OVT

(00:53) Deze week is Bart Funnekotter bij ons te gast met 3 historische boeken:  Sebastian Smee, 'Verscheurd Parijs' Bruce Gordon, 'De bijbel, een wereldgeschiedenis'  Rob Hartmans, 'Rode kameraden'  (14:30) Zijn bezoekers van psychedelische retreats, net als drugsgebruikers in de jaren '60, op zoek naar religieuze ervaringen? Drugs Monologen is een historisch onderzoeksproject naar drugsgebruik in Nederland sinds de jaren '60. Historicus Gemma Blok vertelt.  (26:40) Het Spoor Terug: Jan van Leiden en het einde der tijden #1. Dit is de eerste aflevering van de podcastserie over het verhaal van onheilsprofeet Jan van Leiden. Journalist Max Boogaard gaat op pad om meer te leren over het vroege verhaal Jan van Leiden en de mechanismen van radicalisering.   Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/03-11-2024.html#   

(01:14) Het zal niemand ontgaan zijn, komende week kiezen de Verenigde Staten een nieuwe president. Uiteindelijk bepaalt het kiescollege wie de winnaar is. Maar hoe is dit vreemde systeem ontstaan? Te gast is Kenneth Manusama.  (12:20) Al eeuwenlang verbouwen de Marrons rijst in Suriname. Onderzoek heeft aangetoond dat de rijst afkomstig is uit Afrika en Azië. Wat vertelt dat over de koloniale geschiedenis van Suriname? Etnobotanicus Nicholaas Pinas werkte aan het onderzoek en is te gast.  (21:49) Deze week is de column van Sana Valiulina.   (26:39) Per toeval vond een promovendus een enorme Maya-stad. Het complex was honderden jaren onder de jungle verdwenen, maar is nu dankzij technologie gevonden. Hoe kan dat, en wat weten we over deze stad? Alex Geurds vertelt over deze jaloersmakende ontdekking.  (39:07) Het pamflet 'Aan het volk' leverde kritiek op de politieke cultuur. Het was de start van de strijd tussen de patriotten en de prinsgezinden. Pas een eeuw later bleek Joan Derk van der Capellen de schrijver. Luc Panhuysen schreef zijn biografie en is te gast.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/03-11-2024.html#   

(01:30) Vorig jaar won Martin Bossenbroek de Libris Geschiedenis Prijs voor zijn boek 'De Zanzibardriehoek'. Hij is bij ons te gast om te vertellen hoe het hem sindsdien is vergaan.   (06:41) Dit jaar zijn er vijf boeken genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs. De kanshebbers zijn:   De bolle Gogh – Jaap Cohen   Het kleedje voor Hitler. Een familiegeschiedenis - Bas von Benda-Beckmann   De droom van Den Haag. De Haagse vredesconferenties en het ontstaan van een nieuwe wereldorde - Benjamin Duerr  Een adres. De geschiedenis van de Joodse onderduik - Michal Citroen  De ontdekking van Insuline. Op reis in Nederlands-Indië in de negentiende eeuw - Rick Honings  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/27-10-2024.html# 

1e uur: juryvoorzitter Libris Geschiedenis Prijs, Amsterdam en massatoerisme, Harris noemt Trump fascist, 27-10-2024  (03:08) Deze uitzending van OVT staat in het teken van de Libris Geschiedenis Prijs 2024. Aan het eind van de uitzending maakt juryvoorzitter Gerdi Verbeet bekend wie er gewonnen heeft. We praten met haar over de nominaties en haar liefde voor historische boeken.  (07:03) Muziek van Marta Arpini  (12:45) Is Trump een fascist? Kamala Harris stelde afgelopen woensdag van wel. Maar is die vergelijking wel historisch te verantwoorden? Historicus Daniël Knegt, gespecialiseerd in het fascisme, is te gast om dit te duiden.  (24:00) Amsterdam en massatoerisme. Het is bepaald geen gelukkige combinatie. Maar dat is niet terecht, vindt architectuurhistoricus Sophie van Ginneken; toeristen hebben Amsterdam juist mooier gemaakt. Ze schreef 'Amsterdam door vreemde ogen' en is te gast. (35:32) Column van Nelleke Noordervliet. (39:11) Muziek van Marta Arpini (42:31) Historische boeken met Fresco Sam-Sin. Hij bespreekt: Michael Sheridan, De rode keizerMartine Benot Teunissen en Marijn Stolk, Textiel uit Hollandse bodemKenneth Harl, Veroveraars van de steppe  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/27-10-2024.html#

(00:21) Verslaggever Christianne Alvarado gaat in het Archeon op zoek naar verhalen rond het Maand van de Geschiedenis-thema ‘Echt nep’. Leidt de beleving tot ‘echt’ historisch begrip? Met archeotolk Sade Devilee gaat ze een Romeins badhuis in.  (04:50) Deze week werd gemeld dat een oplichtersbende was opgepakt die zogenaamd zeer exclusieve flessen wijn verkocht, terwijl het in werkelijkheid om goedkope bocht ging. Gesjoemel met wijn is niets nieuws volgens wijnschrijver Harold Hamersma. Hij vertelt over de geschiedenis van wijnfraude.  (14:47) Column John Jansen van Galen  (18:37) Muziek: Michael Varekamp & The Louis Armstrong Celebration Band. Zij spelen het nummer Dippermouth Blues.  (21:10) Na de capitulatie van Japan wilde de Nederlandse regering weer de macht overnemen in Nederlands-Indië. Om zo snel mogelijk Nederlandse boots on the ground te krijgen werd het Vrouwenkorps van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger gestuurd. Jorien Wallast schreef het boek Saluut Batavia en schuift aan.  (35:20) Verslaggever Christianne Alvarado gaat in het Archeon op zoek naar verhalen rond het Maand van de Geschiedenis-thema ‘Echt nep’. Leidt de beleving tot ‘echt’ historisch begrip? Ze praat met middeleeuwese kloosterbroeder Bert Paardekooper.  (38:42) Muziek: Michael Varekampt & The Louis Armstrong Celebration Band spelen My Walking Stick.  (42:28) Historische boeken met Nadia Bouras. Zij bespreekt: Hinke Piersma, Vergeet de trieste dagen Martin Bossenbroek, Kolonialisme! Jaap Cohen, De bolle Gogh (shortlist Libris geschiedenisprijs)  Meer info:  https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/20-10-2024.html  

(02:24) Verslaggever Christianne Alvarado gaat in het Archeon op zoek naar verhalen rond het Maand van de Geschiedenis-thema ‘Echt nep’. Leidt de beleving tot ‘echt’ historisch begrip? Archeotolk Dirk van Heusden neemt haar mee naar de prehistorie.  (05:25) Het Archeon is een archeologisch museumpark; alles is er op gericht de bezoeker een historische ervaring te bezorgen. Maar hoe doe je dat op een goede manier? Te gast is archeoloog Yvonne Lammers, die zich al meer dan 30 jaar bezighoudt met levende geschiedenis, experimentele archeologie en publieksbereik. In het Archeon worden ook historische taferelen nagespeeld, zoals de processie van de broers St. Crispijn en St. Crispaen. Visueel antropoloog Lise Zurné promoveerde op dit zo geheten re-enactment en deed daarvoor participerend onderzoek.  (23:30) Het thema van deze Maand van de Geschiedenis is Echt Nep. Dat lijkt zeer van toepassing op het nieuws van deze week over  uitgeprocedeerde asielzoekers die het kabinet naar Oeganda zou willen sturen. Welke parallellen zien we in de geschiedenis? Een gesprek met David de Boer, medesamensteller van het boek De Vluchtelingenrepubliek.  (35:51) De muziek is deze uitzending in handen van Michael Varekamp & The Louis Armstrong Celebration Band. Zij spelen het nummer Ain't misbehavin'. (39:33) In 1959 trad jazzlegende Louis Armstrong op in het West-Friese plaatsje Blokker. De ouders van historica Jantine Swagerman waren erbij. Nu vroeg zij zich af: wat deed hij daar? Hierover gaat de nieuwe podcast  Armstrong in Blokker. Makers Jantine Swagerman en Marike Barendse zijn te gast, samen met Michael Varekamp.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/20-10-2024.html 

(00:56) Limburg stond 2000 jaar geleden vol met Romeinse villa's. Waarom stonden die villa's daar en wat moeten we ons voorstellen bij Limburg in de Romeinse tijd? Conservator en archeoloog Karen Jeneson is te gast en vertelt.   (12:31) Buiten het Museum De schat van Simpelveld staat een namaak-Lourdes-grot. Waarom staat dat in Limburg? Verslaggever Christianne Alvarado vraagt het aan museum-vrijwilliger Guus Prevoo.  (16:52) Folkduo The Coo met ‘Rosie’  (20:06) Oorlog is van alle tijden. Maar is het oorlogstrauma dat ook? Kampten krijgers uit de Trojaanse Oorlog of middeleeuwse ridders ook al met PTSS? Arjen van Lil, historicus en onderzoeker aan het ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, schreef een essay over deze vragen. Hij is samen met luitenant-kolonel Mostafa Hilali te gast.  (38:26) Folkduo The Coo met ‘Honey I Do’  (42:48) Historische boeken met Bart Funnekotter. Hij bespreekt:     Paul Moeyes, 'Strijdtonelen' Violet Muller, 'Het paleis van de sterrenwachter' Bas von Benda-Beckmann, 'Het kleedje voor Hitler' (shortlist Libris geschiedenisprijs)   Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/13-10-2024.html#   

1e uur: Huilend Mariabeeldje, Wolynië, ‘patafysica, 13-10-2024    (03:31) 'Dao jank Maria', zo luidt het carnavalsnummer over het wonder uit Brunssum. 30 jaar geleden zou een Mariabeeld tranen van bloed hebben gehuild, het dorpje werd een bedevaartsoort. Cultuurtheoloog Frank Bosman vertelt hoe de katholieke kerk omgaat met meldingen van wonderen.  (15:09) Het museum De schat van Simpelveld is gevestigd in een klooster dat van 1878 tot 2012 de Zusters van het Arme Kind Jezus vestigde. OVT-verslaggever Christianne Alvarado praat met zuster Waltraud in de kamer oprichtster Clara Fey. Die in 2018 -124 jaar na haar dood- nog zaligverklaard werd, omdat ze een wonder had verricht.   (18:51) 'Oekraïne zal geen toestemming krijgen om toe te treden tot de EU als het de kwestie van Wolynië niet oplost', aldus de Poolse Defensieminister. De massamoorden in Wolynië blijven een historisch trauma dat de landen verdeelt. Historicus Ivo van de Wijdeven vertelt meer.  (30:19) Folkduo The Coo met ‘About Time’  (35:44) Column van Micha Wertheim   (39:12) De oppervlakte van God en de zijwindgevoeligheid van de optelsom. Dat is waar de ‘patafysica zich o.a. mee bezighoudt. Schrijver en ‘patafysicus Matthijs van Boxtel schreef een boek over deze wetenschap van denkbeeldige oplossingen en is te gast.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/13-10-2024.html#   

(01:45) In het Museum Valse Kunst gaat OVT-verslaggever Christianne Alvarado op zoek naar echte-nepkunst. Zo staan er twee Rietveld-stoelen in het museum. Welke is de beste namaak? Conservator René Loesberg vertelt. (05:38) Hier hebben we een Museum voor valse kunst, maar in China doen ze daar helemaal niet aan. Daar bestaat juist een lange traditie van kopiëren van kunst. In het Wereldmuseum van Rotterdam opent komende week de tentoonstelling 'Made in China'. Conservator Willemijn van Noord vertelt.  (17:19) Column van Suzanna Jansen  (21:22) Het debat over het Israël-Palestina conflict is ultiem gepolariseerd. Maar volgens Derk Walters zijn er vijf visies op het conflict te onderscheiden. Hij vertelt waar die blikken vandaan komen en hoe ze zijn gerepresenteerd in de Israëlische samenleving.  (33:33) Zangeres Marlene Bakker met ‘Stain’.  (37:08) In het Museum Valse Kunst gaat OVT-verslaggever Christianne Alvarado op zoek naar echte-nepkunst. Conservator René Loesberg vertelt over de bekendste Nederlandse vervalser Han van Meegeren, die nu zelf ook vervalst is.  (40:15) Divorced, beheaded, died, divorced, beheaded, survived. Een rijmpje over de vrouwen van Henry VIII. Zijn laatste vrouw, Catherine Parr, overleefde. Over haar gaat de nieuwe film Firebrand. Wie was zij? Hoogleraar Vroegmoderne Literatuur & Cultuur Nadine Akkerman is te gast over de geschiedenis achter de fictie.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/06-10-2024.html#  

 (02:04) Deze uitzending komt live vanuit het Museum Valse Kunst in Vledder. Daar is het Maand van de Geschiedenis-thema ‘Echt nep’ voorbeeldig duidelijk te behandelen. Maar hoe is dit nep-kunst museum eigenlijk begonnen? Oprichtster Erna Plenter-Jansen vertelt.  (09:58) In het Museum Valse Kunst gaat OVT-verslaggever Christianne Alvarado op zoek naar echte-nepkunst. Conservator René Loesberg vertelt over de recente ontdekking van een echte Jan Sluijters.  (10:44) Een échte vervalsing wordt nooit ontdekt en een goede vervalser wordt nooit bekend. Toch werd meestervervalser Han van Meegeren beroemd om zijn vervalsingen en wist hij zelfs nazikopstuk Göring een Vermeer aan te smeren. Journalist en historicus Pieter van Os te gast over valse kunst.   (26:35) Zangeres Marlene Bakker met ‘Witte Wieven’.  (31:24) Deze week viel Israël buurland Libanon binnen om Hezbollah te verzwakken. Deze terroristische organisatie werd in 1982 als reactie op de eerdere inval van Israël opgericht. Nora Stel, universitair docent Conflictstudies, vertelt over de Israëlische inval van 1982 en de groei van Hezbollah.  (43:50) Historische boeken met Sanne Frequin. Zij bespreekt:   Lloyd Llewellyn-Jones, 'De Cleopatra’s' Jenny Reynaerts, 'Geesje & Anna' Benjamin Duerr, 'De droom van Den Haag' (shortlist Libris geschiedenisprijs) Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/06-10-2024.html#