OVT

2e uur: Het presidentieel debat, het begin van de Olympische spelen, Het Spoor Terug: De uitvinder van Twijfelachtig (00:48) Afgelopen donderdag vond het eerste presidentieel debat plaats. Het zorgde voor onrust binnen de Democratische Partij. Niet zonder reden; in de geschiedenis van de Amerikaanse democratie zijn debatten vaak bepalend geweest. We praten hierover met Amerikanist Sara Polak. (11:56) Na exact 100 jaar keren de Olympische Spelen deze zomer terug naar Parijs. Inmiddels is het een groots en gelikt evenement, maar daar zag het in de beginjaren helemaal niet naar uit. Met historicus Ivo van de Wijdeven keren we terug naar die tijd. (22:53) Een verhaal over Jan Ernst Matzeliger, de man die tot slaaf werd gemaakt op een plantage in Suriname en uiteindelijk uitvinder werd van de revolutionaire schoenzwikmachine in de Verenigde Staten. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/30-06-2024.html

(01:40) Het herdenkingsjaar slavernijverleden wordt tijdens Keti Koti afgesloten. Wat is eigenlijk de geschiedenis van deze herdenking? Jules Rijssen, gespecialiseerd in cultureel erfgoed, en Markus Balkenhol, gepromoveerd op herdenken van slavernij, zijn te gast. (24:43) De column is deze week van John Jansen van Galen. (28:31) Frankrijk ging 30 juni naar de stembus. Een overwinning van extreemrechts ligt op de loer. Marijn Kruk schreef over de 'populistische revolte' in zijn nieuwe boek 'Opstand' en is te gast. (40:10) Fresco Sam-Sin bespreekt 3 historische boeken: - Erika Prins - Het Indische licht   - Egbert Fortuin – Indische adel   - Zeinab Badawi (vert. Bep Fontijn) - Afrika Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/30-06-2024.html

(00:53) Precies 50 jaar geleden kwam het kookboek Eten van Moeder Aarde in Nederland op de markt. Met wereldwijd 3,5 miljoen verkochte exemplaren zou het voor een revolutie zorgen in hoe veel mensen over eten nadenken. Dirk-Jan Verdonk legt uit wat er zo bijzonder aan het boek is. (10:09) Het fijne aan schrijven voor kinderen, zegt Imme Dros, is dat je een groot probleem simpel kunt neerzetten. En dat doet ze in haar nieuwe jeugdboek Ada: Gevangen op twee eilanden. Imme Dros is te gast om over het verhaal te vertellen. (22:37) Het Spoor Terug: De grootmoeder van Reggie Baay werkte begin twintigste eeuw als contractarbeider in Deli op Sumatra. Wanneer hij haar verhaal uitpluist komt hij erachter dat contractarbeid niet zo vrijwillig is als het klinkt. Deel 3 van de serie ‘Verborgen Verbanden’.

 (01:49) Of je nou zelf gelovig bent of niet; het idee van een God is te begrijpen. Maar waarom geloven mensen eigenlijk in de duivel? In het boek 'Satan', laten een aantal Belgische academici hun licht schijnen op deze vraag. Een van hen, Danny Praet, is te gast. (15:53) Marjolein Faber, raakte in opspraak door haar uitspraken over de 'omvolkingstheorie'. Hoewel de theorie al ongeveer twintig jaar in Nederlandse radicaal rechtse kringen circuleert heeft ze internationaal een langere geschiedenis. Historicus Annelotte Janse is te gast. (27:49) De column is deze week van Abdelkader Benali. (31:36) De grammofoonplaat is een van de beroemdste uitvindingen van de 19e eeuw. Maar wat waren eigenlijk de allereerste plaatjes? Samen met restaurateur Harry Coster heeft verzamelaar Rinus Blijleven de eerste opnames bijeengebracht. Hij is te gast.  (43:00) Wim Berkelaar bespreekt 3 historische boeken: -          Salman Rushdie (vert. Karina van Santen en Martine Vosmaer)  - Mes. Gedachten na een poging tot moord -          Roel van Duijn - Schoonvader van Poetins geheim agent -          Lin Jaldati & Eberhard Rebling (vert. Johan Meijer, Diete Oudesluijs, Rimco Spanjer en Sander Stotijn) - Lied van verzet. Het bijzondere verhaal van twee bewoners van ‘t Hooge Nest Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/23-06-2024.html

(00:48) Afgelopen week luidde de noodklok over de gevaren van 'hairrelaxers', chemische middeltjes waarmee je kroeshaar kan ontkroezen. Er is bewezen dat ze de kans op kanker vergroten. Maar wat is eigenlijk de geschiedenis achter dat ontkroezen? Nelly Dos Reis is te gast. (10:00) Ballonnen met poep en mega luidsprekers waaruit K-pop blèrt. Het zijn de meest recente escalaties aan de grens tussen Noord- en Zuid-Korea. Het klinkt wellicht bizar, maar wanneer we K-Pop als cultureel paradepaardje zien is het wellicht zo gek nog niet. Te gast is Remco Breuker. (20:57) Het Spoor Terug: De grootmoeder van Reggie Baay werkte begin twintigste eeuw als contractarbeider in Deli op Sumatra. Wanneer hij haar verhaal uitpluist komt hij erachter dat contractarbeid niet zo vrijwillig is als het klinkt. Deel 2 van de serie ‘Verborgen Verbanden’. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/16-06-2024.html

(01:55) In Duitsland, waar het EK dit jaar plaatsvindt, wordt rond ieder voetbaltoernooi traditiegetrouw gedebatteerd over hoeveel vlagvertoon gepast is. Dit jaar is de spanning daarover misschien zelfs wel groter dan het in decennia was, aldus Laurens Bluekens. Hij is te gast. (13:14) De ideologie van het christelijk-nationalisme, die stelt dat Amerika ten diepste een christelijke natie is, wint de laatste jaren aan invloed. Maar waar komt dat idee van Amerika als uitverkoren land eigenlijk vandaan? Te gast daarover is historicus James Kennedy. (26:49) De column is deze week van Suzanna Jansen. (30:25) Iemand met ballen is stoer en sterk en laat niet zomaar over zich heen lopen. De eigenschappen die toegedicht worden aan de ballen, worden doorgaans geassocieerd met mannelijkheid. Jesse Beentjes schreef hij het boek Minderman dat deze week verscheen, en is te gast.  (42:31) Bart Funnekotter bespreekt 3 historische boeken: - Niek van Sas – De wentelende eeuw - Patrick Joyce (vert. Rob Kuitenbrouwen en Frank Lekens) - Boerencultuur - Kassia St Clair (vert. Annemie de Vries) – Van Peking naar Parijs Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/16-06-2024.html

(01:06) Deze week werden in de UK nieuwe bankbiljetten gepresenteerd met daarop koning Charles. Maar waarom worden vorsten eigenlijk afgebeeld op geld en vanaf wanneer is dat het geval? Met historicus Pim Möhring, conservator van de Numismatische collectie van DNB. (12:56) Het laatste boek van socioloog Waldo Heilbron pleit voor andere perspectieven op koloniale geschiedenis. Wat kunnen we, tijdens het herdenkingsjaar slavernijverleden, leren van zijn nalatenschap? Miguel Heilbron, mede-oprichter The Black Archives vertelt. (25:19) Het Spoor Terug: De grootmoeder van Reggie Baay werkte begin twintigste eeuw als contractarbeider in Deli op Sumatra. Wanneer hij haar verhaal uitpluist komt hij erachter dat contractarbeid niet zo vrijwillig is als het klinkt. Deel 1 van de serie ‘Verborgen Verbanden’. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/09-06-2024.html

(01:40) Confrontaties tussen mens en bizon komen regelmatig voor. Het dier verenigt het gehele politieke spectrum van de VS als nationaal symbool, terwijl het eerst tot aan het randje van uitsterven werd gebracht. Te gast is Casper Thomas over de roerige geschiedenis van de bizon. (14:00) Duitsland vormt een van de pilaren van de EU, en gaat zondag as naar de stembus. Voor de radicaal-rechtse AfD is een grote overwinning voorspeld. Waarom heeft de partij juist in de voormalige DDR zoveel aanhang gevonden? Annette Birschel geeft duiding. (28:24) De column is deze week van Micha Wertheim. (32:50) Op 10 juni 1924 werd de Italiaanse Giacomo Matteotti vermoord, door een fascistische knokploeg. Hoe wordt er 100 jaar later naar de moord op de anti-fascistische Matteotti aangekeken? Te gast hierover is historicus Arthur Weststeijn. (41:48) Nadia Bouras bespreekt 3 historische boeken: - Marcel van Engelen – De Stad - Ana van Es - De Bagdad-Berlijnexpress - Hallie Rubenhold - De vijf van Whitechapel Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/09-06-2024.html

(00:40) Tussen 1860 en 1996 boden de Zusters van de Goede Herder onderdak aan 'gevallen' meisjes. Het was een jeugd die bij veel vrouwen diepe littekens achterliet. Britta Hosman maakte een documentaire over oa. het verhaal van Roos te Riet. Ze zijn te gast. (20:05) “Mishandeld door man of vriend.. Je kunt weg, als je wilt”. Die tekst stond op het eerste affiche waarmee de stichting Blijf van m’n lijf zich 50 jaar geleden bekend maakte. Christianne Alvarado reconstrueert het begin van dit instituut in 'Het probleem de wereld in. 50 jaar Blijf van m'n lijf'.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/02-06-2024.html

(01:20) Afgelopen maand trok de Verenigde Staten een rode lijn: geen aanval op Rafah. Toch ging Israël deze week in de aanval. Het is een ontwikkeling die naadloos past in de geschiedenis van de diplomatieke ‘rode lijn’, aldus historicus Ivo van de Wijdeven. Hij is te gast. (13:39) Sinds deze week is de film 'Maria Montessori' in de bioscoop. Daarin wordt een onderbelicht deel van haar leven getoond: wat deed ze voor ze haar revolutionaire onderwijsmethode ontwikkelde? Joke Verheul is te gast. (25:50) De column is deze week van Nelleke Noordervliet. (29:48) We worden allemaal als Europeaan geboren; tenminste, als we onze paspoorten mogen geloven. Toch lijkt de verbondenheid met Europa bij kiezers steeds minder te resoneren. Hoe kunnen we dit historisch plaatsen? Europeaan Thomas Huttinga vertelt.  (40:52) Sanne Frequin bespreekt 3 historische boeken en een website:-        Marion Anker – Kunstbunkers en cultuurkaravanen -        Jacob van Maerlandt (vert. Ingrid van Biesheuvel) - Der Naturen Bloeme -        Ineke Huysman – Moeder des Vaderlands  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2024/02-06-2024.html