
OVT
OVT is een baken van verrassende verhalen die historische verdieping en achtergrond bieden.
In deze feed vind je de uitzendingen terug, vol items die historische context bieden bij het nieuws, interviews met auteurs van recent verschenen boeken, verhalende radiodocumentaires en podcasts, recensies en columns. OVT is hét geschiedenisprogramma op de Nederlandse radio, gemaakt door de VPRO. Liever alleen documentaire-rubriek Het Spoor Terug in je feed? Abonneer je dan op de podcast ‘Het Spoor Terug’.
Latest episodes

Sep 29, 2024 • 53min
2e uur: Echt nep in het Openluchtmuseum: de Hindeloopen-kamer, de film Emmanuelle, Essay van de Maand van de geschiedenis, 29-09-2024
(00:29) OVT-verslaggever Christianne Alvarado loopt met conservator Hans Piena door de 18e -eeuwse Hindeloopen-kamer. Wat is nagemaakt, en waarom?
(06:16) In 1974 trok de softpornofilm Emmanuelle miljoenen bezoekers. De film gold als symbool voor seksuele bevrijding. In de nieuwe versie staat dat nog steeds centraal, maar op een andere manier. (21:40) Tim Knol - Uncle Pen van Bill Monroe. (24:54) Filosoof Hans Schnitzler schrijft al meer dan 15 jaar over de gevolgen van digitalisering voor de samenleving en in het essay van de Maand van de Geschiedenis van dit jaar gaat hij op zoek naar de historische context daarvan. (35:55) Tim Knol- I’ve Endured van Ola Belle Reed.
(38:55) Sinds vorig jaar staat het beroemde planetarium van Eise Eisinga in Franeker op de Unesco Werelderfgoedlijst. En nu is er met 'Machineman, de tijden van Eise Eisinga' ook een volwaardige biografie. Sandra Langereis schreef het en schuift aan. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/29-09-2025.html#

Sep 29, 2024 • 52min
1e uur: Aftrap Maand van de Geschiedenis in het Openluchtmuseum, een Ode aan de Nazivergelijking, Tim Knol over Bluegrass, Echt nep in het Openluchtmuseum: de wasserij, 29-09-2024
(03:12) Traditiegetrouw opent OVT de Maand van de Geschiedenis in het Nederlands Openluchtmuseum te Arnhem. Daar staan op een groot landgoed allerlei gebouwen en objecten uit de Nederlandse geschiedenis in de open lucht, om zo de bezoeker de geschiedenis te doen ervaren. Maar wat is eigenlijk de geschiedenis van dit museum zelf, en hoe ‘echt’ is het beeld van de geschiedenis dat dit museum laat zien? Te gast is conservator Hans Piena. (10:06) Wie z’n gelijk wil krijgen, kan tal van retorische trucjes inzetten en anders rest je altijd nog het ultieme grove geschut: de nazivergelijking. Arend Hulshof schreef voor Trouw juist niets minder dan een 'Ode aan de nazivergelijking'.
(24:20) De column van Abdelkader Benali. (28:04) Tim Knol- Deep Dark Woods van Tim Knol & the Blue Grass Boogiemen (30:37)) Tim Knol over de authenticiteit van Amerikaanse volksmuziek, Bluegrass. Hoe behoud je de authenticiteit ervan als je als Nederlander zulke muziek speelt? (37:41) OVT-verslaggever Christianne Alvarado loopt met conservator Hans Piena van het Openluchtmuseum door de wasserij uit 1910. Wat is nagemaakt, en waarom?
(42:38) Historische boeken met Wim Berkelaar. Hij bespreekt: Richard Evans, Hitlers mensen. De gezichten van het Derde Rijk. Barry Strauss, De moord op Julius Caesar Michal Citroen, Een adres.
Eén van deze boeken is deze maand het winboek! Kans maken? Mail naar ovtboek@vpro.nl Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/29-09-2025.html#

Sep 22, 2024 • 52min
2e uur: Een gekidnapt Westen, Het Spoor Terug: elektronische muziek, 22-09-2024
(01:24) Een gekidnapt Westen, dat is Midden-Europa volgens Milan Kundera in zijn gelijknamige essay uit 1983. Nu is dit essay in het Nederlands verschenen. Guido van Hengel vertelt over de invloed van dit essay en wat het ons nu nog vertelt over Midden-Europa.
(15:11) De documentaire 'Poème Électronique' gaat over de ontstaansgeschiedenis van de elektronische muziek. Ruim tien jaar voordat Otis Redding zong dat hij on the dock of the bay zat, werd er in het Eindhovense Natuurkundig Laboratorium al volledig elektronische muziek gecomponeerd en opgenomen. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/22-09-2024.html#

Sep 22, 2024 • 52min
1e uur: Ontploffende piepers, oorlogsmusical 40-45, botsen met de bank, de column van John Jansen van Galen, historische boeken met Sanne Frequin, 22-09-2024
(01:45) Piepers en portofoons ontploften uit het niets in Libanon. De Mossad zat hoogstwaarschijnlijk achter deze actie. Deze inlichtingendienst heeft meer opvallende acties uitgevoerd. Bart Funnekotter schuift aan om te vertellen over de operaties van de Mossad. (15:52) Rijdende tribunes, een brandend vliegtuig, spectaculaire scènes – op zaterdag gaat de oorlogsmusical 40-45 in première in Nederland. Tijmen Dokter is bij de première en vertelt over de gespannen relatie tussen entertainment en historische werkelijkheid. (28:24) De column van John Jansen van Galen. (32:16) De centrale bank van de Verenigde Staten, de Federal Reserve, heeft afgelopen woensdag de rente verlaagd en volgens Trump is dat een politiek spelletje om zijn Democratische tegenstrever Kamala Harris te helpen. Maar is dit wel zo? Te gast is Thomas Bottelier. (41:28) Historische boeken met Sanne Frequin. Zij bespreekt: -María Jesús Fuente, Licht van mijn ogen -David Gibbins, Een geschiedenis van de wereld in 12 scheepswrakken -Rick Honings, De ontdekking van Insulinde
Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/22-09-2024.html#

Sep 15, 2024 • 52min
2e uur: de witte bruidsjurk, 'De wasvrouw van de Drambrandersgracht', Het Spoor Terug: de Iraanse vrouwenbeweging
(00:40) Bij een traditionele bruiloft is de jurk van de bruid bijna altijd wit. Maar waar komt deze traditie vandaan? Het antwoord is te vinden in de nieuwe tentoonstelling over Nederlandse bruidsmode van het Fries Museum. Conservator Eveline Holsappel is te gast.
(07:35) Roline Redmond is te gast over haar nieuwe bundel met autobiografische verhalen: 'De wasvrouw van de Drambrandersgracht'. Hierin keert ze terug naar het verleden van haar familie en onderzoekt ze hun pogingen zich van de nasleep van de slavernij te ontdoen.
(19:55) Het Spoor terug: excessief geweld door de zedenpolitie zorgde in 2022 in Iran voor een ongekende protestgolf, geïnitieerd door vrouwen. Donya Ahmadi en Halleh Gorashi vertellen over de historisch onderbelichte vrouwenbeweging in Iran.
Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/15-09-2024.html#

Sep 15, 2024 • 53min
1e uur: 'vrijheid' in de Amerikaanse verkiezingscampagne, de Waalcrossing, de psychiatrisering van de samenleving, boeken met Annelien de Dijn, 15-09-2024
Annelien de Dijn, expert op het gebied van Amerikaanse verkiezingen, bespreekt hoe 'vrijheid' een verrassend centraal thema van de Democraten is. Robin Rustenburg en Esmee helpen herinneren aan de Waalcrossing van 1944, met persoonlijke verhalen over re-enactment. Verder wordt de psychiatrisering van de samenleving onder de loep genomen, met een blik op de verschuiving in het stigma rondom mentale gezondheid. Annelien deelt ook inzichten uit historische boeken die relevante lessen voor de huidige tijd bieden.

Sep 8, 2024 • 53min
2e uur: Open Monumentendag, boeken met Fresco Sam-Sin, Het Spoor Terug: Tussen voet en Aarde, 08-09-2024
(00:46) Volgend weekend is het weer open monumentendag en dan kan je op plekken binnenkijken die normaal nooit geopend zijn voor het publiek. Maartje Duin, maker van onze podcast-serie Mina en Mevrouw, tipt een plek die met de serie te maken heeft.
(06:40) Boeken met Fresco Sam-Sin.
(20:52) In Het Spoor Terug: Tussen voet en Aarde hoor je de geschiedenis van de straatbedekking. Marten Minkema bewandelt de straten van Amsterdam en Londen met Thomas A.P. van Leeuwen, auteur van het nieuwe boek ‘The Thinking Foot – A Pedestrian Study of Paving’.
Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/08-09-2024.html#

Sep 8, 2024 • 53min
1e uur: Tanks in Nederland, Bekendmaking Shortlist Libris Geschiedenisprijs, De column van Suzanna Jansen, Beetlejuice en de gothic-film, Stoute Schoenen, 08-09-2024
(02:00) Donderdag werd bekendgemaakt dat Nederland na dertien jaar weer eigen tanks krijgt, terwijl we juist een historisch ambivalente relatie hebben met de tank. Te gast om dit te duiden is militair historicus Wim Klinkert.
(15:36) Elk jaar reiken we in OVT de Libris Geschiedenis Prijs uit aan historische boeken voor een algemeen publiek.
Juryvoorzitter van dienst is Gerdi Verbeet; zij maakt bekend welke 5 historische boeken de shortlist hebben gehaald. (29:31) De column is van Suzanna Jansen.
(33:28) Beetlejuice Beetlejuice is sinds afgelopen donderdag in de bioscoop te zien. Regisseur Tim Burton geldt als koning van de gothic-film. Waarom is het genre zo populair, en hoe lang is dat al? Julius Koetsier, filmjournalist en hoofdredacteur van filmmagazine Schokkend Nieuws is te gast.
(42:42) Historicus Bart van Loo trok voor zijn nieuwste boek zijn ‘stoute schoenen’ aan en trad letterlijk in de voetsporen van de Bourgondiërs. Hij trok langs alle plekken uit de Bourgondische geschiedenis om het verleden dichterbij te brengen. Hij is te gast.
Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/08-09-2024.html#

Sep 1, 2024 • 52min
2e uur: Brandende aarde, Het Spoor Terug: Kwakzalverij, 01-09-2024.
(00:32) Komende week verschijnt het boek De brandende aarde van Sunil Amrith, waarin hij koloniale geschiedenis combineert met ecologiegeschiedenis. Amrith beargumenteert dat die combinatie de enige manier is om te begrijpen wat er echt is gebeurd. Is dat zo? We vragen het aan Larissa Schulte Nordholt, verbonden aan de vakgroep ecologiegeschiedenis van de Wageningen Universiteit, en aan Tristan Mostert die aan de Universiteit Leiden onderzoek doet naar koloniale geschiedenis.
(17:13) In het Spoor Terug een documentaire over het begin van de strijd tegen kwakzalvers. In 1881 werd De Vereniging tegen de Kwakzalverij opgericht door de broers Gerard en Vitus Bruinsma. Een van de mensen tegen wie de vereniging zich keerde was Peter Stegeman, beter bekend als ‘Het Staphorster Boertje’. Een man voor wie mensen uit het hele land kwamen om genezen te worden.
Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/01-09-2024.html#

Sep 1, 2024 • 52min
1e uur: Niet aanraken, Samizdat, de bezette Westelijke Jordaanoever, 01-09-2024.
(02:21) Afgelopen week was het weer raak: een nieuwsgierig 4-jarige museumbezoeker die benieuwd was wat er in een 3,500 jaar oude kruik zat – trok deze per ongeluk van zijn sokkel. Het idee dat je van kunst moet afblijven is betrekkelijk nieuw. Kunsthistorica Lieke Smits is te gast.
(14:30) In Rusland is sinds de oorlog in Oekraïne de censuur heviger dan ooit. Kranten moesten sluiten, journalisten vertrokken naar het buitenland en onafhankelijk nieuws lijkt Rusland niet of nauwelijks meer te bereiken. Evenzo zijn er ook al 300 jaar Russen die aan die censuur proberen te ontsnappen met zogenaamde clandestiene uitgaven; de samizdat. Emeritus hoogleraar Russische literatuur en cultuur Emmanuel Waegemans is te gast.
(28:18) De column van Nelleke Noordervliet
(31:40) Met drones, vliegtuigen, bulldozers en honderden militairen lanceerde het Israëlische leger afgelopen woensdag de grootste operatie in 20 jaar in de bezette Westelijke Jordaanoever. Het doel is om met het gewapende Palestijnse verzet aldaar af te rekenen. Wat is de geschiedenis van deze bezetting, en wat is de rol van het leger daarin? Erella Grassiani, antropoloog aan de Universiteit van Amsterdam is onze gast.
(42:39) Boeken met Wim Berkelaar
Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/01-09-2024.html#