Goede Gesprekken

Leonie Heres is sinds drie maanden actief als Bijzonder Hoogleraar in Rotterdam, met als onderwerp Integriteit van Lokaal Bestuur. De gemeentepolitiek staat onder druk. Het is moeilijk om raadsleden te vinden. Het is zwaar werk dat slecht wordt gewaardeerd, en bovendien staat deze vorm van politiek in een kwaad daglicht omdat als er al aandacht voor gemeentepolitiek is, dan toch omdat er ergens een schandaal is. Wethouders die opstappen, verdenkingen van corruptie, vriendjespolitiek, wangedrag, bedenkelijk niveau van de gemeenteraadsleden. De vraag is gerechtvaardigd: hoe is het werkelijk gesteld met de integriteit van Lokaal Bestuur?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Frank Pieke komt al zo'n veertig jaar in China. Soms verblijft hij er langere periodes. Hij kent het land dus als zijn broekzak. In 2016 publiceerde hij een verhelderende studie over het land: 'China. Een gids voor de 21e eeuw'. Hij zoekt naar een antwoord op de vraag wat het streven is van China, onder leiding van Xi Jinping, de baas van de Communistische Partij: streeft het land naar hegemonie in de wereld? En wat betekent dit voor ons? En wat betekent de oorlog in Oekraïne voor China?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Op 4 maart 2022 is bekend gemaakt dat aan David Grossman (Jeruzalem, 1954)de Erasmusprijs is toegekend. Dat is een 'oeuvreprijs voor iemand die een buitengewone bijdrage heeft geleverd op het gebied van de geesteswetenschappen, sociale wetenschappen of de kunsten'. Grossman is een briljante schrijver en een buitengewoon mens. Hij leeft en werkt in een land geteisterd door angst, vijandschap, geweld. Hij schrijft verhalen waarbij hij telkens opnieuw door het allerergst onder ogen te zien toch een soort ruimte te vinden waar je onschuld terugvindt en kunt ademen met twee longen. Luister hier naar een aantal fragmenten uit een conversatie met Grossman tijdens het festival Winternachten in Den Haag, in 2015See omnystudio.com/listener for privacy information.

Giselle Bosse groeide op in Oost-Duitsland. Ze was negen jaar toen de Muur viel. Ze herinnert zich dus maar al te goed wat het betekent om de overgang te maken van communisme naar een vrije democratie. Tegenwoordig is ze politicoloog, aan de Universiteit Maastricht, waar ze zich bezighoudt met de Buitenlandse betrekkingen van de EU. Wat ze ziet is dat de Oekraïeners europeser zijn dan de westerse Europeanen. Zij zijn bereid hun leven te geven in de strijd voor vrijheid en democratieSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De nieuwe roman van Otto de Kat, Het uur van de olifant, draait om een van de gruwelijkste oorlogen die Nederland ooit gevoerd heeft: de Atjehoorlog, in het noorden van Sumatra, rond 1900. Twee Nederlandse officieren, lid van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) worstelen met hun herinneringen. Maar die moeten naar buiten, ook al willen ze niet liever dan erover zwijgen. De Kat brengt het zwijgen onder woorden. In een fijn geciseleerde roman die ook over liefde, ambivalentie, vriendschap en weemoed gaat.See omnystudio.com/listener for privacy information.

120.000 militairen aan de grens tussen Rusland en Oekraïne. Dat moet uitlopen op oorlog. Dat kan haast niet anders. Volgens André Gerrits zal het zo'n vaart niet lopen. Hij is hoogleraar Internationale studies en Wereldpolitiek in Leiden en geldt als Ruslandkenner bij uitstek. Hij schetst op heldere wijze de machtsbasis van Poetin, het hybride karakter van Rusland als dictatuur én democratie, en de zwakte van Oekraïne zelf. En misschien heeft Poetin wel een andere bedoeling met het wapengekletter: hij wil zijn politieke eisen kracht bij zetten. De NAVO moet uit de buurt blijven.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De mineralen die nodig zijn voor allerlei vormen van schone energie, zoals windmolens en batterijen, worden gewonnen met behulp van koloniale structuren. Dat is de scherpe conclusie van politiek activist Raki Ap (37). Zijn ouders komen uit West-Papua, hij is zelf geboren in een vluchtelingenkamp nadat zijn vader door het Indonesische leger was vermoord. Nog steeds schenden Indonesië en westerse multinationals de mensenrechten op West-Papua. En dat heeft verwoestende gevolgen voor de unieke ecologie van het eiland, en zou de klimaatbeweging ter harte moeten gaan.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Juliette Schraauwers (1987) is met een team van vrijwilligers bezig om een nieuwe school op te zetten, NOWSCHOOL, in Hilversum. Het uitgangspunt is duurzaamheid, op alle niveaus. Het gaat om een andere omgang met de aarde, maar ook met ons eigen innerlijk. Je moet dus al op hele jonge leeftijd leren om te leven binnen de draagkracht van de aarde (en van jezelf). Hoe doe je dat? Spelenderwijs. En buiten. Zoveel mogelijk buiten. Een gesprek aan de oever van de Maarsseveense Plassen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Bas Mesters zat al eens tien jaar als correspondent in Italië. Nu bedrijft hij constructieve journalistiek. Sterker nog, hij was daar al mee bezig nog voordat De Correspondent het levenslicht zag. Je beschrijft niet alleen de problemen, maar denkt ook na over de mogelijke oplossingen, je dient als journalist perspectief te bieden, een uitweg uit de misère. Dat is niet iedereen met hem eens.Het komt sterk tot uiting in zijn boek Het herstel van Nederland. Een serie van twaalf interviews, oorspronkelijk verschenen in De Volkskrant, met evenzovele professionals in verschillende werkvelden, de zorg, het onderwijs, het recht, de journalistiek, het klimaat enz. Al zijn gesprekspartners zeggen hetzelfde: het neo-liberale gedachtegoed heeft een enorme bak ellende teweeggebracht in de maatschappij. De nadruk op winst, die ook nog eens wordt weggezogen uit de samenleving, leidt tot een gigantisch groot verlies. Maar, en dat is het goede nieuws: ze barsten allemaal van de praktische ideeën hoe het anders kan. En dat maakt Het herstel van Nederland tot een inspirerend boek.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Peter van der Voort is arts, internist, intensivist, epidemioloog en leidt sinds twee jaar de IC-afdeling van het Groningse Universitair Medisch Centrum. En o ja, hij is ook nog senator in de Eerste Kamer voor D’66.Ondanks alles heeft hij tijd om mij te woord te staan. En op sleeptouw te nemen door het ziekenhuis heen, we zijn op weg naar een van de drie ruimtes waar Covid-patienten kunnen worden opgevangen. Straks. Als een nieuwe golf corona de zorg overspoelt. Het is niet zeker, maar men zet zich schrap, overal in Nederland. En er hangt een donkere wolk boven, want wat gebeurt er als er niet genoeg bedden zijn, niet genoeg handen aan die bedden? Dan volgt triage. Wat niemand wil. Dan zal er gekozen moeten worden. Wie nemen we wel op, wie niet? Hoe bepaald je dat? Daarover wilde ik graag met Van der Voort praten.See omnystudio.com/listener for privacy information.