Polityka o historii

Dzisiaj w „Polityce o historii” katastrofa „Heweliusza”: jak zatonął polski prom? Wyjaśnia Roman Czejarek, autor audioreportażu o tym, jak zatonął „Jan Heweliusz”. Jaka jest jego prawdziwa historia i kto jest winny tej katastrofy: pogoda czy tzw. czynnik ludzki? „Jan Heweliusz” to dziś wrak, który leży na dnie Morza Bałtyckiego. Katastrofa polskiego promu „Jan Heweliusz” od 30 lat budzi kontrowersje. Czy zatonięcia statków i katastrofy morskie na zawsze pozostaną zagadką jak ta? Czy istnieją nagrania z momentu, gdy „Heweliusz” tonie, z których możemy dowiedzieć się więcej? Jakie są opowieści osób, które przeżyły tę katastrofę? Jaki był rejs ku przeznaczeniu „Heweliusza”?

Dzisiaj w odcinku „Polityka o historii” Kamil Janicki. Wywiad: Wawel – jak mieszkali polscy królowie? Kamil Janicki z kanału „Wielka historia” o tym, jaka jest historia zamku na Wawelu i jakie są tajemnice polskich królów. Kamil Janicki o historii i Wawelu wie bardzo dużo, to m.in. autor książki „Wawel. Biografia”. W rozmowie tłumaczy, jaka jest historia Wawelu w Krakowie i czy zamek na Wawelu to atrapa.
W odcinku odpowiadamy na pytanie, dlaczego Zamek Wawelski w Krakowie był wielokrotnie przebudowywany i dlaczego Polacy zburzyli Wawel (przynajmniej częściowo). Rozmawiamy też o tym, jak wyglądają części zamku: podziemia Wawelu, komnaty królewskie czy katedra wawelska. Czy katedra na Wawelu służyła królowi, czy ludności? Kto nią zarządzał? W rozmowie zahaczamy także o historię Kościoła w Polsce średniowiecza. Czy Kościół w średniowieczu rządził całym krajem? Jaki był majątek Kościoła?
A na deser: skąd wzięła się legenda o smoku wawelskim?

Dzisiaj w odcinku prof. Antoni Dudek o historii: młodość Kaczyńskiego, radykalizacja i reparacje wojenne. Czy Jarosław Kaczyński uważa, że Polska uzyska reparacje wojenne od Niemiec? Antoni Dudek mówi o niechęci Kaczyńskiego do Niemiec. Jaki związek ma z tym dziadek z Wehrmachtu? Czy stosunki polsko-niemieckie są teraz w porządku? To rozmowa też o tym, dlaczego radykalizacja Kaczyńskiego postępuje: prawica w Polsce jest coraz bardziej widoczna i głośna. Dudek uważa, że od kiedy Lech Kaczyński nie żyje, nie ma osoby, która złagodziłaby poglądy Jarosława. Polska polityka dzisiaj to też fragment naszej rozmowy: czy Jarosław Kaczyński będzie się bardziej radykalizował, antyniemieckość będzie się utrzymywała? Co myśli Kaczyński o Nawrockim po wyborach? Zapraszamy na wywiad z Antonim Dudkiem.

Dzisiaj archeolog Dariusz Błaszczyk i genetyk Michał Golubiński, czyli Słowianie a genetyka i archeologia. Skąd pochodzą Słowianie, jaka jest historia Słowian i jak żyli dawni Słowianie? Nowe badania DNA wskazują na pochodzenie Słowian, dzięki czemu wiemy więcej o tym, jak żyli pierwsi Słowianie i jak wyglądały ich pierwsze państwa. DNA pozwala zrozumieć, jaka jest geneza Słowian, kim byli wcześni Słowianie dla siebie samych. Gdzie na mapie migracji Słowian była Polska? Skąd Wielka Lechia – pseudonaukowa teoria o krainie, którą zamieszkiwali pierwsi Polacy? W odcinku rozmawiamy też o pochówku Słowian, o tym, czym jest haplogrupa r1a, na czym polegają szybko zmieniające się badania, w tym te, które zrealizował prof. Marek Figlerowicz. Zapraszamy do oglądania i słuchania.

Podczas okupacji w Warszawie na ul. Szucha mieściło się Gestapo, a zaraz obok kasyno „tylko dla Polaków”.

Greccy filozofowie, którzy byli najważniejsi? Często na tej liście wymieniani są popularni: Sokrates, Arystoteles i Platon. A jaka była biografia i filozofia Sokratesa? W najnowszym odcinku podkastu „Polityka o historii” nasz gość prof. Krzysztof Łapiński, autor książki „Najmądrzejszy”, opowiada o filozofii Sokratesa, przybliża dzieło „Obrona” Sokratesa, wyjaśnia, czym była według niego demokracja i historia, tłumaczy przepis Sokratesa na życie. Najważniejsze cytaty Sokratesa? Ich także nie zabraknie. Oglądaj i słuchaj – Agnieszka Krzemińska, „Polityka o historii”.

Po wystawie oprowadza jej współautor dr Janusz Marszalec z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. I tłumaczy, jak to z Polakami w Wehrmachcie było.

W dzisiejszym odcinku podkastu „Polityka o historii”: rewolucja w Iranie. Łukasz Wójcik z tygodnika „Polityka” opowiada, jak wyglądał Iran przed rewolucją islamską, dlaczego ropa jest wszędzie i czym była sama rewolucja islamska w Iranie z 1979 r. Kim był Ruhollah Chomeini, który rządził Iranem, a kim jest jego obecny przywódca ajatollah Ali Chamenei? Rządzi krajem od kilku dekad, a teokracja w Iranie jest bezsprzeczna. Co to znaczy? W rozmowie wyjaśniamy także sens ataku USA na Iran w 2025 r. i zastanawiamy się, czy wojna Iran vs USA jest możliwa. W rozmowie także takie wątki: sunnici a szyici, jakie są różnice? Irak i Iran: o co chodzi w konflikcie, który trwał osiem lat? I dlaczego w Iranie ciągle wracają protesty. Rewolucja irańska: wszystko, co należy wiedzieć. Zaprasza Marcin Zaremba, Polityka o historii.

W pierwszym odcinku po wakacyjnej przerwie: prof. Paweł Machcewicz i antysemityzm w Polsce w czasach PRL, czyli Mieczysław Moczar, Władysław Gomułka i Marzec 1968. Jak moczarowcy wpłynęli na nastroje antyżydowskie i antysyjonizm, gdy trwały czasy Gomułki? Czy protesty studentów i 1968 r. był inicjatywą oddolną, a może narzędziem politycznym w rękach frakcji we władzach PZPR, które skupione były wokół Mieczysława Moczara? Kto rozpowszechniał tezę, że Żydzi byli odpowiedzialni za stalinizm w Polsce, i dlaczego? Omówimy też narodowy komunizm i jego powiązania z PRL. Zapraszamy do oglądania i słuchania!

Dr Paweł Szadkowski z Uniwersytetu w Białmystoku prowadzi nas przez dzieje Półwyspu Iberyjskiego, gdzie warstwy Iberów, Basków, Rzymian, Wizygotów i Arabów ułożyły skomplikowaną mozaikę kultur. Od uprzemysłowionego Kraju Basków i rybackiej Asturii, przez dumną Katalonię, po wielokulturową Andaluzję odkrywamy, że wspólna flaga zasłania plątaninę języków, mitów i ambicji. Rozmawiamy o rekonkwiście, dziś chętnie przywoływanej przez skrajną prawicę, o inkwizycji demonizowanej bardziej, niż na to zasługuje, i o tym, jak Cortés, Karol V oraz złoto Ameryk zbudowały pierwsze globalne imperium, którego Hiszpania nie potrafiła utrzymać. To historia kraju rozdartego między idealizmem Don Kichota a pragmatyzmem Sancho Pansy. Kim byli pierwsi mieszkańcy Półwyspu Iberyjskiego i jakie ślady po nich pozostały? Jak naprawdę wyglądała rekonkwista? Na czym polegał hiszpański model kolonializmu? Czym jest Hispanidad? Dlaczego Hiszpania utraciła swoje światowe imperium? Chcesz więcej rzetelnych treści historycznych? U nas znajdziesz analizy, rozmowy z badaczami i książki, które warto znać. Skorzystaj ze specjalnej oferty: 30% zniżki na roczną subskrypcję z kodem HISTORIA30 na stronie www.polityka.pl/kod/historia30.