BNR's Big Five

Dineke de Groot, president van de Hoge Raad der Nederlanden, bespreekt haar unieke rol als hoogste rechter en de druk op de rechtspraak in Nederland. Ze legt uit hoe de Hoge Raad bijdraagt aan rechtsvorming en waarom het belangrijk is om een balans te vinden tussen macht en onafhankelijkheid. Dineke onthult ook de uitdagingen van politieke kritiek en de impact van technologie zoals AI op het recht. Daarnaast reflecteert ze op de urgentie van maatschappelijke vragen en de veranderende rol van slachtoffers in het strafproces.

Julia Mendlik is president van de rechtbank Rotterdam en voormalig straf- en civielrechter. In het gesprek benadrukt ze het belang van onafhankelijkheid en de noodzaak voor politiek en rechtspraak om elkaars rol te respecteren. Ze bespreekt de druk op rechters en de veiligheidssituatie, en roept op tot betere communicatie om wantrouwen te verminderen. Mendlik introduceert de wijkrechtbank als een laagdrempelige oplossing voor multiproblematiek en onderstreept het belang van levenslange benoemingen voor rechters.

Marko Hekkert, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving en expert in circulaire economie, deelt zijn inzichten over de groeiende grondstoffencrisis en het falen van recycling. Hij pleit voor een fundamentele verandering in ons koopgedrag en benadrukt het belang van producentverantwoordelijkheid. Hekkert legt de connectie tussen recycling, geopolitieke risico's en de klimaatcrisis bloot. Bovendien bespreekt hij de noodzaak van Europese regelgeving om innovatie te stimuleren en welke stappen we kunnen nemen voor een circulaire economie in 2050.

Charles Graft, directeur van textielinzamelaar Sympany, onthult de uitdagingen in de kledinginzameling. Hij legt uit waarom ingezamelde kleding momenteel verliesgevend is en de impact van ultra-fast fashion. Graft bespreekt de verschillen tussen de Nederlandse en Europese markten en benadrukt de noodzaak van overheidssteun. Ook komt het innovatieve project 'Sorted' naar voren, dat automatisering en AI gebruikt om de kosten drastisch te verlagen. Met een scherp oog voor de toekomst pleit hij voor meer recycling en betere samenwerking binnen Europa.

Thierry Aartsen is demissionair staatssecretaris van Openbaar Vervoer en Milieu (VVD), en hij deelt zijn visie op een circulaire economie. Hij legt uit hoe afval als strategische grondstof kan worden gezien en de noodzaak van samenwerking met de bedrijfssector. Aartsen bespreekt ook de uitdagingen van recyclingbedrijven en het effect van goedkope import. Met plannen voor een beter beleid op nationaal en Europees niveau, hoopt hij de huidige lage circulariteit te verhogen en consumenten te ontzorgen.

Ankie van Wersch, directeur-bestuurder van MVO Nederland en voorvechter van een circulaire economie, deelt haar visie op duurzaamheid in het bedrijfsleven. Ze bespreekt waarom bedrijven moeten investeren in klimaatadaptatie en hoe ze dat kunnen doen. Ankie legt uit hoe circulaire initiatieven, zoals Auping's circulaire matrassen, bijdragen aan het verminderen van afval. Daarnaast behandelt ze de noodzaak van regels tegen goedkope import en het stimuleren van hergebruik, en roept op tot samenwerking en innovatie voor een duurzame toekomst.

Tom van Aken is de CEO van Avantium en pionier in biogebaseerde kunststoffen. Hij bespreekt de groeiende uitdaging van plastic afval en de noodzaak voor fundamentele veranderingen in de industrie. Tom legt uit waarom bioplastics essentieel zijn, benadrukt de rol van regelgeving en hoe huidige reacties van fossiele bedrijven innovatie soms verstoren. Met optimisme over de toekomst deelt hij zijn plannen voor opschaling en de impact van consumenten en de overheid in de transitie naar circulaire materialen.

Eric van der Burg, VVD-Tweede Kamerlid en buitenlandwoordvoerder met een sterke politieke achtergrond, bespreekt belangrijke thema's zoals de oorlog in Oekraïne en spanningen in het Midden-Oosten. Hij benadrukt de noodzaak van weerbaarheid voor vrede en reflecteert op westers naïviteit en afhankelijkheid. Van der Burg pleit voor effectieve steun aan Oekraïne en het belang van diplomatie met de VS. Ook komt de noodzaak van een gelaagd begrip van Rusland aan bod om tot oplossingen te komen, en hij moedigt praktische actie aan boven symbolische uitspraken.

Ron Keller, oud-topdiplomaat met ervaring in Oekraïne, Rusland, Turkije en China, deelt zijn inzichten over de rol van historisch besef in geopolitiek. Hij pleit voor respectvolle diplomatie om conflicten op te lossen en bespreekt de impact van oorlogen op jongeren. Keller analyseert Poetin's strategieën en de rivaliteit tussen de VS en China als bronnen van spanning. Ook roept hij op tot verbeterde mondiale instituties, zoals een versterkte VN, om mondiale problemen aan te pakken en vrede te bevorderen.

Martijn Eickhoff, directeur van het NIOD en expert in oorlogsgeschiedenis, bespreekt krachtige thema's zoals de impact van oorlog op vijandbeelden en de noodzaak van verbinding. Hij belicht de lange weg naar erkenning van Nederlands-Joodse slachtoffers en de mechanismen van ontkenning in conflicten. Met inzicht in dekolonisatie en het belang van multiperspectiviteit, deelt hij persoonlijke ervaringen van wrok en gastvrijheid tijdens zijn onderzoek. Ook gaat hij in op de uitdagingen van feitenvastheid in het AI-tijdperk. Zijn pleidooi? Reflectie en begrip kunnen leiden tot verzoening.