Zwijgen is geen optie

Met Chris hadden we het over jongerenwerk, over gentrificatie en het preventieve als alternatief voor het curatieve. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/chris-van-lysebetten/ Hoofdstukken (2:15) Hoofdstuk 1: Bende of club Chris vertelt over zijn eerste projecten, waarbij hij een mandaat had van de minister om met 1 miljoen belgische frank 350 jongeren te helpen. Hij was 29 jaar en had geen ervaring. Hij vertelt heel concreet hoe hij een groep zware jongeren in Ledeberg benaderde. (11:05) Hoofdstuk 2: Gentrificatie Over de Zuidpool in Gent waar 'probleemjongeren' in conflict waren met skaters en waar er nu een algemene werking is met beide groepen. Over de Nieuwe Dokken, waar de kinderen uit de sociale woonblokken slachtoffer dreigen te worden van de stadsvernieuwing en waar Habbekrats die jongeren terug zichtbaar wil maken. (16:59) Hoofdstuk 3: Triple A Het verhaal van Habbekrats Oostende en hoe ze de kinderen daar vanuit het grimmige Westerkwartier tot in een villa op zeedijk gekregen hebben. (24:33) Hoofdstuk 4: Curatief vs. preventief Over het succesverhaal van Habbekrats binnen een steeds grimmiger wordende maatschappij. Over het curatieve dat alle centen krijgt en het preventieve dat volledig verwaarloosd wordt, ondanks dat succesverhaal.

Matthias Vermael, coördinator van Circusplaneet, spreekt over het creëren van inclusieve gemeenschappen. Hij legt uit hoe diversiteit een utopie kan zijn en de uitdagingen met zich meebrengt, vooral in de circuswereld. Ze duiken in de spanningen rond subsidiegelden en de valkuilen van neokolonialisme binnen organisaties. Ook komt nieuw leiderschap aan bod, waarin we traditionele opvattingen over macht en privilege herzien. Een intrigerend gesprek dat aanzet tot nadenken over verbinding en verandering.

Met Saar hadden we het over mensen op de vlucht, de kampen in Calais en Duinkerke en de overtocht naar het VK. Over het absurde spel tussen Engeland en Frankrijk en het gevecht tegen cynisme. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/saar-depuydt/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Transit Een schets van de situatie van mensen op de vlucht in Duinkerke begin 2022. Over de wens om naar het Verenigd Koninkrijk te gaan en de moeilijkheden die je onderweg tegenkomt. Over mensen die over geraken en hoe dan. Over smokkelbendes en politieraids. Over waarom juist Engeland en over de minieme legale route naar Europa. Hoofdstuk 2: "Ongevallen" Het vervolg van het absurde spel dat gespeeld wordt tussen overheid, mensen op de vlucht en hulporganisaties. Over het grotere schaakspel tussen staten en de gevolgen voor de mensen in de bootjes. Over de 27 mensen die gestorven zijn op de Noordzee en hoe safe passage dat zou kunnen voorkomen. Hoofdstuk 3: De hypotheek en een glas rosé Over hoe 7 jaar in Calais en Duinkerke Saar veranderd hebben. Over haar vrienden en familie vroeger en nu. Over functioneren in onze wereld als je die andere wereld kent en de energie die soms ontbreekt om de ander te overtuigen van het nut van solidariteit. Hoofdstuk 4: Oorverdovende stilte Over de selectieve aandacht van de media voor dit probleem. Over het gevecht met cynisme als gevolg van die ongevoeligheid. Over de gelijkwaardigheid die er vaak niet is en de traumatische gebeurtenissen die deze mensen hebben meegemaakt tijdens hun tocht. Hoofdstuk 5: Ik heb u gezien Over hoe er op politiek vlak helemaal niets gebeurt, maar op het niveau waar Saar zit wel vanalles beweegt. Over haar bescheiden rol in dat complexe geheel. Over helpen of ondersteunen. Over ons Westers superioriteitsgevoel dat eigenlijk vrij ongefundeerd is.

Met Stijn hadden we het over Europese wetgeving, de werking van warmtepompen, risico-rendementsverhoudingen en je energiefactuur. Een gesprek om veel van bij te leren. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/stijn-de-roo/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Biodiesel Stijn vertelt over zijn avonturen met biobrandstoffen. Over palmolie telen in de Grote Meren regio in Tanzania en over de klimaatdoelstellingen die toen een stuk minder ambitieus waren. Hoofdstuk 2: Spin in een web Een voorstelling van Wattson, watt ze doen en het businessmodel dat dat mogelijk maakt. Een eerste duik in de complexiteit van energierenovatie. Over het financieren van de projecten, het opvolgen en de perfecte combinatie vinden tussen het praktische, het technische, het financiële en het juridische. Hoofdstuk 3: Waarom ben je niet rijker? Over langetermijnrelaties met klanten en hoe moeilijk dat vandaag is. Over voorspelbaarheid en de ingewikkelde mix van investeringen die ervoor zorgt dat het geheel bankable is. Over impact linken aan financiële incentives zodat het goede ook economisch het meest interessante wordt. Over waarom Stijn nog geen miljonair is en hoe de energieprijzen daarmee te maken hebben. Hoofdstuk 4: Taxshift Een analyse van de problemen die ervoor zorgen dat de transitie niet snel genoeg gaat om de doelstellingen van 2050 te halen. Enerzijds de overdreven belasting van gas ten opzichte van electriciteit en de nood aan een taxshift. Anderzijds de beperkingen van nieuwe technologieën zoals de warmtepomp en de nood aan deep renovation. Hoofdstuk 5: We vinden wel iets Over het plan van ons beleid om de doelstellingen te halen en de enorme gap tussen droom en daad. Over hoe een warmtepomp werkt als een omgekeerde frigo en over techno-optimisme. Hoofdstuk 6: Langemarck-Poelkappelle Een gedachte-experiment over het klimaatneutraal maken van Poelkappele en de stappen die we daarvoor zouden moeten zetten. Over afbraak, warmtenetten en wijkrenovatie. Over de grote hoeveelheid praktische bezwaren tussen droom en daad. Een samenvatting en een finale inschatting van hoe hoopvol of depressief we moeten zijn met het zicht op 2050.

Met Lynn hadden we het over hoe langdurig zieken in onze maatschappij worden behandeld. Over de stelsels en de stigma’s. Over inclusie als de beste preventie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/lynn-formesyn/ Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Groeipijn Lynn vertelt over haar diagnose en hoe lang die op zich liet wachten. Over haar tocht langs de goedkope-geneesmiddelen-rayon en het bestrijden van de pijn. Hoofdstuk 2: Premie voor rendementsverlies Over werken met een diagnose, inclusieplannen en ergonomische stoelen. Over het rendementsdenken en de slachtoffers ervan. Over wat inclusie voor iedereen zou kunnen betekenen en over hoe onlogisch ons systeem en onze werkcultuur in elkaar zitten. Hoofdstuk 3: Een supervoorwaardelijk basisinkomen Over de paradox van gaan werken onder het stelsel van invaliditeit. Over het vangnet en de absurditeit van een systeem dat geen tussenweg kent. Over het knelpuntberoep van adviserend arts en de besparingen die op termijn vooral geld kosten aan onze maatschappij. Hoofdstuk 4: Er is geen collectieve oplossing Over de boosheid die leeft bij Lynn en andere langdurig zieken. Over gedwongen worden tot slachtofferschap en de paradoxale positie van iemand die het lot van zichzelf en lotgenoten wil verbeteren, maar dat niet te actief mag doen omdat ze anders gestraft wordt.

Jihad Van Puymbroeck, voorzitter van Hand in Hand tegen Racisme en discriminatie, deelt haar persoonlijke ervaringen met racisme en online belaging. Ze bespreekt de gebrekkige mediarepresentatie en hoe deze bijdraagt aan een vicieuze cirkel van wantrouwen. Jihad legt uit hoe de druk van sociale media kan leiden tot een krachtige backlash, en pleit voor veilige ruimtes waarin iedereen gehoord kan worden. Haar strijd tegen haat en de noodzaak van inclusie zijn essentiële thema's tijdens hun inspirerende gesprek.

Met Jozefien hadden we het grondig, open en genuanceerd over zelfdoding en over hoe dat geen individueel maar een collectief probleem is. En dus ook een collectieve verantwoordelijkheid. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jozefien-mombaerts Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Gezien worden Jozefien vertelt over het begin van haar relatie met Johan Heldenbergh. Johan zat in een depressie en de roddelpers schilderde haar af als evil stiefmoeder. Over hoe toen 2 zinnetjes in een lezersbrief in de Dag Allemaal troost boden. Hoofdstuk 2: Kousevoetenkermis Over de titel van Jozefiens voorstelling 'Een pleidooi voor zelfmoord'. Over de heftigheid van woorden en het doel van haar voorstelling. Over de reacties van mensen die zelfdoding van dichtbij hebben meegemaakt en zij die er niet mee te maken hebben gehad. Hoofdstuk 3: Kunnen we het erover hebben? Jozefien gaat in op het thema zelfdoding en waarom ze denkt dat haar voorstelling en het erover hebben preventief kan werken. Het gaat over het grotere maatschappelijke probleem en het pleidooi voor zelfmoord dat onze samenleving eigenlijk voortdurend voert. Over schuld en verantwoordelijkheid. Hoofdstuk 4: Practice what you fucking preach Over het je toe-eigenen van het verhaal van iemand anders en of dat wel mag. Over hoe hard we zijn voor elkaar en hoe Jozefien ondanks die hardheid blijft gaan. Over het moederschap. Hoofdstuk 5: Betekenis Het meest filosofische stuk over onze collectieve zoektocht naar betekenis. En dat het misschien normaal is als je heel diep zit om na te denken over je nietigheid. Hoofdstuk 6: Een betoging van zelfmoordenaars Wat gebeurt er als we van die mensen die er niet meer zijn protagonisten maken? Wat zouden ze zeggen? Is dat uiteindelijk niet de schoonste aanklacht tegen het systeem dat hen tot die keuze dwong?

Met Jaouad hadden we het niet enkel over LGBT moslims, maar over het grotere probleem dat nog steeds in onze samenleving bestaat rond LGBT. Over trauma en het vinden van jezelf. Over muziek en de universele menselijke conditie. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jaouad-alloul Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Beleefdheid Over ouder worden. Over de strijd voor lgbt-rechten en wat je al dan niet in je leven kan zien veranderen. Over beleefdheid als ultieme doel en het laten bestaan van onbegrip. Over het waardenkader dat religie ons al duizenden jaren oplegt. Hoofdstuk 2: Onvoorwaardelijke liefde Over seks en de confrontatie met onze dierlijke kant. Over goed en kwaad en het construct van dat binaire denken. Over het theater dat we allemaal spelen en de worsteling met onszelf. Het verhaal van Jaouad die als kind in de verkeerde echokamer zat en van zichzelf dacht dat hij slecht was. En over het grotere probleem dat we hebben met onvoorwaardelijke liefde. Hoofdstuk 3: Muziek en de grazende koe Over muziek als de meest ongrijpbare vorm die Jaouad beoefent. Over het universele van muziek en over dat we in onze fundamentele menselijkheid allemaal gelijk zijn. Grazende koeien, vretende, poepende wezens die niet goed of slecht bezig zijn, maar gewoon zijn. Hoofdstuk 4: Geen crew Over Jaouads vertrek thuis en de daarop volgende zoektocht naar zichzelf. Over het ontbreken van een crew en de fundamentele eenzaamheid van iemand die de status-quo wil doorbreken. Over het hoogtepunt van zijn eenzaamheid en de kracht die die ervaring heeft gegeven.

Met Nadia hadden we het over hoofddoeken en de Europese identiteit, over de uitvinding van het individu en de godsdienst van het liberalisme. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/nadia-fadil Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Europese Identiteit Nadia praat over een hoofddoekendebat dat ze in de lagere school al voerde. En over hoe er eigenlijk weinig veranderd is sindsdien. Over de Islam in het publieke debat en de voortdurende framing die haar onderzoek moet ondergaan. Over hoe de Europese identiteit grotendeels tot stand kwam door zich af te zetten van de andere, de moslim en hoe dat vandaag nog altijd gebeurt. Hoofdstuk 2 : Ik ben een doorgeefluik Over een alternatief model om naar identiteit te kijken. We bestaan niet in een vacuüm als losstaand individu. Neen, we bestaan omdat we afhankelijk zijn van anderen. We zijn onlosmakelijk verbonden met de andere. Over hoe en wanneer en waarom we het individu uitgevonden hebben en welk doel dat dient. Hoofdstuk 3: De praktische pragmatische dimensie Over de Westerse bril en de illusie van de neutraliteit. Over de publieke ruimte en hoe we ze werkelijk van iedereen kunnen maken. Over de beschavingsoorlog die gevoerd wordt en die eigenlijk niet nodig is als je gewoon pragmatisch naar de dingen kijkt. Hoofdstuk 4: Kottekes en volgorde Over het heersende Westerse paradigma als een voortdurend opdelen van de werkelijkheid in kottekes en in een volgorde. Over wat dat mogelijk maakt en wat dat kapot maakt. Over ons evolutiedenken en de angst om te verliezen wat we hebben. Over onze eigen rol in het scheppen van die angst. Hoofdstuk 5: Gemoedsrust voor nen euro of 10 Over een gebrek aan zingeving en de verschillende antwoorden daarop die vandaag bestaan. Over oude religies en over het liberalisme als religie. Over een mogelijk antwoord vanuit de kwantummechanica en hoe ons dat eigenlijk gewoon terugbrengt tot de epistemologische bescheidenheid. We don’t know.

Met Mohamed Barrie hadden we het over racisme en zelfliefde, over sociaal werk in tijden van Corona en over compassie en afhankelijkheid. Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/mohamed-barrie Hoofdstukken Hoofdstuk 1: Wie bepaalt? Mohamed praat over modellenwerk en over hoe moeilijk dat is als je je bewust bent van beeldtaal en hoe die historisch gebruikt werd. Over de vermoeiende afleiding die racisme is en over de onmogelijkheid om uit het kader dat voor jou gecreëerd werd te ontsnappen. Hoofdstuk 2: In jullie ogen ben ik zwart Het migratieverhaal van Mohamed. Op zijn 12 jaar komt hij in België terecht. Enkele jaren later verlaat hij de veilige cocon van zijn ouders en begint hij door te hebben hoe ons systeem in elkaar zit en hoe het niet-witte mensen behandelt. Hoofdstuk 3: Van Grinta naar Zamzam Over het verzet dat bij Mohamed ontstond in het vijfde leerjaar. De Grinta die hem energie geeft om zich tegen het systeem te verzetten. Maar na het wegduwen van dat systeem ontstaat er ruimte en in die ruimte kon hij zichzelf terugvinden. Over de zelfliefde en de creatie als centrale concepten in Mohamed's leven. Hoofdstuk 4: Hoe veel generaties nog? Over het belang van gemeenschap. Over de kritiek dat je dan verdeelt in de plaats van verbindt. Over het relletje tussen Mohamed en Walter Zinzen en over het grotere falen van progressief België. Hoofdstuk 5: Compassie Over onze onderdrukte compassie en de maatschappij die systematisch ons gevoel wegduwt. Mohamed verbindt ruziemakende kindjes met hamsteraars in de supermarkt en met belastingontduikende miljardairs. Hoofdstuk 6: Schaarste wordt in uw ziel gedropt Over de geldbedragen die mensen met migratieroots elke maand terugsturen naar hun land van herkomst. Over wat dat zegt over onze en andere culturen. Wij zien onszelf als een losstaand project dat al zijn successen en al zijn falen te danken heeft aan zichzelf. Wat als we onze kinderen iets anders zouden leren? Hoofdstuk 7: Waar zijn we bang voor? Over onze traditie van kleurenblindheid. Over hoe dat zwarte mensen onzichtbaar maakt in de statistieken en het onmogelijk wordt om iets aan hun positie te veranderen. Over de ultieme vraag: waarom heeft het witte systeem zwarte mensen nodig?