Stuk Rood Vlees Podcast

Afgelopen week liep het conflict tussen noordelijke en zuidelijke EU-lidstaten hoog op. Precies op het moment dat in Italië en Spanje bijna duizend coronadoden per dag vielen en de landen in een diepe recessie dreigden te belanden, verweet minister Hoekstra van Financiën de zwaar getroffen landen hun zaakjes niet op orde te hebben. "Het belerende vingertje van Nederland is volgens sommige EU-ambtenaren deze weken uitgegroeid tot een dikke middelvinger naar het zuiden," zo schreef de Volkskrant. Ik spreek verder over de ruzie tussen 'Noord' en 'Zuid' met Amy Verdun en Catherine de Vries. Amy is hoogleraar Europese Politiek en Politieke Economie aan de Universiteit Leiden en Catherine is hoogleraar politicologie aan Bocconi University. We praten eerst wat over de huidige invulling van ons werk en de omschakeling van fysiek naar online onderwijs. Daarna gaat het vooral over europese economische integratie en de spanningen in het ontwerp van de Economische en Monetaire Unie die eigenlijk bij iedere crisis wel de kop opsteken. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-64-solidariteit-in-de-eu-en-noord-vs-zuid-met-amy-verdun-en-catherine-de-vries

Het is pas twee weken geleden dat de directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus de corona-uitbraak bestempelde als pandemie. Tijdens diezelfde persconferentie stelde de WHO-chef: "All countries must strike a fine balance between protecting health, minimizing economic and social disruption, and respecting human rights." Inmiddels hebben veel landen ingrijpende maatregelen ingesteld om het coronavirus terug te dringen, vaak ten koste van individuele vrijheden die voor de meesten van ons zo vanzelfsprekend zijn als de lucht die we inademen. Ik spreek over dit immense spanningsveld tussen volksgezondheid en mensenrechten met Anniek de Ruijter. Anniek is universitair hoofddocent in Europees recht aan de UvA en daarnaast gespecialiseerd in gezondheidsrecht. Ze is ook directeur van het Bureau Clara Wichmann, dat al ruim dertig jaar strijd voor de maatschappelijke en juridische positie van vrouwen. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-63-de-rechtsstaat-in-tijden-van-corona-met-anniek-de-ruijter Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Het zal u vast niet zijn ontgaan dat Zuid-Korea de coronacrisis op een heel andere manier aanpakt dan menig ander land. Na een aanvankelijk dramatisch begin heeft het land het aantal besmettingen weten terug te dringen en de Koreaanse aanpak wordt dan ook alom geprezen. Een populaire theorie waarom het Zuid-Korea wél lukt, waar veel andere landen falen is dat de Koreaanse volksaard volgzaam en collectivitisch zou zijn. Een culturele verklaring dus. Mijn gast van vandaag, Remco Breuker, stoort zich enorm aan deze luie stereotypering. Remco is historicus en hoogleraar Hoogleraar Koreaanse en Noord-Aziatische geschiedenis aan de Universiteit Leiden en hij verschijnt met regelmaat in de media om de politieke situatie op het Koreaanse schiereiland te duiden. Hij schuift aan om voor ons deze mythe van de collectivistische Koreaan te ontkrachten. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-62-de-onzin-van-de-volgzame-en-collectivistische-koreaanse-volksaard-met-remco-breuker Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Het vormt een van de meest misbruikte begrippen in het politieke debat: politiek vertrouwen. Allerlei voorstellen, ideeën en proefbalonnetjes worden geframed als goed voor het herstel van het vertrouwen van de burger in de politiek. De 'vertrouwenscrisis' is overal. Maar klopt dit beeld wel? Wat is politiek vertrouwen precies? Waar komt het vandaan, wat zijn de trends in politiek vertrouwen en wat zijn de gevolgen? Ik praat erover met Tom van der Meer, hoogleraar politicologie aan de UvA. We spreken ook over politiek vertrouwen ten tijde van nationale crises en rampen. Zonder politiek vertrouwen zal een bevolking namelijk minder snel geneigd zijn om de offers te brengen die in dergelijke situaties van hogerhand gevraagd worden. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-61-politiek-vertrouwen-met-tom-van-der-meer Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Een slechte economie haalt vaker het nieuws dan een goede economie. En dat heeft weer invloed op de houdingen en zelfs het stemgedrag van burgers. Alyt Damstra (UvA) toont in haar proefschrift aan dat economisch nieuws lijdt aan een dubbele 'negativity bias'. Zowel journalisten als burgers zijn gevoeliger voor economische tegenspoed waardoor het belonen of afstraffen van partijen in verkiezingstijd niet goed uit de verf komt. Alyt schuift aan om te vertellen over haar onderzoek naar de complexe driehoeksrelatie tussen economie, media en publieke opinie. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-60-de-impact-en-oorsprong-van-economisch-nieuws-met-alyt-damstra Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Ideologische verschillen tussen mensen zijn van oudsher te herleiden tot bepaalde demografische en sociaaleconomische kenmerken. Maar een meer recente onderzoeksliteratuur beargumenteert dat links en rechts ook in meer fundamentele opzichten van elkaar verschillen. Het toonaangevende tijdschrift Science publiceerde in 2008 een artikel van Douglas Oxley en anderen waarin de onderzoekers meenden te hebben aangetoond dat rechtse mensen een sterkere lichamelijke reactie hebben op dreiging. De studie had een grote wetenschappelijke en maatschappelijke impact omdat ideologische verschillen natuurlijk moeilijker te overbruggen zijn wanneer zij aangeboren en niet aangeleerd zouden zijn. Mijn gast van vandaag, Bert Bakker (UvA), wilde met een aantal collega's voortbouwen op het werk van Oxley et al. maar kwam er al snel achter dat hij het oorspronkelijke resultaat niet kon repliceren. Bert vertelt over de relatie tussen ideologie en biologie en neemt ons mee achter de schermen bij het frustrerende publicatieproces van replicatieonderzoek. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-59-ideologie-en-biologie-met-bert-bakker Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Wie zien Nederlanders eigenlijk als hun politieke en maatschappelijke opponenten? Of beter gezegd, van welke groepen in de samenleving en van welke partij-aanhangers krijgen Nederlanders warme of koude gevoelens? Aan de hand van deze eenvoudige vraag bracht Eelco Harteveld (UvA) politieke polarisatie in Nederland in kaart. Eelco schuift aan om te vertellen over zijn onderzoek en in het bijzonder over verschillende vormen van polarisatie, populisme en politieke identiteiten. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-58-politieke-polarisatie-in-nederland-met-eelco-harteveld Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Increased voter volatility, party system fragmentation, and even coalition government; the Dutchification of Spain seems all but complete. I'm joined by my old friend Lluis Orriols (University Carlos III of Madrid) to talk about this tumultuous episode in Spanish politics. Lluis gives me a much needed crash course in Spanish politics, from the territorial cleavage and the Catalan crisis to the electoral success of Podemos and Vox. For more information, see www.stukroodvlees.nl/episode-57-the-dutchification-of-spanish-politics-with-llius-orriols

"De aarde warmt op; dat komt door menselijk handelen; hoe meer opwarming, des te groter de risico's; er zijn manieren om die risico's te bestrijden." Zo vat klimaatwetenschapper Bart Verheggen (Amsterdam University College) zelf zijn boek 'Wat iedereen zou moeten weten over klimaatverandering' samen. Hij schuift aan om te vertellen over klimaatwetenschap en om mijn lekenvragen over klimaatverandering en CO2 te beantwoorden. Uiteraard komen we ook te spreken over de politisering van klimaatwetenschap. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-56-wat-iedereen-zou-moeten-weten-over-klimaatverandering-met-bart-verheggen Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

The rise of challenger parties of all ideological stripes has profoundly altered the face of European party systems. According to Sara Hobolt (LSE) and Catherine de Vries (Bocconi) these challengers act very much like disruptive entrepreneurs. Building on economic theories of industrial organization, Sara and Catherine argue in their new book 'Political Entrepreneurs: The Rise of Challenger Parties in Europe' that political competition is much like a marketplace where firms compete for market shares. We talk about the political equivalents of patents and brand loyalties and about the strategies of dominant parties to remain in power as challengers seek to disrupt the status quo. For more information, see www.stukroodvlees.nl/srv-podcast-episode-55-political-entrepreneurs-and-electoral-change-with-sara-hobolt-and-catherine-de-vries Music: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com