De Wereld | BNR

Luister ook | Pegasus: gevaarlijk, maar ook nodig Europa update Nu de Taliban aan invloed wint in Afghanistan rijst de vrees voor een nieuwe vluchtelingenstroom uit het land naar Europa, zo berichtte BNR enkele weken geleden. Een verbaal spel tussen de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz en de Turkse regering lijkt de aanzet te zijn tot een nieuwe Turkijedeal: een overeenkomst waarbij Europa en Turkije afspraken maken over de opvang van vluchtelingen in ruil voor een grote smak geld voor Erdogan. Europaverslaggever Geert Jan Hahn schuift aan. Luister ook | #21 'Nord Stream 2 is gewoon een politiek project' Postma in Amerika Het mondkapje staat (weer) centraal in de Amerikaanse politiek. In het Huis van Afgevaardigden is het mondkapje weer verplicht, maar in de Senaat niet. Het zorgt voor felle discussies in Washington. Daarmee is het Capitool een soort miniatuur van Amerika. Om over de coronavaccinaties nog maar te zwijgen. Daarover Amerika-correspondent Jan Postma. Luister ook | #87 Murmelende mannetjesSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Als het KNMI code oranje of rood afgeeft, moet ik dan met een zwemvest op zolder gaan zitten? En wat doe je, als je wel eens hooikoorts hebt, zoals ik, met de huidige code oranje? Tijdje naar de ijsvlakte van Groenland? Even kijken ja, Groenland is geel op de coronakaart. Maar wacht even, de coronamannetjes Rutte en De Jonge hebben nu toch besloten dat heel Europa geel wordt? Of groen? Geen idee wat het nou precies betekende dat Nederland, zoals het zo dramatisch werd gezegd, helemaal rood, en zelf hier en daar dieprood kleurde. Deden alle Groningers voor de zekerheid een gasmasker op? Of hingen ze knoflook op in de deurpost? Ik ken trouwens mensen die, toen code rood werd aangekondigd, gezwind in hun auto sprongen, tent en koelbox in de achterbak, en achter aansloten in de file naar de grens. Allemaal mensen die dachten: snel wegwezen voordat ik nergens meer in mag, en we zien wel waar we uitkomen. Voor de luchtkwaliteit bestaat ook een kleurcode, dan kan je zien hoe het staat met stikstof en fijnstof. Gaat niet best, trouwens, maar wat kan ik als burger daar nou weer aan doen? Ook als we met zn zeventienmiljoenen per onmiddellijk stoppen met eten, drinken, rijden en bouwen, duurt het jaren voordat het effect heeft. En dan die verschrikkelijke dreigementen met code zwart, die het medische gilde met streng opgeheven vinger gebruikt als waarschuwing voor een situatie waarin de ICs uitpuilen. Daar is gelukkig geen sprake van, maar wat willen ze nou met zon waarschuwing? Wat moeten we ermee? De anti-vax wappies willen niks, en wij brave, gewetensvolle burgers kunnen er niks mee. Kortom: zet al die knipper- en stoplichten uit. De websites waarop je de reisvoorwaarden kunt lezen zijn prima. Dus breng die kleurenstiften terug waar ze horen: in de kleuterklas. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Luister ook | De naderende finish van 'Mutti Merkel' Europa update Het ging al tijden boven de markt, maar eindelijk is er dan een deal tussen de Verenigde Staten en Duitsland over de gaspijpleiding Nord Stream 2. Belangrijk voor veel Europese landen die er baat bij gaan hebben. Amerika was bang dat Rusland de pijpleiding zou gebruiken als politiek drukmiddel op Oekraïne. Volgens de Amerikaanse onderstaatssecretaris voor politieke zaken zal Duitsland maatregelen nemen als rusland dit toch doet. Toch zijn sommige Oost-Europese lidstaten nog niet gerustgesteld. Europaverslaggever Geert Jan Hahn schuift aan. Luister ook | #20 'Deze watersnood wordt compleet gepolitiseerd' Postma in Amerika Fox News is behoorlijk kritisch op het Amerikaanse coronabeleid, zo ook op de vaccins. Alleen deze week is de zender opeens positief over de vaccins en roept het mensen op om corona serieus te nemen, met anchor Sean Hannity als opvallendste voorbeeld. Amerika-correspondent Jan Postma legt uit wat hier aan de hand is. Luister ook | #86 Medicijn tegen vaccinatie-stagnatieSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Mooi voorbeeld is Frankrijk. De regering-Macron heeft besloten dat mensen in de gezondheidszorg verplicht moeten worden gevaccineerd, en dat toegang tot openbare gelegenheden, zoals winkels, bioscopen, restaurants en langeafstandstreinen zonder bewijs van vaccinatie of een negatieve test wordt ontzegd. Dat leidde tot kolossale demonstraties de vernieling van enkele vaccinatiecentra. In Frankrijk is ongeveer de helft van de bevolking tegen vaccinatie. Ik ben het hartgrondig eens met Macron, want de anti-vaccin asos zijn de grootste hindernis naar de terugkeer van het normale leven. Nu is dit een geval van de staat tegen dwarsliggende burgers. Maar hoe zit het met het bedrijfsleven? Mag de baas eisen dat het personeel is gevaccineerd? Die kwestie speelt zeer in Israël en Amerika. De redenering gaat aldus: niemand kan jou als werknemer dwingen om je te laten vaccineren, maar je kunt mij als directeur niet dwingen jou dan toe te laten. De Amerikaanse vermogensbeheerders Morgan Stanley, Goldman Sacks en Blackstone eisen dat al hun personeel, gevaccineerd en al, naar kantoor terugkeert. Wie weigert, moet thuis werken. Ongevaccineerde klanten zijn evenmin welkom. Er zijn ook al Amerikaanse bedrijven die vaccinweigeraars ontslaan, of hun bonus intrekken, met als argument: je wordt betaald om elke dag naar kantoor te komen, niet om thuis te zitten. Het wachten is op een werknemer die ermee naar de rechter stapt, hoewel juristen de kans om te winnen gering achten. De achterliggende gedachte is dat het overal weer oplopende aantal besmettingen steeds duidelijk valt toe te schrijven aan ongevaccineerden, en omgekeerd: dat volledig gevaccineerden veilig genoeg zijn om geen levensgevaar meer te lopen. Maar wat ook speelt is de groeiende zekerheid dat een extra prik in de winter eraan komt, en wellicht ook een jaarlijkse vaccinatie. Alleen al om niet nog jarenlang aan het coronaspook te hoeven denken, moeten de asos door de knieën. Pro-vaxxers uit alle landen, verenigt u u hebt niets te verliezen dan een virus, en een wereld te winnen. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Luister ook | Waar is Europa's Elon Musk? Europa update In haar 16 jaar als bondskanselier van Duitsland heeft Angela Merkel met legio regeringsleiders te maken gehad in de Europese Unie. 'Maar weinig regeringsleiders zullen na afloop zeggen dat Merkel verschrikkelijk was', denkt Europaverslaggever Geert Jan Hahn. Toch zal zeker Polen - en in mindere mate Hongarije - niet al te blij zijn met Merkel. Europa kijkt met spanning naar de Duitse Bondsdagverkiezingen van 26 september aanstaande. Luister ook | #19 De schoonmaakbeurt van Frans TimmermansSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Door corona ligt het toerisme stil, maar al jaren trekken de buitenlanders in drommen naar het eiland, om vooral niet te laat te zijn voordat het oude Cuba is verdwenen. Apies kijken in het Cuba van zestig jaar oude Amerikaanse autos, vergane gebouwen, verveloze villas, gatenkaas-wegen, Monopoly-geld voor buitenlanders en rumba-dansende inboorlingen. Waar constant geschaduwde toeristen worden weggestopt in de schijnwereld van door de junta goedgekeurde pensions en aparte elitehotels. Waar de junta op maar een paar schaarse pleintjes wifi toelaat. Waar, in het wereldwijd geroemde gezondheidssysteem, patiënten voor de dokters voedsel, geld en andere cadeaus meebrengen om vooraan in de lange rij te komen voor een operatie, bloedonderzoek of Röntgenfoto. Voor het eerst sinds de revolutie van 1959, demonstreert het Cubaanse volk massaal. Tegen de dictatuur. Tegen het communisme. Tegen Miguel Diaz-Canel, die de macht overnam van de broers Castro, en met even harde vuist regeert. Er is geen voedsel, geen medicatie, geen greintje vrijheid, de suikeroogst is voor de tigstigste keer mislukt, wie zijn mond durft open te doen, verdwijnt subiet in het cachot. Dat verhongeren en verkommeren is natuurlijk ook het gevolg van de Amerikaanse blokkade van Cuba. De Mexicaanse president Lopez Obrador pleit voor opheffing van die Amerikaanse houdgreep. Dat durft president Biden nooit aan, want die gaat onmiddellijk op het politieke slachtblok van de invloedrijke, pro-Republikeinse Cubaanse diaspora in Florida en elders in Amerika. De bal ligt bij Diaz-Canel. Als die de handdoek in de ring gooit, hebben niet alleen de demonstranten gewonnen, maar de hele vrije wereld. Dan kan ook de toerist er met goed fatsoen heen, al is dat apies kijken vast snel voorbij. Het is de hoogste tijd voor de Cubaanse contrarevolutie. Tijd voor Cuba Libre.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Net als in Saigon, in 1975, bewaakt een handjevol Amerikaanse soldaten het laatste bastion: de ambassade. Daar, in Saigon, probeerden duizenden Zuid-Vietnamezen in de laatste dagen over het hek van de ambassade te klimmen. De Amerikanen zetten een luchtbrug op met helikopters de grootste ooit. Ruim vijfduizend Vietnamezen werden meegenomen, naar schepen voor de kust, nog veel meer vielen letterlijk en figuurlijk buiten de boot. De beelden van mensen die onderaan opstijgende helikopers hingen, krijg ik nooit meer van mijn netvlies. Of de beroemde foto van een groep mensen die via een geïmproviseerd houten trappetje een op een dak staande helikopter inklimmen. Meesterfotograaf Hubert van Es, geboren in Hilversum, met wie ik in Vietnam nog samen optrok, kreeg voor die iconische foto van zijn opdrachtgever, UPI, overigens 150 dollar. Het was het eindpunt van een zinloze en verloren oorlog de oorlog tegen het communisme, met als waanidee dat je dat in dat ene land, Vietnam, wereldwijd kon verslaan. Net als de oorlog tegen het terrorisme, met als waanidee dat je dat in dat ene land, Afghanistan, wereldwijd kon verslaan. In beide landen en in beide oorlogen werd de bondgenoot, de beschermer, de redder, in werkelijkheid gezien als de bezetter. Afghanistan ligt niet aan zee, de Amerikanen en hun bondgenoten organiseren geen luchtbrug. De vluchtelingen moeten zich maar zien te redden, in Pakistan, Tadzjikistan, Iran en Oezbekistan. En dat brengt me op nóg een parallel: vluchtelingen. Na de val van Saigon, ontstond het verschijnsel bootvluchteling. Honderdduizenden Vietnamezen, Laotianen en Cambodjanen probeerden weg te komen, naar Thailand, Maleisië, Taiwan en Hong Kong. Het waren er uiteindelijk zo veel dat een VN-conferentie besloot de vluchtelingen te verdelen. Nederland kreeg er 16.000. In Nederland wonen nu naar schatting 50.000 mensen van Afghaanse afkomst. Ik zou zeggen: zet je schrap, daar komen er duizenden bij. En kom in dit geval niet aan met een opvang in de regio-verhaal, want na de oorlog die wij daar zelf voerden, en verloren, verdienen deze strijdmakkers en geestverwanten op zijn minst een fatsoenlijke behandeling. Over Bernard Hammelburg Buitenlandcommentator Bernard Hammelburg gaat in zijn column in op de zaken van wereldbelang en plaatst de internationale politiek in context. Luister live woensdagochtend om 06:25 in De Ochtendspits of wanneer je wilt via bnr.nl/bernard-hammelburg, Apple Podcast of Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat had Banat misdreven? Dat hij betoogde dat de Palestijnse verkiezingen, die op 22 mei gehouden zouden worden, niet zijn uitgesteld omdat Israël Palestijnen uit Jeruzalem verbood mee te doen, wat Abbas beweert, maar omdat de partij van Abbas, Fatach, afstevende op een groot verlies. Dat zou betekenen dat de concurrent, Hamas, de Palestijnse verkiezingen zou kunnen winnen. 'President' Abbas Sinds 2006 zijn er in de Palestijnse gebieden geen verkiezingen gehouden, er is geen functionerend parlement, en Abbas is al twaalf jaar net zozeer president als u en ik. Maar de EU, Amerika, Israël en de VN doen al die jaren net alsof. Zij houden het door en door corrupte Fatach de hand boven het hoofd, blijven miljoenen overmaken die in de zakken van de Fatach-elite verdwijnen en spreken de man die al die jaren feitelijk geen functie heeft aan als mister president. Met twee argumenten: Abbas is de enige met wie normaal diplomatiek contact mogelijk, en als we hem laten vallen, hijsen we Hamas in het zadel. Wat de Palestijnen vinden Wie in dit verhaal nauwelijks voorkomen, zijn de Palestijnen zelf. Wat vinden die van dit alles? Naar aanleiding van de moord op journalist Nizar Banat is dat een stuk duidelijker. In Ramallah stichtten demonstrerende sympathisanten brand, blokkeerden straten en raakten slaags met de Palestijnse politie. Er waren ook tegendemonstraties. Al Jazeera meldde dat journalisten door ordetroepen werden geïsoleerd en apparatuur werd vernield. Als zon woedende menigte de straat op trekt om tegen Israël te demonstreren, is Abbas dik tevreden. Maar als het protest zich tegen hem richt, dan geldt het credo doodt de boodschapper. Intussen blijft het in de westerse hoofdsteden oorverdovend stil. Moord op een Palestijnse journalist? Palestijns protest tegen Palestijnen? Een nep-president in Ramallah? Sorry, dat verhaal komt even niet uit, evenmin als de moord op Nizar Banat. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Onder het mom van corona, stelde hij de noodtoestand in en zette het parlement buiten werking. Dat was in maart vorig jaar en tijdelijk, maar wordt voortdurend verlengd. De kritiek op de feitelijke sluiting van zijn eigen parlement, beantwoordt hij nu met de eis om het Europese Parlement te ontmantelen. Brusselse kopstukken als Commissievoorzitter Ursula von der Leyen roepen ach en wee. Orban trekt een lange neus. Orban voerde een nieuwe wet in die homo-promotie verbiedt. Dat betekent dat boeken, films en reclames waarin homos of transgenders voorkomen, zijn verboden. Verschrikkelijk en onacceptabel, noemt demissionair premier Rutte het. Ook daarover trekt Orban een lange neus. Lange neus De Europese Unie is een vereniging van democratieën. Alle leden moeten zich houden aan de zogenaamde Kopenhagencriteria, die gaan over het functioneren van de staat en de burgerlijke vrijheden, zoals de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. Media die niet Orban-gezind zijn worden getreiterd, weggepest of krijgen een verschijningsverbod. Orban trekt een lange neus, en de EU staat erbij en kijkt ernaar. Kan de EU er iets aan doen? Nee, het verdrag voorziet niet in het royeren van een lidstaat. Wel in het ontnemen van subsidie en stemrecht in de Europese Raad artikel 7. Dat is al tegen Hongarije ingeroepen, maar ook daarover trekt Orban een lange neus. Kan er nou echt niets méér? Natuurlijk wel. We kunnen weggepeste Hongaarse media adopteren en subsidiëren, hun zenders, servers en uitgeverijen verplaatsen naar Wenen, of München, of Bratislava, of voor mijn part Amsterdam. We kunnen een podium bieden aan ontslagen rechters, monddood gemaakte politici, dissidente journalisten. En het is een sigaar uit eigen doos. Hongarije is de grootste netto-ontvanger in de Europese Unie. Met de volgens artikel 7 ingehouden subsidie, is er zat geld om het verzet te steunen. Want dat is het: verzet tegen de dictatuur in ons midden. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De NAVO-bijeenkomst in Brussel, die aan Bidens ontmoeting met Poetin van vandaag voorafging, produceerde een slotcommuniqué van maar liefst 79 paragrafen, dus daaraan hebben een hoop sherpas, zoals de diplomatieke werkpaarden-achter-de-schermen worden genoemd, wekenlang zitten pennen. Kortste samenvatting: wij zijn voor een gezond klimaat, voor vrouwenrechten, tegen oorlog en vóór vrede. Het was allemaal in ambtelijke en redactionele laden verdwenen, of in archiefbestanden opgeslagen, ware het niet dat president Zelenski twitterde dat Oekraïne lid wordt van de NAVO. Toen werd het diplomatieke wereldje even wakker, vooral toen een Oekraïense propagandawebsite UNIAN het bericht verder verspreidde. En ja, hoor, in paragraaf 69 van het slotcommuniqué wordt de deur inderdaad opengezet. Weliswaar wordt gewezen op de te volgen formele procedure, maar de toon is omarmend. De suggestie, op dit moment, is misleidend en in gewone taal krankzinnig. Stel dat Oekraïne lid wordt, maar Rusland houdt de Krim, zou Zelenski dan een beroep op Artikel 5 van het NAVO-handvest doen een aanval op één is een aanval op allen om de 30 huidige leden in een oorlog te storten? En wat te denken van de Russische reactie? Poetin zou het een provocatie van de ernstigste soort noemen, en dan heeft hij nog een punt ook. We zijn kennelijk de Russische inval in Georgië in 2008 vergeten, toen Georgië de twee pro-Russische mini-enclaves Abchazië en Zuid-Ossetië wilde innemen. Die oorlog was niet alleen een waarschuwing aan Georgië, maar ook aan de NAVO: dat de oude Sovjetstaten Georgië en Oekraïne onafhankelijk zijn is voor Poetin al erg genoeg, maar ga niet provoceren, ga niet flirten. En overigens: het slotcommuniqué houdt ook de deur voor een Georgisch lidmaatschap open. Artikel 68 geeft Georgië een ferme schouderklop voor de uitstekende samenwerking Nu kun je zeggen dat Oekraïne zich van zijn beste kant heeft laten zien door bij de onafhankelijkheid het enorme arsenaal aan Russische wapens en kernwapens dat daar decennialang lag, op te geven, en Georgië doet braaf mee met NAVO-oefeningen. Maar om, na de Georgisch-Russische oorlog en het inpikken van de Krim en Oost-Oekraïne door Rusland, de suggestie te wekken dat deze twee landen welkom zijn, is een blunder. See omnystudio.com/listener for privacy information.