Het uur van de waarheid
VRT NWS
Dennis van den Buijs duikt in de wereld van nepnieuws en online bedrog, samen met factcheckers, experten en luisteraars.
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Episodes
Mentioned books
Sep 9, 2023 • 38min
Karen Damen duikt op in nepadvertenties, maar wie zit daar achter? Hoe werkt die oplichting?
Nepadvertenties met foto’s van Karen Damen haalden de voorbije maanden 7 miljoen views. VRT NWS heeft uitgezocht hoe die fraude werkt, wat er gebeurt als je doorklikt en hoe de oplichters je geld proberen buit te maken. We praten erover met Tim Verheyden. Karen Damen en parketmagistraat en expert Cybersecurity Phillippe Van Linthout reageren.
En verder: Björn Soenens over misleiding in Amerikaanse voedselreclames en een overzicht van de meest opmerkelijke factchecks van afgelopen week.
Jun 24, 2023 • 39min
TikTok is de nieuwe Dr. Google, maar experten waarschuwen voor de gevaren. En waarom gaat de tijd sneller als je plezier hebt?
Iedereen gebruikt Dr. Google wel eens, maar jongeren zoeken steeds vaker hun informatie op TikTok en dus bestaat Dr. TikTok ook. Hoe betrouwbaar is de medische informatie die op TikTok te vinden is? VRT NWS-journalist Tim Verheyden zocht het uit.
En verder: orka’s vallen steeds meer boten in de straat van Gibraltar aan. Sommigen zien daar wraak van orka's in. Klopt dat? En waarom lijkt de tijd sneller te gaan naarmate we ouder worden? Is dat misleiding door onze hersenen?
Jun 17, 2023 • 36min
Oplichting via online dating in opmars en de comeback van de papieren encyclopedie
Op verschillende datingsites worden mensen volgens een Amerikaans onderzoek "op industriële schaal" bedrogen en opgelicht. Zijn er ook in Vlaanderen veel gevallen van 'romance scams'?
En verder: information preppers vinden het een goed idee om een encyclopedie op papier in huis te hebben. Terecht? En we vertellen je hoe vroeger de magische toverlantaarn werd gebruikt om propaganda te verspreiden.
Jun 10, 2023 • 35min
De comeback van nepnieuws op YouTube? En hoe hackbaar is je smartphone?
Prins Harry claimt in een rechtzaak dat tabloids zijn telefoon afgeluisterd en gehackt hebben. Hoe gemakkelijk of moeilijk is het eigenlijk om een telefoon te hacken, en bijvoorbeeld je Whatsapp-berichten te lezen of vanop afstand je camera te bedienen?
En verder: zet YouTube de deur voor nepnieuws opnieuw verder open? En wat is het syndroom van Münchhausen by proxy?
Jun 3, 2023 • 36min
Verpesten influencers onze vakantie? En is AI te preuts?
Verpesten influencers onze zomervakantie? We vertellen hoe mensen zich laten leiden in een reiskeuze door influencers, maar vaak bedrogen uitkomen. Op wat moet je letten? Dat weet Britta Baeke, reisexpert en hoofdredactrice van Travel Express Benelux.
En verder? Is AI te preuts? Want DALL-E wil zelfs geen afbeelding van een condoom genereren. En waarom circuleren er zoveel valse quotes van historische figuren?
May 27, 2023 • 36min
Op vakantie? Op restaurant? Hoe betrouwbaar zijn online reviews? En welke mythes houden jongeren weg van anticonceptie?
Op vakantie? Op restaurant? Hoe betrouwbaar zijn reviews? 8 op de 10 gelooft ze, maar er is ook wel wat gesjoemel mee. VRT NWS-journalist Tim Verheyden vertelt hoe geloofwaardig online reviews zijn.
En verder: voor het eerst wordt er artificiële intelligentie gebruikt om verkiezingskandidaten in diskrediet te brengen, tonen enkele cases uit Turkije aan. En we onderzoeken welke mythes rond anticonceptie er bij jongeren de ronde doen.
May 20, 2023 • 42min
Mogen winkels zomaar je identiteitskaart vragen? En de wereldgeschiedenis in 50 leugens.
Steeds meer winkels vragen je identiteitskaart, onder meer om die als klantenkaart te gebruiken. Dat is een trend die privacyexperten niet graag zien gebeuren. Wanneer moet je nu wel of niet je identiteitskaart geven? We praten erover met Magali Feys, advocate gespecialiseerd in privacy.
En verder hebben we het over het bijzonder populaire Instagramkanaal Cestmocro. Hoe betrouwbaar is dat nieuwsmedium? En we geven een kleine wereldgeschiedenis in 50 leugens.
May 13, 2023 • 36min
Worden videogames te realistisch en is Syrië hét nieuwe vakantieparadijs?
Games gaan er alsmaar echter uit zien, waardoor de beelden uit die games ook misbruikt kunnen worden. We praten erover met Dries Deryckere, directeur van Digital Arts and Entertainment, de gameontwikkelaarsopleiding van de HOWEST.
En verder: het regime-Assad gebruikt reis-influencers om Syrië te promoten. En in een nieuw boek legt auteur Sander Van Der Linden uit hoe je immuun kan worden voor nepnieuws.
May 6, 2023 • 30min
Kan je nier gestolen worden na een Tinderdate?
Op TikTok doen opnieuw video’s de ronde van mensen die verklaren dat ze iemand kennen van wie de nier werd ontvreemd na een nachtje uit en nadat iemand een verdovend midden in hun glas heeft gekieperd. Kan dit eigenlijk of is het een broodje aap verhaal dat steeds terugkomt?
En verder: de kroning van koning Charles is een eindeloze inspiratiebron voor fake news.
Apr 29, 2023 • 38min
Mag je kotbaas zomaar camera’s plaatsen? En was Cleopatra zwart?
Camera’s en studentenkoten: wat kan er en wat niet? Is er een probleem met regelgeving? VRT NWS-journalist Tim Verheyden is gaan praten met studenten en schetst de problematiek.
En verder: in een nieuwe Netflix-reeks is Cleopatra zwart. Hoe historisch accuraat is dat? En we praten je bij over de persvrijheid in Nederland, en de heisa rond 'Ongehoord Nederland'.
