Dit is de Bijbel

De Vader, de Zoon en de Heilige Geest, dat is wie God volgens christenen is. De drie-eenheid is de absolute kern van het christendom, maar op het eerste gezicht staat het nergens in de Bijbel. Is dat niet raar? Welke aanleiding geeft de Bijbel om te denken dat God drie-enig is? En waarom verandert dit idee alles? David Boogerd vraagt het theoloog en hoogleraar Arnold Huijgen. Hij noemt de drie-eenheid 'de belangrijkste leer van het christelijke geloof'.

Deze laatste aflevering van het seizoen gaat over het belangrijkste christelijke feest: Pasen. Maar het is ook een schokkend feest, met een gewelddadig verhaal over een executie. Waarom moest Pasen op zo’n bloederige manier verlopen? Waarom met zoveel geweld? Kon dat niet anders? Kon God in Zijn almachtigheid niet gewoon zeggen: 'Ik vergeef jullie' zonder dat er bloed moest vloeien? En waarom was Jezus zó bang dat Hij bloed zweette, was dat puur vanwege het fysieke lijden van de kruisiging of was er meer aan de hand? Wat gebeurde er nou écht aan het kruis? David Boogerd vraagt het theoloog en hoogleraar Arnold Huijgen. En als het Pasen is, zal het vast ook niet bij de kruisiging blijven…

De Heilige Geest heeft iets ongrijpbaars, iets mysterieus. As je door de Bijbel gaat is de Heilige Geest misschien wel een van de meest fascinerende geheimen van het christendom. Een geheim dat letterlijk aanwezig is van de eerste tot de laatste bladijzde van de Bijbel. Het is een misvatting dat de Heilige Geest pas bij Pinksteren ten tonele verschijnt, want ook in het Oude Testament zijn er boeiende teksten over de Geest van God.De Heilige Geest wordt vaak 'trooster' genoemd, dat klinkt prachtig maar in deze aflevering ontdek je ook dat er 'een randje' aan de Heilige Geest zit. Hij wordt ook geassocieerd met schokkende gebeurtenissen in de Bijbel, en waarom zegt Jezus dat God alle zonden kan vergeven behalve de zonde tegen de Heilige Geest?David Boogerd vraagt het theoloog en predikant Almatine Leene.

Zijn betogen doen soms denken aan die van een cabaretier. Amos behoort to de meest kunstige boeken van de Bijbel. Veel mensen denken bij de profeten vaak aan de grote namen als Jesaja, Jeremia of Ezechiël, maar Amos was de eerste. Hij schreef als eerste Bijbelse profeet zelf zijn woorden op. En misschien is hij ook wel de meest actuele, hij spreekt over thema's van nu.Hij verdedigt gerechtigheid, stelt ongelijkheid en hypocrisie aan de kaak en gebruikt soms nogal grof taalgebruik. Amos leest soms als een donderpreek, en het beeld dat geschetst wordt van God is beklemmend. Toch is het ook een geliefd boek, met een wereldberoemde regel die geciteerd werd door Martin Luther King in zijn 'I Have A Dream' speach. David Boogerd bespreekt Amos met theoloog en hoogleraar Stefan Paas, die jaren van zijn leven heeft gewijd aan het bestuderen van deze fascinerende profeet.

Je moet dit onderwerp niet onderschatten. Eten en drinken in de Bijbel is geen kwestie van leuke recepten en gezellige onderonsjes, veel vaker is het een zaak van leven en dood. De maaltijd delen heeft een belangrijke sociale dimensie en soms is het haast politiek. ‘Jezus is mede vermoord voor de maaltijden die hij at, en met wíe Hij ze at', zei een theoloog.En wat te de denken van misschien wel de meest beroemde maaltijd ooit: het laatste avondmaal. In deze aflevering blijkt dat wij dat tegenwoordig heel anders doen dan de vroege kerk, is dat niet raar? Hoe ging men in Bijbelse tijden om met eten, en wat at men überhaupt? Ook stuiten we in deze podcast op een onvermoede link tussen afvallen en bidden. David Boogerd gaat in gesprek met theoloog en 'calvinistische Bourgondiër' Arnold Huijgen over eten en drinken in de Bijbel.

Een fascinerend en briljant meesterwerk wordt het genoemd: het Bijbelboek Ruth. Maar het is ook gewoon een meeslepend verhaal. Een oud verhaal, dat een interessant inkijkje geeft in de cultuur en gebruiken van die tijd, maar ook met veel actuele thema’s. Het gaat over vluchtelingen, man-vrouwverhoudingen, loyaliteit en het overstijgen van culturele en maatschappelijke barrières. Word je boos op God of blijf je op hem vertrouwen?Theoloog Almatine Leene is gegrepen door dit boek en sprak er onlangs zelfs over met koning Willem-Alexander. In deze podcast heeft ze een wat minder koninklijke gesprekspartner, namelijk David Boogerd.

Praat je over de Bijbel, dan praat je ook al snel over koningen. Koningen als Saul, David en Salomo spreken tot de verbeelding. De verhalen zijn prachtig, meeslepend met vrijwel altijd een diepere laag. Want waarom vond God in de Bijbel het idee van koningen eigenlijk juist een heel slecht idee? En wat is de radicaal nieuwe manier waarop de Bijbel het koningschap – en daarmee ook de regering – vormgeeft? Wat is de relevantie voor nu van al die prachtige verhalen over koningen?David Boogerd vraagt het theoloog Koert van Bekkum, hoogleraar aan de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven.

'Er is een tijd voor oorlog en een tijd voor vrede', zegt Prediker al. Nu lijkt het tijd voor oorlog, sinds het Rusland van Poetin Oekraïne is binnengevallen. Het leidt tot verschrikkelijke taferelen zoals we die lang niet in Europa gezien hebben. Wat kan je in zo'n bizarre en angstige tijd nou beter doen dan de Bijbel erbij pakken? De Bijbel is doordrenkt van oorlog. Zijn er Bijbelse situaties die lijken op wat er nu in Oekraïne gebeurt? Wat staat er in de opvallende oorlogswetten van de Bijbel? En hoe verhoudt de oorlogszucht in de Bijbel zich tot de vredelievende woorden van Jezus? Waar vinden we hoop? David Boogerd vraagt het professor theologie Arnold Huijgen.

"Jezus heeft niet echt bestaan'. 'Jezus was gewoon een wijze man die pas later door christenen goddelijk is gemaakt.' en 'Jezus bleef altijd aardig'. In deze aflevering praten we over Jezus, en dan vooral over de veel gehoorde misverstanden die er over Jezus zijn. De Bijbel geeft een gelaagd beeld van Jezus, de vier evangelisten schetsen geen uniform portret van de man uit Nazareth. Hoe ga je daarmee om? In deze aflevering stuiten we onder andere op een scheldende Jezus, die misschien ook niet de meest logische messias was. 'Wie zeggen de mensen dat Ik ben?', vroeg Jezus zelf al. David Boogerd gaat in gesprek met theoloog Almatine Leene, die ook college geeft over christologie en verschillende 'Jezusbeelden'.  

Als je ooit de hele Bijbel hebt doorgelezen, weet je dat er wetten zijn. Heel veel wetten. 613 om precies te zijn. Sommige van die wetten zijn ronduit raar (want waarom mag je niet kleding dragen van twee stoffen? Of meerdere gewassen verbouwen op dezelfde akker?). Maar erger nog dan deze rare wetten, zijn de wetten die barbaars lijken (Waarom moeten opstandige jongeren gestenigd worden? En waarom zijn er wetten die slavernij toestaan?) .Kortom: die wetteksten in de Bijbel, we slaan ze vaak maar wat graag over. Maar daar gaan we nu iets aan doen! Want op een of andere manier vinden theologen die wetten vaak fascinerend, waarom? Wat moeten we met die rare en ogenschijnlijk barbaarse wetten? Waarom laten de meeste christenen die wetten links liggen? En zijn er eigenlijk ook mooie wetten?David Boogerd vraagt het theoloog Koert van Bekkum, hoogleraar aan de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven.