Welkom in het Antropoceen

Bij polariserende beleidsthema's als klimaat en landbouw ligt polarisatie voortdurend op de loer. Daardoor staat de maatschappelijke steun voor politieke beslissingen voortdurend onder druk. Een manier om dit probleem te omzeilen is directe zeggenschap van burgers. Het burgerberaad is een bewezen manier om bruggen te slaan. In Studio Ecomodernisme gaan we in gesprek met Ellen Maassen en Harm van Dijk, verbonden aan G1000, een stichting van betrokken burgers die de democratie willen vernieuwen. We spreken over hoe een burgerberaad kan zorgen voor beter beleid voor de grote uitdagingen van vandaag.

Over hoe we voedsel produceren, bestaan twee denkrichtingen. De ene kijkt hoe wetenschap en technologie de voedselproductie en het milieu ondersteunen, de andere kijkt hoe we de traditionele wetten van de natuur het beste benutten. Het is een ideeënstrijd die volop actueel is, met politieke belangstelling voor circulaire, regeneratieve landbouw en agro-ecologie. De strijd kent echter diepe wortels. Hierover gaan we in gesprek met Louise Fresco, bestuursvoorzitter van Wageningen University & Research, ‘s werelds meest toonaangevende landbouwuniversiteit. Ze geldt als een belangrijke stem in het debat over landbouw en duurzaamheid. In Studio Ecomodernisme vertelt ze over haar ideeën, over haar eigen drijfveren en over haar nieuwste roman, De plantenjager uit Leningrad, waarin alles samenkomt.

#11 - Joris Van Dorp by WePlanet Nederland & België

Nu de CO2-uitstoot niet snel genoeg afneemt om de klimaatcrisis af te weren, klinkt steeds vaker de roep om “negatieve emissies”, ofwel: het actief verwijderen en vastleggen van CO2 uit de atmosfeer. Dat kan bijvoorbeeld door CO2 uit de lucht te zuigen, of door een mineraal als olivijn toe te voegen aan een materiaal als beton. Maar hoe werkt dat dan en is het effectief? Is het betaalbaar? En is het gepraat over negatieve emissies niet een excuus om door te gaan met fossiele brandstoffen? In Studio Ecomodernisme praten we daarover met Pol Knops, natuurkundige en ondernemer met een missie.

Effectief altruïsten proberen op een rationele manier zoveel mogelijk goeds te doen voor de wereld. In Studio Ecomodernisme praten we met Stijn Bruers, de voorzitter en mede-oprichter van Effectief Altruïsme België, over dierlijk lijden, kweekvlees en open grenzen.

Wat verstaan we onder natuur? Wat is nog natuurlijk? In onze moderne wereld hebben we behoefte aan een diepere band met de natuur, een band die stilaan verdwijnt. Wat betekent dit voor hoe we omgaan met de natuur en met onszelf? In Studio Ecomodernisme een gesprek over maakbaarheid met Thomas van Slobbe, ecoloog en auteur van "Natuurvervaging".

Een nieuwe, revolutionaire gentechniek, Crispr-cas, kan grote verbeteringen brengen in landbouw en geneeskunde. De grondleggers van de techniek kregen er in 2020 een Nobelprijs voor. Maar Europa legt de techniek mogelijk aan banden, uit voorzorg vanwege onvoorspelbare risico's voor het milieu. Dirk Inzé, hoogleraar moleculaire plantenbiologie aan de Universiteit Gent, praat over de beloften en valkuilen van Crispr-cas, over het verschil met genetische modificatie en hoe het een aanvulling kan zijn op biologische landbouw.

Er is veel aandacht in de media voor duurzaamheid en klimaat. Helaas maken veel journalisten denkfouten als ze over die thema's berichten, stelt media-onderzoeker Mirjam Vossen. Waar moeten we op letten? Studio Ecomodernisme gaat in gesprek met Vossen over de framing van vooruitgang, milieu, kernenergie, kweekvlees - en meer.

In zijn boek "Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat" hekelt filosoof Maarten Boudry het ecologisch doemdenken. Is de vooruitgang beter gebaat bij optimisten die openstaan voor alle oplossingen? Of is er toch een belangrijke rol voor de waakzame blik uit de groene beweging? In Studio Ecomodernisme een gesprek over een mooie toekomst, de route ernaartoe en de obstakels onderweg.

Wat zijn de morele vraagstukken rondom de keuze of kernenergie onderdeel moet zijn van onze toekomst? Daarover praten we met techniekfilosoof Behnam Taebi, hoogleraar Energie en Klimaatethiek aan de Technische Universiteit Delft. Over de controversiële wortels van de technologie in de militaire toepassing, over het risico op ongelukken, over het afval, en meer.