De Wereld | BNR

Eerst de Britten. Met veertien aanslagen die iets te maken hebben met Russen, hebben ze waarachtig reden tot zorg. Aan de andere kant: dezelfde Boris Johnson die nu, als minister van buitenlandse zaken, zegt zeker te weten dat Poetin met zijn lange arm achter de aanslagen zit, verwelkomde, toen hij burgemeester van de hoofdstad was, het leger van Russische oligarchen dat zich in Londen vestigde hartstochtelijk en met een vereenvoudigde visumprocedure. Londongrad werd de bijnaam van de stad. Die miljardairs, die met hun met hun eigen jets vol mooie meiden, koffers geld en lijfwachten kwamen aanvliegen, de duurste huizen kochten en in voetbalclubs investeerden, zijn soms tegenstanders van Poetin, maar behoren meestal tot zijn coterie. Dat in zon maffia-achtig milieu af en toe iemand wordt omgelegd, hebben de Britten, met hun honger naar buitenlandse miljarden, zelf in de hand gewerkt. Is Poetin Vladimir Corleone? Wie zal het zeggen. Dan de Amerikanen. Het gespartel van Trump in het Ruslandonderzoek, zijn overweging om speciaal onderzoeker Robert Mueller af te zetten, de barrage van ontslagen van hoge ambtenaren, beleidsmedewerkers en ministers dat alles leidt in het Kremlin tot hoongelach. Dat Trump zich wil omringen met jaknikkers, dat vindt Poetin vanzelfsprekend, want dat doet hij zelf ook. En beter, want hij kan tegenstanders monddood maken. Maar dat gesputter, al die tweets met hoofdletters en uitroeptekens, dat geweeklaag dat ziet Poetin als de weg naar zelfvernietiging. Poetin is een tevreden man. In eigen land met een misschien wat opgeleukte verkiezingsuitslag. En met een opgestoken middelvinger naar het Westen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Beter dan Reliefweb, een web-platform van de Verenigde Naties, valt het drama niet samen te vatten: 7 jaar, 11 vetos, 500.000 doden. En een beter bewijs van onvermogen heeft diezelfde VN zelden geleverd. Je vraagt je af waarom Nederland zich zo enorm heeft ingespannen om lid te mogen zijn van de Veiligheidsraad, en dus actief onderdeel te vormen van dat schandelijk falende instituut. Het is makkelijk om alleen de vinger te wijzen naar Rusland en China, met hun 11 veto's. Maar de inzet van Amerika en Europa was, vanaf het eerste moment, ook dubieus. Assad moest en zou verdwijnen, wat een illusie was en ook niet is gebeurd. Als er al een winnaar is, is juist hij dat. Hij won op het moment dat hij chemische wapens inzette, en Barack Obama zijn woord brak door niets te doen, terwijl hij stellig had beweerd dat die chemische wapens een rode lijn zouden zijn. Wij maakten voortdurend onderscheid tussen goede en kwade oppositie, waarmee we de caleidoscoop van stammen en groepen vereenvoudigden tot binaire nulletjes en eentjes. De opkomst van IS, als metafoor van het meest barbaarse kwaad, leidde tot simplificatie. Als we dát tuig konden wegmeppen, dan was het belangrijkste doel bereikt. Rusland en Iran hadden het beter door. Die maakten geen onderscheid tussen wat wij goed en kwaad noemden. Iran stuurde grondtroepen en Hezbollah, Rusland werd de luchtmacht van Assad, en wij, beschaafde, principiële westerlingen, hebben het nakijken. Politiek en militair van de kaart gespeeld. Wij druipen af, terwijl Iran en Rusland met eigen militaire bases in Syrië de dienst uitmaken. Zij helpen Assad bij wat hopelijk het laatste offensief, en de laatste massaslachting, van deze oorlog zal zijn. Zeven jaar. Langer dan de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. En deze week niet meer dan een voetnoot in het nieuws.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Volgens De Hoop Scheffer is Nederland onvoldoende in staat om Russische 'cyber-agressie' te beantwoorden met een cyber-aanval. 'Je wordt pas serieus genomen als je in staat bent om een tegenaanval te plaatsen.' Drie dagen voor de Russische presidentsverkiezingen zendt BNR De Wereld live uit vanaf de Spaanse trappen op de faculteit Governance and Global Affairs van de Universiteit Leiden in Den Haag. Gasten: - Presentator Bernard Hammelburg praat met Jaap de Hoop Scheffer over de positie van Rusland in de wereld. De Hoop Scheffer is voormalig secretaris-generaal van de NAVO, oud-minister van Buitenlandse Zaken en verbonden aan de faculteit Governance and Global Affairs - Wierd Duk, oud-correspondent in Rusland en schrijver van het boek 'Poetin - Straatvechter bedreigt wereldorde'. Met Duk gaat Hammelburg dieper in op de situatie en de machtsbasis van Poetin in Rusland zelf. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dat laatste is belangrijk vanwege het motief. Volgens de Independent was Skripal niet meer actief voor de Britse geheime dienst MI6, maar probeerde hij te klussen voor een privaat bedrijf dat wordt gerund door voormalige spionnen. Poetin zal blijven volhouden dat hij met de hele zaak niets te maken heeft, al steekt hij niet onder stoelen of banken dat hij vindt dat spionnen de dood verdienen. Hij kan ook moeilijk ontkennen dat het zenuwgas Novichok uit het Russische wapenarsenaal komt. Dat koop je niet even bij een Engelse drogist op de hoek. De Britse regering maakt geen onderscheid: of het nu Poetin zelf was of een stelletje zzp'ers, Rusland is schuldig en moet dus worden gestraft. Maar hoe? Theresa May kan de Russische ambassadeur uitwijzen en nog wat Russische oligarchen en bedrijven op een zwarte lijst zetten. Ze kan de Russische staatszender RT blokkeren, voetbalster José Mourinho, die een vet contract heeft met de Russische staatszender als commentator, medewerking verbieden, of de Britse voetbalbond verhinderen deel te nemen aan het WK in St. Petersburg. Maar om echt een vuist te maken heeft ze de EU en NAVO nodig. Die hebben beide solidariteit toegezegd, maar wat betekent dat concreet? De NAVO zou de rituele dans over een associatieverdrag met Oekraïne kunnen herstarten, maar daarvoor bestaat geen draagvlak meer en Rusland zou onmiddellijk de militaire druk op Oekraïne en de Baltische staten opvoeren. Trump heeft net zijn minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson ontslagen, onder meer omdat die meteen partij koos vóór May en tegen Poetin. May kan proberen om Rusland af te snijden van het SWIFT-systeem voor internationaal bankverkeer, maar daar voelen landen als Duitsland, Amerika en ook Nederland niets voor. Voor Nederland is Rusland nog altijd een grote handelspartner. Trouwens, de EU-sancties als gevolg van de Krimcrisis hebben de Russische economie met maar één procent teruggezet. Kortom: allemaal grote woorden, en niemand kan Theresa May het verwijt maken dat ze ongelijk heeft. Die gifbeker is door of via Rusland toegediend en dat is om uit je vel te springen. Maar wat ze ook doet, het deert Poetin niet. Volgende week wordt hij met overweldigende meerderheid herkozen en geen kiezer zal tobben over Sergei Skripal of zijn dochter Yulia.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Bernard Hammelburg praat erover met Anne Mulder, Europa-woordvoerder van de VVD. Nieuwe wapenwedloop Rusland praat over onzichtbare superraketten. China investeert miljarden in het leger en de Amerikanen kondigden eerder al een historisch grote investering in de krijgsmacht aan. Zijn we beland in een nieuwe wapenwedloop? Daarover Peter Wijninga, Defensie-expert van HCSS Donald Show Onze Amerika-correspondent Jan Postma werpt een blik op de leegloop van Trumps Witte Huis. Nog een oorlog? Laurens Groeneveld, Europa-verslaggever, over de oorlog rond de batterijen van de elektrische auto. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Neem Nederland. In de jaren zestig ging onze textielindustrie ten onder aan lage lonen in Italië, Oost-Europa en Azië. Twintig jaar later gaven Japan en Zuid-Korea - met wat bij ons dumpprijzen werd genoemd de Nederlandse grote scheepsbouw een doodklap. De laatste megawerf, RSV, was lange tijd vergeefs met kolossale subsidies overeind gehouden, maar het was weggegooid geld. Geen mammoettanker die nog op een Nederlandse werf wordt gebouwd. En is het bieden van super lage belastingen aan buitenlandse bedrijven, zoals Nederland doet, niet ook gewoon een vorm van handelsoorlog? De kans dat deze nieuwe handelsoorlog er echt komt, is klein. Donald Trump maakt zijn kiezers in staalstaten als Pennsylvania ongetwijfeld blij met de belofte 25 procent invoerrechten te gaan heffen op import, maar de dreigende represailles van de Europese Unie jagen het Congres de stuipen op het lijf. De extra tarieven van 25 procent op Amerikaanse producten zijn slim gekozen: onder andere whiskey uit Kentucky, de thuisstaat van Mitch McConnell, de Republikeinse leider in de Senaat, Harley Davidson-motoren uit Michigan, de thuisstaat van partijleider Paul Ryan in het Huis van Afgevaardigden, katoen uit de zuidelijke staten, mais uit het Middenwesten - dat kan de partij zich in dit verkiezingsjaar niet veroorloven. De president zegt heel stoer dat hij zich daar niets van aantrekt, maar als de Republikeinen nee roepen, vist hij achter het net. Het gebeurt niet alle dagen dat Brussel en de Amerikaanse Republikeinen op één lijn zitten. Die gouden kans eist Brusselse eensgezindheid. Natuurlijk mag ieder land of bedrijf zeggen wat het wil, maar dat Tata in IJmuiden bij de Amerikaanse ambassadeur bedelt om een uitzondering voor staal uit Nederland is, in een tijd waarin de solidariteit binnen de EU voortdurend ter discussie staat, niet alleen onelegant, maar ook onhandig. Het laatste wat we willen is dat Trump EU-landen tegen elkaar uitspeelt.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wordt Italië het grootse zorgenkindje van Europa? Of maken we ons onterecht zorgen? Bernard Hammelburg praat erover met Bas Eickhout, Europarlementariër voor Groenlinks It's the Economy, stupid! Een extra lange aflevering met economie-commentator Paul Laseur. Grote bedrijven zoals Google en Amazon lijken onaantastbaar geworden. Zijn deze bedrijven machtiger dan onze regeringen? Donald Show En in de Donald Show werpt Amerika-correspondent Jan Postma zijn blik op de Verenigde Staten van Trump Blik op Europa Laurens Groeneveld werpt zijn blik op een Angela Merkels angst voor Chinees geldSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Er is ongetwijfeld een verband tussen de verliefdheid op wapens en de massaschietpartijen, waarvan er meer plaatsvinden dan er dagen in het jaar zijn. Het grondrecht op wapenbezit is de bevestiging van die liefdesverklaring. Of, zoals Wayne LaPierre, voorzitter van de wapenlobby NRA National Rifle Association het zegt: berg je voor de Europese socialisten die ons overnemen, het bezit van een wapen is synoniem aan vrijheid. Wie aan dat grondrecht komt, ondermijnt in zijn visie de kern van de samenleving. Wij zeggen: de belangrijkste taak van de overheid is de veiligheid van de burger. Volgens de NRA ligt die taak bij de burger zelf, en daarvoor heeft hij een wapen nodig. Toch gebeurt er in de discussie over wapens nu iets nieuws: het bedrijfsleven bemoeit zich ermee. De actiegroep #BoycotNRA heeft opmerkelijk succes. Banken en verzekeraars distantiëren zich van de NRA, door te stoppen met voordelige tarieven en goedkope creditcards. Hotelketens, autoverhuurbedrijven en luchtvaartmaatschappijen Delta en United stoppen met het geven van standaardkortingen voor NRA-leden. Dat zon kortingsregeling bestaat is te gek van woorden, want het is omgekeerde discriminatie: niet-leden en dus vaak mensen die geen wapens bezitten betalen meer voor een verzekering, creditcard of vliegticket. Delta stond meteen voor een politiek vuurpeloton. Het bedrijf is gevestigd in Atlanta en vice-gouverneur Casey Cagle van Georgia dreigde de luchtvaartreus te straffen door fiscale voordelen en accijnsvrijstelling op brandstof op te heffen. Zijn argument in een tweet: Bedrijven kunnen niet het gevecht tegen conservatieven aangaan zonder dat wij terugslaan. De Senaat van Georgia nam onmiddellijk een motie aan om Delta met vijftig miljoen dollar belastingen te straffen. Vooralsnog houden Delta en de andere bedrijven de rug recht. Betekent dat iets? Wel degelijk. Prominente ondernemers die zeggen genoeg is genoeg, daar krijgt Washington een harde dobber aan. Niet zon harde dobber dat het wapenbezit wordt verboden, of dat de hartstocht voor wapens dooft. Maar het is een begin.See omnystudio.com/listener for privacy information.

En hoe groot zijn de hoofddoekprotesten in Iran? Waait er langzaam een nieuwe wind in de Islamitische Republiek? Bernard Hammelburg praat erover met Marietje Schaake, Europarlementariër voor D66. Turkije versus Syrië en NL Met groots machtsvertoon trok het Turkse leger Noord-Syrië binnen om de Koerden bij hun grens weg te jagen. Maar wat gaat Erdogan doen nu de Koerden de steun hebben van Assad en de Russen? En hoe staat het met de relatie tussen ons land en Turkije? Daarover Joost Lagendijk, Turkijekenner, oud-Europarlementariër voor GroenLinks en schrijver van het boek, Erdogan in een notendop Donald Show En in de Donald Show werpt Amerika-correspondent Jan Postma zijn blik op de Verenigde Staten van Trump Blik op Europa Laurens Groeneveld werpt zijn blik op een grote rel rond de Oostenrijkse FPO. It's the Economy, stupid! En economie-commentator Paul Laseur bekijkt de wereld met zijn financiële bril. Want uiteindelijk draait het in de wereld om geld. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De vervolging van de Armeniërs door het Ottomaanse Rijk is uitstekend gedocumenteerd en ook toen, aan het eind van de Eerste Wereldoorlog, in 1918, het moderne Turkije ontstond, ging de massamoord tot 1922 door. Naar schatting anderhalf miljoen Armeniërs vonden op de meest gruwelijke wijze de dood. De Armeniërs werden, als christenen, gehaat door de moslimmeerderheid en verdacht van het heulen met christelijke vijanden, zoals Rusland. Natuurlijk waren er Armeniërs die terugvochten, en dus houdt de Turkse regering al 103 jaar vol dat er deugdelijk historisch onderzoek nodig is om de ware toedracht te reconstrueren. Turkije vermijdt trouwens ook het gebruik van het begrip Holocaust. Geen idee hoe je ammehoela in het Turks zegt, maar omdat deze zwarte bladzij weer eens op onze eigen, Nederlandse agenda staat, houd ik het lekker op ammehoela. Heel goed dat de Tweede Kamer een motie heeft aangenomen om, net als Frankrijk, Rusland en België en een hele hoop andere landen, het beestje formeel en officieel bij de naam te noemen: de Armeense Genocide. En heel goed dat de Kamer wil dat het kabinet op 24 april een minister naar de jaarlijkse herdenking stuurt en dan voortaan elke vijf jaar. Premier Rutte en waarnemend minister Kaag van Buitenlandse Zaken blijven vasthouden aan de Nederlandse formulering: de kwestie van de Armeense Genocide. Het klinkt alsof de Duitsers zouden spreken van de kwestie van de Holocaust. Die motie in de Kamer was al voldoende voor de Turkse regering om onmiddellijk de Nederlandse zaakgelastigde op het matje te roepen. Dat mag en na 103 jaar ontkenning zal het niemand verbazen. Maar zou het kunnen dat de Nederlandse regering zich laat intimideren, of bang is dat de gammele relatie met Turkije verder verslechtert, of het in haar broek doet voor de reactie van de Turks-Nederlandse gemeenschap? Nee, dat kan niet waar wezen. En als het wel waar is, kunnen we ons gelukkig prijzen dat we in een democratie leven, waar de hoogste macht nog altijd het parlement is.See omnystudio.com/listener for privacy information.