Leven na de groei: de podcast over de nieuwe economie

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ Veel mensen bezinnen zich in de rustige zomermaanden op hun werkzame leven, over de aard van hun werk, hun werk-privé balans, over de wereld die ze willen achterlaten. Daarom gaan we deze afleveringen in op vier verzuchtingen die je kunt hebben als je deze periode denkt aan je werk:Waarom werk ik zoveel?Waarom is mijn werk zo zinloos?Waarom wordt mijn werk zo ondergewaardeerd?Waarom wordt mijn werk niet als werk gezien?Paul Schenderling en Allard Amelink bespreken ze met hoogleraar politieke filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen Lisa Herzog. Haar onderzoek richt zich op economische rechtvaardigheid, ethiek in organisaties en democratie in het bedrijfsleven. De Toekomst van Werk. Van hiërarchie naar democratie. 

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ "Hoe we onze straten inrichten, dat is de gestolde versie van hoe we over economie denken." Met deze oneliner stapte onze podcastgast, Marco te Brömmelstroet, de kamer binnen. Tijdens de opname laat hij ons, Allard Amelink, Paul Schenderling en jou als luisteraar, met totaal andere ogen kijken naar het onderwerp van deze aflevering: mobiliteit. En dat niet alleen: hij laat ons ook zien hoe de toekomst van mobiliteit in een samenleving na de groei begint bij een nieuwe visie op een rechtvaardige straat. Marco draait er niet omheen: voor die visie zullen we moeten strijden. Maar hij biedt ons ook concrete ideeën en praktische handvatten hoe we daarmee kunnen beginnen, in onze steden en dorpen en in onze eigen straat. Een fascinerend gesprek, dus mis deze aflevering niet en deel de aflevering met vrienden en bekenden!Marco te Brömmelstroet is hoogleraar Urban Mobility Futures, director van het Lab of Thought and chairman en samen met Thalia Verkade schrijver van het boek 'Het recht van de snelste'.

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ Zorgt soja eten voor ontbossing? Waarom zit er plastic om biologische komkommers? Is vlees uit den boze? Drie keer per dag hebben we de kans een positieve impact te hebben op de wereld: door wat we op ons bord leggen. Ons hedendaagse voedselpatroon draagt in grote mate bij aan de uitputting van mens en aarde en dus zijn goede keuzes op dit gebied enorm waardevol. Maar waar moet je beginnen? En kloppen de intuïtieve aannames die we daarbij doen? In deze aflevering spreken Matthias Olthaar en Allard Amelink Frank Holleman van Fork Ranger. Fork Ranger helpt je 2 lastige vragen te beantwoorden: "wat kan ik aan klimaatverandering doen" en "wat eten we vanavond"? Ze geven praktische tips, bieden inzicht in de impact van voedsel en geven heerlijke recepten om deze inzichten toe te passen. Dat betekent zeker niet dat het minder lekker en minder gezond moet!Kijk voor meer informatie op www.forkranger.com/nl of download de app op je telefoon.

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ In de reacties op de uitslagen van de Europese verkiezingen ging het veel over de winst van radicaal-rechts en het verlies van met name de Groenen. Is de uitslag daarmee ook slecht nieuws voor het leven na de groei? Paul Schenderling ziet in gesprek met Allard Amelink vooral veel kansen om correcties door te voeren: betaalbaarheid en uitvoerbaarheid kunnen nu wél de aandacht krijgen die ze verdienen. Daarnaast heeft Paul mooi nieuws over de verspreiding van het gedachtengoed van postgroei: selectieve groei wint aan terrein.Afgelopen dagen ging Europa naar de stembus. Donderdag trapte NL de verkiezingen af; we mochten 29 van de 705 zetels verdelen.In de dagen die volgden stemden alle Europese landen voor het Europees Parlement. Zowel in Nederland als verder in Europa wonnen rechts-radicale partijen. Tegelijk blijven de traditionele machtsblokken in Europa overeind. Dat betekent dat deze uitslag zeker niet alleen negatief is. In de podcast gaat het over:De lezing van Henri Bontenbal: "Ecologisch burgerschap betekent ook je politiek inzetten voor duurzame ontwikkeling"De aflevering over wonen: "Bouwen, bouwen, bouwen" is niet de oplossing voor de wooncrisis

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ Medio mei maakten de onderhandelaars bekend dat zij een resultaat hadden bereikt, na de verkiezingen van november vorig jaar. Hoop, lef en trots heeft het als titel gekregen. Vervolgens buitelen partijen, maatschappelijke organisaties etc over elkaar heen om er wat van te vinden en uiteraard is het ook bij de koffieautomaat op het werk of bij de kapper een gespreksonderwerp. Dat gesprek concentreert zich vaak rondom de meest in het oog springende maatregelen: 130 km per uur, het strengste asielbeleid ooit, de vele vrijstellingen die aangevraagd moeten gaan worden bij de EU, BTW op boeken en kranten naar 21%, de verlaging van het eigen risico in de zorg. Stuk voor stuk zaken waar je blij of verdrietig of boos van kan worden. Maar wat kunnen we structureler zeggen over het akkoord? En wat als we met de bril van leven na de groei kijken naar dit onderhandelingsresultaat?Paul noemt het boek Power and Progress van Daren Acemoglu. 

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ Laptops en smart phones: het is niet overdreven om te stellen dat ze inmiddels een primaire levensbehoefte vormen. Tegelijkertijd leidt de productie van elektronica tot veel uitstoot van giftige stoffen, landgebruik, materiaalgebruik en is er veel sociaal onrecht in de keten. En dan hebben we het nog niet over wat er gebeurt met de elektronica na afdanking van de apparaten.Veroordeeld als we zijn tot het gebruik van deze apparaten, hoe kunnen we daar dan toch goed mee omgaan? In deze uitzending gaat Allard Amelink in gesprek met Jeroen Merk, arbeids- en mensenrechtenexpert in de elektronicaketen bij SOMO en internationaal coördinator van het Good Electronics Netwerk en Matthias Olthaar, lector Green Economics & Process Optimization bij NHL Stenden Hogeschool en mede-oprichter van Just Enough.Wil jij doorpraten over deze podcast? Meld je dan aan voor onze online meet-up van maandag 10 juni via: https://justenough.nl/online-meet-ups/De volgende artikelen worden genoemd in de podcast:·         Het artikel van LowTech Magazine over lang gebruik van oude laptops: https://justenough.nl/waarom-ik-geen-nieuwe-laptops-meer-koop/·         Productbeoordeling smart phones van Just Enough: https://justenough.nl/productbeoordeling-smart-phones/·         Productbeoordeling laptops van Just Enough: https://justenough.nl/productbeoordeling-laptops/·         Franse reparabiliteitsindex: https://www.indicereparabilite.fr/

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ Het klinkt zo mooi en vredig: we zijn op zoek naar een betere wereld, waar we leven binnen de draagkracht van mens en aarde. Maar de realiteit kan soms een stuk minder vredig zijn. Overal ter wereld woeden oorlogen en sinds de Russische invasie van Oekraïne ook op het Europese continent. Hoe moeten we omgaan met vrede en veiligheid? Ben je als postgroeisamenleving niet weerloos tegen agressieve landen die zich niets aantrekken van hun impact op aarde en medemens? Heb je niet economische kracht nodig om je te kunnen verdedigen?Paul Schenderling en Allard Amelink bespreken het deze maand in Leven na de groei. Paul stelt dat postgroei juist geen zwak verhaal is, maar het krachtigste antwoord tegen geweld en oorlog. Kwaliteit is het sleutelwoord. Door in te zetten op kwaliteit verspillen we minder in onze samenleving; kunnen we onze middelen en tijd besteden aan wat écht nodig is; en wordt het weer mogelijk om productie in eigen land te halen. Dat geeft ons de mogelijkheid om in tijden van oorlogsdreiging, zelf te produceren wat nodig is om ons te beschermen. Doordat we ons in de afgelopen decennia zo hebben overgeleverd aan landen met lage productiestandaarden, zijn we zelf zwakker geworden. Verder moeten we als rijke westen stoppen met onze hypocrisie op het wereldtoneel. We worden door veel landen in het mondiale zuiden niet serieus genomen, omdat we wel mooie verhalen hebben over het belang van gelijkheid en een vrije wereld, maar ons daar zelf totaal niet aan houden. Ook hierin kan postgroei helpen, omdat het voor een eerlijkere verdeling van welvaart in de wereld zorgt. Dan kunnen we wereldwijd samenwerken aan een veiligere en eerlijkere wereld.Tot slot moeten we ook naar onszelf kijken. Oekraïners geven hun leven om hun land en hun levenswijze te verdedigen. Waar zijn wij in Nederland vandaag de dag bereid voor te vechten? Voor welke waarden zijn wij bereid de wapenen op te pakken? Het enige dat we nog met elkaar lijken te delen is onze behoefte aan economische groei. Maar wie wil zijn leven daarvoor geven? We moeten op zoek naar wat ons wel gelukkig maakt en met elkaar verbindt. Postgroei maakt ons dus geen willoze slachtoffers, maar geeft juist kracht.Leestip: Van muur tot muur van Jonathan Holslag. Als je het wil kopen, doe dat dan via je lokale boekhandel!

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ In deze aflevering gaan Allard en Paul in gesprek met zorgexpert Wine te Meerman over zorg. Wine signaleert een gezondheidsparadox: we leven langer én ongezonder. Wat houdt die paradox in en wat zijn de oorzaken ervan? Daarnaast bespreken we een ander hot item: de problemen in de zorg over (personeels)schaarste, beschikbaarheid en betaalbaarheid. Zoals je van ons gewend bent, kijken we op een vernieuwende manier naar de échte oorzaken en oplossingen, waarbij we verschillende veelgehoorde mythes debunken en alternatieve verklaringen aanreiken. Dit levert inzichten op waar je wat mee kunt in je persoonlijk leven, voor meer gezondheid en geluk. En het levert inzichten op voor de samenleving, voor een toekomstbestendige zorg in tijden van vergrijzing.Wil je meer weten? Lees dan hoofdstuk 15 uit ons boek 'Er is leven na de groei'.

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ Moeten we niet een stuk klimaatoptimistischer zijn? De laatste tijd horen we heel veel positieve berichten over het klimaat: zo was er in 2023 6% minder uitstoot in ‘23 t.o.v. ’22. En het boek Not the End of the World van Hannah Ritchie dat in januari verscheen (en heel veel aandacht kreeg), zegt dat we niet somber moeten zijn. We zijn de eerste generatie met perspectief op een duurzame planeet! Dit keer houden we het verhaal van postgroei eens kritisch tegen het licht van de actualiteit. Is dat verhaal van Leven na de Groei niet veel te pessimistisch? Dit is de link naar het dashboard van de IEA dat we bespreken: https://www.iea.org/reports/tracking-clean-energy-progress-2023

Bezoek de productwijzer op https://productwijzer.justenough.nl/ Lange wachtlijsten, hoge huren, overbieden op koopwoningen: niemand ontkomt aan de concurrentie op zoek naar een (ander) huis. En dus horen we voortdurend het credo ‘bouwen, bouwen, bouwen’. Maar bouwen, bouwen, bouwen gaat ook ten koste van schaarse ruimte en natuur en gaat gepaard met uitstoot van broeikasgassen, stikstof en veel materiaalgebruik. Is bouwen echt de enige oplossing of kan het ook anders?In deze podcast delen architect Sanne van Manen en Marjet Rutten van Gideon Building Transition Tribe hun kennis en visie op onze woonopgave. In de eerste plaats hebben we niet een miljoen nieuwe woningen, maar woonplekken nodig. In deze podcast leer je hoe we die woonplekken niet alleen kunnen realiseren zonder enorm veel nieuwe woningen te bouwen, maar ook hoe dat kan op een manier die socialer, gezonder en duurzamer is.Heb jij een vraag of idee voor een volgende podcasts? Deel deze dan via post [at] justenough.nl. Wil je doorpraten met andere luisteraars, meld je dan aan voor een van onze Online Meet-Ups - Just Enough.Lees ook onze artikelen over bouwen:Moeten we bouwen? - Just EnoughFrank en Monique willen hun huis delen, als bijdrage aan woningnood - Just Enough