Άκου την επιστήμη

Υπάρχει η δυνατότητα να προβλέψουμε τους σεισμούς; Ποια είναι τα σκοτεινά σημεία που δεν γνωρίζουμε όσον αφορά τη σεισμική δραστηριότητα; Σε ποιο επίπεδο αντισεισμικής θωράκισης βρίσκεται η Ελλάδα, ποιοι είναι οι μύθοι και ποιές οι αλήθειες για τους σεισμούς στη χώρα μας; Σ’ αυτά αλλά και σε άλλα ερωτήματα απαντά ο γνωστός σεισμολόγος, Γεράσιμος Παπαδόπουλος. 

Γιατί η νηστεία είναι κάτι το επαναστατικό, και γιατί θεωρείται το «φάρμακο του αιώνα»; Ο Δημήτρης Κουρέτας, καθηγητής του τμήματος Βιοχημείας- Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, απαντά στον Γιάννη Πανταζόπουλο. Πώς επιδρά η διαλειμματική νηστεία στη φυσιολογία μας; Ποια είναι τα πολύτιμα μυστικά που εμπεριέχονται στην ελληνική κουζίνα; Τι πρέπει να τρώμε το καλοκαίρι; Και σε μια εποχή έντονου στρες, με ποιους τρόπους μπορούμε να μυηθούμε στη μεσογειακή διατροφή; Απαντά ο καθηγητής του τμήματος Βιοχημείας- Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας.

Γιατί η ευτυχία έχει εμπορευματοποιηθεί στην εποχή μας και γιατί οι άνθρωποι φοβούνται να επικοινωνήσουν σήμερα; Γιατί δυσκολεύονται να αγαπήσουν τον εαυτό τους; Γιατί οι σύγχρονες γυναίκες έχουν εγκλωβιστεί στους πολλαπλούς τους ρόλους; Και γιατί οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν υποστεί πλήγμα έχοντας γίνει πιο επιδερμικές; Απαντά η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια, συγγραφέας και δημοσιογράφος, Μαριαλένα Σπυροπούλου. 

Μπορεί το ChatGPT να αντικαταστήσει τον Σαίξπηρq Γιατί οι βάσεις δεδομένων θεωρούνται το νέο «πετρέλαιο» της εποχής; Η Ευαγγελία Πιτουρά, καθηγήτρια του Τμήματος Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων, εξηγεί τα πάντα στον Γιάννη Πανταζόπουλο.Οι υπολογιστές θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο; Θα αλλάξουν τα επαγγέλματα όπως τα γνωρίζαμε; Μπορεί η χώρα μας να πρωταγωνιστήσει στον κλάδο της καινοτομίας; Η καθηγήτρια του Τμήματος Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Κατανεμημένης Διαχείρισης και Επεξεργασίας Δεδομένων, Ευαγγελία Πιτουρά, περιγράφει τις διαστάσεις της αλγοριθμικής δικαιοσύνης, επισημαίνει τις παθογένειες του εκπαιδευτικού μας συστήματος τονίζοντας ότι είναι θλιβερό να ξεκινούν φροντιστήρια από το δημοτικό και να συνεχίζονται ως το πανεπιστήμιο ενώ επισημαίνει πως η τεχνολογία θα είναι η αιτία που δεν θα χρειάζεται να μαθαίνουμε τίποτα αφού θα τα αναζητούμε όλα στο διαδίκτυο.Η Ευαγγελία Πιτουρά θα συμμετάσχει μαζί με διεθνώς κορυφαίους εμπειρογνώμονες από Ευρώπη και Αμερική στο θερινό σχολείο το οποίο θα φιλοξενηθεί στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (EPLO) στην Πλάκα από τις 12-16 Ιουνίου. Το διεθνές αυτό θερινό σχολείο διοργανώνει το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Αθηνών, σε συνεργασία με την Μονάδα Αρχιμήδης του Κέντρου Αθηνά και το Center of Research Bioethics, Uppsala, Sweden (CRB). Eπιστημονικώς υπεύθυνη η Δρ. Όλγα Τζωρτζάτου - Νανοπούλου.

Ζούμε στην εποχή της επιστημονικής φαντασίας; Απειλεί η τεχνητή νοημοσύνη την απασχόληση στο άμεσο μέλλον; Ποιες είναι οι προοπτικές και ποιοι οι κίνδυνοι; Και τι σημαίνει σήμερα να είμαστε άνθρωποι σε μια περίοδο που οι μηχανές κάνουν τόσα πολλά; Ο διακεκριμένος Έλληνας καθηγητής εξηγεί γιατί δεν είμαστε σε θέση ως κοινωνία να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις της τεχνολογίας, γιατί η ιδιωτικότητα είναι ένα χαμένο παιχνίδι αλλά και γιατί η ζωή αρχίζει όταν η καθημερινότητα σταματά. Ο Χρίστος Παπαδημητρίου θα συμμετάσχει μαζί με κορυφαίους διεθνώς εμπειρογνώμονες από Ευρώπη και Αμερική στο θερινό σχολείο το οποίο θα φιλοξενηθεί στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (EPLO) στην Πλάκα από τις 12-16 Ιουνίου. Το διεθνές αυτό θερινό σχολείο διοργανώνει το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) υπό την αιγίδα της Ακαδημίας Αθηνών, σε συνεργασία με την Μονάδα Αρχιμήδης του Κέντρου Αθηνά και το Center of Research Bioethics, Uppsala, Sweden (CRB). Eπιστημονικώς υπεύθυνη η Δρ. Όλγα Τζωρτζάτου - Νανοπούλου.

Ο Γιάννης Πανταζόπουλος συζητά με τον διευθυντή Πληροφορικής του Media Lab στο Πανεπιστήμιο MIT της Μασαχουσέτης, Μιχάλη Μπλέτσα, για τις προκλήσεις της εποχής μας, τον ρόλο της τεχνητής νοημοσύνης αλλά και για το πώς οι ψηφιακές δεξιότητες αλλάζουν τον χώρο της εκπαίδευσης.   Τι μας επιφυλάσσει η τεχνητή νοημοσύνη; Με ποιους τρόπους θα επηρεάσουν την καθημερινότητά μας οι αλγόριθμοι; Τι πάει λάθος με το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα; Ο διάσημος Έλληνας ερευνητής, διευθυντής Πληροφορικής του Media Lab στο Πανεπιστήμιο MIT της Μασαχουσέτης και ένας από τους εφευρέτες του «υπολογιστή των 100 δολαρίων», Μιχάλης Μπλέτσας, επιχειρεί να μας διαφωτίσει μέσω των γνώσεων και της εμπειρίας του στον εικονικό κόσμο.   

Ο Γιάννης Πανταζόπουλος συνομιλεί με τον ψυχοθεραπευτή, κληρικό και θεολόγο διανοητή, πατέρα Φιλόθεο Φάρο, για τη θρησκεία, την πίστη, την Ορθοδοξία αλλά και τις βαθύτερες παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας.    Γιατί άνθρωποι έρχονται και φεύγουν χωρίς να αντιληφθούν τι είναι η ζωή; Το παράδειγμα του άπιστου Θωμά είναι παράδειγμα προς αποφυγήν ή προς μίμηση; Η ύπαρξη των θρησκειών είναι η απάντηση του ανθρώπου για να αντιμετωπίσει τον φόβο του θανάτου; Και πώς επηρεάζεται η ολοκλήρωση του ατόμου από τη γονεϊκή εξάρτηση; Μέσα από μια παλαιότερη συνέντευξη με τον γνωστό κληρικό – ψυχοθεραπευτή, με το πλούσιο συγγραφικό έργο, παρουσιάζουμε τις τολμηρές απόψεις του για τα θρησκευτικά θέματα, το μυστήριο της ζωής, το κίνητρο για δημιουργία αλλά και το νόημα της ζωής.    

Το πιο θανατηφόρο σιδηροδρομικό δυστύχημα που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα. Τα όρια της αντοχής, η συναισθηματική εξάντληση και μια χώρα βυθισμένη στο πένθος. Πώς μπορείς να συμφιλιωθείς με την ιδέα της καταστροφής και του θανάτου; Με ποιους τρόπους βρίσκεις τις λέξεις για να μιλήσεις για μια τέτοια τραγωδία. Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε το συλλογικό τραύμα; Ποιο είναι το καταφύγιο μας απέναντι στον θάνατο;   

Το σύνδρομο Long-Covid παρέμενε ένα ιατρικό μυστήριο. Στις μέρες μας μια σειρά από νέες μελέτες αποδεικνύει ότι πρόκειται για μια νέα χρόνια ασθένεια που συνοδεύεται από μια ευρύτερη ποικιλία συμπτωμάτων, πολλά από τα οποία δεν εντοπίζονται με συμβατικές εργαστηριακές εξετάσεις. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της επιστημονικής ομάδας της Ελληνικής Ένωσης Ασθενών με Μακρά Κόβιντ (Long Covid Greece), έχουν καταγραφεί πολλοί ασθενείς ηλικίας από 18 έως 60 ετών, οι οποίοι, ενώ νόσησαν ελαφριά, εμφανίζουν συμπτώματα ακόμα και έναν χρόνο μετά τη λοίμωξη. Τα συχνότερα συμπτώματα ήταν η δύσπνοια κατά την άνοδο μιας σκάλας (22,9%), ο βήχας (15,4%) και η εμμένουσα απώλεια γεύσης/όσφρησης (13,1%). 

Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στην υλιστική ερμηνεία του κόσμου και σε μια ερμηνεία με κέντρο τον Θεό; Γιατί η εκκλησία έχει μια δυσκολία να προσαρμοστεί στην εποχή μας; Ποιο το νόημα της αγάπης στις μέρες μας; Ο πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης, Σταύρος Ζουμπουλάκης, απαντά.