Betrouwbare Bronnen

In Betrouwbare Bronnen aflevering 32:Oud VVD-leider Frits Bolkestein over Thierry Baudet en de VVDChurchill-biografen Andrew Roberts en Felix Klos over Churchill en de Verenigde Staten van Europa(Een tijdlijn met begintijdstippen staat onderaan in deze tekst)***Forum voor Democratie van Thierry Baudet is bij de Statenverkiezingen de grootste geworden omdat de VVD het op een aantal punten heeft laten afweten, zegt oud VVD-leider Frits Bolkestein in deze aflevering van Betrouwbare Bronnen.De VVD was onduidelijk over het klimaatbeleid. Daarnaast hamerde Baudet op het terugdringen van migratie en dat blijft een belangrijk punt, zegt Bolkestein. Ook sprak Baudets Europakoers veel kiezers aan, al is Bolkestein het niet eens met zijn pleidooi voor een ‘Nexit’.'De VVD heeft opvattingen die wij moeten koesteren om niet van het politieke toneel verdrongen te worden door de partij van Thierry Baudet', zegt Bolkestein. Hij vindt de opvatting dat klimaatopwarming komt door één oorzaak - Co2-uitstoot - 'niet overtuigend'. Bolkestein noemt het klimaat-denken 'een kerk': 'Er valt bijna geen discussie meer over te voeren.'De oud VVD-leider geeft toe dat migratie naar Europa vrijwel tot stilstand is gekomen, maar hij waarschuwt dat heel veel Afrikanen nog steeds de oversteek willen maken: 'Dat is heel begrijpelijk, maar wij kunnen dat niet verstouwen. Daarom keert men zich tegen die wilde migratie. Het is een oud debat, het is een oude vrees die blijft hangen. En Mark Rutte heeft daar onvoldoende weerstand tegen kunnen bieden, hij is hier onvoldoende overtuigend geweest.’Volgens Bolkestein had het Tweede-Kamerlid Janmaat in de jaren ’80 gelijk toen hij waarschuwde tegen migratie: 'Janmaat zei wat wij nu zeggen.'De snelle opmars van Thierry Baudet doet Bolkestein denken aan de VVD onder Hans Wiegel. Die was ook heel jong en trok snel nieuwe kiezers aan. Wiegel maakte van de VVD een volkspartij.Baudet trekt kiezers weg bij de PVV van Geert Wilders, maar anders dan Wilders slaagt de nieuwkomer er ook in, hoger opgeleide kiezers voor zich te winnen. Bolkestein: 'Dat kunnen VVD en CDA zich aantrekken. We zijn nog niet klaar met Baudet.'Hij vindt dat de VVD met Forum voor Democratie moet samenwerken.Bolkestein verafschuwt Baudets 'Uil van Minerva'-speech op de avond van de verkiezingsoverwinning: 'Hoe haalt iemand het uit zijn pen om zo'n onzin op te schrijven. Het is waanzin! Hoe is het mogelijk? Hij moest zich schamen.' Het is een opmerkelijk interview, waarin Bolkestein Rutte aanprijst om de Europese Commissie te gaan leiden en oud PvdA-minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem moet president van de Europese Centrale Bank worden. Ook heeft Bolkestein veel waardering voor CDA-minister van Financiën Wopke Hoekstra.***De historische rubriek kent deze week een tamelijk unieke editie. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met de schrijver van de nieuwe, wereldwijd door recensenten bejubelde biografie van Winston Churchill, Andrew Roberts. Zijn monumentale boek is vorige week in een Nederlandse vertaling verschenen bij uitgeverij Prometheus.Naast Roberts zit ook Felix Klos aan tafel. Diens recente boek over Churchill en Europa kreeg ook a zulke prachtige besprekingen. Felix Klos is historicus uit Oxford en nu kandidaat voor het Europees Parlement voor D66.Andrew Roberts vertelt over de vele kleurrijke facetten van Churchills werk, leven en karakter. Over de Queen die hem als eerste en enige de unieke, persoonlijke dagboeken van haar vader liet lezen. Koning George VI was oorspronkelijk geen vriend van Churchill, maar groeide uit tot een van zijn grootste steunpilaren in de oorlogsjaren. Zij vertelden elkaar alles wat zelfs voor hun directe omgeving geheim moest blijven, blijkt nu.In het gesprek komen veel van deze geheimen voorbij. Soms uiterst vermakelijke, soms schokkende. Staatslieden als De Gaulle, Jean Monnet en president Roosevelt komen ter sprake.In de nooit ophoudende Brexit-dagen verdiepen we ons in e vraag: was Churchill nu wel of geen 'echte Europeaan'? De twee kenners gaan beleefd maar zonder handschoenen met elkaar verbaal en intellectueel op de vuist. Beide beamen dat Churchill vurig voor één Europa was en dat Boris Johnson daarover onzin verkoopt. Maar wat wilde en dacht Churchill nu écht en waarom?Andrew Roberts, bevriend met oud-premier David Cameron die het Brexit-referendum in gang zette, tipt een andere vriend als opvolger van Theresa May: Michale Gove wordt wat hem betreft de nieuwe premier.Roberts schreef ook een monumentale biografie van Napoleon. De schrijver bekent dat zijn visie op de korporaal uit Corsica die keizer werd radicaal veranderde tijdens bronnen-onderzoek. Een fascinerend bewijs waarom aandacht voor geschiedenis in een podcast als deze onmisbaar is: je ontdekt nieuwe aspecten en gaat ontwikkelingen en mensen anders zien, Zelfs Churchill.***Boekenlijst:Frits Bolkestein - Bij het scheiden van de markt (Prometheus)Andrew Roberts - Churchill (Prometheus)Andrew Roberts - Churchill, Walking with Destiny (Allen Lane)Felix Klos - Winston Churchill, Vader van Europa (Hollands Diep)Felix Klos - Churchill's Last Stand (I.B. Taurus & Co)***Tijdlijn Betrouwbare Bronnen 32:00:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes van Frits Bolkestein, Felix Klos en Andrew Roberts00:04:29 - Frits Bolkestein (deel 1)00:42:58 - Frits Bolkestein (deel 2)01:02:55 - PG Kroeger, Andrew Roberts en Felix Klos (deel 1)01:40:30 - PG Kroeger, Andrew Roberts en Felix Klos (deel 2)02:06:49 - Uitro door Jaap02:07:33 - EindeSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In Betrouwbare Bronnen aflevering 31:-         PG Kroeger: opmars en teloorgang van populistische partijen-         Jamie Shea: nieuwe uitdagingen voor de 70-jarige NAVO***In de historische rubriek vertelt ‘cultheld’ (Trouw) en ‘geheim wapen’ (Volkskrant) PG Kroeger over vaste patronen bij de opmars en teloorgang van populistische, radicale partijen rechts en links. Hoeveel aanhang uit 2017 hield de SP van Lilian Marijnissen écht over op 20 maart? Waar gingen die kiezers naartoe? Wat verbindt de Duitse AfD met Leefbaar Nederland?Het eindeloze geruzie en scheuringen in 50plus en de LPF kwam evenmin uit de lucht vallen, net als de onaantastbare macht van het driekoppige bestuur van Forum voor Democratie. PG schetst de internationale analogieën van Geert Wilders en Thierry Baudet.De scheuringen, afsplitsingen, ‘het permanente kannibalisme intern’ leverden mensen op als Winny de Jong. instorting en drama. Je ziet deze processen zich voortdurend voltrekken, van Le Pen en UKIP tot PVV en Forum. Hoe komt dat?PG analyseert de culturele, historische en politieke aard van het beestje en noteert de eigenaardigheden. Darwin komt voorbij én Judy Garland.***Jaap Jansen praat met Jamie Shea (Londen, 1953). Hij werkte van 1980 tot 2018 bij de NAVO. Zijn laatste functie was te lang voor een visitekaartje: ‘Deputy Assistent Secretary General for Emerging Security Challenges at NATO Headquarters in Brussels’. Jamie Shea werd wereldwijd bekend als woordvoerder bij de NAVO_bombardementen op Servië die moesten voorkomen dat Servië Kosovo inpikte. Dat daarbij burgerslachtoffers vielen, waren ‘de kosten om een kwaad te verslaan’, zei hij toen. Jaap sprak als journalist regelmatig met hem. Deze keer ‘on the record’.De NAVO moet zich gaan richten op hybride oorlogsvoering, zegt Shea. Het bondgenootschap, dat deze week 70 jaar bestaat, kan niet lijdzaam afwachten wat Rusland en China doen in cyberspace. Het moet zelf initiatieven nemen om die landen de baas te blijven. ‘Voor de eerste keer in de geschiedenis van de mensheid, kan iedereen iemand aanvallen op elke plek en op elk moment. Het maakt niet uit of je aan de andere kant van de wereld bent. En alles kan doelwit worden. Vroeger waren dat militaire installaties, maar nu kan het ook jouw containerbedrijf zijn, de haven van Rotterdam, de telecommunicatie, het bankensyseem. Het grote probleem met cyber is dat regeringen nu álles en iedereen moeten verdedigen’, zegt Shea.‘De persoon die de baas is over kunstmatige intelligentie, over biomedische technologie, hypersonische hogesnelheidsraketten, robots en ruimtetechnologie, die gaat de oorlog winnen. Daar ligt de uitdaging. Europa heeft de industriële kennis, belangrijke universiteiten en de mensen. Het gaat er nu om de juiste investeringen te doen. We moeten handelen voor het te laat is.’De voormalige NAVO-topman waarschuwt tegen China. De NAVO-landen moeten goed nadenken hoe daar mee om te gaan: ‘Anders komt er een dag dat je je realiseert dat een vreemde macht jouw vitale havens heeft opgekocht, een deel van je spoorwegen en al je moderne 5G-communicatie runt en dus ook de sleutel heeft tot jouw internet of things.’Volgens Shea moet snel werk worden gemaakt van modernisering van het internationaal recht. Wat mag een killer robot wel of niet en in welke omstandigheden, is bijvoorbeeld de vraag. ‘Als we daar tien of twintig jaar mee wachten, zijn we te laat. Dan is het paard de stal uit en op hol geslagen.’Shea heeft de Amerikaanse president Donald Trump een paar keer achter gesloten deuren meegemaakt: ‘Trump is een beeldenstormer. Hij houdt ervan heilige huisjes omver te schoppen. Hij is een zakenman, geen politicus. Hij stelt fundamentele vragen waar niemand anders mee komt. Dat doet-ie overal. Niet alleen bij de NAVO, maar ook bij de EU, de VN, NAFTA, WTO – er is nauwelijks een internationale organisatie waar Trump niet heeft gevraagd: waarom bestaat dit nog?’Nu hij met pensioen is, blijft Jamie Shea doen wat hij altijd deed: praten en advies geven over internationale veiligheidskwesties. Hij blijft in Brussel wonen en overweegt serieus - als het met Brexit zo door gaat – om zijn Britse nationaliteit op te geven, vertelt hij in Betrouwbare Bronnen.***Tijdlijn Betrouwbare Bronnen 31:00:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes van Jamie Shea00:07:15 - PG over populisme (deel 1)00:47:43 - PG over populisme (deel 2)01:33:19 - Jamie Shea (deel 1)02:13:53 - Jamie Shea (deel 2)02:40:40 - Uitro door Jaap02:41:32 - EindeSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In Betrouwbare Bronnen aflevering 30:PG Kroeger over Baudet en over Thatcher en DelorsRob de Wijk over China en Trump In zijn historische rubriek bespreekt PG een onderbelicht element in de overwinningsspeech van Thierry Baudet. Hij waardeert die rede als een poging meer te bieden dan een obligaat hoera we hebben gewonnen!’. Baudet trachtte onder meer de christelijke beschaving te claimen voor zijn Forum, maar de boekenkast was omgevallen en de inhoud bleef waardevol, maar lag wel door elkaar’. Uit het betoog van Baudet viel in elk geval wel op te maken, dat hij net als Poetin een rolmodel heeft gevonden in Tsaar Nicolaas I, waarover PG al eens in sprak in Betrouwbare Bronnen met Anne Applebaum en in zijn rubriek.Daarna vertelt hij op deze ‘Brexit Day´ over de vergeten jaren waarin Margaret Thatcher en EU-chef Jacques Delors zeer op elkaar gesteld waren en zelfs een opvallend tandem vormden. ‘One of the cleverst people’ noemde zij hem.Waar ging dat dan toch zo mis? Waarom? Hoe? PG analyseert uit eigen waarneming, omdat hij begin jaren 90 in de Europese Commissie van Delors als 'expert national détaché' heel dicht op de gebeurtenissen zat. Daarbij legt hij een verrassende verbinding tussen het politieke denken van Delors en zijn tweede man, de onlangs overleden Nederlandse oud-minister Frans Andriessen. De val van Thatcher, de val van de Muur en de komst van de nieuwe EU blijken daarin ten nauwste verweven te zijn.***Rob de Wijk, directeur van het The Hague Centre for Strategic Studies, is te gast naar aanleiding van zijn boek ‘De nieuwe wereldorde, hoe China sluipenderwijs de macht overneemt’ (Uitgeverij Balans).China is een staatskapitalistisch land, zegt De Wijk, economie is politiek. Xi Jinping kan veel sneller schakelen dan wij in het Westen. Dat geeft China al snel een enorme voorsprong: ‘De kans dat China de wereld gaat domineren is groot. Maar het kan ook mis gaan. De effecten van een stagnerend en imploderend China zijn gigantisch voor de hele wereld. Het effect is vergelijkbaar met de val van de Berlijnse Muur.De Wijk vertelt in Betrouwbar Bronnen dat er voorlopig geen nieuwe NAVO-strategie komt. Een nieuwe strategie is hard nodig, maar het Atlantisch bondgenootschap durft het niet aan die te bespreken zolang Donald Trump president is van de Verenigde Staten.De NAVO viert dit jaar haar 70-jarig bestaan. Dat gebeurt in december met een top van regeringsleiders in Londen. Oorspronkelijk had die top ook een nieuwe strategie moeten bekrachtigen. ‘Er is grote angst dat wanneer Trump daar komt, hij alsnog die strategie van tafel zou vegen. Als dat gebeurt, is het einde van de NAVO. Dan wordt de NAVO geen 71’, zegt De Wijk. ‘Er komt wel een communiqué met ronkende teksten, maar er moet een nieuwe NAVO-strategie komen. Want de NAVO moet zich aanpassen aan de nieuwe wereld. Als je dat niet wilt, wordt de NAVO overbodig.’Volgens Rob de Wijk heeft Trump heel goed gekeken naar Adolf Hitler: ‘Hitler zei: als je liegt moet je goed liegen en je moet het volhouden. Iedereen weet dat het niet klopt, maar als je de leugen steeds groter maakt, dan geloven de mensen je. Op die manier kun je de bevolking mee trekken. Dat is precies wat Trump nu ook doet. Het lijkt wel of hij Mein Kampf op dit punt heeft gelezen.’Wat Trump doet komt dicht bij fascisme, meent De Wijk. ‘Er zijn een aantal elementen in het beleid en in de gedachtenwereld van Trump: de uitverkorenheid, America First, het idee dat Amerika op een ongehoorde manier onder druk staat, zijn leven niet meer zeker is, dat de gewone man in zijn voortbestaan bedreigd wordt en het idee dat er een sterke leider moet zijn om dat te voorkomen. Dat zijn allemaal elementen die je ook ziet in het fascisme. Er is alleen één groot verschil. Trump roept nog niet op tot geweld. Al heeft hij daar heel erg dicht tegenaan gezeten. Bij de rellen in Charlottesville ging hij al een grens over, maar hij roept niet structureel op tot geweld. Hij schurkt er tegenaan. Ga je voluit die grens over, dan zit je in het fascisme.’***Tijdlijn Betrouwbare Bronnen afl. 30:00:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes Rob de Wijk00:05:17 - PG (deel 1) over Thierry Baudet00:29:49 - PG (deel 2) over Thatcher en Delors01:21:56 - Rob de Wijk over China en Trump (deel 1)02:01:51 - Rob de Wijk over China en Trump (deel 2)02:19:59 - Uitro door Jaap02:20:58 - EindeSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoofdgast is Sylvester Eijffinger.Daaraan voorafgaand praat Jaap met PG over politieke geschiedenis.In Londen gebeurde afgelopen week opnieuw iets historisch. Speaker John Bercow greep een precedent aan uit 1604, waarmee hij het Brexit-proces lamlegde. Is dat nou raar, excentriek Brits, of heel erg gepast?Het blijkt dat deze aanpak helemaal past bij de eeuwenoude ongeschreven constitutie van de Britten en het jaar 1604 is allesbehalve toevallig. Trouwens: bij ons kunnen we er ook wat van. Wat dacht je van 'Het Huis van Thorbecke' dat wij al sinds 1848 bewieroken?PG haalt er een fraai voorbeeld bij van de vitaliteit van diepmiddeleeuwse rechten en privileges. Queen Elizabeth II past dit recent toe om groot historisch onrecht aan een oorlogsheld te vergeven. Long Live the Queen!Daarna behandelt PG hoe in Nederland bewindslieden met hun ambtenaren omgaan en wat daarbij de wetten voor succes zijn. Hij vertelt over iconen van respect wederzijds - een PvdA-vrouw en een CDA-man - geslaagde voorbeelden nu en toen en ook een serie pijnlijke en zelfs rampzalige voorbeelden uit KVP, VVD en ChristenUnie.Hij besluit met de vraag: waar moeten partijleiders en de formateur op letten als ze bewindslieden aanzoeken? Welke eigenschappen zijn dan essentieel? Een pregnant handboekje aan het eind van de bijdrage van PG wijst de weg.***Jaap praat met Sylvester Eijffinger, hoogleraar financiële economie aan Tilburg University over acht jaar Mario Draghi als president van de Europese Centrale Bank. Eijffinger weet daat alles van, want hij was jarenlang een van de topadviseurs van het Europees Parlement bij hun dialoog met de ECB. Eijffinger stond er op sleutelmomenten met zijn neus bovenop cruciale ontwikkelingen. Hij werkte bij de Deutsche Bundesbank e de Banque de France. Hij was een van de acht topadviseurs van het Europees parlement over de ECB en een paar keer per jaar praat hij in klein gezelschap met Mario Draghi himself.Aanleiding voor het gesprek is het bezoek dat de tweede-Kamercommissie voor Financiën op 15 maart brengt aan de bank in Frankfurt en ook aan de Europese toezichthouder op de pensioenfondsen. Eijffinger heeft in ons gesprek enkele tips voor de Kamerleden.Draghi vertrekt eind dit jaar en met Eijffinger heeft Jaap het over het beleid van Draghi, maar ook over zijn persoonlijkheid. En hoe hij - anders dan de eerste ECB-voorzitter, de Nederlander Wim Duisenberg - er steeds meer een 'presidentieel presidentschap' van maakte.En wie moet Draghi opvolgen? Sylvester Eijffinger heeft een voorkeur. Hij draagt in Betrouwbare Bronnen aflevering 29 een gast uit aflevering 2 voor: Jeroen Dijsselbloem.***Tijdlijn Betrouwbare Bronnen afl. 29:00:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes Sylvester Eijffinger00:03:47 - PG deel : ministers en hun ambtenaren00:44:42 - PG deel 201:16:09 - Eijffinger deel 1: de persoonlijkheden Duisenberg, Trichet en Draghi)02:10:11 - Eijffinger deel 202:17:24 - Eijffinger deel 3: het beleid van Draghi en zijn opvolging03:11:10 - Uitro door Jaap Jansen03:12:18 - EindeSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In aflevering 28 van Betrouwbare Bronnen:PG over de relatie tussen Nederland en Frankrijk.En een afscheidsgesprek met Eerste-Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol.***La douce France… Er is in ons land al eeuwen heel wat affectie voor Frankrijk, zijn keuken, wijnen, chansons, amoureuze traditie, kunst, letterkunde, actrices en mode. Oh la la! Maar politiek, economisch en als het gaat om macht, geld en vliegtuigen… Zut alors!PG Kroeger belicht vanuit de historie, kunsten en geopolitiek van eeuwen her tot aan het gedoe rond Air France/KLM nu, hoe dat toch komt. En ja, natuurlijk heeft het van alles te maken met de calvinistische cultuur van schraperigheid en morele superioriteit der Hollanders versus de katholieke hang naar grandeur en universele waarden der Fransen.En toch was en is de band tussen onze twee landen rijk en intens. De glansrollen voor Nederlandse kunstenaars in Frankrijk, van Jongkind en Van Gogh, tot De Stijl en Mondriaan, staan naast de invloed van de Hugenoten op ons land, het asiel dat de voorvader van Baudet kreeg eind 18e eeuw en de burgerlijke vrijheden die de Franse Revolutie aan de Republiek bracht. Ook bracht Frankrijk ons Koning Lodewijk Bonaparte aan wie wij veel danken: het Rijksmuseum, de KNAW, de KMA, kunstacademies en conservatoria en moderne wetten.PG analyseert waarom die bijzondere inspiratie en dat respect voor elkaar er toch maar steeds niet toe wil leiden, dat Frankrijk en Nederland elkaar ook echt leren begrijpen. En hoe dat ook bij de acties van Rutte III rond de KLM-aandelen weer allerlei rumoer en misverstanden opriep. De politieke cultuur bij ons is mercantiel, particularistisch en moralistisch. Die bij hen is universalistisch, centralistisch en étatistisch. Zelfs de koosnaam van de geliefde van Koning Louis XV voor haar beminde bewees dat! Bij hen is per definitie ‘le Jour de Gloire arrivé’, bij ons wordt ook na eeuwen ‘de Koning van Hispanje geëerd’. Net als de Franse staat en politiek is het bedrijfsleven daar een vorm van superieure administraties. De top van het land in alle sectoren komt ook uit dezelfde superieure opleidingscentra. In Parijs geen klasjes van Cliteur of een VU van de Donners en Balkenende. Het CV van de toppers van Air France/KLM laat fraai zien hoe Frankrijk wél in elkaar zit.En in de KLM-zaak bleek ook dat de Fransen bijvoorbeeld het gedoogbeleid inzake drugs in ons land allerminst vergeten zijn en hoe zij over die hypocriete Hollanders in dat verband denken. En toch blijkt uit interne signalen, dat de Fransen stiekem wel bewondering hebben voor de aanpak van de eigenwijze Wopke Hoekstra. Ook dat is vanuit de politieke zeden en gewoonten uit eeuwen van Bourbon-glorie, Bonapartisme en Gaullisme dan weer heel verklaarbaar. Vive la France! Vive la République!***Eerste-Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol waarschuwt de nieuwe kandidaten voor de Eerste Kamer dat het niet de bedoeling is, dat ze, eenmaal gekozen, ‘Tweede-Kamertje’ gaan spelen. Die waarschuwing geeft ze in de politieke podcast Betrouwbare Bronnen.‘Kandidaten van partijen die nu nog niet in de Eerste Kamer zitten en kandidaten die nieuw zijn, zitten op dit moment in debatten van: we zullen dat kabinet straks eens een poepie laten ruiken. Daar is de Eerste Kamer niet voor. Die is er om wetgeving op kwaliteit te controleren. Is het uitvoerbaar, is het handhaafbaar? Als je daar gaat zitten met het oogmerk: ik zal de boel in elkaar laten donderen, dan heb je de verkeerde instelling’, zegt Broekers.Ze verdenkt de voormalige Tweede-Kamerleden Mei Li Vos (PvdA), Paul Rosenmöller (GroenLinks) en het huidige Tweede-Kamerlid Selcuk Özturk (Denk) - met wie ze deze week aan tafel zat bij Pauw & Jinek - ervan dat ze in de Senaat de Tweede Kamer willen gaan dupliceren. 'Je moet er niet gaan zitten van: ik ben het er niet mee eens, want ik wil gewoon dat kabinet weg.’Lijsttrekker Henk Otten van forum voor Democratie heeft eerder gezegd: 'Ik hoef alleen maar even over te steken om te stemmen om het kabinet het zo moeilijk mogelijk te maken.’ Broekers kan het niet aanhoren: ‘U zult wel denken: dat mens komt uit een ouwe doos en zo is de wereld niet meer. Maar ik vind het belangrijk dat je als Eerste-Kamerlid een nieuwe wet grondig bestudeert. Ik mag hopen dat de nieuwe leden van de Eerste Kamer binnen de kortste keren ervan doordrongen zijn dat ze er daarvoor zitten. Als straks de mentaliteit is: hoe kan ik dit kabinet zo snel mogelijk laten struikelen, dan is dat echt verschrikkelijk.'Broekers huivert bij de gedachte dat Denk-lijstrekker Özturk naar de Eerste Kamer komt met een montageset om filmpjes te maken. 'Helaas ben ik dan geen voorzitter meer, maar daar zou ik rücksichtslos “nee” tegen zeggen. Dit gaat dus niet gebeuren!’ Broekers’ collega-voorzitter van de Tweede Kamer, Khadija Arib, heeft deze week nog geageerd tegen de filmpjes-makerij van Denk, waarin Kamerleden van andere partijen in een kwaad daglicht worden gezet.***Ankie Broekers-Knol zegt meer opmerkelijke dingen in Betrouwbare Bronnen.‘Joh, een minderheidskabinet is wat mij betreft ook heel prima. Het grote voordeel daarvan is, dat het kabinet dan veel harder zijn best moet doen om voorstellen te maken die op draagvlak kunnen rekenen. Ze moeten beter argumenteren. Ik vind dat op zich heel positief. Toen Rutte II maar 21 van de 75 zetels had in de Eerste Kamer, moesten ze beter hun best doen. Argumenteer nou eens een keer goed! En kijk of dat wetsvoorstel inderdaad de toets der kritiek kan doorstaan. Je moet veel beter je best doen. Maar dat zullen ze niet leuk vinden hoor, als ik dat zeg.'Ze adviseert de politieke partijen versnippering tegen te gaan door met elkaar te gaan samenwerken in nieuw te vormen partijen. Ze denkt daarbij aan de linkse partijen GroenLinks, PvdA en SP en aan haar eigen VVD en D66. Het CDA is volgens haar ‘een geslaagd voorbeeld’ van een samenwerkingspartij die vroeger niet voor mogelijk werd gehouden.De Senaatsvoorzitter vreest dat de renovatie van het Binnenhof langer gaat duren dan de beloofde vijfenhalf jaar: ‘Nou reken maar, dat worden er vast zes of zeven.’De staatscommissie-Remkes heeft voorgesteld, de Eerste Kamer ‘terugzendrecht’ te geven. 'Dat kan prima werken, maar het moet wat mij betreft altijd terug naar de Eerste Kamer.' Die moet het laatste woord houden, wat niet de bedoeling is van Remkes. 'In het begin zal de Tweede Kamer serieus naar de bezwaren uit de Eerste Kamer kijken, maar na een tijdje, als de Tweede Kamer het druk heeft met andere dingen dan dat gezanik van die lui daar aan de overkant, dan is het: hatsekidee we hebben besloten, de groeten d'r mee.'***Tijdlijn Betrouwbare Bronnen afl. 2800:00:00 - Intro met quotes Ankie Broekers-Knol00:06:21 - PG deel 100:43:48 - PG deel 201:25:23 - Ankie Broekers-Knol deel 102:13:55 - Ankie Broekers-Knol deel 202:45:43 - Uitro02:46:44 - EindeSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In aflevering 27 van Betrouwbare Bronnen is te gast D66-fractieleider Rob Jetten.En natuurlijk PG Kroeger: over rekenen en tellen in de politiek.***Waarom lijkt het of politici niet met cijfers kunnen omgaan? PG onthult hoe dat zit bij de energierekening van Wiebes en de klimaatverhalen van Baudet.Correct tellen en rekenen is geen traditie in ons land. Willem I begon in 1815 al met knoeiboel bij een plebisciet. Geen Belg die ons en Oranje daarna nog geloofde.Onbegrip over data bleef. Minister Jo Ritzen (Onderwijs) rommelde met getallen over studiebeurzen. Premier Mark Rutte verrekende zich episch over Hellas. Thierry Baudet van FvD gooit honderden miljarden rond. En minister Eric Wiebes (Energie en Klimaat) zit er met getallen steeds naast. PG analyseert hoe dat komt en laat zien hoe politici dat veel beter kunnen doen: ‘Koester de lastpakken!’***Jaap Jansen praat met Rob Jetten over de nieuwe koers van D66, met socialere accenten. Hij volgt hiermee de wenken van oud D66-leider Jan Terlouw, die in Betrouwbare Bronnen afl. 1 zijn partij opriep, ‘linkser en radicaler’ te worden. In Betrouwbare Bronnen afl. 7 pleitte directeur Coen Brummer van de Hans van Mierlo Stichting voor ‘radicale kansengelijkheid’ als belangrijk doel voor D66.Jetten wil ‘muren slopen’ die nu staan tussen mensen met zekerheid en zonder zekerheid; tussen mensen met wortels in Nederland en wortels elders; en tussen mensen met macht en zonder macht. Hij plet voor een ‘miljonairstaks’. Kleine spaarders moeten juist minder betalen en de inkomstenbelasting kan lager.Het sociaal leenstelsel voor studenten moet 'waar nodig worden aangepast'. In het regeerakkoord van Rutte-III is afgesproken dat het leenstelsel blijft bestaan. CDA en ChristenUnie willen een ander stelsel, maar verwachten daarover pas in de volgende kabinetsformatie zaken te kunnen doen. Jetten zegt in Betrouwbare Bronnen: 'We moeten ons niet blind staren op dichtgetimmerde regeerakkoorden, maar blijven nadenken over wat er gebeurt in de samenleving. We moeten kijken hoe we het stelsel nog socialer kunnen maken en voorkomen dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs er slechter van wordt.'Hij zegt de zorgen over de toegankelijkheid van het hoger onderwijs te begrijpen. ‘Dat gaat niet alleen over de studielening, maar ook over de extra criteria die worden gesteld bij toelating tot masters en dat studenten belachelijke eisen krijgen in het eerste jaar van hun studie. Studenten ervaren denk ik terecht dat er meer drempels zijn gekomen. Terwijl wij juist een heel erg toegankelijk hoger onderwijs willen. Onderzoeken laten inderdaad zien dat het nog onvoldoende is. Dat in bepaalde groepen mensen minder snel gaan studeren of zich zorgen maken: kan ik mij dat wel veroorloven? Dus ik doe een beroep op minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs om dat heel goed in de gaten te houden en waar nodig het leenstelsel aan te passen.'De Jonge Democraten, waarvan Jetten tien jaar geleden voorzitter was, willen dat de Eerste Kamer verhoging van de rente van het leenstelsel voorkomt. D66 heeft in de tweede Kamer voor die verhoging gestemd, maar Jetten zegt dat de Eerste-Kamerleden van D66 hun eigen verantwoordelijkheid hebben. 'Dit was een afspraak uit het regeerakkoord, overigens bedacht door het CDA en de ChristenUnie. Wij vinden dit niet de mooiste afspraak uit het regeerakkoord. Die afweging ligt nu in de Eerste Kamer. Ik heb gezien dat senatoren van D66 heel kritische vragen hebben gesteld.'Met andere uitgaven wil Rob Jetten het juist kalmer aan. Zo vindt hij dat minister Ank Bijleveld (Defensie) te snel en te gemakkelijk geld wil steken in nieuwe jachtvliegtuigen. D66 is niet bereid Bijleveld nu al geld te geven voor de aanschaf van vijftien extra F-35's.'Dan zeg ik tegen de minister en de staatssecretaris: u heeft nog steeds geen nieuwe CAO afgesproken over salarisstijging en modernisering van de arbeidsvoorwaarden, waar heel veel militairen om vragen. Die arbeidsvoorwaarden zijn volgens mij al meer dan honderd jaar niet opgeschoten. Achterstallig onderhoud is heel belangrijk. Daarnaast moeten we kijken welke rol Nederland kan spelen om ons continent goed te verdedigen tegen de agressie van Poetin en bij een terugtrekkende Trump in de NAVO. Als er een beroep op ons wordt gedaan om meer in de Luchtmacht of meer in de Marine te investeren, dan moeten we daartoe bereid zijn, maar dit is te gemakkelijk.'Jetten sluit niet uit, dat Nederland op den duur een krijgsmacht-taak afstoot. ‘Ik kan me heel goed voorstellen, dat Nederland zich gaat specialiseren en andere lidstaten doen waar zij goed in zijn. Dat doen we nu ook al: we werken heel goed samen met de Duitsers. Er is ook nog heel veel laaghangend fruit te halen. Er zijn ik weet niet hoeveel typen munitie die landen inkopen. Als we daar één lijn in trekken, kunnen we voor minder geld meer een betere defensie kopen.' Hij vindt overigens wel, net als het kabinet, dat Nederland uiteindelijk twee procent van het bruto nationaal product aan Defensie moet gaan besteden. Dat is in de NAVO afgesproken.Wat zijn eigen partij betreft, hoopt Jetten dat minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) opgaat voor het lijsttrekkerschap van D66. Hij nodigt ‘goede bewindspersonen, ambitieuze Kamerleden, misschien ook mensen van daarbuiten’ uit om mee te doen aan de strijd om het lijsttrekkerschap.Zelf is hij er nog niet uit of hij zich kandidaat stelt, zegt hij in Betrouwbare Bronnen. ‘Ik moet voor mezelf nog beslissen of ik beschikbaar ben voor het lijsttrekkerschap. Ik ben nu volop bezig met de Provinciale-Statencampagne en de Europese campagne. Ik zal daarna voor mezelf de balans opmaken of ik ook voor dat lijsttrekkerschap wil gaan. Ik ben nu vijf maanden fractievoorzitter, ik begin er hartstikke veel plezier in te krijgen, maar ik ga nu wel voor het eerst een periode in met al die tv-debatten, een heel heftige campagne. Ik zal ook voor mezelf moeten ontdekken: pas dit echt bij mij en wil de partij mij ook in die rol.'Sigrid Kaag wil een strijd om het lijsttrekkerschap en overweegt zelf ook daaraan mee te doen, zei ze eerder in Betrouwbare Bronnen. Jetten juicht het toe als zij dat daadwerkelijk doet. 'Dat zou ik heel mooi vinden. In ieder geval als er een lijsttrekkersstrijd komt, zodat de leden van D66 wat te kiezen hebben en we met elkaar het debat kunnen voeren: waar willen we naartoe. En als we dan de luxe hebben dat we kunnen kiezen uit heel goede bewindspersonen, ambitieuze Kamerleden, misschien ook mensen van daarbuiten, dan is dat alleen maar goed.’Rob Jetten vindt het nog te vroeg om nu al een kandidaat-premier voor zijn partij aan te wijzen. ‘We zullen straks kijken: is de lijsttrekker de gedroomde premier of wijzen we naast de lijsttrekker iemand aan.’ CDA-leider Sybrand Buma schoof deze week minister Wopke Hoekstra (Financiën) naar voren als kandidaat-premier.Jetten zegt in Betrouwbare Bronnen dat hij de verkiezingsuitslag van 20 maart niet vreest: ‘Ik ben helemaal niet bang voor de periode na de Statenverkiezingen waarin wellicht in de Eerste Kamer geen meerderheid meer is voor de coalitie. Als dat zo is, dwingt het andere partijen die eerder geen verantwoordelijkheid hebben genomen, dat nu wel te gaan doen.’***Tijdlijn Betrouwbare Bronnen 27:00:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes Rob Jetten00:04:31 – PG (deel 1)00:33:11 – PG (deel 2)01:06:25 – Rob Jetten (deel 1)01:40:11 – Rob Jetten (deel 2)01:57:46 – Uitro01:59:16 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

In Betrouwbare Bronnen aflevering 26:Dirk-Jan Omtzigt over kunstmatige intelligentie bij humanitaire rampen.Pieter Gerrit Kroeger over Provinciale-Statenverkiezingen: hoe fataal kunnen die zijn voor de nationale politiek?***Jaap Jansen praat met Dirk-Jan Omtzigt. Hij is topman bij de Verenigde Naties in New York en heeft lang in Afrika gewerkt.Omtzigt is hoofd humanitaire financiële strategie en analyse. Onder zijn leiding is de VN bezig met een heel nieuw systeem van omgaan met humanitaire rampen. Dat doet hij met behulp van kunstmatige intelligentie, zeg maar: algoritmen. Precies die techniek die de laatste tijd in een kwade reuk staat omdat je er ook consumptiegedrag en zelfs politieke meningen mee kunt beïnvloeden. Omtzigt zet kunstmatige intelligentie in voor de goede zaak.Dirk-Jan Omtzigt: 'We kunnen heel veel data over regenval, conflict, armoede combineren en patronen ontdekken om zeer nauwkeurig te kunnen voorspellen wat de humanitaire situatie wordt. We zien het van tevoren aankomen. Dat bespaart veel geld. Als je wacht tot een kind zwaar ondervoed is, kost het vier keer zo veel dan wanneer het een klein beetje ondervoed is. Transport van hulpgoederen is goedkoper want het hoeft niet te worden ingevlogen, het kan per schip. Als gevolg van rampen vallen elk jaar gemiddeld 26 miljoen mensen terug in armoede. Met onze berekeningen kunnen we dat voorkomen.’Het is een fascinerend verhaal. En Dirk-Jan Omtzigt vertelt ook over werk dat hij eerder deed als adviseur van de regering van het jonge land Zuid-Soedan. Ze wilden hem er daar graag bij hebben omdat hij voor elk schijnbaar onoplosbaar probleem een oplossing bleek te hebben.***Het wordt vaak gezegd: 'Statenverkiezingen zijn gevaarlijk voor kabinetten en coalities.' Ook nu weer tijdens Rutte III. PG doet een historische factcheck.De feiten zijn opmerkelijk. Twee maal in de moderne parlementaire historie viel een kabinet na 'slechte Staten'. Beide keren omdat de PvdA een klap had gekregen. En dat is al een tijd geleden. De laatste keer was in 1982 en dat leidde de komst in van de veelbewogen en veelbesproken Lubbers-jaren. In 1991 was het nog een keer bijna zo ver, maar de PvdA schrok op de valreep terug van een breuk met het CDA en het politiek einde van haar voorman Wim Kok.Onder Jan Peter Balkenende en Mark Rutte waren 'de Staten' vaak spannend, maar hun kabinetten struikelden niet daarover. Integendeel. Voort maar 2019 stelt dat Rutte III wellicht een beetje gerust.PG analyseert wel nog een ander 'Statenrisico' waar Rutte zeker alert op zal zijn. En Sybrand Buma en Rob Jetten niet minder…*** Tijdlijn Betrouwbare Bronnen 26:00:00:00 – Introductie door Jaap Jansen met quotes Dirk-Jan Omtzigt00:03:20 – Historische rubriek met PG (deel 1)00:40:50 – Historische rubriek met PG (deel 2)01:15:57 – Dirk-Jan Omtzigt (deel 1)01:56:17 – Dirk-Jan Omtzigt (deel 2)02:14:11 – Uittro02:14:52 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

In Betrouwbare Bronnen aflevering 25:Kim Putters, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau praat in deze Betrouwbare Bronnen over smeulende kwesties in de samenleving. Deze week verscheen zijn boek ‘Veenbrand’. ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers, te gast in BB afl. 21, doet bij elk nieuw beleidsvoorstel ‘de Kim Putters-proef’. Dan probeert hij de vraag te beantwoorden of dat beleid de kloof verkleint tussen de bevolkingsgroep die positief en optimistisch in het leven staat en de groep die het vaak veel somberder inziet. In deze ‘Bronnen’ neemt Jaap Jansen met Putters een aantal onderwerpen door getoetst aan precies die vraag.Kim Putters ziet in Nederland niet zo snel gele hesjes opkomen zoals in Frankrijk. Maar: ‘In Nederland is een veel grotere groep, de middeninkomens, die onzeker is over de toekomst: vind ik straks nog werk bij de volgende crisis? Is mijn diploma nog wat waard? En mijn pensioen? Dat is niet meteen boosheid, maar wel de vraag: doet de politiek nog wat voor mij? Dat is de groep die in de stemhokjes het verschil maakt. Tweeverdieners met hypotheekschuld, kinderen op school en ouders die mantelzorg nodig hebben. Mensen die alle ballen tegelijk omhoog moeten houden en zich afvragen of dat wel blijft lukken. Die mensen hebben nog geen geel hesje aan, maar het hangt al wel op de kapstok.’Kim Putters waarschuwt de politiek. Maar hij heeft ook goed nieuws: ‘Heel veel jonge mensen zijn ontzettend politiek geëngageerd. Er is echt een generatie op aan 't staan die wars is van technocratische politiek,; het runnen van de BV Nederland met heel veel regels. Die willen iets bereiken. Dat is een heel goed teken. Politici die daar woord en geluid aan geven, zullen draagvlak vinden bij jonge mensen.’En die hernieuwde politieke belangstelling gaan we misschien zelfs zien bij de Europese verkiezingen op 23 mei, zegt Kim Putters. ‘Mijn voorspelling is dat de opkomst bij de Europese verkiezingen wel eens hoger zou kunnen zijn dan de afgelopen keren. Sinds de vorige verkiezingen hebben we een vluchtelingencrisis gehad, we zijn hersteld van een economische crisis maar lang niet iedereen, overal zijn verkiezingen geweest met heel ingewikkelde discussies over integratie, we hebben de Brexit - er is wel heel veel gebeurd waar heel veel mensen zich bezorgd, boos of wat dan ook over maken. Dat zou er wel eens toe kunnen leiden dat bij deze Europese verkiezingen mensen wel hun stem uit gaan brengen. Omdat mensen ook wel zien dat bijvoorbeeld het vluchtelingenvraagstuk alleen maar met elkaar in Europa opgelost kan worden. 85 procent van de mensen geeft aan dat ze vinden dat Nederland binnen de Europese Unie beter af is. Dat komt vooral door de Brexit.'*** Het China van nu ontstond in de jaren ‘80 toen de bejaarde heerser Deng Xiao Ping het land opende naar het Westen. PG Kroeger vertelt over die fase, die ten grondslag ligt aan wat Ties Dams in aflevering 24 vertelde over de huidige machthebbers onder leiding van Xi Jinping.Ook toen stond het regime pal voor de eenheid van China, tegen separatisme en voor de heerschappij van de Partij. Terwijl men het land opende werd Nederland juist gestraft en geïsoleerd omdat het onderzeeboten verkocht aan ‘de opstandige provincie’ Taiwan. Totdat er een opvallende, kleine deur werd opengezet!PG vertelt over de onderhandelingen in Beijing en fascinerende gesprekken en belevenissen met de 'grand old man' van de wetenschap in China, Lu Xiaxi, toen president van de Chinese Academie van Sociale Wetenschappen. Over zijn opvallende liefde voor Madurodam, de bouw van zijn atoombom voor Mao (‘Not very accurate, maybe 50 miles off Moscow, but gives a big boom!’) en hoe hij in de culturele revolutie varkens leerde hoeden: ‘Very useful!’***Tijdlijn Betrouwbare Bronnen afl. 2500:00:00 - Introductie door Jaap Jansen met quotes van Kim Putters00:05:19 - Historische Rubriek met PG Kroeger over Nederland en China in de jaren ’80 (deel 1)00:39:03 - Historische Rubriek met PG Kroeger (deel 2)01:00:00 – Kim Putters over smeulende kwesties in een welvarend Nederland (deel 1)01:35:31 – Kim Putters (deel 2) 01:58:10 – Uittro door Jaap Jansen01:59:26 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.

In aflevering 24 van Betrouwbare Bronnen drie gasten:·        Spitzenkandidat Manfred Weber van de Europese christendemocraten haalt uit naar premier Mark Rutte·        De Nederlandse biograaf van Xi Jinping Ties Dams over de sterkste Chinese leider sinds Mao·        Historicus Pieter Gerrit Kroeger over de jonge Rutte, staatssecretaris in Balkenende I en II***Mark Rutte moet hom of kuit geven over zijn Europese ambities. Manfred Weber, de kandidaat van de christendemocraten om Jean-Claude Juncker op te volgen als voorzitter van de Europese Commissie, roept de Nederlandse premier op, voor eens en voor altijd duidelijk te maken of hij nu wel of niet óók op die baan zit te azen. Dit zegt hij in de politieke podcast Betrouwbare Bronnen.Weber neemt het Rutte en de Franse president Emmanuel Macron kwalijk dat de liberalen nog steeds geen eigen kandidaat naar voren hebben geschoven voor de hoogste Europese post. Rutte en Macron hebben eerder laten weten dat zij het niet eens zijn met de gedachte dat de grootste politieke fractie in het Europees Parlement na de verkiezingen recht heeft op die post.‘Sorry, maar wat is het probleem’, zegt Manfred Weber. ‘Zelfs Mark Rutte kan toch begrijpen dat de grootste fractie de kans krijgt om de Commissie te gaan leiden? Dat is toch niet zo moeilijk? Ik ben er een beetje klaar mee om elke keer de principes van democratie uit te leggen.’De christendemocraten zijn sinds jaar en dag de grootste politieke familie in het Europees Parlement. ‘In Nederland is het toch ook zo dat de sterkste partij de baan van premier in de pocket heeft?, zegt Weber. ‘De socialisten van Frans Timmermans steunen dit systeem, de Groenen ook. Alleen de liberalen distantiëren zich ervan. Ik vraag Macron en Rutte: alsjeblieft, vertel ons, wie is jullie kandidaat? Dat is democratische transparantie. Anders wordt Europa weer een black box, met besluitvorming achter gesloten deuren.’Weber stelt dat zijn partij niet voor een kandidaat zal stemmen die zich vóór de Europese verkiezingen (in Nederland op 23 mei) niet als zodanig gepresenteerd heeft: ‘Als Mark Rutte mee wil doen, moet hij dat nu zeggen.’***De jonge wetenschapper Ties Dams (1993) schreef het boek De Nieuwe Keizer, Xi Jinping, de machtigste man van China (uitgeverij Prometheus, 2018). In Betrouwbare Bronnen vertelt hij het wonderbaarlijke verhaal van Xi de partijprins, die dankzij zijn vader opklimt in de rangen van de communistische partij. Maar dat ging niet vanzelf: Xi's vader werd eerst door de partij verbannen. Xi junior werd toen van school getrapt en later naar het platteland gestuurd. Pas na heel veel geslijm mocht hij terugkeren in de rangen van de partij. Inmiddels is hij volgens Ties Dams de machtigste Chinese leider sinds Mao Zedong.Op weg naar de macht bestudeerde Xi de val van de Sovjet-Unie. Gorbatsjov opende zijn rijk voor het kapitalisme, maar maakte volgens Xi tegelijk de fout, democratie toe te laten. Dat zal Xi nooit doen. Wat hij wel wil? De wereld langzaamaan gaan overheersen door landen stuk-voor-stuk van China afhankelijk te maken.Ties Dams waarschuwt Nederland, dat op dit moment een eigen China-strategie ontwikkelt. Dom! Je kunt veel beter met China onderhandelen als Europese Unie dan elk land afzonderlijk.[Meer weten? In Betrouwbare Bronnen afl. 10 kwam GroenLinks Tweede-Kamerlid Bram van Ojik al aan het woord over China]***In de jonge Mark Rutte zag je al de Rutte van nu.Mark Rutte was deze week jarig en speelt nu al ruim vijftien jaar een hoofdrol aan het Binnenhof. Wat weten en snappen we eigenlijk van hem, van zijn aanpak, karakter en politieke eigenschappen en wellicht ook eigenaardigheden? PG Kroeger kijkt terug naar de jonge staatssecretaris van Onderwijs die in 2004 die post plotseling moest overnemen van de pijnlijk gesjeesde Annette Nijs. Hoe hij toen aan de slag ging, is leerzaam voor wie de Europese staatsman Rutte van nu wil begrijpen.Rutte bleek niet bang, had een hekel aan ijdele bobo's, zocht bewust zijn opponenten onder de activistische studenten op en spatte van de energie, 'Begeisterung' en af en toe wat onbezonnen oprispingen, die premier Balkenende dan wel even moest gladstrijken. Als woedende hoogleraren en studenten een protestavond organiseerden, ging hij daar zelf, onaangekondigd heen en wist de boosheid nog soepel op te vangen ook en naar bereidheid tot samen verder op te trekken om te smeden.En het bleek nota bene in Brussel dat de jeugdige bewindsman een waarachtig visionair was. Een man die in een grootse rede Goethe citeerde en Jean Cocteau! Aan zijn verjaardag deed hij ook toen al niet, althans die indruk wist hij gedurig te wekken. Maar is dat het hele verhaal wel? Er blijkt toch wat meer te gebeuren met de 'Kabinetten Rutte I tot en met VI' die hij rond die dag ongedwongen viert... Uiteraard in een van zijn vaste stekken van het oude, Indische Den Haag dat zozeer Ruttes hart heeft.***Tijdlijn afl. 24:00:00:00 – Quote Ties Dams00:01:10 – Introductie door Jaap Jansen met quotes van Ties Dams en Manfred Weber00:06:15 – Historische rubriek met PG Kroeger00:50:57 – Ties Dams, deel 101:31:16 – Ties Dams, deel 202:13:53 – Manfred Weber02:49:51 – Uittro02:50:51 – EindeBetrouwbare Bronnen is te beluisteren via vrijwel alle podcast-apps.@TiesDams, @ManfredWeber, @jaapjansen en @pgkroeger twitteren en er is ook een Betrouwbare Bronnen-pagina op Facebook.Mailadres: betrouwbarebronnen@dagennachtmedia.nlSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In aflevering 23 van betrouwbare Bronnen Ruth Peetoom die na acht jaar afscheid neemt als partijvoorzitter. Ze trad aan na de verkiezingsnederlaag van premier Jan Peter Balkenende, toen het CDA net een coalitie had gevormd met de VVD van premier Mark Rutte. Een kabinet dat gedoogd werd door de PVV van Geert Wilders. ‘Achteraf zegt denk ik iedereen: dat hadden we niet moeten doen’, blikt Peetoom terug. ‘Het heeft echt sporen getrokken. Bij de VVD heeft het niets nagelaten, het is daar afgeschud als de druppels van een eend.’Peetoom kijkt met afschuw naar de opmars van het nationalistisch populisme van partijen als de PVV en het Forum voor Democratie.  'Ik zie de kwetsbaarheid van de democratie. Democratie is een middel en dat middel kan ook echt verkeerd gebruikt worden. In de jaren dertig kwam het nationaalsocialisme op een democratische manier aan de macht. Bij Thierry Baudet zit zoveel wantrouwen. Valse beelden die niet kloppen. In zijn polarisatie maakt hij dingen kapot. Democratie is wat waard, daar moet je in investeren. Niet kapotmaken.’Toch verdedigt ze in Betrouwbare Bronnen de samenwerking in het Europees Parlement met de partij van de Hongaarse premier Viktor Orbán. Fidesz speelde een belangrijke rol bij de overgang van communisme naar een liberale democratie, maar streeft nu – naar eigen zeggen – een ‘illiberale democratie’ na: een niet-liberale staatsvorm. ‘Het makkelijkst is om er dan maar met je rug naartoe te gaan staan’, zegt Peetoom. ‘Juist als je nog in dezelfde Europese familie zit, kun je elkaar scherp de waarheid zeggen. We laten toch niet gebeuren dat in Hongarije de democratie naar de knoppen wordt geholpen?’Volgens de Duits-Amerikaanse politicoloog Yascha Mounk is dat ‘schandelijke kletspraat’: ‘Freedom House zegt dat Hongarije geen vrij land meer is. Volgens de OVSE waren de verkiezingen van vorig jaar niet vrij en eerlijk. Het land heeft een onafhankelijke universiteit weggejaagd, dus het is duidelijk dat er geen vrijheid van meningsuiting meer is. De partij van een dictator tolereren als onderdeel van een relatief gematigde centrumrechtse stroming. Ze zou zich daarvoor moeten schamen. Elk lk lid van de Europese Volkspartij, inclusief Spitzenkandidaat Manfred Weber (een van de kandidaten om Jean-Claude Juncker op te volgen als voorzitter van de Europese Commissie) moet zich daarvoor schamen.’Mounk zegt dat Viktor Orbán meer gemeen heeft met Erdogan en Poetin dan met de christendemocraten: ‘Iemand die in het hart van Europa de democratie vernietigt als een partijpolitieke vriend beschouwen is echt een schande.’Yascha Mounk publiceerde vorig jaar het boek ‘The people vs. democracy. Why our freedom is in danger and how to save it’ (Harvard University Press).Zaterdag neemt het CDA afscheid van Ruth Peetoom na acht jaar partijvoorzitterschap. Op het CDA-congres in Amsterdam spreekt ook Manfred Weber, die de samenwerking met de partij van Orbán eveneens verdedigt.***In de historische rubriek diept PG Kroeger een verrassend element uit het gesprek met 'Merkels brandweerman' en vertrouweling Peter Altmaier (Betrouwbare Bronnen afl. 20) nader uit. Vol vuur vertelde hij over zijn 'Heimat', het kleine deelstaatje Saarland. Dat is de bakermat van vele toppolitici. Onder hen 'AKK' die Merkel onlangs opvolgde als CDU-chef.Wat maakt 'die Saar' zo bijzonder? Het geheim is dat het lang helemaal niet bij Duitsland hoorde. Tot tweemaal toe regeerden de Fransen daar. Pas in 1958 trad het toe tot de nieuwe Bondsrepubliek onder Adenauer. En dat ging allerminst vanzelf.De historie van die overgang van Frans naar Duits werkt nog altijd door. Altmaiers afkeer van referenda als bij Brexit heeft daar zijn oorsprong. Dit was ook het moment dat Adenauer de nationalistische onderbuik van de Duitsers lelijk onderschatte. Een les die nog lang doorwerkte.De Saar-kwestie'leek Europees explosief, maar de sluwheid van 'der Alte' bleek ongekend. Adenauer loste het op. Ook dat was een politieke les voor zijn politieke nazaten Altmaier, Merkel en AKK.***Tijdlijn afl. 2300:00:00 – Intro door Jaap Jansen 00:05:22 – Gesprek met Ruth Peetoom, deel 100:42:24 – Gesprek met Ruth Peetoom, deel 201:07:39 – Historische rubriek met PG Kroeger01:35:35 – Gesprek met Yascha Mounk02:23:45 – Uittro door Jaap Jansen02:24:28 – Einde See omnystudio.com/listener for privacy information.