Stuk Rood Vlees Podcast

Het Westerse denken over vrijheid is in de loop van de geschiedenis radicaal veranderd. In de oudheid was ‘vrij zijn’ vooral een strijd om zelfbestuur, maar Amerikaanse, Franse en ook Nederlandse contrarevolutionairen in de achtiende en negentiende eeuw kwamen met een nieuw concept van vrijheid op te proppen. Uit angst voor de grote massa die steeds resoluter haar rechten opeiste, was ‘vrij zijn’ ineens ‘vrij zijn van overheidsbemoeienis’. Hoe democratischer en inclusiever de staat, hoe luider de roep onder conservatieve denkers om een geprivilegeerde minderheid te beschermen tegen de staat. Deze prikkelende stelling verdedigt mijn gast van vandaag, Annelien de Dijn, in haar recent verschenen boek Freedom: An Unruly History (Harvard University Press). Annelien is hoogleraar moderne politieke geschiedenis aan de Universiteit Utrecht en is gespecialiseerd in het politieke denken van de Verlichting en het liberalisme. Ik spreek met Annelien over vrijheid als antonym voor slavernij, de politieke invulling van vrijheid door de oude Grieken, de stuitende hypocrisie onder vele vrijheidsdenkers en de wijze waarop vrijheid een politiek wapen werd om de belangen van een piepkleine minderheid te beschermen. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-80-het-concept-vrijheid-door-de-eeuwen-heen-met-annelien-de-dijn Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Discriminatie op de arbeidsmarkt is wijdverbreid, vreselijk hardnekkig en komt in Nederland vaker voor dan in andere landen. Dat stelt Lex Thijssen (SCP) die in februari promoveerde op dit onderwerp aan de Universiteit Utrecht. Lex voerde samen met Bram Lancee (UvA) en Marcel Coenders (SCP) een grootschalig experiment uit in Nederland waarin zij met duizenden identieke CV’s reageerden op openstaande vacatures. Het enige wat de onderzoekers willekeurig varieerden was de afkomst van de sollicitant. Zo konden zij precies achterhalen wat de baankansen waren van kandidaten die weliswaar identiek waren qua geschiktheid, maar verschilden qua afkomst. Lex vertelt over zijn onderzoek en over de bredere literatuur over discriminatie op de arbeidsmarkt. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-79-–-discriminatie-op-de-arbeidsmarkt,-met-lex-thijssen Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Afgelopen week bereikten de regeringsleiders van de 27 EU-lidstaten een akkoord over de meerjarenbegroting van de Europese Unie. Ik spreek hierover met Matthias Matthijs (Johns Hopkins University en Council on Foreign Relations) die is gespecialiseerd in internationale politieke economie en europese integratie. Wat stond er allemaal op het spel? Wie waren de hoofdrolspelers en wat is er uiteindelijk beklonken? En wat betekent dit allemaal voor de toekomst van het Europese project? Volgens Matthias kent de nieuwe meerjarenbegroting weliswaar enkele economische innovaties, maar komt het akkoord tegen een enorme politieke prijs in de vorm van een knieval naar de autoritaire lidstaten Hongarije en (in iets mindere mate) Polen. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-78-eu-leiders-bereiken-akkoord-tegen-een-hoge-politieke-prijs-met-matthias-matthijs Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Countries around the world have instituted formal lockdowns to halt the coronavirus. However, an indefinite lockdown would wreak total havoc on societies. So how can we transition into some form of normalcy while at the same time keeping the pandemic at bay? To discuss these matters, I am joined by my old friend Pavan Mamidi, director of the Centre for Social and Behavior Change at Ashoka University. Pavan is a sociologist who specializes in social norms and he has been advising the Indian government on how to achieve behaviorial change post-lockdown by rapidly cultivating new social norms around social distancing, hand and respiratory hygiene, and mask wearing. For more information, see www.stukroodvlees.nl/episode-77-the-importance-of-social-norms-in-the-age-of-pandemics-with-pavan-mamidi Music: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Eind 2018 deed de Staatscommissie Parlementair Stelsel een fors aantal aanbevelingen om het Nederlandse parlementaire stelsel 'toekomstbestendig' te maken. Denk hierbij aan een nieuw kiesstelsel, een direct gekozen formateur, een correctief bindend referendum en een constitutioneel hof. Gisteren liet minister Ollongren van Binnenlandse Zaken in een brief aan de Eerste en Tweede Kamer laten weten welke van deze aanbevelingen het kabinet gaat overnemen. Ik spreek hierover met Tom van der Meer, hoogleraar politicologie aan de UvA en tevens lid van de Staatscommissie Parlementair Stelsel. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-76-we-krijgen-een-nieuw-kiesstelsel-met-tom-van-der-meer Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

De bodem in de Nederlandse arbeidsmarkt zakt. In 1969 was het minimumloon nog ruim 70% van het mediaanloon, maar in 2018 was dit al teruggelopen tot 47%. Er is dus een groot verschil in welvaartsontwikkeling tussen het minimumloon en de gemiddelde loonontwikkeling in Nederland. Bovendien is die bodem van de arbeidsmarkt poreus. Er wordt weldegelijk gewerkt voor minder dan het minimumloon, bijvoorbeeld door talloze zelfstandigen die de facto niet vallen onder de Wet op het minimumloon. Denk bijvoorbeeld aan schoonmakers, kappers, beveiligers, horecapersoneel en journalisten, om maar een paar beroepen te noemen. Ik spreek verder over het minimumloon, de lagelonenindustrie en de flexibilisering van de arbeidsmarkt met Saskia Boumans (UvA) en Nuna Zekic (Tilburg University). Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/ Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

We hebben vandaag een heuse roundtable en wel over werkende ouders in tijden van corona. Genderverschillen op de arbeidsmarkt of in de thuissituatie zijn hardnekkig, maar hoe dit nou precies uitpakt tijdens de coronacrisis in niet zo eenduidig. Aan de ene kant zien we dat vrouwen eerder in de welbekende cruciale beroepen werkzaam zijn dan mannen, maar tegelijkertijd werken mannen ook vaker gedwongen thuis dan voorheen en daardoor zijn zij meer zorgtaken op zich gaan nemen. Dus hoe zit het nou met de taakverdeling tussen vaders en moeders, de balans tussen werk en privé en de ervaren werkdruk? Ik praat hier verder over met drie sociologen: Mara Yerkes, universitair hoofddocent Algemene Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht, Roos van der Zwan, postdoctoraal onderzoeker aan het Amsterdams Instituut voor Arbeidsstudies aan de UvA en Stéfanie André, universitair docent bij de vakgroep Bestuurskunde aan de Radboud Universiteit. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-74-werkende-ouders-en-de-coronacrisis-met-mara-yerkes-roos-van-der-zwan-en-stefanie-andre Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

I’m joined today by Noam Lupu, associate professor of political science at Vanderbilt University. Noam has published a terrific new paper with Nicholas Carnes on the white working class and the 2016 presidential election. We cover four widespread claims from the paper made by pundits, commentators, public intellectuals and academics related to Trumps alleged appeal to white working class voters. Do these claims hold up to empirical scrutiny? Is it true: 1) that most Trump voters were white working-class Amercians? 2) that most white working-class voters supported Trump? 3) that unusually large numbers of white working-class voters switched from Obama in 2012 to Trump in 2016? 4) that white working-class voters were pivotal to Trump’s victory in several swing states? Spoiler alert: it turns out that much of this myth-building around Trumps unique appeal to white working class Americans is not really rooted in reality. For more information, see www.stukroodvlees.nl/episode-73-trump-and-the-white-working-class-with-noam-lupu Music: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Mijn gast van vandaag is Marco te Brömmelstroet, planoloog en hoogleraar Urban Mobility Futures aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schreef samen met Thalia Verkade van de Correspondent “Het recht van de snelste: hoe ons verkeer steeds asocialer werd”. Het boek stelt de vanzelfsprekendheid van de dominantie van de auto in ons straatbeeld ter discussie. Hoe is het toch zover gekomen dat de straat, van oudsher een publieke ruimte die mensen de mogelijkheid bood om allerlei interacties met elkaar aan te gaan, is vervallen tot een ordinaire autoweg. Er is niets vanzelfsprekends aan die ontwikkeling. Het dominante frame om na te denken over mobiliteit is in termen van efficiëntie. Maar volgens Marco is dit een keuze. Het hóeft niet. Het kan weldegelijk anders. We praten over de kracht van taal en framing, over hoe de auto gestaag de openbare ruimte kwam te domineren, over de obsessie van beleidsmakers met reistijdwinst en zogenaamde efficiëntie en mobiliteit in tijden van corona. Voor meer informatie, zie www.stukroodvlees.nl/aflevering-72-hoe-de-auto-onze-openbare-ruimte-kwam-te-domineren-met-marco-te-brommelstroet Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

Het is tijd voor een adempauze, een intermezzo. Mijn gast van vandaag is Willem Bosch, scenarioschrijver en regisseur. U kent Willem van Van God los, Penoza, Feuten, Baantjer: Het begin en zijn regiedebuut Hiernamaals. We praten met Willem over zijn nieuwste serie The Spectacular over IRA-aanslagen in Limburg, regisseren in tijden van corona, Harry Potter, de Godfather, de Amerikaanse presidentsverkiezingen, Twitter en nog veel meer. Kijk ook even op Willems instagram-pagina voor een onweerstaanbare cursus scenarioschrijven: https://www.instagram.com/willembosch/ Volgende week is er weer gewoon een reguliere aflevering over een of ander sociaalwetenschappelijk onderwerp. Maar voor nu: Pak een drankje, doe de beentjes omhoog en geniet van Willems loeihete takes op alles wat het leven mooi maakt. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com