkt van niet. Ze betoogt dat dit een gebrek aan compassievolle zelfzorg is, omdat de verwachtingen vaak te hoog liggen en we onszelf vaak streng benaderen. Hoewel ze "goede" voornemens worden genoemd, impliceren ze vooral dat er iets "fout" is aan ons. Joost is het hier niet helemaal mee eens en deelt zijn visie op een "stevig" voornemen, waarmee we onszelf daadwerkelijk kunnen motiveren en vooruitgang kunnen boeken op het meditatiepad. Worden Joost en Eveline het uiteindelijk eens? Luister zelf!

Edel Maex is een psychiater, Zen-leraar en een pionier van mindfulness in België en Nederland. In de jaren negentig maakte hij kennis met het werk van de Amerikaanse Jon Kabat-Zinn, de grondlegger van mindfulness, en introduceerde hij zijn methoden bij een breder publiek in België. Momenteel werkt Maex in het ZNA-ziekenhuis in Antwerpen, waar hij de Stress Clinic leidt.In deze podcast richt hij zich voornamelijk op zijn programma 'Mindful communiceren'. Deel jouw reactie of vraag op 30NOW.nl/podcast.

Waarom zou je eigenlijk elke dag 20, 30 of 40 minuten willen besteden aan stilzitten op een meditatiekussen of een stevig meditatiebankje, met gesloten ogen en gerichte aandacht op de ademhaling? In onze tijd streven we meestal naar resultaten en opbrengsten in alles wat we doen. Maar hoe zit het dan met meditatie? Met geduld en vertrouwen zal het zeker ook iets opleveren, maar wat precies?Luister naar aflevering 3 van onze serie keukentafelgesprekken over mindfulness, meditatie en boeddhisme.Deel jouw reactie of vraag op 30NOW.nl/podcast.