Dit is de Bijbel

Misschien is het wel een van de belangrijkste thema's uit de Bijbel: de Babylonische ballingschap. Als je de ballingschap eenmaal ziet, dan zie je het overal in de Bijbel. Letterlijk van de eerste tot de laatste bladzijde. De schok die de gewelddadige vernietiging van Jeruzalem en de tempel teweeg heeft gebracht, laat diepe sporen na in de bijbelboeken. Van de dieptreurige Klaagliederen tot de bittere Psalm 137 die eindigt met misschien wel het meest verschrikkelijke vers uit de Bijbel. De ballingschap lijkt het einde van het geloof in de God van Israël in te luiden, maar dan vindt er een bijzondere vernieuwing plaats die nog altijd veel te zeggen heeft voor onze tijd. Want ben je als gelovige in deze seculariserende maatschappij ook niet een soort balling? Sterker: leeft eigenlijk niet ieder mens in ballingschap? Hebben wij niet allemaal heimwee naar een plek waar we nog nooit zijn geweest?Zonder de ballingschap kan je de Bijbel moeilijk begrijpen, en zonder de ballingschap hadden we de Bijbel misschien niet eens een gehad. David Boogerd gaat in gesprek met theoloog Stefan Paas, tevens schrijver van het bepalende boek 'Vreemdelingen en Priesters', waarin de ballingschap ook een grote rol speelt.

We denken vaak dat de Bijbel gaat over God en mensen. Maar dan verliezen we een belangrijke dimensie uit het oog: die van bovennatuurlijke wezens: engelen en demonen. In deze podcast staan we stil bij de positieve variant: engelen. Engelen spreken natuurlijk ontzettend tot de verbeelding, maar dat is misschien ook de valkuil. Vergeet dat beeld van schattige, ietwat mollige baby’s met vleugeltjes, want wat de Bijbel écht over engelen zegt is veel interessanter. Wat is de rol van engelen volgens de Bijbel? Wie is de mysterieuze ‘engel van de Heer’ die in de Bijbel op belangrijke momenten opduikt? En hebben wij echt een beschermengel zoals Jezus lijkt te suggereren? Wat moeten wij hier als moderne mensen mee?David Boogerd vraagt het theoloog Almatine Leene.

In het tweede deel van ons Paulus-tweeluik volgen we Paulus' indrukwekkende reizen langs prominente steden als Athene, Korinthe en het centrum van de toenmalige wereld: Rome. En dan verwijnt Paulus opeens van het podium. Wat is er gebeurd en hoe is het met Paulus afgelopen? En waarom botste hij steeds met de Romeinse macht?Ook staan we stil bij Paulus' immense nalatenschap. Was hij die fanatiekeling die Jezus' leer heeft dichtgetimmerd in een dogmatisch en vrouwonvriendelijk geloof?  David Boogerd vraagt het theoloog Arnold Huijgen.

Hij is gegeseld, gestenigd, gevangen gezet, zelfs gebeten door een giftige slang. Hij discussieerde met koningen, debatteerde met Griekse filosofen en schreef de meest beroemde brieven ooit. Hij vervolgde christenen, totdat hij zelf oog in oog kwam te staan met de opgestane Jezus. Dit kan maar over één man gaan: de apostel Paulus.Volgens sommigen is hij alles wat er mis is met het christendom, anderen zien hem als een revolutionaire, inspirerende apostel. Wie hij ook was, hij was in ieder geval de man die het christendom voorgoed veranderde, zonder twijfel de meest belangrijke man in het christelijk geloof na Jezus. Paulus. In deze aflevering het eerste deel van het gesprek dat David Boogerd voerde met theoloog Arnold Huijgen. Het gaat over wat Paulus zo fascinerend maakt, wat we nog niet van hem weten en hoe weinig het scheelde of Paulus was afgescheurd van de kerk van Petrus en Jakobus.

Het Kerstverhaal is overbekend: Jozef, Maria, Jezus in een kribbe, herders en de wijzen uit het Oosten. Een sprookjesachtig verhaal dat inmiddels bijna een cliché is: platgeslagen,  tandeloos en zoetsappig. Maar is dat ook écht zo in de Bijbel?Waarom is dit verhaal nou eigenlijk zo krachtig? Hoe kan het dat dit verhaal zoveel impact had, dat wij letterlijk onze jaartelling laten beginnen op het moment dat dit verhaal zich voltrok?  Journalist David Boogerd vraagt het hoogleraar en theoloog Arnold Huijgen.

De Bijbel is een boek dat gaat over het echte leven: over mensen, steden, koningen, oorlogen en allerlei andere gebeurtenissen. Maar hoe historisch betrouwbaar zijn de verhalen die in de Bijbel staan? Is er historisch bewijs voor Abraham of de uittocht uit Egypte? Of misschien belangrijker nog: Jezus? Is de Bijbel historisch betrouwbaar en helpt geschiedenis ons de Bijbel beter te lezen?Journalist David Boogerd vraagt aan iemand die als geen ander met dit onderwerp uit de voeten kan: Koert van Bekkum. Hij is hoogleraar Oude Testament en heeft een archtergrond in de archeologie.

In deze aflevering biecht David op dat hij niet zoveel heeft met bidden, hij vindt het vaak saai en twijfelt of het iets uithaalt. Maar wat leert de Bijbel over bidden? Hoe doe je het op een manier dat het niet saai is? En heeft bidden zin?  Journalist David Boogerd vraagt het inmiddels voormalig Theoloog des Vaderlands Almatine Leene, die vertelt 'onophoudelijk te bidden'. Aan de hand van verrassende voorbeelden uit de Bijbel wordt duidelijker wat bidden is en hoe je het kan vormgeven.

Je komt in de Bijbel ontzettend rijke mensen tegen als koning Salomo en Job, tegelijkertijd wordt rijkdom ook erg bekritiseerd in de Bijbel. Niet in de laatste plaats door Jezus zelf. Hij heeft het vaker over de gevaren van rijkdom dan over seks, geweld of werken op de sabbat. Jezus zei 'dat een kameel gemakkelijker door het oog van een naald gaat, dan dat een rijke het Koninkrijk van God binnengaat'. Streeft de Bijbel een onmogelijk ideaal na als het gaat om rijkdom? Wat is een Bijbelse manier van met je geld omgaan?Journalist David Boogerd vraagt het hoogleraar en theoloog Arnold Huijgen. 

Stefan Paas, hoogleraar en theoloog gespecialiseerd in Bijbelstudie, duikt met journalist David Boogerd in het hilarische, maar gelaagde verhaal van Jona. Ze bespreken de ironie van Jona's vlucht naar Tarsis en de historische context van de vijandige Nineveh. Daarnaast onderzoeken ze de complexe zelfreflectie van Jona in de buik van de grote vis en zijn onaangename reactie op de bekering van de stad. Deze combinatie van humor en diepgang onthult thema's van genade, verzoening en morele paradoxen.

In deze aflevering is Margriet van der Kooi te gast, een theoloog en predikant werkzaam in ziekenhuizen. Ze deelt haar ervaringen met lijden en geloof. De sprekers verkennen de complexe relatie tussen lijden en geloof aan de hand van verhalen zoals die van Job en Johannes de Doper. Ze benadrukken het belang van klaagzangen en het uiten van emoties in het geloof. Ook worden de gevoelens rondom de dood en de zoektocht naar troost besproken, evenals de uitdagingen van vertrouwen binnen de kerk in tijden van lijden.