Het uur van de waarheid
VRT NWS
Dennis van den Buijs duikt in de wereld van nepnieuws en online bedrog, samen met factcheckers, experten en luisteraars.
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Episodes
Mentioned books
Apr 27, 2024 • 27min
Vergeet China, ook Amerika bespioneert je! En zijn er meer wegenwerken in een verkiezingsjaar?
Vergeet China, ook Amerika bespioneert je! En zijn er meer wegenwerken in een verkiezingsjaar?
Apr 20, 2024 • 36min
Maffia gebruikt valse koeien om Europees geld op te strijken en complotten rond regen in Dubai
Via een ingenieus systeem kan de Italiaanse maffia Europese landbouwsubsidies opstrijken zonder dat er maar één koe of tractor in het veld staat. Correspondent Angelo Van Schaik vertelt hoe ze dat doen.
Een grote regenstorm in Dubai doet heel wat complottheorieën groeien.
Apr 13, 2024 • 34min
Baas in eigen hoofd: kan AI binnenkort onze gedachten lezen?
Baas in eigen hoofd: kan AI binnenkort onze gedachten lezen? Dankzij Neuralink en Elon Musk staat het ontcijferen van hersengolven hoog op de agenda. Maar komt het ooit zover? Kan AI ooit onze gedachten lezen en ontcijferen? Wat zou daar het voordel van zijn? En het gevaar? We praten erover met VRT NWS-journalist Tim Verheyden, An Jacobs, professor sociologie aan de VUB en verbonden aan imec, en Arno Libert, co-founder en CEO van Mindspeaker.
Apr 6, 2024 • 28min
Wie gelooft er in de platte aarde? En ontmasker zelf oplichters die tweedehandsauto's verkopen!
Het is opletten voor oplichters die zich voordoen als verkopers van tweedehandswagens via online platformen als 2dehands.be. Onze redactie ontving de afgelopen weken enkele getuigenissen van mensen die zo bijna in de val werden gelokt. Vorig jaar maakten oplichters zeker meer dan een half miljoen euro buit via valse zoekertjes. We geven tips hoe je dit zelf kan herkennen.
Waarom blijft de complottheorie van de platte aarde regelmatig opduiken?
Mar 30, 2024 • 32min
Big business met nazi-Duitsland, over merken als Ford en Volkswagen. En hoe beïnvloedt Rusland onze verkiezingen?
De hele week ging het in het nieuws over mogelijke Russische inmenging in onze verkiezingen. Het Belgische Crisiscentrum dat instaat voor de communicatie met de inlichtingendiensten en Staatsveiligheid legt uit hoe zij alles monitoren en hoe politici meer op hun cybersecurity kunnen letten.
De Volkswagen Golf bestaat 50 jaar. Volkswagen wordt door velen nog altijd gelinkt aan nazi-Duitsland. Hoe zat dat ook alweer en kennen we nog zo’n bedrijven?
Mar 23, 2024 • 38min
Opgelicht door goedkope hotelkamers, hoe groen is jouw totebag echt en mag je nog 'boterham' zeggen?
Hoteluitbaters en de Europese horecavereniging klagen over de vele misleidende boekingsplatformen die goochelen met prijzen. Wat doe je nu als consument het beste?
Katoenen totebags blijken minder milieuvriendelijk dan eerst gedacht. We praten erover met Laure Herweyers, doctor in de productontwikkeling aan de Universiteit Antwerpen.
En we zetten de meest opmerkelijke factchecks van de voorbije week op een rij.
Mar 16, 2024 • 25min
Hoe pornosterren toch naakt op Instagram geraken en feit en fictie over je slaap
Op sociale media (vooral Instagram en Facebook) omzeilen 18+ content creators de naaktregels met de hashtag #breastfeeding. Wij praten met een model die die trend met lede ogen aan populariteit ziet winnen.
En naar aanleiding van Wereldslaapdag (15 maart) nemen we de grootste mythes over slaap onder de loep.
Mar 9, 2024 • 35min
Kate Middelton middelpunt van bizarre complottheorieën. Heisa rond Europapa van Joost Klein! En valse VRT-berichten duiken op
Is Europapa van Joost Klein pure hersenspoelende propaganda voor de EU? Hoe neutraal is het songfestival? Cultuurwetenschapper Jonas Verschueren (KU Leuven) en Eurovisie-kenner Gianni Paelinck van VRT NWS duiken mee in de complottheorie!
Kate Middleton was vermist, lag in coma, bleek vermoord of op weg naar Brazilië voor een BBL. Het Britse koningshuis is al eeuwenlang het slachtoffer van de wildste geruchten en samenzweringstheorieën, vertelt historicus en anglofiel Harry De Paepe.
Mar 2, 2024 • 27min
Jongeren factchecken TikTokkende politici en verstoort tandpasta met muntsmaak je slaap?
Ruim 500.000 jongeren in Vlaanderen en Brussel mogen dit jaar voor het eerst stemmen. Om die jongeren te helpen met hun keuze, is Dwaalzin, de vrijzinnig humanistische jongerencommunity, even geleden een TikTok-account gestart. Daar factchecken ze opvallende uitspraken van politici.
In onze checkrubriek bekijken we onder meer de invloed van tandpasta op je slaap.
En we onderzoeken waarom mediabedrijven vaak niet blij zijn dat hun artikels, foto's en video's gebruikt worden om AI te trainen.
Feb 24, 2024 • 24min
Bestaat ADHD niet echt? En wat als de meest beruchte hackersbende ter wereld zelf gehackt wordt?
ADHD bestaat niet! Dat wordt online toch beweerd. En ook auteurs als Johann Hari en neuroloog Richard Saul beweren dat ADHD eigenlijk niet bestaat, dat het geen diagnose is, maar een beschrijving van een hoop afzonderlijke symptomen. Bestaat ADHD niet?
De Britse politie heeft één van ’s werelds grootste hackersbendes opgedoekt: Lockbit. Ze deed dat door de bende zelf te hacken. Hoe uitzonderlijk is dat?
