

Podcast Filosofie
Centre Erasme
Eén filosoof staat centraal. Eén hoofdgast, één side-kick en één presentator gaan over zijn of haar denken in gesprek. Dat is het simpele recept van de Podcast Filosofie van het Centre Erasme.
Episodes
Mentioned books

Nov 7, 2019 • 43min
Claude Lefort
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event“We herkennen de moderne democratische revolutie het best aan de volgende omwenteling: geen enkele macht is aan een lichaam verbonden. De macht verschijnt als een lege plaats en zij die haar uitoefenen als eenvoudige stervelingen die haar slechts tijdelijk bezetten. (...) De democratie luidt de ervaring in van een ongrijpbare en onbeheersbare samenleving, waarin het volk (...) voortdurend zijn identiteit ter discussie zal stellen” Met deze woorden typeert de Franse filosoof Claude Lefort de democratische samenleving. Hoe keek Lefort aan tegen democratie? Wat bedoelt hij met de lege plaats van de macht? Waarom kan volgens hem uit democratie totalitarisme voortkomen? Te gast is Pol van de Wiel De denker die centraal staat is Lefort

Oct 24, 2019 • 50min
José Ortega y Gasset
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event“Het meest radicale onderscheid dat men bij de menselijke soort kan maken, is het onderscheid tussen twee typen schepsels: degenen die hoge eisen stellen aan zichzelf, met alle moeilijkheden en verplichtingen van dien, en anderzijds degenen die niets speciaals van zichzelf vragen, voor wie het leven zijn onveranderlijke gangetje gaat (..) zonder poging boven zichzelf uit te stijgen.” Met deze woorden introduceerde de Spaanse filosoof Ortega y Gasset de massamens. Wie is de massamens? Wat is de historische rede? Wat bedoelt Ortega met dat we in de Kantiaanse kerker opgesloten zitten? Te gast is Diederik Boomsma De denker die centraal staat is Ortega y Gasset

Oct 10, 2019 • 51min
Giorgio Agamben
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event“Wat andere levende wezens kunnen of vermogen, hangt af van hun potentialiteit: ze kunnen dit of dat. Mensen zijn daarentegen de dieren die in staat zijn tot hun impotentialiteit.” Met deze woorden geeft de hedendaagse filosoof Agamben aan dat het in onze samenleving niet alleen gaat om kunnen, maar ook om niet-kunnen. Waarom neemt ‘kunnen’ zo’n centrale plek in in zijn denken? Wat bedoelt Agamben met het begrip homo sacer? En hoe kijkt hij naar gemarginaliseerden? Te gast is René ten Bos De denker die centraal staat is Agamben

Jun 26, 2019 • 48min
Georg Wilhelm Friedrich Hegel
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event"Alleen het absolute is waar en alleen het ware is absoluut". Dit is een van de vele hersenkrakers van de Duitse filosoof Georg Wilhelm Friedrich Hegel. Hij wordt gezien als een van de meest complexe filosofen allertijden, die meende dat we we de absolute waarheid kunnen kennen. Dat gaat een hoop vragen opleveren, en daar gaan we het de komende drie kwartier hebben. Te gast is Jaap Embregts. De denker die centraal staat is Hegel

Jun 12, 2019 • 47min
Emmanuel Levinas
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event"Gehoor geven aan de ellende die om gerechtigheid schreeuwt, bestaat er niet in zich een beeld voor te stellen, maar zich verantwoordelijk te stellen, tegelijk als meer en als minder dan het zijnde dat zich aandient in het gelaat.” Met deze woorden drukt Levinas uit dat het niet alleen om het ik, maar om de ander draait, die een appel op ons doet. Welke rol kende Levinas toe aan de ander? Wat was zijn kritiek op de westerse filosofische traditie? En hoe kan de ander ons bevrijden van onszelf? Te gast is Renée van Riessen De denker die centraal staat is Levinas

May 29, 2019 • 49min
Baruch Spinoza
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event“God oftewel de natuur”
Zo zag de Nederlandse filosoof Baruch Spinoza de werkelijkheid: dat alles bestaat uit één substantie en dat die substantie gelijk is dus aan God en aan de natuur.
Wat zijn de consequenties van deze gedachte? Waarom vond Spinoza de ratio zo belangrijk? En wat betekent dit voor zijn ethiek?
Te gast is Maarten van Buuren
De denker die centraal staat is Spinoza

May 15, 2019 • 44min
Hannah Arendt
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event“Wat ik beoog is heel eenvoudig. Het pretendeert niet meer te zijn, dan een nadenken over wat wij doen.”
Deze woorden schreef Hannah Arendt aan het begin van haar boek De Menselijke Conditie uit 1958.
Hoe dacht Arendt over wat wij doen? Waarom legt ze een nadruk op Vita Activa? En hoe kijkt ze aan tegen actuele kwesties als identiteit, consumentisme en duurzaamheid?
Te gast is Hans Achterhuis
De denker die centraal staat is Arendt

May 1, 2019 • 47min
Carl Schmitt
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event"Wie ervan uitgaat dat er sprake is van een abnormale situatie (..) zal het probleem van politiek, moraal en recht anders oplossen dan wie overtuigd is van de principiële, slechts door kleine storingen vertroebelde normaliteit." Met deze woorden drukte de Duitse rechtsgeleerde en politiek filosoof Carl Schmitt uit dat eeuwige vrede een illusie is. Wat bedoelt hij met de tegenstelling tussen vriend en vijand? Hoe keek hij aan tegen staat en macht? En hoe zou hij onze hedendaagse politieke situatie bekijken? Te gast is Theo de Wit. De denker die centraal staat is Carl Schmitt.

Apr 17, 2019 • 47min
Jacques Lacan
Het verlangen van de mens speelt een cruciale rol in ons leven, zoals Jacques Lacan betoogt. Hoe definiëren anderen ons en wat willen we echt? De impact van taal op onze identiteit komt aan bod, evenals de ontwikkeling van kinderen. Er wordt ingegaan op de spanningen tussen natuur en cultuur in sociale wetenschappen en de cultstatus van Lacan. Zijn complexe gedachten beïnvloeden zowel psychoanalyse als filosofie, en we verkennen de reis door onzekerheid en onvervuld verlangen naar zelfontdekking.

Apr 6, 2019 • 41min
Alfred North Whitehead
Meld je nu aan voor ons live-event op vrijdag 21 november in Utrecht, via centre-erasme.nl/event“Als je de relativiteitstheorie aanvaardt, dan moet je ook aanvaarden dat punten complexe en onderling verbonden entiteiten zijn. Het is deze implicatie die het fundamentele verschil maakt tussen het nieuwe en het oude wereldbeeld.”
Met deze woorden drukte Alfred North Whitehead uit dat de relativiteitstheorie van Einstein ook revolutionaire filosofische gevolgen heeft. Wat zijn die gevolgen? Wat betekent het dat de wereld ook uit relaties bestaat? En wat doet dat met hoe we naar onszelf, anderen en de natuur kijken?
Te gast is Paul Schenderling.
De denker die centraal staat is Whitehead.


