Dit is de Bijbel

Heeft wetenschap de Bijbel ontkracht? Laten ontdekkingen als de oerknal en de evolutietheorie zien dat de Bijbel het fout heeft als het gaat om het ontstaan van de kosmos? De Bijbel is een boek vol wonderen, maar kan je die nog serieus nemen in een wetenschappelijk wereldbeeld? Kortom: gaat de Bijbel wel samen met moderne wetenschap – en als ze in conflict lijken – wat geef je dan voorrang: wetenschap of de Bijbel?David Boogerd gaat in gesprek met Gijsbert van den Brink, hoogleraar Theologie & Wetenschap aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en initiatiefnemer en samensteller van de Wetenschapsbijbel.

De wereld is vaak een donkere plek, en ook de Bijbel schuwt die donkerte bepaald niet. Maar de Bijbel is ook hét boek van de hoop. Vergis je niet, deze hoop is geen goedkope, zoetsappige positiviteit, het is doorleefd en veegt het lijden niet weg. Maar waar is deze hoop op gebaseerd?  David Boogerd gaat in gesprek met theoloog en 'hart- en zielzorger' Margriet van der Kooi. Zij schreef veel over pastorale psychologie en naar aanleiding van haar werk als geestelijke in ziekenhuizen en psychatrie schreef zij het boek 'Het kleine meisje van de hoop'. Margriet van der Kooi nam ons eerder in 'Dit is de Bijbel' mee langs het lijden in de Bijbel. Nu laat ze zien waar de hoop te vinden is.

Hosea is misschien wel het moeilijkste boek van de Bijbel. Het staat vol van aanklachten, strafaankondigingen en angstaanjagende symbolen zoals God als verscheurende leeuw en zelfs als ziekte). Toch wordt Hosea ook de ‘profeet van de liefde’ genoemd, want het is ook een hartstochtelijk en hartverscheurend boek waarbij God zich soms zo kwetsbaar opstelt dat je haast medelijden met hem krijgt. Hosea bevat misschien wel een van de mooiste hoofdstukken uit de Bijbel, maar het boek is toch vooral bekend omdat God Hosea de opdracht geeft om te trouwen met een hoer. David Boogerd gaat in gesprek met theoloog Stefan Paas, hij is hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam en de Theologische Universiteit Kampen.

Het thema Israël roept vaak controverse op maar in de Bijbel kan je er niet omheen: God heeft Israël uitgekozen en een groot gedeelte gaat over het verbond tussen beide.Waarom vond God het nodig om een volk ‘uitverkoren’ te maken en – zoals het lijkt - voor te trekken? Leert de Bijbel ons om Israël onvoorwaardelijk te steunen? Hebben joodse mensen Jezus ook nodig of hebben zij een apart pad tot God?Grote vragen die journalist David Boogerd afvuurt op theoloog Arnold Huijgen, hoogleraar aan de Protestantse Theologische Universiteit.

Wat is de kern van de boodschap van Jezus? Als Jezus in het Bijbelboek Markus het evangelie samengevat, gaat het niet over het kruis of de hemel, maar over het koninkrijk. Het koninkrijk van God, Jezus spreekt er voortdurend over. Maar wat wordt er met dit koninkrijk bedoeld? De Bijbel laat zien dat alles er anders is dan de aardse koninkrijken. Het is de omgekeerde wereld. En het meest bijzondere: de Bijbel beschrijft het koninkrijk niet als toekomstig, het koninkrijk is nu!Journalist David Boogerd in gesprek met theoloog en predikant Almatine Leene.

Mensen die de Bijbel saai vinden, moeten nodig eens Rechters lezen. Voordat Gods volk roemruchte koningen had als David en Salomo, werd het geregeerd door zogenoemde ‘rechters’, of misschien beter gezegd: krijgsheren en maffiabazen. Het boek Rechters leest als een achtbaan met kleurrijke figuren als Gideon, Simson (was hij de eerste zelfmoordterrorist?) en krachtige vrouwen als Debora. Het boek vertelt een onthutsend verhaal en kent misschien wel de meest schokkende passages uit de hele Bijbel. Wie is de God van het bijbelboek Rechters? David Boogerd vraagt het theoloog Koert van Bekkum, hoogleraar aan de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven.

Het is een van die grote vragen: Wat is de mens? Zijn wij een lichaam - ons brein - zoals tegenwoordig vaak gedacht wordt? Of is de mens ten diepste een ziel of een geest? Wat zegt de Bijbel daarover? En wat blijft er van ons over als we sterven?David Boogerd vraagt het theoloog Martine Oldhoff, zij is gepromoveerd op de ziel in de Bijbel en maakt speciaal daarvoor haar opwachting in Dit is de Bijbel.

Theoloog Arnold Huijgen, hoogleraar aan de Protestantse Theologische Universiteit, verdiept zich in de intrigerende figuur van de satan. Hij bespreekt de complexiteit van satan in de Bijbel en de invloed van C.S. Lewis op ons begrip hiervan. Verder wordt de geestelijke strijd en de rol van gevallen engelen verkend, evenals de morele implicaties van verraad en de gevaren van hoogmoed. Huijgen benadrukt het belang van gebed en zelfreflectie, en hoe we kunnen omgaan met demonische invloeden in het moderne leven.

Stefan Paas, theoloog en hoogleraar gespecialiseerd in het Oude Testament, duikt in de schoonheid en complexiteit van deze oudere Bijbelboeken. Hij bespreekt hoe moderne lezers vaak worstelen met de rijkdom en diepgang van deze teksten. De invloed van het Oude Testament op het Nieuwe Testament wordt belicht, evenals belangrijke thema's zoals liefde, lijden en sociale rechtvaardigheid. Paas pleit voor een creatieve en open benadering, waardoor de blijvende relevantie en betekenis van deze eeuwenoude verhalen naar voren komen.

Hoort dit boek wel in de Bijbel? Die vraag is regelmatig gesteld over Esther, een spannend en bij vlagen komisch Bijbelboek over een joods weesmeisje dat koningin van het machtige Perzië wordt.  Een boek met veel drank, seks en moord, maar het is opvallend om wat het níet bevat: God. Esther is met Hooglied het enige Bijbelboek waar God niet in voorkomt. En dat lijkt bewust. Wil dat ook zeggen dat God afwezig is?  Deze en andere vragen stelt journalist David Boogerd aan theoloog Almatine Leene.