Goede Gesprekken

Anna van der Kruis (1981) heeft haar sporen verdiend in het theater. Dat is voelbaar in haar debuutroman '821 mensen die er ook toe doen'. Het zijn allemaal losse fragmenten, scènes, soms niet meer dan drie regels, maximaal een paar pagina’s. Schetsen zijn het, aanzetten tot een drama. Veel van die verhaaltjes staan op zichzelf, soms er is een duidelijk verband, over een groot aantal pagina’s heen. Een mozaïek is het, spiegel van het moderne leven, want wat is eigenlijk het verband tussen mensen, wat bindt ons? Opvallend vaak gaat het over de dood en dan met name suïcide. Dat is opmerkelijk, want voor verlangen naar de dood is zelden echt ruimte. Van de Kruis doorbreekt het zwijgen en werd genomineerd voor De Bronzen Uil, het beste literaire debuut van 2022 in VlaanderenSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Els Streefkerk (Rotterdam, 1971) is in coronatijd een online taalcafé begonnen: Vertel 's. Ze is van huis uit muziekleraar en geeft Nederlands aan hoogopgeleide nieuwkomers. Het is een succes geworden. Inmiddels heeft ze het al voor de 111e keer gedaan. Ze streeft ernaar dat iedereen plezier heeft in het leerproces. En omdat vooral ook persoonlijke onderwerpen aan de orde komen, worden spelenderwijs vriendschappen ontwikkeld. Het is een persoonlijk initiatief dat Streefwerk niet als vrijwilligerswerk beschouwt. Nee, dit is gewoon sociaal gedrag.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Beri Shalmashi (Parijs 1983) is filmmaakster en schrijft voor de Volkskrant. Zij is een van de Iraanse vrouwen in Nederland die aandacht blijven vragen voor wat er op het ogenblik in het geboorteland van haar ouders gebeurt. Zelf noemt ze het een revolutie die niet meer te stuiten is. Het begon met de gewelddadige dood van de Koerdische Jina Mahsa Amini, een vrouw van 22 jaar, die in Teheran door de zedenpolitie werd doodgeknuppeld omdat haar hoofddoek niet goed zat. Dat is ruim twee maanden geleden. Terwijl de wereld naar het voetballen kijkt, slaat het Iraanse regime met ongekend hard geweld toe in met name Koerdistan. Shalmashi ziet alle beelden die naar buiten komen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Jetske van Oosten (architect) en Tabo Goudswaard (beeldend kunstenaar) hebben een boek geschreven over social design: 'Maakkracht. Een nieuwe benadering voor complexe vraagstukken'. Er vindt op het ogenblik een verschuiving plaats in de design-wereld. Jonge ontwerpers willen zich actief bezighouden met oplossingen voor complexe maatschappelijke problemen. Woningnood. Ongelijkheid. Vervuiling. Van Oosten & Goudswaard beschrijven hoe dit soort ontwerpprocessen verlopen. Het boek beschrijft vijf stappen en barst van de inspirerende voorbeelden.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Frans Timmermans (Maastricht 1961)is vice-president van de Europese Commissie. In het pakket van deze welbespraakte en charismatische PvdA-er zit onder andere de Green Deal, een stevig pakket maatregelen dat Europa in 2050 klimaatneutraal moet maken. Maar als je goed luistert begrijp je dat het eigenlijk een Red Deal is. Het gaat om een herverdeling van kennis, energie, rijkdom. En herverdeling noemt hij de belangrijkste, zo niet de enige echte politieke vraag. Een gesprek over het klimaat en de oorlog in Oekraïne, waaruit blijkt dat het een niet los te zien is van het ander. Alles hangt met alles samen. Dat maakt het zo onvoorstelbaar complex dat de vraag is: is er genoeg competentie om de problemen het hoofd te bieden? Het niveau in Brussel is onvoorstelbaar hoog, zegt TimmermansSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Lucas Dols (1980) is geschoold in de jazz, als bassist. Hij maakte snel carrière, maar iets bleef aan hem vreten: is dit nou wat ik me voorstelde van een leven in de muziek? Had ik niet beter dokter kunnen worden en voor Artsen zonder grenzen gaan werken? Vijf jaar geleden startte hij Sounds of Change. Hij begon muziek in te zetten als hulpmiddel in de conflictgebieden van de wereld, met name in het Midden-Oosten; met een grote koffer vol speelgoedinstrumenten reisde hij af naar vluchtelingenkampen, verwoeste steden, overal waar vluchtelingen lijden onder armoede, verscheurdheid, trauma’s. Muziek als een middel om het perspectief op een toekomst open te houden en daarmee iets van hoop levend.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wereldwijd demonstreren mensen ter ondersteuning van de vrouwen in Iran, die de straat opgaan om op te komen voor hun fundamentele rechten. Een zware en moedige strijd. In Nederland wordt het protest gedragen door vrouwen als Mardjan Seighali en Sahar Shirzad. De laatste heeft ervaring met het organiseren van een dergelijk manifest.Ik sprak haar vorig jaar (2021) toen ze aandacht vroeg voor de ontwikkelingen in AfghanistanSahar Shirzad is jurist en programmamaker. Ze beschouwt zich als refugee millennial, dat wil zeggen ‘een succesvol product van een terughoudend beleid’, zoals ze het met gevoel voor cynisme heeft genoemd. Het gaat om mensen die zijn geboren in de jaren tachtig en negentig en hun roots hebben liggen in conflictlanden. Mensen die geslaagd zijn zoals zijzelf. Sahar Shirzad is geboren in Afghanistan. Haar ouders vluchtten naar Nederland toen zij zeven jaar oud was.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Valika Smeulders (Curaçao, 1969) is erfgoedspecialist en werkte als curator aan een belangwekkende tentoonstelling over Slavernij (2020). Sindsdien is zij Hoofd Geschiedenis van het Rijksmuseum. Ze legde bij de tentoonstelling de nadruk op de moed en kracht en weerbaarheid van veel tot slaaf gemaakten, die daarmee een bron van inspiratie kunnen zijn. En ze voegde iets toe wat helpt om de ogen te openen: stemmen. Juist in persoonlijke verhalen kom je dichterbij. Deze podcast is opgenomen in het Theater aan het Spui in Den Haag, in aanwezigheid van publiekSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In haar grondige studie Papyrus. Een geschiedenis van de wereld in boeken brengt Irene Vallejo (Zaragoza, 1979) een magistrale ode aan de waarde en zeggingskracht van boeken. Als een soort Sheherazade en Penelope ineen weeft ze de verhalen aan elkaar. Verhalen vormen de grondstof van ons bestaan. Ergens halverwege opent ze een luik naar haar jeugd. Als klein meisje werd ze gepest. En erger nog: ze kon en mocht daar niet over praten. De wet van de stilte. Die heeft ze nu met een groots gebaar definitief weten te doorbrekenSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Annelies Huygen geldt als een van de belangrijkste autoriteiten op het gebied van de warmtevoorziening in Nederland. Zij pleit voor een modernisering van de warmtenetten. En voor het terugdraaien van de privatisering. In Nederland is de warmtevoorziening van een klein aantal grote bedrijven, die als doel hebben winst maken en die veel te ver afstaan van de burger. Misschien is de huidige energiecrisis wel een uitgelezen moment om de noodzakelijke veranderingen in de wet door te voeren. In Denemarken heeft Huygen gezien dat het fundamenteel anders kan. Daar zijn de prijzen voor energie de laatste tijd zelfs nog gedaald.See omnystudio.com/listener for privacy information.