De Ongelooflijke Podcast

In de eerste aflevering van het nieuwe seizoen is Tim Hofman te gast: hij is presentator van BNNVARA en iemand die veel nadenkt over religie en de discussie daarover ook niet schuwt. Tim stoort zich aan de uitzonderingspositie die religie in de samenleving heeft, bijvoorbeeld toen de kerken in coronatijd wel open mochten blijven maar theaters en voetbalstadions niet. Een interessante discussie maar dit gesprek gaat dieper dan dat. Tim vertelt waarom hij eerst wel geloofde, zelfs gedoopt werd maar zich later belazerd voelde. Nu noemt hij zich een nihilist, maar leeft hij dan alsof het leven zinloos is? En waar komt zijn fascinatie voor religie - en ook de persoon Jezus - eigenlijk vandaan? Journalist David Boogerd in gesprek met Tim Hofman en vaste gast theoloog Stefan Paas over (on)geloof, gegrepen worden, het voortrekken van religie en waarom Jezus 'de leukste man ooit' is.

In deze laatste aflevering van het seizoen een gesprek met het Ongelooflijke Podcast-duo historicus Beatrice de Graaf en theoloog Stefan Paas over Beatrice' nieuwe boek: 'Radicale Verlossing'. In zwaarbeveiligde gevangenissen sprak ze met meer dan twintig terroristen om een antwoord te vinden op deze vraag: Wat geloven terroristen nu echt? Wat bezielt ze? Worden ze echt gedreven door religieuze denkbeelden en dogma's of zijn het gewoon criminelen die hun draai niet konden vinden in de maatschappij? Beatrice ontdekte dat schuld, zonde én verlossing een grote rol speelt in elk van de verhalen, hoe komt dat? En heeft onze geseculariseerde samenleving daar wel een goed antwoord op?  Journalist David Boogerd spreekt terrorismedeksundige Beatrice de Graaf en theoloog Stefan Paas over religieus én seculier geweld, donkere bekeringen, grote idealen en dé boeken die je deze zomer moet lezen.

In deze aflevering een gesprek met de legendarische cabaretier Freek de Jonge. Een man die al ruim 60 jaar op het podium staat, en onnavolgbaar veel voorstellingen heeft gemaakt. Waar haalt hij die creativiteit en energie vandaan? Als kind is Freek min of meer in een ketel met religie gevallen. Hij is een domineeszoon en schrijft nu een boek over de religieuze roots van zijn vader en grootvader. Freek maakt zich steeds meer zorgen over secularisatie, de ontkerkelijking die volgens hem zelfs de humor heeft veranderd. Wat komt er voor kerk en geloof in de plaats? En is kunst een goede vervanger van religie?  Journalist David Boogerd en vaste gast theoloog Stefan Paas gaan met Freek de Jonge in gesprek over roeping, humor, taboes, fantastische willekeur en de mens als religieus wezen.

In deze aflevering duiken we in de fascinerende wereld van het Vaticaan, paus Franciscus en die wereldkerk van 1,4 miljard mensen, verspreid over alle continenten en nagenoeg alle landen. Er is niets vergelijkbaars. Iemand die alles hiervan weet is Andrea Vreede, zij is Vaticaan-correspondent voor de NOS en VRT en maakt de Pauscast voor NPO Radio 5. Ze volgt de paus, het Vaticaan en de rooms-katholieke kerk op de voet, maar is zelf niet gelovig. Wat doet het met haar om al bijna 30 jaar te wonen in het met religie doordrenkte Italië? En wat heeft het haar geleerd over Nederland en hoe wij naar religie kijken? Journalist David Boogerd en vaste gast theoloog Stefan Paas gaan met Andrea Vreede in gesprek over de ongekende relevantie van het Vaticaan, waarom vrijwel iedere Italiaan katholiek is en wat Nederland tot zo'n uniek land maakt als het om religie gaat. 

Hij noemt zichzelf een linkse, progressieve atheïst. Maar dan wel een met een passie voor Jezus. Zihni Özdil is historicus, schrijver en voormalig Tweede Kamerlid voor GroenLinks. Hij leest bijna elke dag uit de Bergrede en op zijn werkplek hangen Karl Marx en Jezus gebroederlijk naast elkaar. Een foto met een politieke tegenstander zette Özdils leven op zijn kop. Hij ging nadenken over de beginselen van het socialisme, het vroege christendom en de geestelijke armoede die hij ervoer. Het werd het begin van een bijzondere zoektocht waar hij nu nog middenin zit.  Journalist David Boogerd en vaste gast Stefan Paas gaan in gesprek met Zihni Özdil over Haagse nachtmerries, spirituele leegte, Jezus en Karl Marx

Is er een heilige alliantie aan het ontstaan tussen orthodoxe christenen en radicaal-rechtse populisten? Die vraag onderzoekt journalist Sander Rietveld in zijn boek 'Nieuwe Kruisvaarders'. FvD-leider Thierry Baudet en PVV-leider Geert Wilders lonken vaak naar orthodoxe christenen. Kunnen zij in Nederland voor elkaar krijgen wat Donald Trump in de VS deed: een innige verstrengeling creëren tussen radicaal populisme en christendom?
 De AIVD schreef eerder dit jaar in een rapportage dat 'het gedachtegoed van rechts-extremistische groepen onder meer bestaat uit conservatief-christelijke denkbeelden'. Wat voor denkbeelden zijn dat eigenlijk, en hoe groot is dit probleem nou echt? Is de kerk juist ook niet een buffer tegen populisme?
 Journalist David Boogerd en vaste gast Stefan Paas gaan in gesprek met onderzoekjournalist Sander Rietveld over het geflirt van radicaalrechts met het christendom (en andersom), het verlangen naar een christelijk rijk, kritiek op de islam en het smokkelen van Bijbels.

'Het is het belangrijkste thema van deze tijd: klimaatverandering', dat zegt Marianne Thieme, mede-oprichter en jarenlang leider van de Partij voor de Dieren. Het voortbestaan van de aarde is volgens haar in het geding, en dat roept ook allerlei religieuze vragen op. Gaat geloof goed samen met liefde voor de natuur of is het christendom juist een legitimatie geweest om de aarde te overheersen en uit te buiten? En heeft de klimaatbeweging inmiddels zelf niet religieuze trekken gekregen?  Journalist David Boogerd en vaste gast Stefan Paas gaan in gesprek met Marianne Thieme over klimaat, liefde voor de natuur, de kerk en 'een seculiere inquisitie'. 

Dit keer een gesprek over iets waar we het nog veel te weinig over gehad hebben: spiritualiteit. Wat is het precies en wat heb je eraan? Komt spiritualiteit en het ervaren van God steeds meer onder druk te staan in deze seculiere, gehaaste tijden?  Journalist David Boogerd en theoloog Stefan Paas spreken hierover met Nikolaas Sintobin: hij is priester, internetpastor en al 30 jaar jezuïet (een religieuze orde binnen de Katholieke Kerk waar paus Franciscus ook lid van is). Hij gaf het leven als talentvolle advocaat op voor een spiritueel bestaan, volledig gewijd aan het geloof. Sintobin heeft meerdere boek geschreven over spiritualiteit en werd bekend als als geestelijk begeleider van het tv-programma 'Op Zoek Naar God'. Een man met een bijzonder en inspirerend verhaal.  Een gesprek over vreugde, ratio en gevoel én de fascinerende Ignatius van Loyola.

'Wat maakt een verzetsheld?' dat is de vraag die historicus Rutger Bregman stelt in zijn nieuwe boek, de opvolger van zijn internationale bestseller 'De Meeste Mensen Deugen'. Een boek waar je nauwelijks omheen kon. Een boek dat ook vragen opriep bij hemzelf: want als de meeste mensen deugen, waarom gingen dan maar weinig mensen in het verzet? En wat valt er te zeggen over de mensen die wél in het verzet gingen? Het valt op dat mensen met een sterke overtuiging - communisten en gereformeerden - in het verzet oververtegenwoordigd waren. Wat zegt dat over onze tijd? Hebben wij nog wel zulke sterke overtuigingen, of zijn wij te gezapig geworden, teveel gericht op een comfortabel leventje?  Journalist David Boogerd en 'vriend van de show' historicus Beatrice de Graaf praten met Rutger Bregman van over oorlog en verzet, 'De meeste mensen deugen' als moderne aflaat en de oneerlijkheid van genade.

In deze aflevering weer een Ongelooflijke duik in de geschiedenis. Want als je iets wil begrijpen van onze tijd, onze samenleving en onze verhouding tot religie en de kerk, moet je iets begrijpen van de Middeleeuwen. 'Middeleeuws' is volgens de Van Dale synoniem voor 'achterlijk' of 'ouderwets', maar is dat slechte imago wel terecht? Waren de Middeleeuwen inderdaad een primitieve en gewelddadige tijd waarin een machtige kerk alle vooruitgang tegenhield en ketters zomaar op de brandstapel belandden? Of was het de tijd 'waar onze wereld op gebouwd is', zoals NRC onlangs kopte? In ieder geval hebben de Middeleeuwen de beste verhalen, en daarom dompelen we ons in deze Ongelooflijke Podcast onder in de wereld van kathedralen, monniken, de Inquisitie en graftombes. Journalist David Boogerd doet dat met kunsthistoricus en mediëvist Sanne Frequin en uiteraard vaste gast, theoloog Stefan Paas. Sanne Frequin is docent aan de Universiteit Utrecht en doet promotieonderzoek aan de Universiteit Leiden.Stefan Paas is hoogleraar aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en de Protestantse Theologische Universiteit Kampen.