Betrouwbare Bronnen aflevering 55Vrijdag, 11 oktober hield de SER, de sociaal economische raad, Open Huis. Zo'n 400 mensen kwamen daar kijken wat het geheim is van de SER. Bijvoorbeeld: hoe onderhandel je, hoe organiseer je medezeggenschap en hoe sluit je akkoorden? Betrouwbare Bronnen was er ook en we namen, live voor publiek, deze aflevering op.***Jaap Jansen praat met SER-voorzitter Mariëtte Hamer, SER Jongerenplatform-voorzitter Luce van Kempen en de voorzitter van CNV-jongeren Semih Eski over het leenstelsel voor studenten.Een meerderheid van de Tweede Kamer wil van het huidige systeem af, maar het regeerakkoord houdt verandering tegen. Hamer wil een plan maken dat in de volgende kabinetsperiode kan worden ingevoerd.Hamer: “Wat je vaak ziet in de politiek: iedereen wil van iets af en dan gaat men zich vastzetten in het eigen alternatief. Ik maak mij grote zorgen dat straks allerlei plannen naast elkaar liggen waar geen meerderheid voor is, zodat er uiteindelijk niks verandert. Met het SER Jongerenplatform willen we nu kijken of we met een alternatief kunnen komen dat op breed maatschappelijk draagvlak kan rekenen. Zodat tegen de tijd dat de volgende kabinetsformatie komt, iedereen zegt: het plan ligt er al, laten we dat gewoon overnemen. Zodat er niet opnieuw politieke strijd ontstaat over de ruggen van jongeren heen; mensen die ons land moeten gaan dragen. Dat kunnen we ons helemaal niet permitteren.”Er moet er een stelsel komen dat geen enkele jongere in Nederland belemmert om te gaan studeren of ertoe leidt dat iemand na zijn studie sociaaleconomisch minder kansen heeft, zegt Semih Eski.Hamer: “Het is een ingewikkeld probleem, maar wel oplosbaar en ik heb goede hoop dat we er met zoveel kennis en kunde van de jongeren, van de SER en alle mensen die we er bij gaan betrekken, samen uit kunnen komen.”Volgens Hamer en het SER-Jongerenplatform weerhoudt het bestaande leenstelsel sommige jongeren om te gaan studeren. “Tijdens het studeren is de stress groter omdat de schuld op hun schouders drukt. Na de studie maakt de schuld het lastig omdat de hele schuld mee wordt genomen in de hypotheekberekening”, zegt Hamer. “Dat minder jongeren gaan studeren, kunnen we ons niet permitteren.”Het leenstelsel werd in het studiejaar 2015-2016 ingevoerd door VVD en PvdA in het kabinet Rutte II met steun van D66 en GroenLinks. Inmiddels willen PvdA en GroenLinks er vanaf en staat D66 open voor verandering. De totale studieschuld van (oud)studenten is 19,3 miljard euro, maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek vorige week bekend.***Daarna praat Jaap met Ed Nijpels, kroonlid van de SER en voorzitter van het Klimaatoverleg dat leidde naar het Klimaatakkoord.Nijpels is ook oud VVD-leider en oud minister van Milieu. Hij roept de politiek op, de maximumsnelheid op de Nederlandse wegen terug te brengen naar 100 km per uur. Niet, zoals het kabinet nu van plan is, op sommige plaatsen, maar overal.Op veel snelweggedeeltes mag je nu 130 rijden. Vanwege het stikstofprobleem wil het kabinet de maximumsnelheid in bosrijke omgeving verlagen. Nijpels vindt dat onvoldoende. Hij noemt het ‘een beetje armetierig als we in deze rijke samenleving het rijden van 130 beschouwen als het grootste goed in de wereld’.In het kabinet Rutte II verhoogde VVD-minister Melanie Schultz op veel weggedeeltes de maximumsnelheid naar 130. De VVD maakte er zelfs een campagne van. De huidige minister, VVD’er Cora van Nieuwenhuizen, wil ‘waar het mogelijk is’ de 130 handhaven.Nijpels: “Ik zeg altijd tegen mijn liberale vrienden in de VVD: 120 of 130 rijden is niet een soort grondrecht. Toen ik minister van Milieu was, was ik al voorstander van beperking van de maximumsnelheid. Er zijn veel argumenten. De verkeersdoden, het aantal gewonden, de maatschappelijke schade, de onrust als je door het land rijdt. Je wordt gek van het aantal keren dat je je moet inhouden of dat je juist weer wat harder mag. Er is heel wat voor te zeggen om die maximumsnelheid nu te beperken. Helemaal als je kijkt naar de stikstofproblematiek.”In zijn rol als voorzitter van het Klimaatoverleg dat leidde tot een Klimaatakkoord betreurt Nijpels dat Greenpeace van plan is het akkoord niet te tekenen. “Ik zou het buitengewoon jammer vinden. Ik heb de afgelopen jaren rond het Energieakkoord heel goed samengewerkt met Greenpeace. Ik vind ook dat zij een heel goede en verstandige bijdrage hebben geleverd aan de uitvoering van het Energieakkoord.”Als Greenpeace niet meedoet aan het klimaatakkoord, waarschuwt Nijpels, heeft ze geen invloed meer heeft op de uitwerking ervan. “Ik zou ze het liefst erbij hebben en dat is denk ik ook in het belang van Greenpeace zelf, want als je niet ondertekent, dan is nog maar de vraag hoe je straks wordt betrokken bij de uitvoering van het Klimaatakkoord. En bij de uitvoering zouden we kunnen profiteren van de goede inzichten van Greenpeace. Dus ik vind het, om het maar heel grof te zeggen, verdomd jammer. Het was mij een lief ding waard geweest als Greenpeace had gezegd: wij steunen het akkoord, maar we hebben wel een aantal kanttekeningen. Dan hadden ze betrokken kunnen worden bij de uitwerking van al die regelingen”, aldus Nijpels.***In het derde luik van deze Betrouwbare Bronnen duikt PG Kroeger in de geschiedenis van de jaren voordat de SER ontstond toen Nederland worstelde hoe het verder moest na de verwoestingen van de Tweede Wereldoorlog.Anders dan je meestal hoort was het niet zo dat de Nederlandse samenleving en politiek na de bevrijding de handen ineen sloegen en met durf en ijver aan de wederopbouw van de economie en de maatschappij begonnen. De eerste jaren na 1945 leek men vooral getraumatiseerd, stuurloos en ontredderd. De droom van onder anderen koningin Wilhelmina van 'vernieuwing' door een 'heldenvolk' van verzetsstrijders bleek een fata morgana en zelfs in zekere zin een gevaarlijke, anti-democratische illusie.En of dat niet genoeg was begon ons land een grootscheepse koloniale oorlog in 'Ons Indië' die het verarmde, uitgeputte Nederland geld en mensenlevens kostte die het zich eigenlijk helemaal niet kon veroorloven. Geen wonder dus, dat de rantsoenering van eerste levensbehoeften uit de bittere oorlogsjaren na de bevrijding moest worden voortgezet.Herstel van de economie en het begin van de welvaartsstaat moesten dan ook wachten totdat - onder meer onder druk van de Amerikaanse bevrijders - een eind werd gemaakt aan de oorlog in Azië en aan het beleid dat de verarming van de jaren van de bezetting voortzette. PG wijst daarbij op de visie en durf van één man, die in onze geschiedenis zelden wordt genoemd: Jan van den Brink.Hij was en is de jongste minister ooit in onze parlementaire geschiedenis en zorgde tussen 1948 en 1952 voor een revolutie. Hij zette een nieuw beleid in gang met een visionaire insteek: een wederopbouw waarin nieuwe industrie en nieuwe ideeën over economische en sociale plannen voorop stonden. De jeugdige KVP-minister verenigde zijn insteek met die van 'Keynesianen' als Tinbergen en Witteveen en zo ontstond een Nederlandse versie van de New Deal van FDR.Essentieel onderdeel van deze beleidsinnovatie was de wet die in 1950 de SER oprichtte. En dat 'polderorgaan' heeft zichzelf sindsdien steeds weer opnieuw weten uit te vinden.Over Jan van den Brink - die slechts 4 jaar minister was, maar een groot stempel op ons land en zijn economie en samenleving wist te zetten - vertelt PG ook nog, dat hij in 1977 bijna minister-president was geworden, 25 jaar na zijn vertrek uit de Haagse politiek. Nederland had bijna in plaats van het 'Lubbers-tijdperk' het 'Van den Brink decennium' gehad!***Reageer op Betrouwbare Bronnen afl. 55 via de comments, via Twitter of Facebook of rechtstreeks via betrouwbarebronnen@dagennacht.nlWil je adverteren of sponsoren, schrijf dan naar Flip Kylian Adams: flip@dagennacht.nl***Tijdlijn BB 5500:00:00 - Intro met quotes Ed Nijpels00:04:44 - Mariëtte Hamer, Luce van Kempen, Semih Eski00:26:00 - Ed Nijpels01:15:32 - PG Kroeger01:57:00 - Uitro01:57:55 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Betrouwbare Bronnen aflevering 54Ooit was Nederland militair een stoere wereldmacht, nu willen we vooral goed doen en bijdragen aan opbouwmissies, lijkt het. Is Nederland te lief voor oorlog? Christ Klep schreef er een boek over. Jaap Jansen praat met hem.In het gesprek komen onder meer aan de orde: Michiel de Ruyter, de Slag bij Waterloo, de bloedige strijd in Indië, Srebrenica, Uruzgan, Marco Kroon, de dienstplicht en Defensie als sluitpost in kabinetsformaties.We praten ook over de actuele situatie. Defensie krijgt er nu mondjesmaat geld bij, maar is nog lang niet op sterkte, zegt Klep. Zo is de krijgsmacht is nog niet gereed om met een eenheid van een paar honderd militairen deel te nemen aan een eventuele NAVO-vredesmacht in Syrië.‘Als die vraag over enige tijd komt zal Buitenlandse Zaken snel ja willen zeggen, maar Defensie heeft een probleem. De militaire organisatie is de afgelopen al een aantal keer door zijn hoeven gezakt. Defensie is uitgeput, het materieel is in slechte toestand en er zijn grote personeelstekorten, vaak op cruciale functies. Een groot gedeelte van de krijgsmacht moet opnieuw worden uitgerust en eerst weer oefenen. Daar heb je nog wel twee jaar voor nodig.’Volgens Klep telt Defensie op dit moment tussen de zeven- en achtduizend onvervulde functies, ongeveer een zesde van het apparaat.Nederland kan wel een nieuwe kleine missie aan, zegt Klep. Minister Ank Bijleveld (Defensie) overweegt enkele tientallen militairen naar Mali te zenden voor een trainingsmissie. ‘Dat doen we ook in Afghanistan, het is een overzichtelijk plan.’Deze week viel Turkije Noordoost-Syrië binnen nadat de Amerikaanse president Trump aankondigde zijn troepen daar weg te halen. De Europese NAVO-bondgenoten zinnen nu op sancties tegen Turkije.‘Binnen de NAVO hebben we de Turken nooit echt als heel serieuze en betrouwbare bondgenoot gezien’, zegt Klep. De NAVO wilde Turkije als lid om de Zuidflank van Europa af te dekken en ook om NAVO-lid Griekenland in het gareel te houden, dat vaak in onmin leeft met de Turkse buren.Klep: ‘De Turken schaffen nu Russische luchtafweerraketten aan die zo modern zijn dat ze al het Amerikaanse materieel in de buurt kunnen bespioneren. Dat geeft wel aan dat ze zich los aan het weken zijn en hun eigen regionale machtsbelang voor laten gaan.’President Trump beloofde zijn kiezers minder bemoeienis met de rest van de wereld, maar Klep kan voor Amerika geen enkel voordeel bedenken van de ontwikkelingen die nu plaatsvinden. ‘Trump heeft werkelijk geen verstand van strategie, het interesseert hem waarschijnlijk ook helemaal niet. In Moskou en de Syrische hoofdstad lachen ze nu. Voor Assad wordt het speelveld veel gemakkelijker. Hij kan nu het laatste stukje souverein Syrisch grondgebied terugveroveren’, zegt Klep. ***LeesvoerChrist Klep - Van wereldmacht tot 'braafste jongetje', onze militaire identiteit door de eeuwen heen. Uitgever: Athenaeum - Polak & Van Gennep, Amsterdam 2019.***ReagerenWil je reageren op deze aflevering? Dat kan in je podcast-app, op Twitter, Facebook of via een mailtje aan betrouwbarebronnen@dagennacht.nlWil je adverteren of sponsoren, schrijf dan naar Flip Kylian Adams door een mailtje te sturen aan: flip@dagennacht.nl***Tijdlijn BB 5400:00:00 - Intro door Jaap Jansen00:01:28 - Christ Klep (deel 1)00:35:49 - Christ Klep (deel 2)01:30:19 - Uitro01:31:11 - Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Betrouwbare Bronnen aflevering 53Het is het merkwaardigste jubileumfeest uit de moderne geschiedenis. Een land vierde met enorme militaire parades, fakkeloptochten, sport en cultuur zijn 40e verjaardag. Hoogtepunt was een internationale topconferentie om het regime groots te feliciteren en het volk de gelegenheid te geven de aanhankelijkheid van de arbeiders en boeren aan hun staat en leiders te laten horen en zien.Het gaat hier over de DDR. Die Deutsche Demokratische Republik, beter bekend als Oost Duitsland. Deze communistische dictatuur maakte van de 7e oktober 1989 - nu precies 30 jaar geleden - een ongekend evenement. PG Kroeger vertelt wat er gebeurde en hoe dit het regime in Oost-Berlijn van Erich Honecker en zijn Poliitbüro volkomen uit elkaar viel.Uit heel de communistische wereld en linkse dictaturen elders kwamen de leiders opdraven om Honecker en zijn bewind eer te bewijzen. Van Arafat tot Fidel Castro en van Ortega tot het laatste CPN-lid uit de Eerste Kamer. Hoofdgast was natuurlijk de grote baas uit het Kremlin zelf, Mikhail Gorbatsjov. Maar Honecker en de zijnen gebruikten hun festijn vooral om hem te vernederen en te tonen, dat niet hij maar de DDR-leiding de steun had van de bondgenoten.Dat liep uit op een tweeledige confrontatie. Die tussen het Politbüro en de Sovjetleider, die liet blijken niet van plan te zijn de gewelddadige koers van repressie van de DDR te blijven steunen. En tussen het regime en de bevolking van het land. Want de mensen grepen de festiviteiten aan voor ongekende demonstraties van aanhankelijkheid, maar niet met Honecker en de zijnen. Jaap laat fragmenten horen van de protesten op straat in heel Oost Berlijn tot en met de oevers van de Spree, recht tegenover de feestzaal waar Honecker een banket aanbood en zijn feestrede hield.Zo liep dit staatsfeest volledig uit de hand. De beruchte Stasi greep met niets ontziende bruutheid in. Het mocht niet meer helpen. Kort na het jubileum werd Honecker afgezet als leider. Zijn opvolger was bijna hilarisch incompetent. En zo eindigde het feest in de complete instorting van wat de meest onwrikbare Oost-Europese dictatuur werd geacht.Maar het was nog niet helemaal voorbij. De weken die volgden zouden nog dramatischer worden. Intussen klonk bij het jubileum steeds de melodie van het volkslied van de DDR. De historie daarvan was eigenlijk al een bewijs hoe onnatuurlijk en verknipt dit land en dit regime waren geweest. Want welk bewind kwam anders op het idee zijn eigen volk te verbieden de tekst van de nationale hymne te leren en te zingen? En dat terwijl tekst en melodie bijzonder mooi waren; de vrucht van enkele van de beste Duitse kunstenaars.Als voetnoot hier het gedicht van Becher dat het DDR-volkslied werd:Auferstanden aus Ruinen und der Zukunft zugewandt,laß uns Dir zum Guten dienen, Deutschland, einig Vaterland.Alte Not gilt es zu zwingen, und wir zwingen sie vereint,denn es muß uns doch gelingen, daß die Sonne schön wie nie über Deutschland scheint.Glück und Friede sei beschieden Deutschland, unserm Vaterland. Alle Welt sehnt sich nach Frieden, reicht den Völkern eure Hand.Wenn wir brüderlich uns einen, schlagen wir des Volkes Feind! Laßt das Licht des Friedens scheinen, daß nie eine Mutter mehr ihren Sohn beweint.Laßt uns pflügen, laßt uns bauen, lernt und schafft wie nie zuvor, und der eignen Kraft vertrauend, steigt ein frei Geschlecht empor.Deutsche Jugend, bestes Streben unsres Volks in dir vereint, wirst du Deutschlands neues Leben.Und die Sonne schön wie nie über Deutschland scheint.***Wil je reageren op deze aflevering?Dat kan in je podcast-app.Het kan ook op Twitter of via een mailtje aan betrouwbarebronnen@dagennacht.nlWil je adverteren of sponsoren, schrijf dan naar Flip Kylian Adams door een mailtje te sturen aan: flip@dagennacht.nl***Vrijdag 11 oktober houdt de SER, de Sociaal-Economische Raad, een open huis. Dat begint ’s middags om half twee met discussies en workshops. Je kunt er bijvoorbeeld leren ‘verbindend te onderhandelen’, Ed Nijpels praat over de totstandkoming van het klimaatakkoord en het SER Jongerenplatform vertelt hoe jongeren meer invloed kunnen krijgen.PG en ik zijn er ook en nemen een aantal gesprekken op waar jij bij kunt zijn.Je kunt je aanmelden via ser.nl/openhuis ***Tijdlijn Betrouwbare Bronnen afl. 5300:00:00 - Intro door Jaap met fragment uit 'Die Partei Hat immer Recht'00:01:42 - PG Kroeger (deel 1)00:24:00 - PG Kroeger (deel 2)00:49:54 - Uitro00:50:42 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

PG Kroeger las de memoires van David Cameron en stuitte op een opmerkelijk verhaal van de Britse oud-premier over premier Mark Rutte.In 2014 wilde Cameron de benoeming van Jean-Claude Juncker tegenhouden als voorzitter van de Europese Commissie. Hij rekende op Angela Merkel en Mark Rutte, maar dat bleek vergeefs. Toen Merkel voor haar christen-democratische vrienden van de EVP koos, liet ook Rutte het er bij zitten, tot onsteltenis van Cameron.**“De VVD is een succesvolle campagnemachine, maar inhoudelijk flets.” Dat zegt Gerry van der List, auteur van een nieuw boek over de VVD, in deze Betrouwbare Bronnen. “Het wrange is dat de VVD pas succes boekte toen afscheid werd genomen van het idee van de debatpartij en het echt een campagnepartij werd. Toen was Ivo Opstelten voorzitter van de partij. Hij zei: alle neuzen één kant op, we moeten eenheid creëren”, zegt Van der List. “Mark Rutte deed het in het begin helemaal niet goed, hij was een beetje onzeker. Maar met de steun van Opstelten heeft hij het uiteindelijk gered.”Van der List werkte vroeger voor het wetenschappelijk bureau van de VVD en is nu redacteur van Elsevier, dat veel gelezen wordt in VVD-kringen. “Je kunt je afvragen of de koers van Rutte, die nu wel erg ver naar het midden opschuift en eigenlijk helemaal geen liberaal kompas lijkt te hebben, wel zo verstandig is. Zijn optreden bij de Algemene Beschouwingen was een opgestoken middelvinger naar de rechtse achterban van de VVD”, zegt Van der List. “Rutte is een goed teamleider, een goed spreker en een goede debater, maar niet iemand waar je echt staat op kunt maken. Hij verdedigt standpunten die hij de vorige dag nog bestreed.”Volgens Van der List is de VVD verworden tot een ‘lijst-Rutte’. “Hij krijgt weinig tegenspraak. Als hij voor de afschaffing van de dividendbelasting pleit, is er helemaal niemand in de partij die daartegen in het geweer komt. En als hij er dan van afziet, is er ook helemaal niemand die hem daar op aanspreekt. Rutte kan heel erg zijn eigen gang gaan. Fractieleider Klaas Dijkhoff heeft een wat flodderig document geproduceerd: Liberalisme dat werkt voor mensen. Daar praat hij in het land over. Maar hij kan zelf beslissen wat hij met die discussies doet. Als hij niks doet, dan kraait er geen haan naar.”De VVD is teveel afhankelijk van Mark Rutte, zegt Van der List. Hij waarschuwt: “Als het CDA bijvoorbeeld met Wopke Hoekstra over een tijdje een populaire lijsttrekker zal hebben en Rutte neemt afscheid, dan zou de VVD wel eens op de tweede of derde plaats terecht kunnen komen.”Leden van de VVD-top krijgen intern nu al het advies om het rapport ‘Verder na de klap’ te lezen, waarmee het CDA in 2010 de val van het CDA in de nadagen van premier Jan Peter Balkenende analyseerde. “De grootste fout die het CDA volgens dat rapport maakte, was het gebrek aan interne tegenspraak en het steeds maar volgen van het kabinet waarin de eigen partij de grootste was. Die problemen zijn nu ook duidelijk te signaleren in de VVD, dat ziet iedereen. Als later een VVD-commissie de neergang analyseert, zal ze ongetwijfeld met dezelfde mankementen aankomen”, zegt Van der List.In 2011 stonden de toenmalige Kamerleden Ton Elias en de huidige minister van Infrastructuur Cora van Nieuwenhuizen op het punt om 32 Noord-Koreaanse vlaggetjes te bestellen om voor de neus van elk Kamerlid in de fractievergadering te zetten. Ze zagen er vanaf omdat ze vreesden voor een rel.**De boekenDavid Cameron - For The Record (William Collins, 2019)Gerry van der List - Liberale Lessen, macht en onmacht van de VVD (Prometheus, 2019)**Tijdlijn Betrouwbare Bronnen aflevering 5200:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes Mark Rutte en Gerry van der List00:03:22 - PG Kroeger over David Cameron en Mark Rutte00:42:23 - Gerry van der List over de VVD01:52:10 - Uitro door Jaap01:53:07 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Impeachment. Het laat elke Amerikaanse politicus, journalist en staatsrechtgeleerde sidderen. Maar wat weten we er eigenlijk over? Hoe vaak gebeurde dit drama? Wie bedacht zoiets? En wat zou zich nu kunnen gaan voltrekken tussen Nancy Pelosi en Donald Trump – de twee bejaarde gladiatoren in dit gevecht – als je de historie als gids gebruikt?PG Kroeger vertelt hoe het fenomeen van het impeachment uit de rechtsorde van het oude Rome via de Vikingen als Frans feodaal rechtsbeginsel in de Middeleeuwen onderdeel werd van de Engelse ‘Common Law’. De Founding Fathers van de Verenigde Staten namen het vervolgens op in hun 'Constitution of Philadelphia' van 1787, die nog steeds de vereerde grondwet van deze wereldmacht vormt.Waarom en hoe is al een verhaal op zich. Het is dan ook geen wonder dat 'Speaker of the House' Pelosi zo’n Founding Father bewust citeerde over juist dit punt bij haar officiële aankondiging van het impeachment van president Trump. 'A Republic. If you can keep it!'De geschiedenis hiervan gaat over enkele van de meest kleurrijke en omstreden lieden in de VS sinds haar ontstaan in de late achttiende eeuw. Van vice-president Aaron Burr die de favoriete assistent van George Washington vermoordde en daarna ook nog landverraad pleegde tot de briljante politicus Richard Nixon die de grootse victorie bij zijn herverkiezing volledig verknoeide en als paria het Witte Huis verliet.Maar dit verhaal gaat niet alleen over presidenten. Impeachment raakt vele hoge functionarissen van de federale overheid van Amerika. Fameus is de poging in de eerste jaren na 1800 om in de jonge republiek opperrechter Samuel Chase af te zetten. Dat leidde tot een epische botsing; een machtsstrijd van de president, de senatoren en de rechterlijke macht en die worsteling werkt tot op de dag van vandaag diep door in Washington DC als precedent in het staatsrecht. Nu ook weer bij Trump.In de huidige tijd kan het woord ‘impeachment’ niet vallen zonder dat de naam Monica Lewinski genoemd wordt. PG neemt het voor haar op als hij schildert hoe zeer zij in die pre-#metoo tijperk misbruikt werd door haar chef Bill Clinton én daarna door onderzoeksrechter Kenneth Starr en de media. Het lot van dit verliefde meisje dat als stagair in het Witte Huis werkte kon hen geen biet schelen. Haar leven en reputatie werden voor altijd besmeurd.Staatsrechtelijk was het impeachment en het daarop volgende proces tegen president Clinton in de Senaat van grote betekenis. Dat zal zeker blijken dit najaar. Want Nancy Pelosi zal willen voorkomen dat de aanklacht tegen Trump te ‘dun’ of te weinig substantieel wordt, waardoor zij in de Senaat af zou gaan. PG analyseert daarom de al 60-jarige politieke loopbaan van deze vrouw in de top van Amerika en hoe zij na bedachtzaam en prudent afwachten nu ineens toeslaat.Wat gaat Trump nu doen? Zal de Bush en McCain-vleugel van de 'Grand Old Party' dit de ideale kans vinden om nog voor de primaries van 2020 van hem verlost te zijn? Zodat hun partij met een schone lei de verkiezingen in kan gaan en in november volgend jaar én fatsoenlijk én kansrijk kan zijn? Zal nu blijken dat juist Pelosi de wreker is van de spijkerharde matriarch van de Bush-dynastie, first lady Barbara, wier lievelingszoon Jeb door Trump zo vernederd werd? Roept ‘Bar’ vanaf haar wolk: ‘You go Nancy, go girl!’En gaat Donald Trump zélf in de Senaat getuigen tegen de aanklacht vanuit het Huis van Afgevaardigden? Maakt hij zijn steeds chaotischer opererende advocaat Rudy Giuliani daar zijn verdediger of zal die als getuige over zijn eigen zaakjes in Kiev de president funest worden? Wat is de rol van Opperrechter John Roberts, de man die dit proces moet leiden? Hij is een trouw paladijn van de Bush-dynastie.PG tipt voor de luisteraars van Betrouwbare Bronnen afl. 51 alvast enkele historische momenten die er aan komen. De speech in het Huis van GOP-rebellen tegen Trump als Justin Amash zal zeker spannend worden. Hoogtepunt zal ook zijn het optreden van John Lewis, vriend van Ds Martin Luther King en icoon van de Civil Rights beweging, die voor diens ‘hometown’ Atlanta, Georgia in het Huis zit. Hij is de perfecte ‘gospeldominee’ die met de redevoering van zijn leven de harten van Amerika zal kunnen roeren en de integriteit van de Grondwet en het ambt van de President verdedigt tegen Trump. President Barack Obama vroeg hem niet voor niets een rede te houden bij de herdenking van Marten Luther Kings 'mars op Washington'.Dit zijn weken die geschiedenis schrijven.***Tijdlijn00:00:00 - Intro door Jaap Jansen00:01:43 - PG Kroeger over Impeachment (deel 1)00:47:54 - PG Kroeger over Impeachment (deel 2)01:46:14 - Uitro***Reacties op Betrouwbare Bronnen zijn welkom in de comments van je favoriete podcast-app,op Twitter, Facebook of waar dan ook.Reageren kan ook via betrouwbarebronnen@dagennacht.nlOverweeg je te adverteren of te sponsoren?Neem dan contact op met Flip Kylian Adamsflip@dagennacht.nlZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In Betrouwbare Bronnen aflevering 5000:00:00 - Intro met quotes Sander Dekker00:05:32 - PG Kroeger over vrijheid van onderwijs01:40:10 - Luisteraars krijgen korting bij Cosi Fan Tutte (Nationale Opera)01:49:10 - Sander Dekker en de staat van de rechtstaat02:44:28 - Uitro02:45:17 - Einde***Deze week sprak PG Kroeger op een bijeenkomst van VVD en ChristenUnie over het Grondwettelijke principe van de vrijheid van onderwijs. Fractieleiders Klaas Dijkhoff en Gert-Jan Segers gingen daarover met elkaar in debat. In Betrouwbare Bronnen gaat PG nog dieper in op de historie van het Grondwetsartikel dat in ons land in 1917 ‘de vrijheid van onderwijs’ regelde.PG vertelt hoe tussen 1915 en 1917 twee toppolitici die elkaar ideologisch tot op het bot bestreden in een ‘Bevredigingscommissie’ een gezamenlijke route vonden om de decennia uitgevochten ‘Schoolstrijd’ in een keer en finaal te beslechten. Dit is in onze parlementaire geschiedenis een uniek huzarenstukje gebleken. Hoe deden de sociaal-democraat Pieter Jelles Troelstra en Alexander de Savornin Lohman (Christelijk-Historische Unie) dat? En wat bereikten zij hiermee?Daarbij legt hij directe verbindingen naar de actualiteit. Zoals bijna elke week in Betrouwbare Bronnen blijken het verleden en de politieke cultuur van vroeger nog buitengewoon vitaal en bepalend voor het Nederland en Europa van vandaag. Zo laat PG zien, dat het Haga Lyceum in Amsterdam vanuit de grondwettelijke rechten en plichten voor bijzondere scholen volstrekt fout zit en minister Slob alle reden heeft fors in te grijpen. Hij laat ook zien dat de gemeente Westland vanuit diezelfde principes minstens zo fout zit als ze een nieuwe islamitische school niet wil toelaten. Hij roept minister Ollongren zelfs op die raad desnoods te schorsen, als deze volhardt de Grondwet ten aanzien van de rechten van ouders zo onbeschaamd te schenden.En de felle discussies dan over de salafistische schooltjes en hun lessen die tegen onze Grondwet en ‘cultuur’ ingaan? Daar blijkt men vooral een hoop broodjes aap over te serveren. Ook Dijkhoff en Segers erkennen dat nu. Er zijn in ons land helemaal geen salafistische scholen. Er zijn buitenschoolse ‘vrijwilligerswerk’ activiteiten, zoals die er ook zijn in de sport, de cultuur en bij verschillende godsdiensten. Niets daarvan heeft enige relatie met ‘Artikel 23 van de Grondwet’. De minister die daar over gaat is niet minister Arie Slob, maar minister Sander Dekker. De beide fractieleiders zien hem graag actiever en daadkrachtiger optreden.***Jaap Jansen praat met minister Sander Dekker van Rechtsbescherming. Volgens hem ligt het gevaar op de loer dat Nederland afglijdt richting narcostaat. Dit zegt hij naar aanleiding van de moord op advocaat Derk Wiersum.Dekker meent dat de georganiseerde drugscriminaliteit nu nog niet is geïnfiltreerd op het hoogste niveau van de staat. “Nederland is geen narcostaat. We moeten alleen niet naïef zijn. Dit gevaar ligt ook in Nederland op de loer. Als de georganiseerde criminaliteit dit geweld gebruikt en dit soort methodes, dan is ze ook bereid om andere dingen te doen”, zegt Dekker.“Ik vind narcostaat een heel vervelende term omdat het idee van een narcostaat suggereert dat ook de staat zelf een bijdrage levert of een rol heeft in het faciliteren van drugscriminaliteit. Ik geloof niet dat dit het geval is. Wij hebben heel goede politiediensten, Openbaar Ministerie, rechters. Er zit wel eens een rotte appel tussen, maar dat is echt de uitzondering op de regel. We hebben een heel groot drugsprobleem in Nederland. Producent, exporteur, noem het maar op. Het probleem is hier groter dan in heel veel andere Europese landen. Maar ik sta nog steeds wel in voor de integriteit van ons bestuur. Alleen: we moeten het bewaken.”Hij wijst er op dat op lokaal niveau in de gaten wordt gehouden of zetbazen van criminele organisaties in gemeenteraden en colleges dreigen te komen. “Ik ben bezig met het voorbereiden van wetgeving om beter onderzoek te doen en op basis van signalen dieper te gaan.” Burgemeesters en commissarissen van de koning moeten het instrumentarium hebben om op te kunnen treden, zegt Dekker.De Nederlandse Politiebond schreef vorig jaar in een rapport dat Nederland alle kenmerken heeft van een narcostaat die wordt ondermijnd door ‘rijke machthebbers in een parallelle drugseconomie’. De gisteren overleden Franse oud-president Chirac noemde Nederland al in 1996 een narcostaat.Dekker vertelt dat hij ‘als puber’ meermaals softdrugs heeft gebruikt. “Maar uiteindelijk vond ik het helemaal niet zo leuk en lekker. Mijn advies aan alle jongeren is: gebruik geen drugs, er zijn andere leuke manieren om een feestje te vieren.” Het voornemen in het regeerakkoord om te gaan experimenteren met legale wietverkoop ‘kwam niet uit de koker van de VVD’. “Maar we hebben hier heldere afspraken over gemaakt met kleinschalige experimenten om te kijken wat werkt.”In het gesprek vertelt Dekker ook over de rechtspraak in Nederland, die er per jaar 100 miljoen euro bijkrijgt om de fors opgelopen achterstanden weg te werken. Hij spreekt ook over het proces tegen Geert Wilders en over zijn plannen met de sociale advocatuur, die geen extra geld krijgt.Aansluitend op de discussie over vrijheid van onderwijs in deze aflevering van Betrouwbare Bronnen kondigt Dekker aan dat hij nog dit jaar een wetsvoorstel naar de Kamer wil sturen om radicale organisaties aan te pakken.Ook praat Dekker over zijn rol in de ministerraad als bewaker van de VVD-lijn. "Als de VVD zich niet in het beleid kan herkennen, heb je een probleem."***Deze aflevering bevat een samenwerking met De Nationale Opera***Reacties op Betrouwbare Bronnen zijn welkom in de comments van je favoriete podcast-app,op Twitter, Facebook of waar dan ook. Spread the word!Reageren kan ook viabetrouwbarebronnen@dagennacht.nlOverweeg je te adverteren of te sponsoren? Neem dan contact op met Flip Kylian Adamsflip@dagennacht.nlZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Betrouwbare Bronnen aflevering 49Tijdlijn:00:00:00 - Intro door Jaap Jansen00:03:01 - Algemene Beschouwingen nabeschouwd door Roderik van Grieken01:37:25 - PG Kroeger over Karel V en Filips II, de koningen van Hispanje die wij altijd hebben geëerd02:32:43 - Uitro02:33:46 - Einde***Roderik van Grieken van het Nederlands Debatinstituut blikt met Jaap Jansen terug op de Algemene Politieke Beschouwingen van 2019. Van Grieken vertelt over het nut van een goed debat en hoe je dat eigenlijk meet. Volgens hem was PvdA-leider Lodewijk Asscher net als vorig jaar de beste debater.Volgens Jaap zij er bijna letterlijke overeenkomsten tussen de speech van Asscher en de overwinningsspeech van president Barack Obama uit 2008. Asscher voerde de 105-jarige Fopkje Kijlstra ten tonele, die in haar leven enorme maatschappelijke vooruitgang heeft meegemaakt. Obama kwam 11 jaar geleden al met de 106-jarige Ann Nixon Cooper, die... Je raadt het al. In deze aflevering van Betrouwbare Bronnen hoor je de fragmenten naast elkaar.Jesse Klaver van GroenLinks deed deze week iets opmerkelijks. Hij wil niet meer meedoen aan 'scorebord-politiek'. Maar volgens Roderik van Grieken kom je in de politiek uiteindelijk altijd bij het scorebord uit: verkiezingen.Premier Mark Rutte (VVD) wekt nog altijd veel indruk. Hij stond ook nu weer souverein achter de regeringstafel. Ook Geert Wilders krijgt complimenten van Van Grieken. Het grootste nieuwe talent is D66-fractievoorzitter Rob Jetten, die zowel op het spreekgestoelte als achter de interruptiemicrofoon indruk maakte.Van Griekens analyse bevat lessen voor iedereen die debatten volgt of er zelf aan deelneemt.***In zijn historische verhaal laat PG Kroeger zien dat het wezen van geschiedenis en geschiedschrijving precies dat is, wat volgens minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs Cultuur en Wetenschap) niet kan: een voortdurend proces van 'herschrijven'. Een nimmer eindigend 'herinterpreteren', herontdekken' en 'herzien' van beelden, visies en feiten en indrukken.Een prachtig voorbeeld daarvan vorm die eeuw voorafgaand aan 'de Gouden Eeuw', toen ons land onderdeel was van het grootse imperium van de Spaanse Habsburgers, 'het Rijk waarin de zon niet onderging'. Wij werden geregeerd door twee heersers die in de geschiedenis onder de machtigste en krachtdadigste ooit worden gerekend, Karel V en Philips II. Maar klopt dat beeld wel?Dankzij het werk van de Britse historicus Geoffrey Parker weten wij nu veel meer - en veel verrassends en onverwachts - over deze twee vorsten en hun bewind, hun persoonlijkheid, successen en nederlagen op het wereldtoneel. Zij waren die 'Koning van Hispanje' die wij altijd geëerd hebben. Maar wie waren zij, wat deden zij? Wat lieten zij na? Wie waren hun 'geheime wapen'?PG heeft Geoffrey Parker twee keer uitvoerig geïnterviewd naar aanleiding van zijn baanbrekend historische werk over het Spaanse wereldrijk en vooral ook over Filips II.Zeer recent verscheen diens magnum opus over de vader van deze in onze historie zo 'slecht' bekend staande koning. Die vader, keizer Karel V, heeft nu juist een relatief gunstig imago gehouden. Daarbij hielp natuurlijk zijn liefde voor de Nederlanden en de steden Gent en Mechelen, waarvan hij het Vlaamse dialect erg goed beheerste. Of zoals hij zelf zei: "Ik bid tot God in het Spaans, instrueer mijn diplomaten in het Frans, bemin in het Italiaans, beveel mijn paarden in het Duits en vloek in het Nederlands."Heel anders dan de extraverte, rusteloos rondreizende Karel was zijn zoon Filips II. Een introverte, diep gelovige en bijna calvinistisch ijverig heerser. Zijn eenvoud en soberheid waren legendarisch. Zijn machtsbewustzijn niet minder. Parker noemt hem bovendien een strategische waaghals, ook al noemden de Spanjaarden hem 'El Rey Prudente', de omzichtige koning. Want dat was deze gecompliceerde en verfijnde man ook.PG vertelt uit zijn gesprekken met Parker over diens ongekende ontdekkingen in de archieven die hem na 40 jaar onderzoek en schrijven dwongen tot het letterlijk geheel herschrijven van zijn monumentale biografie van Filips II. Al was het maar omdat door hem het handgeschreven origineel van de vaderlijke 'Instructiones' van Karel aan de 17-jarige Philips teruggevonden zijn, waarin hij zijn zoon meer dan 40 pagina's lang vertelde hoe hij een goed en krachtig heerser kon worden.Een van de opmerkelijkste dingen aan het verhaal van Karel V is dat hij zijn Rijk liet regeren door tantes en zusters: Margaretha van Parma, Margaretha van Oostenrijk, Isabella van Portugal, Catharine of Aragon en Maria van Hongarije. Die laatste regeerde de Nederlanden.De BoekenGeoffrey Parker - Imprudent King, a new life of Philip II (Yale University Press, 2015)Geoffrey Parker - Emperor, a new life of Charles V (Yale University Press, 2019)Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tijdlijn Betrouwbare Bronnen aflevering 4800:00:00 - Intro door Jaap Jansen00:05:48 - PG Kroeger over het boek De Welvaart Van Landen van Adam Smith01:03:44 - Gerrit Voerman & Koen Vossen over Geert Wilders 02:04:24 - Uitro02:05:34 - Einde***Op weg naar Prinsjesdag behandelt PG Kroeger het boek dat de grondslag legde voor het denken over de moderne economie en de rol van staat, bedrijven en burgers daarin. Zonder Het boek van Adam Smith over 'The Wealth of Nations' geen Prinsjesdag, rijksbegroting of koffertje van Wopke Hoekstra.Het boek verscheen in 1776, enkele maanden voor de Amerikaanse revolutie echt uitbrak. Dat jaar is revolutionair geworden in de wereldgeschiedenis en Smith droeg daar zeer aan bij. Hij laat in zijn boek blijken dat hij de opstandige Amerikanen zeer goed begreep en dat de redenering van het Britse bewind over de onderwerping van hun onderdanen aan de andere kant van de plas nergens op sloeg. Dat was niet erg gebruikelijk,'to say the least'.Smith was dan ook een uitzonderlijke man, een geleerde uit Schotland, die ook zeer kritisch was over de Britse elite en haar instituties, zoals Oxford en Cambridge. In zijn boek analyseert hij gedurfd en vaak profetisch hoe de nieuwe economie van de industriële revolutie zich zou ontwikkelen en wat de overheden moesten doen om die tot bloei te helpen brengen. Zijn reputatie als de 'bedenker' van het liberaal kapitalisme is wat dat betreft eigenlijk niet terecht en verdient in elk geval nuancering.Smith deed nog meer. Hij analyseerde ook de theorie van geld en kapitaal, bespotte het protectionisme en 'avant la lettre' de obsessie met tollen en tarieven van iemand als president Donald Trump. Zo blijkt zijn boek dus nog steeds zeer actueel. Nu het voor het eerst in modern Nederlands is vertaald, kan elke Betrouwbare Bronnen-luisteraar ervan meegenieten.Ook verscheen net een vertaling van een essentieel boek van een tijdgenoot van Smith, het in Ierland geboren Lagerhuislid Edmund Burke. Naast het werk van Smith was ook het denken van Burke zeer inspirerend voor zowel de bloei van de nieuwe Verenigde Staten van Amerika als van het revolutionaire Pruisen van de gebroeders Von Humboldt.De boekenAdam Smith - De Welvaart van Landen. Uitgeverij Boom, 2019Edmund Burke - Bespiegelingen over de revolutie in Frankrijk. Uitgeverij Wereldbibliotheek, 2019 ***Gerrit Voerman (Rijksuniversiteit Groningen) en Koen Vossen (Radboud Universiteit Nijmegen) stelden een boek samen over vijftien jaar Geert Wilders als onafhankelijk politicus. Met Jaap Jansen maken ze de balans op.Hij stelt onder meer de vraag: is Wilders een succesvol politicus, wie zijn zijn kiezers en wat is zijn toekomst?Voerman vindt de beschuldiging van Wilders dat de regering onder één hoedje speelt met de rechterlijke macht hypocriet.Het is gebruikelijk dat de politiek op afstand blijft van het Openbaar Ministerie. Wilders heeft aanwijzingen dat ambtenaren van voormalig minister van Justitie Ivo Opstelten en mogelijk ook de oud-minister zelf zware invloed hebben uitgeoefend op het Openbaar Ministerie in het ‘minder Marokkanen’-proces.“De pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet”, zegt Voerman in de politieke podcast Betrouwbare Bronnen. “Op allerlei manieren heeft Wilders geprobeerd de rechterlijke macht afhankelijker te maken van de politiek. En tegelijkertijd verwijt hij de rechterlijke macht gepolitiseerd te zijn.”Wilders heeft het vaak over ‘D66-rechters’ die niet doen wat het volk wil. Voerman: “Wilders wil dat rechters niet langer voor het leven worden benoemd, maar voor zes, zeven jaar. Hij wil functioneringsgesprekken met ze houden en als ze niet zwaar genoeg gestraft hebben, kunnen ze inpakken en wegwezen. Ze mogen geen rekening houden met verzachtende omstandigheden. Dat is een verstrekkend voorstel dat de zelfstandigheid en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht beperkt. Zo maak je de rechterlijke macht afhankelijk van politieke willekeur.”Als de wensen van Wilders wet worden, krijg je volgens Voerman ‘Poolse toestanden’. De Poolse regering probeert al enkele jaren de rechterlijke macht onder controle krijgen. Omdat de onafhankelijkheid van Poolse rechters in gevaar is, startte de Europese Commissie een strafprocedure tegen Polen.Wilders stapte vijftien jaar geleden uit de VVD en richtte later de Partij voor de Vrijheid op, waarvan hij het enige lid is. Volgens Voerman zou Wilders er goed aan doen, de PVV alsnog om te vormen naar een ledenpartij. “Wilders wilde geen LPF-toestanden. Maar om iets voor te stellen in de Nederlandse politiek, moet je ook in de Eerste Kamer vertegenwoordigd zijn en daarvoor heb je Statenleden nodig. Dat kun je niet meer allemaal vanuit Den Haag controleren. Dan is een bepaalde vorm van organisatie helemaal niet zo gek. De PVV is nu vertegenwoordigd in een 30-tal gemeenten. Er is hier en daar al wat gedoe. Je kunt wachten op nog meer gelazer. Juist ook omdat er geen structuur is. PVV’ers die ermee stoppen, klagen vaak: ‘We horen niks uit Den Haag’. Dat is logisch, want Wilders kan het niet allemaal bijbenen.”Koen Vossen wijst op een extra voordeel van een ledenpartij: je krijgt subsidie. “De partij wordt financieel en door gebrek aan menskracht ernstig gehinderd. Maar karakterologisch is het voor Wilders en zijn rechterhand Martin Bosma bijna een nederlaag als ze nu gaan toegeven dat ze wel een ledenpartij nodig hebben”, aldus Vossen.Het boek Gerrit Voerman en Koen Vossen - Wilders Gewogen. Uitgeverij Boom, 2019***Wil je reageren op deze aflevering, doe dat op Twitter bij @pgkroeger of @jaapjansenHet kan ook per mail: betrouwbarebronnen@dagennacht.nlOverweeg je te adverteren in Betrouwbare Bronnen of misschien zelfs uitgebreidere sponsoring, stuur dan een mailtje naar Bob den Hartog: bob@dagennacht.nl Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tijdlijn Betrouwbare Bronnen aflevering 4700:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes Richard McCullough00:04:21 - PG Kroeger over Konrad Adenauer01:15:42 - Richard McCullough over wetenschap in tijden van fake news02:03:35 - Uitro door Jaap02:04:32 - Einde***Harvard-topman Richard McCullough is bezorgd over het politieke klimaat in Nederland rondom wetenschap. Dat zegt hij in deze aflevering van Betrouwbare Bronnen.Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) omarmde onlangs een advies om geld over te hevelen van de alfa- en gammawetenschappen naar de bètastudies. Ook de Tweede Kamer stemde hiermee in. Volgens McCullough is dit een verkeerde keuze: “Bèta en andere wetenschappen moet je niet van elkaar scheiden. Die versterken elkaar juist. Vernieuwing van wetenschap en technologie ontstaat waar disciplines samengaan.”Harvard is de hoogst gewaardeerde universiteit ter wereld. McCullough leidt als ‘vice provost for research’ het onderzoeksprogramma. Hij was deze week in Tilburg om te spreken bij de opening van het universitaire jaar.McCullough: “Ik heb altijd grote bewondering gehad voor het Nederlandse universitaire systeem met publiek-private samenwerking en een regering die altijd vooruitkeek. Ik ben nu een beetje bezorgd omdat de laatste tijd in Nederland wat anders gedacht wordt over de verhouding tussen bètawetenschap en andere wetenschappen.”Hij wijst erop dat het Verenigd Koninkrijk vijftien jaar geleden dezelfde discussie had als Nederland nu. “Later werden ze wakker en gingen ze veel meer investeren. Duitsland, de Scandinavische landen en de Baltische staten doen dat ook. Je moet investeren, anders raak je achterop.”Deze week protesteerde wetenschappers, verenigd in ‘WO in Actie’ , tegen het beleid van minister Van Engelshoven. McCullough hoopt dat de Nederlandse politiek zich de waarde van wetenschap realiseert. “Je kunt trots zijn op je universiteiten, zij zijn altijd de kroonjuwelen van Nederland geweest. Ik ben onder de indruk van het hoge intellectuele niveau. De mensen zijn geweldig, ze doen prachtige ontdekkingen die leiden tot groei en economische duurzaamheid.”McCullough maakt zich ook zorgen over zijn eigen land. Door het strenge visumbeleid en het politieke klimaat onder president Donald Trump worden de VS minder aantrekkelijk voor talent van elders. Chinese wetenschappers beginnen terug te keren naar China, waar ze meer geld kunnen krijgen voor onderzoek.Hij hekelt het klimaat van vijandigheid naar wetenschap, kennis en feiten. “Dit demotiveert jonge mensen.” McCullough wijst op de wapenspreuk van zijn universiteit uit 1636: ‘Veritas’. ***Dezer dagen is het 70 jaar geleden – 15 september 1949 - dat Konrad Adenauer werd gekozen als eerste Bondskanselier van de nieuwe, democratische Bondsrepubliek die al snel 'West-Duitsland' werd genoemd. PG Kroeger vertelt hoe hij het werd en over zijn lange leven voor die verkiezing. Adenauer was al 73 jaar oud toen hij Kanzler werd. Liefkozend noemden ze hem ‘Der Alte’.In 1876 geboren was hij al onder Keizer Wilhelm II een belangrijk politicus in de katholieke oppositiepartij 'Zentrum'. Grote faam en invloed verwierf hij als burgemeester van Keulen, een stad die hij vele jaren met ijzeren hand bestuurde. Fameus werd hij ook als Nazihater en Hitler-opponent. Toen Der Führer aan de macht kwam, liet hij Adenauer meteen ontslaan. Met moeite werd verhinderd dat Adenauer meteen in een concentratiekamp verdween. Zijn leven in het Derde Rijk was dan ook riskant. Met grote regelmaat moet hij onderduiken.Na de ondergang van het bewind van Hitler zorgde dit ervoor dat Adenauer een van de weinige behoudend katholieke politici was die kon laten zien brandschoon en te zijn geweest dapper geweest. De tragiek in zijn leven was dat zijn vrouw aan die jaren van onderdrukking geestelijk en fysiek ten onder ging. Ze stierf al jong.In het naoorlogse door de VS, Frankrijk en de Britten bezette Duitsland werd hij aanvoerder van de nieuwe christendemocratische partij, de CDU. Hij was een man met grote geldingsdrang en machtsinstinct. Zo bleef hij bondskanselier tot zijn 87ste. Hij maakte grote verkiezingsoverwinningen en diepe crises mee. Zijn langetermijnstrategie om Duitsland weer een gewaardeerd partner in Europa en een fatsoenlijk land te maken werd met succes bekroond.PG Kroeger vertelt over Adenauers geheim als briljant leidersfiguur, zijn excentrieke persoonlijkheid, zijn spijkerhard politiek vernuft en zijn opmerkelijke hobby's. En hij laat zien hoe deze oude man gedreven werd door diepe zorg om zijn land en volk.Ten diepste geloofde hij niet echt, dat de Duitsers hun les wel geleerd zouden hebben van de verschrikkingen van het Nazibewind. Hij bleef diep argwanend naar zijn tijdgenoten en was ook om die reden helemaal niet zo'n voorstander van een 'Wiedervereinigung'. Vaak zuchtte hij tegen zijn vrienden: "Mein Gott, was soll aus Deutschland werden wenn ich nicht mehr da bin..." Adenauer is een fascinerende man met een zeer kleurrijk karakter en een levensverhaal dat zijn gelijke niet kent.***Reageren op deze aflevering? Mail naar: betrouwbarebronnen@dagennacht.nlGeïnteresseerd in adverteren in of sponsoren van Betrouwbare Bronnen? Mail naar: bob@dagennacht.nlZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Tijdlijn Betrouwbare Bronnen aflevering 4600:00:00 - Intro door Jaap Jansen00:05:28 - Mariëtte Hamer & Luce van Kempen strijden tegen stress bij jongeren00:33:54 - PG Kroeger: De zomer van 198901:45:57 - De koers van CDA-vicepremier Hugo de Jonge02:57:56 - Uitro02:58:37 - Einde***Het SER Jongerenplatform komt met een rapport over stress bij jongeren: Hoge verwachtingen. Kansen en belemmeringen voor jongeren in 2019. Ze vragen zich af: hoeveel moet ik lenen voor mijn studie en kan ik dat wel terugbetalen? Is er woonruimte voor mij en een goede baan? Jongeren zijn minder snel zelfstandig en de tweedeling onder jongeren neemt toe.Jaap Jansen praat met Voorzitter Luce van Kempen van het Jongerenplatform en met SER-voorzitter Mariëtte Hamer. Ze willen een 'generatietoets' bij al het nieuwe beleid dat voor jongeren van belang is. Ook hebben ze grote kritiek op het leenstelsel voor studenten, dat sociaal bedoeld was. Ze doen een oproep aan de Tweede Kamer om meteen met hun kritiek aan de slag te gaan.***PG Kroeger focust zich op de zomer van 1989: de revolutionaire gebeurtenissen nu precies 30 jaar geleden. Die zomer ging de wereldgeschiedenis in. Toch zijn veel van de gebeurtenissen toen bijna vergeten en destijds zelfs onopgemerkt gebleven. Zo was er een demonstratie van 2 miljoen mensen en 600 kilometer lang tegen dictatuur en voor onafhankelijkheid en de eigen cultuur van drie onderdrukte landen.Binnen de CDU werd en partijcoup gestart om Bundeskanzler Helmut Kohl af te zetten en te vervangen door Lothar Späth uit Stuttgart.In Hongarije organiseerde een keizerszoon een lunch die leidde tot een enorm grensincident.En in de DDR hielden ze gemeenteraadsverkiezingen die het begin van het einde inluidden.In Polen waren voor het eerst na decennia van dictatuur vrije verkiezingen. De zomer van 1989 zou de wereld veranderen.In Nederland ging het politieke leven zijn gewone gangetje. De VVD liet het kabinet Lubbers II vallen over een piepkleine milieuheffing en veroorzaakte zo verkiezingen. De kabinetsformatie leidde tot een coalitie van Lubbers met de PvdA.***Vicepremier Hugo de Jonge vertelt over de methode-De Jonge, de stijl die hij als wethouder ging hanteen en nog steeds toepast. En ook: van wie hij heeft geleerd hoe je politiek bedrijft.Het CDA is voor hem nog steeds een christelijke partij: "Ik hecht er ook echt aan om die duidelijke oorsprong overeind te houden. De waarden van het CDA komen uit de Bijbel. Zelfs als je die Bijbel niet meer van kaft tot kaft leest, kun je je nog steeds aangetrokken voelen door die waarden.” Hij neemt afstand van het liberale marktdenken dat de afgelopen tientallen jaren dominant was. “Mensen maken zich zorgen. Ze vragen zich af: is de zorg er straks nog wel voor mij? Kan de overheid nog wel instaan voor mijn veiligheid? Er is angst dat het allemaal minder wordt. De overheid moet aanspreekbaar en meer beschermend zijn. Waar de marktwerking in de zorg, als uitvloeisel van het liberalisme, al te dominant wordt, zie je dat mensen zich tekortgedaan voelen. In het publieke domein moet je de neoliberale waarde van de markt niet belangrijker maken dan iets als samenwerking en continuïteit van zorg. We hebben een lange periode van geloof in de markt achter de rug. Ik denk dat het tijd is voor een nieuw verhaal. De overheid moet schild voor de zwakken zijn; hoeder tegen onrecht. Ik wil terug naar de geboortepapieren van de christendemocratie.” Wat hem betreft kan het CDA met iedereen samenwerken, maar nooit meer met de PVV in coalitieverband. En ook niet met het Forum voor Democratie.“Toen het CDA in 2010 moest beslissen of het met gedoogsteun van de PVV zou gaan regeren, heb ik voor gestemd”, zegt De Jonge. “Ze hadden een grote achterban en waren nog niet getest. Maar dat was geen succes, to put it mildly. Dat moeten we niet nog een keer doen. FVD is nog niet getest en ze hebben een grote achterban. Toch zie ik het niet gebeuren. De Rusland-flirt en de flirt met fout rechts maken het wel erg moeilijk om in een kabinet samen te werken.” Ook bepaalde naar het racisme neigende uitspraken van Baudet dragen ertoe bij dat De Jonge er geen vertrouwen in heeft. “Ik zie dat gewoon niet gebeuren. Dit maakt het onmogelijk om in een kabinet samen te werken.”De vicepremier heeft wel waardering voor Pim Fortuyn die volgens hem ‘het taboe op de mislukte integratie’ doorbrak. “Het probleem werd weggeredeneerd. Nu kun je er in elke politieke partij over praten. Je moet problemen onder ogen zien en ermee aan de bak gaan.” Behalve De Jonge overweegt ook minister van Financiën Wopke Hoekstra een gooi te doen naar het lijsttrekkerschap. “Hoe langer we de verkiezingen en ook de vraag van het lijsttrekkerschap naar achter kunnen plaatsen, hoe beter het is”, zegt De Jonge. “We hebben allebei een volle baan. Er is ontzettend veel te doen, op zijn departement en op het mijne. Daar is onze volle aandacht bij nodig. Je hebt pas een lijsttrekker nodig als er verkiezingen zijn. Er zijn pas verkiezingen in 2021. We moeten er niet de hele tijd mee bezig zijn. Dat gaan we dus ook niet doen. Dat ben ik niet van plan en Wopke ook niet.” ***Reageren? Mail naar betrouwbarebronnen@dagennacht.nl Adverteren of sponsoren? Mail naar bob@dagennacht.nl Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.