Leven na de groei: de podcast over de nieuwe economie
Just Enough
Kunnen we in de toekomst gelukkiger leven binnen de draagkracht van mens en aarde? Dat zou geweldig zijn, maar je vraagt je af: hoe dan?! Wij schreven daarover in 2022 een hoopvol boek: 'Er is leven na de groei'. Duizenden mensen lazen het en velen reageerden met vragen en ideeën. Geweldig! Daarom brengt Just Enough nu de Leven na de groei podcast uit. We bespreken wat leven na de groei en de nieuwe economie voor jou en voor ons als samenleving betekenen. We hebben uit de vele reacties geput om de thema's te selecteren die mensen het meest bezighouden. Ook beantwoorden we nieuwe luisteraarsvragen.
Wat kun je verwachten?
We brengen maandelijks een bulletin waarin we een actueel thema belichten, en een special waarin we een tijdloos onderwerp uitdiepen. Telkens vanuit ons vernieuwende perspectief gericht op het doel gelukkiger leven binnen de draagkracht van mens en aarde. We benaderen de thema's persoonlijk én maatschappelijk. Wat betekent het voor jouw leven? En welke stappen kunnen wij nu al zetten, bij bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en in de politiek, om rechtvaardiger en duurzamer om te gaan met mens en milieu, dichtbij en ver weg?
Een combinatie van inspiratie en praktische handvatten, dus.
Wie hoor je zoal?
Podcastmaker Allard Amelink, bekend van onder andere de Podcast Filosofie van Centre Erasme, is de host van de podcast. In twee à drie afleveringen per maand gaat hij in gesprek met de auteurs achter het boek, met de bevlogen onderzoekers achter consumentencollectief Just Enough en met interviewgasten. Ook horen we maandelijks luisteraars die een vraag hebben of een idee pitchen.
Heb je zelf een vraag of een idee op het terrein van leven na de groei? Of wil je heel graag dat we een bepaald onderwerp uitdiepen? Stuur dan een mailtje naar post justenough.nl
Kijk voor meer informatie op www.justenough.nl/podcast
Wat kun je verwachten?
We brengen maandelijks een bulletin waarin we een actueel thema belichten, en een special waarin we een tijdloos onderwerp uitdiepen. Telkens vanuit ons vernieuwende perspectief gericht op het doel gelukkiger leven binnen de draagkracht van mens en aarde. We benaderen de thema's persoonlijk én maatschappelijk. Wat betekent het voor jouw leven? En welke stappen kunnen wij nu al zetten, bij bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en in de politiek, om rechtvaardiger en duurzamer om te gaan met mens en milieu, dichtbij en ver weg?
Een combinatie van inspiratie en praktische handvatten, dus.
Wie hoor je zoal?
Podcastmaker Allard Amelink, bekend van onder andere de Podcast Filosofie van Centre Erasme, is de host van de podcast. In twee à drie afleveringen per maand gaat hij in gesprek met de auteurs achter het boek, met de bevlogen onderzoekers achter consumentencollectief Just Enough en met interviewgasten. Ook horen we maandelijks luisteraars die een vraag hebben of een idee pitchen.
Heb je zelf een vraag of een idee op het terrein van leven na de groei? Of wil je heel graag dat we een bepaald onderwerp uitdiepen? Stuur dan een mailtje naar post justenough.nl
Kijk voor meer informatie op www.justenough.nl/podcast
Episodes
Mentioned books
Nov 18, 2024 • 51min
Hoe stuur je bedrijven in de goede richting? De oud-CEO van Fairphone vertelt het je
Je herkent het wel: vol ongeduld en onbegrip zie je dat bedrijven meestribbelen of zelfs tegenstribbelen bij de veranderingen die nodig zijn. Onze gast in deze aflevering, Eva Gouwens, oud-CEO van Fairphone en Tony's Chocolonely en daarvoor werkzaam bij onder andere Friesland a pina, weet er alles van. En ze weet óók hoe je bedrijven anders kunt vormgeven en kunt veranderen en hoe je daarmee kunt bijdragen aan baanbrekende oplossingen voor grote misstanden in productieketens. Allard en Paul vragen Eva naar haar ervaringen bij de verschillende bedrijven waar ze gewerkt heeft. Uiteraard komt ook ter sprake hoe jij als luisteraar een changemaker voor bedrijven kunt zijn.Filmpje leiderschap en de eerste volger: https://www.youtube.com/watch?v=fW8amMCVAJQ
Nov 4, 2024 • 46min
Zo kun je beleggen in een betere wereld (en het is vaak nog rendabeler ook!)
Aandeelhouderskapitalisme is steeds meer een synoniem geworden voor kortetermijngericht denken. Het doel is winstmaximalisatie, ten koste van alles. De aandeelhouder profiteert - mensen en de aarde betalen de prijs. Maar: bestaat er ook zoiets als postgroei-beleggen? Kun je beleggen voor een betere wereld? Dat hoor je in deze aflevering van Leven na de groei. En hoewel we in de aflevering nadrukkelijk alleen beleggingsadvies geven gericht op duurzaamheid en menswaardigheid, zijn er goede wetenschappelijke redenen om aan te nemen dat beleggingen in visionary companies (bedrijven met een duidelijke visie op het creëren van én economische én sociale én ecologische waarde) op lange termijn beter renderen. Boekentips:- De bakermat van de beurs van Lodewijk Petram- Built to Last van Jim Collins (over visionary companies)
Oct 21, 2024 • 1h 4min
Een shirt dat niet 50 dagen, maar 50 jaar meegaat (met Dennis Storm en Matthijs Tersteeg)
SheIn – het gaat de laatste tijd veel over dit Chinese kledingmerk. Ze hebben een revolutie ontketend in de modewereld. Fast fashion bestond al – bijv. de Zara heeft een omlooptijd van ongeveer 3 weken om van design naar product te gaan. Maar SheIn weet dit terug te brengen tot slechts 3 dagen. En met succes: ze zijn nu de grootste kledingwebshop ter wereld. De kleding houdt het niet lang vol – meestal is het na een keer of 3 wassen stuk. Maar wie geeft dat, tegen die tijd is er al een compleet nieuwe collectie beschikbaar? Uiteraard is dit geen promo voor de ultra fast fashion. Want de kledingindustrie is één van de meest vervuilende ter wereld. En kleding wordt vaak gemaakt onder vreselijke omstandigheden. Niet bepaald binnen de draagkracht van mens en aarde. Hoe mooi zou het zijn om kleding te hebben die een halve eeuw mee kan gaan? Een droombeeld? Zeker niet! In deze aflevering van Leven na de groei spreken Allard Amelink en Matthias Olthaar: Matthijs Tersteeg, van slow fashionmerk Achilles and the Tortoise en Dennis Storm, oprichter van Club Kakatua en voormalig presentator en programmamaker. Samen ontwikkelden zij een t-shirt dat 50 jaar meegaat. Ultra slow fashion dus. Ze praten over waarom de kledingindustrie zo vervuilend is, over de perverse prikkels in het systeem en over hoe het anders kan. Hier vind je de crowdfunding van Achilles and the Tortoise: https://crowdaboutnow.nl/campagnes/achillesxtortoise/
Oct 7, 2024 • 1h 8min
Europa staat voor een existentiële uitdaging (maar níet zoals Draghi het stelt in zijn rapport over concurrentievermogen)
Het rapport van Mario Draghi over het concurrentievermogen van Europa is het gesprek van de dag in de wandelgangen van bedrijven en overheden. Volgens Draghi staat Europa economisch gezien voor een "existentiële uitdaging": als we niet nú vól inzetten op een sterkere concurrentiepositie, dan leggen we het af tegen China en de VS. Er staat inderdaad heel veel op het spel, en het onderwerp is relevant voor iedereen, niet alleen voor economen en beleidsmakers. In deze aflevering maken podcasthost Allard Amelink en econoom Paul Schenderling dit cruciale onderwerp voor jou behapbaar en begrijpelijk. We slikken daarbij de conclusies en aanbevelingen van Draghi niet voor zoete koek. Ja, Europa staat voor een existentiële uitdaging, maar níet op de manier die Draghi ons voorhoudt. Hoe dat zit en waarom relevant dit is voor iedereen, hoor je in deze aflevering.Bronnen die ter sprake komen in deze aflevering:- Het rapport-Draghi: https://commission.europa.eu/document/download/97e481fd-2dc3-412d-be4c-f152a8232961_en?filename=The%20future%20of%20European%20competitiveness%20_%20A%20competitiveness%20strategy%20for%20Europe.pdf- Twee boeken over de VS: Underground Empire van Henry Farrell en Abraham Newman en End Times: Elites, Counter-Elites, and the Path of Political Disintegration van Peter Turchin.- Een boek over China: Vampire State: The Rise and Fall of the Chinese Economy. - Een boek over de opkomst van moderne fabriekssystemen: Behemoth: A History of the Factory and the Making of the Modern World van Joshua Freeman.
Sep 16, 2024 • 52min
Ook jij kan de biodiversiteit helpen (maar voorkom deze fout!)
“Dramatisch jaar voor vlinders: nog nooit zo weinig gezien bij telling”, kopte de NOS begin augustus. Deelnemers aan de Vlindertelling van de Vlinderstichting zagen gemiddeld slechts vijf vlinders, tegen acht vorig jaar en zelfs zestien in de beginjaren van de telling, tot 2015. Ook het CBS onderschrijft deze neerwaartse trend: van de vlinderpopulatie in Nederland in 1992 is minder dan de helft over. “Wie vlinders wil helpen kan tegels in de tuin vervangen door meer bloeiende planten.” eindigde het artikel op de site van NOS. En het mooie is dat vergroening van de tuin steeds populairder wordt. Maar wat blijkt: veel plantjes die als bijvriendelijk of vlindervriendelijk worden verkocht zíjn helemaal niet vriendelijk voor vlinders en bijen. En sterker nog: soms zijn ze juist gevaarlijk. Hoe het staat met de biodiversiteit in Nederland en wat jij kan doen aan de biodiversiteit rondom jouw huis?Allard Amelink en Matthias Olthaar spreken in deze aflevering Suzanne van Straaten, oprichter van Sprinklr, webshop voor biologische tuinplanten. We spreken haar over het belang van biologisch tuinieren, de uitdagingen die dat met zich meebrengt, maar vooral ook wat het oplevert. Sprinklr is steward owned, wat betekent dat het bedrijf van zichzelf is. En dat heeft heel interessante gevolgen. Je hoort er meer over in deze aflevering van Leven na de Groei.Aflevering van De Keuringsdienst van Waarde: https://npo.nl/start/serie/keuringsdienst-van-waarde/seizoen-21/bij-vriendelijk_1/afspelenVPRO Tegenlicht over Steward-ownership: https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2019-2020/goed-geld-verdienen.htmlKijk op https://biotuinwijzer.nl/ voor meer biologische kwekers en verkopers
Sep 2, 2024 • 48min
Dit vergeten onrecht zou op Prinsjesdag centraal moeten staan
Stel je voor: je hebt veertig jaar hard gewerkt en iedereen in jouw organisatie is er in die jaren flink in koopkracht op vooruit gegaan behalve jij. Hoe zou je je voelen? Het schrijnende is dat dit vele mensen in Nederland is overkomen. Het is ongelofelijk maar waar: terwijl de economie fors groeide, zijn de lonen van de dertig procent laagste inkomens de afgelopen veertig jaar gestagneerd of zelfs gedaald. Toch is dit geen schandaal dat het nieuws beheerst en ook zal deze enorme scheefgroei waarschijnlijk niet centraal staan op Prinsjesdag. Hoe kan dat?! In deze aflevering leggen Allard en Paul stap voor stap uit wat jij moet weten over dit grote onderwerp en vertellen we waardoor dit structurele onrecht gemaskeerd wordt. Ook leggen we de voornaamste oorzaken achter dit structurele probleem bloot en praten we over concrete oplossingen die tijdens Prinsjesdag centraal zouden moeten staan.Tot slot blijft de roze olifant in de kamer (lees: Tweede Kamer) uiteraard niet onbenoemd, namelijk: hoe kan het dat linkse partijen, ooit opgericht om de arbeidersklasse te vertegenwoordigen, zo'n groot probleem voor deze klasse met zo weinig inhoudelijke diepgang en politieke strijdlust benaderen? Bronnen:- World Inequality Database van Thomas Piketty: https://wid.world/- Onderzoek Universiteit Leiden (in het bijzonder pagina 23): https://www.universiteitleiden.nl/binaries/content/assets/rechtsgeleerdheid/fiscaal-en-economische-vakken/economie/rm_2024_01_13022024.pdf
Aug 5, 2024 • 49min
"Waarom is mijn werk zo zinloos?" en andere verzuchtingen (met Lisa Herzog)
Veel mensen bezinnen zich in de rustige zomermaanden op hun werkzame leven, over de aard van hun werk, hun werk-privé balans, over de wereld die ze willen achterlaten. Daarom gaan we deze afleveringen in op vier verzuchtingen die je kunt hebben als je deze periode denkt aan je werk:Waarom werk ik zoveel?Waarom is mijn werk zo zinloos?Waarom wordt mijn werk zo ondergewaardeerd?Waarom wordt mijn werk niet als werk gezien?Paul Schenderling en Allard Amelink bespreken ze met hoogleraar politieke filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen Lisa Herzog. Haar onderzoek richt zich op economische rechtvaardigheid, ethiek in organisaties en democratie in het bedrijfsleven. De Toekomst van Werk. Van hiërarchie naar democratie.
Jul 1, 2024 • 1h 2min
"We moeten strijden voor een rechtvaardige straat" (met Marco te Brömmelstroet)
"Hoe we onze straten inrichten, dat is de gestolde versie van hoe we over economie denken." Met deze oneliner stapte onze podcastgast, Marco te Brömmelstroet, de kamer binnen. Tijdens de opname laat hij ons, Allard Amelink, Paul Schenderling en jou als luisteraar, met totaal andere ogen kijken naar het onderwerp van deze aflevering: mobiliteit. En dat niet alleen: hij laat ons ook zien hoe de toekomst van mobiliteit in een samenleving na de groei begint bij een nieuwe visie op een rechtvaardige straat. Marco draait er niet omheen: voor die visie zullen we moeten strijden. Maar hij biedt ons ook concrete ideeën en praktische handvatten hoe we daarmee kunnen beginnen, in onze steden en dorpen en in onze eigen straat. Een fascinerend gesprek, dus mis deze aflevering niet en deel de aflevering met vrienden en bekenden!Marco te Brömmelstroet is hoogleraar Urban Mobility Futures, director van het Lab of Thought and chairman en samen met Thalia Verkade schrijver van het boek 'Het recht van de snelste'.
Jun 17, 2024 • 56min
"Vertrouw bij eten minder op je intuïtie" (met Frank Holleman van Fork Ranger)
Zorgt soja eten voor ontbossing? Waarom zit er plastic om biologische komkommers? Is vlees uit den boze? Drie keer per dag hebben we de kans een positieve impact te hebben op de wereld: door wat we op ons bord leggen. Ons hedendaagse voedselpatroon draagt in grote mate bij aan de uitputting van mens en aarde en dus zijn goede keuzes op dit gebied enorm waardevol. Maar waar moet je beginnen? En kloppen de intuïtieve aannames die we daarbij doen? In deze aflevering spreken Matthias Olthaar en Allard Amelink Frank Holleman van Fork Ranger. Fork Ranger helpt je 2 lastige vragen te beantwoorden: "wat kan ik aan klimaatverandering doen" en "wat eten we vanavond"? Ze geven praktische tips, bieden inzicht in de impact van voedsel en geven heerlijke recepten om deze inzichten toe te passen. Dat betekent zeker niet dat het minder lekker en minder gezond moet!Kijk voor meer informatie op www.forkranger.com/nl of download de app op je telefoon.
Jun 11, 2024 • 40min
"Deze uitslag biedt juist een kans om fouten goed te maken" (over de Europese verkiezingen)
In de reacties op de uitslagen van de Europese verkiezingen ging het veel over de winst van radicaal-rechts en het verlies van met name de Groenen. Is de uitslag daarmee ook slecht nieuws voor het leven na de groei? Paul Schenderling ziet in gesprek met Allard Amelink vooral veel kansen om correcties door te voeren: betaalbaarheid en uitvoerbaarheid kunnen nu wél de aandacht krijgen die ze verdienen. Daarnaast heeft Paul mooi nieuws over de verspreiding van het gedachtengoed van postgroei: selectieve groei wint aan terrein.Afgelopen dagen ging Europa naar de stembus. Donderdag trapte NL de verkiezingen af; we mochten 29 van de 705 zetels verdelen.In de dagen die volgden stemden alle Europese landen voor het Europees Parlement. Zowel in Nederland als verder in Europa wonnen rechts-radicale partijen. Tegelijk blijven de traditionele machtsblokken in Europa overeind. Dat betekent dat deze uitslag zeker niet alleen negatief is. In de podcast gaat het over:De lezing van Henri Bontenbal: "Ecologisch burgerschap betekent ook je politiek inzetten voor duurzame ontwikkeling"De aflevering over wonen: "Bouwen, bouwen, bouwen" is niet de oplossing voor de wooncrisis
