Het uur van de waarheid
VRT NWS
Dennis van den Buijs duikt in de wereld van nepnieuws en online bedrog, samen met factcheckers, experten en luisteraars.
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Of het nu gaat over de oorlog in Oekraïne, de verkiezingen in Amerika, klimaatverandering of de coronapandemie: elk verhaal z’n complot lijkt het wel. Fakenews, misleiding en propaganda waren nog nooit zo zichtbaar: op sociale media, in onze mailbox of via berichtjes op je smartphone waarin gehengeld wordt naar data en je geldbuidel.
Maar wat is nu echt en wat niet? Hoe weet je dat? Wat is de technologie en het doel erachter? En waarom zijn we zo vatbaar voor oplichting en nepverhalen?
Episodes
Mentioned books
May 21, 2025 • 26min
Radicalisering via Roblox en mythes over het everzwijn
Radicalisering via Roblox: Olivier Caubergs van Textgain onderzocht hoe extremisten en terroristen games gebruiken om hun gedachtegoed te verspreiden. Van IS-vlaggen in GTA tot The Sims in een concentratiekamp.
Over everzwijnen gaan veel mythes en volkswijsheden rond. Zijn ze uitgezet? Gevaarlijk? Is jagen zinvol? Expert Jim Casaer van het INBO legt uit.
May 17, 2025 • 26min
Vlaming ontmaskert Noord-Koreaanse spionnen en Rihanna scoort in Burkina Faso dankzij AI
Vlaming Simon Wijckmans ontmaskert Noord-Koreaanse spionnen in zijn bedrijf: wat als de IT-man voor Kim Jong-un blijkt te werken?
Rihanna, Justin Bieber en Eminem loven de leider van Burkina Faso in nieuwe hits die viraal gaan in Afrika. Uitleg door correspondent Saskia Houttuin.
Luc van Bakel checkt het cokegebruik van Macron, tips tegen hooikoorts en geruchten rond het proces Diddy.
May 14, 2025 • 23min
Valsspelen op Strava en Poetins waarheid over de Tweede Wereldoorlog
Valsspelen op Strava: voor een paar euro loopt of fietst een "jockey" snelle kilometers voor jouw profiel. Jonas Creteur van Knack onderzocht de zaak.
Poetin wil de Russische en Chinese waarheid over de Tweede Wereldoorlog verdedigen. Welke waarheid is dat? Nico Wouters is historicus en directeur van het CegeSoma, het studiecentrum voor oorlog binnen het Rijksarchief.
May 10, 2025 • 21min
Complotten rond paus Leo XIV en coronaleugens over minister Vandenbroucke?
Habemus factcheckam! Voor het eerst liep er een factchecker rond in Vaticaanstad tijdens het conclaaf. We bellen Raffaella Menichini én Maarten Schenk van factcheck-organisatie Lead Stories. Want ook over Leo XIV circuleren al complottheorieën!
Is minister Frank Vandenbroucke niet gevaccineerd? Loog hij over zijn coronaprik? Luc van Bakel (VRT NWS) legt van naaldje tot draadje uit waar dit gerucht vandaan komt. En hij vertelt complexloos over zijn buikvet.
May 7, 2025 • 18min
Misleidende updates: heb je echt een nieuwe pc nodig voor Windows 11?
Heb je echt een nieuwe smartphone of pc nodig voor al die verplichte updates van Windows of Android? Luisteraar Rudy voelt zich opgelicht door Microsoft, computerwetenschapper Jeroen Baert geeft tips!
Albanië verbiedt TikTok, zogezegd na een tienermoord. Critici zien andere redenen: de regering maakt de oppositie monddood richting de verkiezingen van zondag. Dorien Vanmeldert (VRT NWS) legt uit.
May 3, 2025 • 31min
Deepfakes met Bart De Wever en mag de politie zomaar in je gsm kijken?
Catherine Van de Heyning is parketmagistraat en professor in mensenrechten, gespecialiseerd in cybercrime. Ze bespreekt de nieuwe regels over politie-inbreuk op mobiele telefoons. Wim Van Duffel, neurofysioloog aan de KU Leuven, laat ons nadenken over hersenscans en de invloed van sociale media op de hersenen, zoals TikTok. Luc van Bakel ontrafelt de gevaren van deepfakes, waaronder een recentelijk filmpje van Bart De Wever, en benadrukt de risico's van nepnieuws en desinformatie in onze digitale wereld.
Apr 26, 2025 • 28min
Is ruimtevaart fake? En hoe gevaarlijk is koken op inductie?
Is de ruimtevaart een leugen? Na de vlucht van Katy Perry rijzen er twijfels, astronaut Frank De Winne is onze gast.
Creëert een inductieplaat in je keuken een gevaarlijk elektromagnetisch veld? Professor in de fysica Patrick Wagner (KULeuven) beantwoordt de vragen van een bezorgde luisteraar.
Luc van Bakel zet de belangrijkste factchecks op een rij, onder meer over een kettingbrief op Facebook op Instagram.
Apr 19, 2025 • 25min
Spionnen in het Belgische leger: het geheime leven van Lisa en Sara
Dennis van den Buijs spreekt exclusief met 2 spionnen van het Belgische leger. Sara en Lisa (schuilnamen) vertellen over hun leven en werk bij de ADIV. Voor het eerst mogen ze spreken met de buitenwereld.
Wie zijn ze? Wat doen ze? Hoe gaan ze te werk? Weten hun vrienden en familie wat hun job is?
Een verhaal over geheime dossiers, seksuele verleiding en de strijd voor gevoelige informatie.
Apr 12, 2025 • 38min
Anorexia, migraine en TikTok: het gevaar van online gezondheidstips
Hoe snel kom je uit bij pro-anorexia-video's op TikTok en Instagram? Dorien Vanmeldert van VRT NWS zocht het uit, we spreken met patiënt Mirthe en psychiater Charline Denys (UPC Leuven).
Luc Van Bakel checkt of fenegriek een wondermiddel is en of we dom worden van tandspasta.
Migraine-dokter Anneke Govaerts en diëtist Pieter Brughmans gaan op Insta en TikTok de strijd aan met vals gezondheidsadvie
Apr 5, 2025 • 29min
Fraude met honing en handel in heiligen: wanneer is een reliek echt?
Valse honing is een groot probleem! Er is zelfs zoveel fraude dat de World Beekeeping Awards dit jaar niet worden uitgereikt.
Luc van Bakel checkt wondermiddelen tegen hooikoorts: van theezakje tot vaseline.
Handel in heiligen: wanneer is een reliek echt? Dat vragen we aan theoloog Hans Geybels (KU Leuven) nu er een schedel van de heilige Thomas van Aquino on tour is in ons land.
